Đề 11 - Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Tâm lý học lứa tuổi và tâm lý học sư phạm
1. Trong tâm lý học sư phạm, `động lực nội tại` (intrinsic motivation) được hiểu là gì?
A. Động lực đến từ phần thưởng và sự khen ngợi từ bên ngoài.
B. Động lực xuất phát từ sự hứng thú, yêu thích và thỏa mãn bên trong khi thực hiện hoạt động.
C. Động lực bị chi phối bởi áp lực từ bạn bè và xã hội.
D. Động lực duy trì chỉ khi có sự giám sát chặt chẽ.
2. Điều gì là quan trọng nhất cần xem xét khi thiết kế bài giảng cho học sinh ở độ tuổi mẫu giáo?
A. Mức độ phức tạp của nội dung kiến thức.
B. Thời lượng bài giảng phải kéo dài.
C. Tính trực quan, sinh động và khả năng tương tác của hoạt động.
D. Mức độ cạnh tranh giữa các học sinh.
3. Giáo viên nên làm gì để giúp học sinh phát triển `tư duy phản biện` (critical thinking)?
A. Chỉ yêu cầu học sinh ghi nhớ và tái hiện kiến thức.
B. Khuyến khích học sinh đặt câu hỏi, phân tích thông tin, đánh giá các quan điểm khác nhau và giải quyết vấn đề một cách sáng tạo.
C. Cung cấp cho học sinh đáp án đúng cho mọi câu hỏi.
D. Hạn chế thảo luận và tranh luận trong lớp học.
4. Phương pháp kỷ luật nào sau đây được coi là hiệu quả và phù hợp với nguyên tắc tâm lý học sư phạm?
A. Phạt roi hoặc đánh đòn.
B. Hạ thấp lòng tự trọng của học sinh trước lớp.
C. Sử dụng biện pháp kỷ luật tích cực, tập trung vào sửa chữa hành vi và dạy kỹ năng.
D. Cô lập học sinh hoàn toàn khỏi các hoạt động.
5. Yếu tố nào sau đây thuộc về yếu tố `bên trong` ảnh hưởng đến sự phát triển tâm lý lứa tuổi?
A. Môi trường gia đình.
B. Di truyền.
C. Văn hóa xã hội.
D. Chương trình giáo dục.
6. Đối tượng nghiên cứu chính của Tâm lý học lứa tuổi là gì?
A. Sự phát triển tâm lý của con người trong suốt cuộc đời.
B. Các phương pháp dạy học hiệu quả nhất.
C. Cơ chế hoạt động của bộ não trong quá trình học tập.
D. Ảnh hưởng của môi trường xã hội đến hành vi con người.
7. Trong bối cảnh học trực tuyến, yếu tố tâm lý nào cần được giáo viên đặc biệt quan tâm để đảm bảo sự tương tác và gắn kết của học sinh?
A. Tính bảo mật của nền tảng học trực tuyến.
B. Sự cô đơn, thiếu kết nối xã hội và giảm động lực học tập của học sinh.
C. Chi phí sử dụng internet.
D. Khả năng tiếp cận công nghệ của học sinh.
8. Giáo viên nhận thấy một học sinh có biểu hiện `rối loạn tăng động giảm chú ý` (ADHD). Ứng dụng kiến thức tâm lý học sư phạm, giáo viên nên điều chỉnh phương pháp dạy học như thế nào?
A. Yêu cầu học sinh ngồi yên một chỗ và tập trung tuyệt đối.
B. Sử dụng các hoạt động ngắn gọn, đa dạng, kết hợp vận động và tạo không gian học tập linh hoạt.
C. Giao nhiều bài tập về nhà hơn để tăng cường sự tập trung.
D. Loại bỏ học sinh ra khỏi các hoạt động nhóm để tránh gây rối.
9. Để khuyến khích động lực nội tại ở học sinh, giáo viên nên tập trung vào điều gì?
A. Tăng cường phần thưởng vật chất và điểm số cao.
B. Tạo ra các hoạt động học tập thú vị, có ý nghĩa và phù hợp với sở thích của học sinh.
C. Sử dụng hình phạt nghiêm khắc để thúc đẩy sự cố gắng.
D. So sánh học sinh này với học sinh khác để tạo sự cạnh tranh.
10. Khái niệm `tự điều chỉnh` (self-regulation) trong học tập đề cập đến khả năng nào của học sinh?
A. Khả năng tuân thủ kỷ luật lớp học.
B. Khả năng tự lập kế hoạch, giám sát và đánh giá quá trình học tập của bản thân.
C. Khả năng hợp tác với bạn bè trong nhóm.
D. Khả năng ghi nhớ kiến thức một cách máy móc.
11. Đâu không phải là một đặc điểm tâm lý nổi bật của lứa tuổi thanh niên (15-18 tuổi)?
A. Khủng hoảng bản sắc.
B. Xu hướng thu mình vào bản thân và ít giao tiếp.
C. Mong muốn khẳng định mình và tìm kiếm sự công nhận.
D. Sự phát triển mạnh mẽ về tư duy trừu tượng.
12. Đâu là một ví dụ về `định kiến` (stereotype) trong môi trường giáo dục có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến học sinh?
A. Giáo viên tin rằng tất cả học sinh đều có tiềm năng học giỏi.
B. Giáo viên kỳ vọng cao vào tất cả học sinh.
C. Giáo viên cho rằng học sinh nam thường giỏi toán hơn học sinh nữ.
D. Giáo viên khuyến khích học sinh phát huy sở trường cá nhân.
13. Trong lớp học, một học sinh thường xuyên bị bắt nạt (bullying) bởi các bạn khác. Ứng dụng tâm lý học sư phạm, giáo viên nên xử lý tình huống này như thế nào?
A. Bỏ qua vì cho rằng đó là chuyện trẻ con.
B. Trừng phạt nghiêm khắc học sinh bắt nạt và bỏ qua nạn nhân.
C. Can thiệp kịp thời, bảo vệ nạn nhân, giáo dục học sinh bắt nạt về hậu quả hành vi và xây dựng môi trường lớp học an toàn, tôn trọng.
D. Chuyển nạn nhân sang lớp khác để tránh bị bắt nạt.
14. Trong giai đoạn tuổi dậy thì, sự phát triển mạnh mẽ về thể chất và hormone có thể dẫn đến những thay đổi tâm lý nào?
A. Sự ổn định về cảm xúc và hành vi.
B. Sự gia tăng tính tự chủ và độc lập.
C. Sự thay đổi thất thường về cảm xúc, dễ bị kích động, và tìm kiếm bản sắc.
D. Sự giảm sút về khả năng nhận thức.
15. Hạn chế chính của phương pháp `dạy học truyền thụ` (lecture-based learning) là gì trong bối cảnh tâm lý học sư phạm hiện đại?
A. Giáo viên phải chuẩn bị bài giảng quá kỹ lưỡng.
B. Học sinh thụ động, ít có cơ hội tương tác và phát triển tư duy phản biện.
C. Không phù hợp với các môn học lý thuyết.
D. Tốn kém về mặt công nghệ và thiết bị.
16. Giai đoạn nào trong các giai đoạn phát triển tâm lý theo Erik Erikson tập trung vào việc hình thành bản sắc cá nhân?
A. Giai đoạn tuổi thơ ấu.
B. Giai đoạn tuổi vị thành niên.
C. Giai đoạn tuổi trưởng thành sớm.
D. Giai đoạn tuổi trung niên.
17. Đâu là khái niệm trung tâm của Tâm lý học sư phạm?
A. Quy luật phát triển tâm lý lứa tuổi.
B. Quá trình dạy và học.
C. Cơ chế hình thành nhân cách.
D. Ảnh hưởng của di truyền đến trí tuệ.
18. Trong tâm lý học sư phạm, `hiệu ứng Pygmalion` (Pygmalion effect) đề cập đến hiện tượng gì?
A. Học sinh có xu hướng học theo bạn bè giỏi.
B. Kỳ vọng của giáo viên về học sinh có thể ảnh hưởng đến kết quả học tập của học sinh đó.
C. Học sinh có xu hướng thích học các môn học dễ.
D. Học sinh có xu hướng bắt chước hành vi của giáo viên.
19. Trong lớp học, giáo viên nhận thấy một học sinh tiểu học gặp khó khăn trong việc hiểu khái niệm trừu tượng. Điều này phù hợp với giai đoạn phát triển nhận thức nào theo Piaget?
A. Giai đoạn cảm giác vận động.
B. Giai đoạn tiền thao tác.
C. Giai đoạn thao tác cụ thể.
D. Giai đoạn thao tác hình thức.
20. Theo Piaget, giai đoạn phát triển nhận thức nào đặc trưng bởi khả năng suy luận logic về các sự vật cụ thể và thực hiện các phép toán?
A. Giai đoạn cảm giác vận động.
B. Giai đoạn tiền thao tác.
C. Giai đoạn thao tác cụ thể.
D. Giai đoạn thao tác hình thức.
21. Theo lý thuyết `đa trí tuệ` của Howard Gardner, giáo viên nên làm gì để phát triển tối đa tiềm năng của mỗi học sinh?
A. Chỉ tập trung phát triển trí tuệ logic-toán học và ngôn ngữ.
B. Áp dụng một phương pháp dạy học duy nhất phù hợp với mọi loại trí tuệ.
C. Nhận diện và phát triển các loại hình trí tuệ khác nhau của học sinh (ví dụ: âm nhạc, vận động, không gian, tương tác...).
D. Đánh giá học sinh chỉ dựa trên điểm số các môn học truyền thống.
22. Nguyên tắc `cá nhân hóa` trong giáo dục dựa trên cơ sở tâm lý học nào?
A. Lý thuyết hành vi.
B. Lý thuyết nhận thức xã hội.
C. Sự khác biệt cá nhân về năng lực, sở thích, tốc độ học tập và phong cách học của mỗi học sinh.
D. Nguyên tắc kỷ luật tích cực.
23. Giáo viên nhận thấy một học sinh trung học thường xuyên có biểu hiện lo âu, căng thẳng quá mức trước các kỳ thi. Ứng dụng tâm lý học sư phạm, giáo viên nên làm gì?
A. Phớt lờ vấn đề vì đó là chuyện cá nhân của học sinh.
B. Tăng áp lực và kỳ vọng để học sinh cố gắng hơn.
C. Tìm hiểu nguyên nhân, hỗ trợ học sinh bằng các kỹ thuật giảm căng thẳng và tư vấn tâm lý nếu cần.
D. Đánh giá học sinh thấp hơn để giảm áp lực cho em.
24. Phương pháp dạy học nào sau đây chú trọng đến việc tạo cơ hội cho học sinh tự khám phá và xây dựng kiến thức cho riêng mình?
A. Dạy học trực quan.
B. Dạy học nêu vấn đề.
C. Dạy học hợp tác.
D. Dạy học kiến tạo.
25. Để xây dựng mối quan hệ tích cực giữa giáo viên và học sinh, yếu tố nào sau đây là quan trọng nhất?
A. Sự nghiêm khắc và kỷ luật.
B. Sự thấu hiểu, tôn trọng, lắng nghe và quan tâm đến học sinh.
C. Sự xa cách và giữ khoảng cách chuyên nghiệp.
D. Sự tập trung tuyệt đối vào việc truyền đạt kiến thức.
26. Trong bối cảnh giáo dục, `giàn giáo` (scaffolding) đề cập đến điều gì?
A. Cấu trúc lớp học vật lý.
B. Hệ thống đánh giá học sinh.
C. Sự hỗ trợ có hướng dẫn từ giáo viên hoặc bạn bè để giúp học sinh vượt qua ZPD.
D. Kế hoạch bài học chi tiết.
27. Trong lớp học đa văn hóa, giáo viên cần đặc biệt chú ý đến điều gì để đảm bảo môi trường học tập công bằng và tôn trọng?
A. Chỉ tập trung vào nội dung chương trình học chính.
B. Thống nhất một phương pháp dạy học duy nhất cho tất cả học sinh.
C. Nhận thức và tôn trọng sự khác biệt về văn hóa, ngôn ngữ, phong tục tập quán của học sinh.
D. Áp dụng các tiêu chuẩn đánh giá giống nhau cho mọi học sinh, bất kể xuất thân văn hóa.
28. Theo Vygotsky, `vùng phát triển gần nhất` (ZPD) là gì?
A. Khoảng cách giữa những gì trẻ đã biết và những gì trẻ cần biết.
B. Khoảng cách giữa những gì trẻ có thể tự làm và những gì trẻ có thể làm với sự hỗ trợ.
C. Khoảng cách giữa khả năng nhận thức và khả năng vận động của trẻ.
D. Khoảng cách giữa kiến thức lý thuyết và kiến thức thực hành.
29. Trong đánh giá kết quả học tập, hình thức đánh giá nào sau đây chú trọng đến quá trình học tập và sự tiến bộ của học sinh hơn là chỉ kết quả cuối cùng?
A. Đánh giá tổng kết.
B. Đánh giá chuẩn hóa.
C. Đánh giá thường xuyên/đánh giá quá trình.
D. Đánh giá xếp loại.
30. Điều gì là mục tiêu chính của việc nghiên cứu tâm lý học lứa tuổi và tâm lý học sư phạm đối với giáo viên?
A. Để trở thành nhà tâm lý học chuyên nghiệp.
B. Để hiểu rõ hơn về học sinh, từ đó áp dụng các phương pháp dạy học và giáo dục phù hợp, hiệu quả.
C. Để đánh giá và phân loại học sinh một cách chính xác.
D. Để kiểm soát hành vi của học sinh trong lớp học.
