Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Tài chính công ty đa quốc gia – Đề 3

Cấu trúc tài chính tập trung (centralized financial structure) trao quyền quyết định tài chính chủ yếu cho trụ sở chính của MNC. Điều này giúp kiểm soát chặt chẽ, thống nhất chính sách và tận dụng lợi thế quy mô, nhưng có thể kém linh hoạt so với cấu trúc phi tập trung.

Phi tập trung hóa (decentralization) chức năng tài chính trao quyền quyết định cho các đơn vị kinh doanh địa phương. Một nhược điểm là trụ sở chính có thể mất kiểm soát và khó đảm bảo tính nhất quán trong chính sách và chiến lược tài chính của toàn MNC.

Eurocurrency không chỉ giới hạn ở đồng euro. Nó là bất kỳ đồng tiền nào (bao gồm đô la Mỹ, bảng Anh, yên Nhật...) được gửi ở một ngân hàng bên ngoài quốc gia phát hành đồng tiền đó. Ví dụ, đô la Mỹ gửi ở ngân hàng London được gọi là Eurodollars.

Global Depository Receipt (GDR) là chứng chỉ lưu ký toàn cầu, đại diện cho một số lượng cổ phiếu nhất định của công ty. GDR cho phép công ty phát hành cổ phiếu trên nhiều thị trường chứng khoán quốc tế (ví dụ, London, Luxembourg) đồng thời, mở rộng khả năng huy động vốn.

Phương pháp giá thị trường độc lập (Comparable Uncontrolled Price - CUP) là phương pháp định giá chuyển giao trực tiếp nhất, sử dụng giá giao dịch giữa các bên độc lập cho hàng hóa hoặc dịch vụ tương tự làm cơ sở.

Rủi ro quốc hữu hóa/tịch thu (expropriation/confiscation risk) là rủi ro chính trị nghiêm trọng nhất, xảy ra khi chính phủ nước sở tại tước đoạt quyền sở hữu tài sản của công ty nước ngoài, thường không hoặc bồi thường không thỏa đáng.

Negotiated settlements (thỏa thuận đàm phán) là một biện pháp ứng phó với rủi ro quốc hữu hóa/tịch thu (expropriation/confiscation risk). Khi đối mặt với nguy cơ bị quốc hữu hóa, MNC có thể cố gắng đàm phán với chính phủ nước sở tại để đạt được một thỏa thuận bồi thường hoặc hình thức hợp tác chấp nhận được.

Các trung tâm tài chính 'ngoài khơi' như Bahamas, Cayman Islands thường có luật thuế và quy định tài chính ưu đãi, hấp dẫn MNC sử dụng để quản lý vốn, giảm thiểu gánh nặng thuế và tối ưu hóa cấu trúc tài chính.

Đầu tư Greenfield là hình thức FDI tạo ra cơ sở vật chất hoàn toàn mới ở nước ngoài, từ việc xây dựng nhà máy, văn phòng đến thiết lập hệ thống phân phối. Nó khác với M&A hoặc liên doanh, vốn là hình thức hợp tác hoặc mua lại doanh nghiệp hiện có.

Hợp đồng kỳ hạn ngoại tệ (foreign currency forward contracts) là công cụ phổ biến để phòng ngừa rủi ro giao dịch. MNC có thể khóa tỷ giá hối đoái cho các giao dịch mua bán ngoại tệ trong tương lai, giảm thiểu tác động của biến động tỷ giá.

Thuế quan (tariffs) và hạn ngạch (quotas) là những công cụ chính sách thương mại được chính phủ các nước sử dụng để hạn chế nhập khẩu, bảo hộ sản xuất trong nước. Chúng là ví dụ điển hình của rào cản thương mại (trade barriers).

Các động lực chính của MNC bao gồm tìm kiếm thị trường mới, nguồn lực chi phí thấp và tránh các quy định pháp lý nghiêm ngặt. Tăng chi phí vận chuyển KHÔNG phải là động lực, mà ngược lại, MNC thường cố gắng tối ưu hóa chuỗi cung ứng và giảm chi phí vận chuyển.

Mục tiêu tài chính cốt lõi của hầu hết các công ty, bao gồm cả MNC, là tối đa hóa giá trị cho các cổ đông. Với MNC, phạm vi này mở rộng ra toàn cầu, bao gồm tất cả cổ đông bất kể họ ở đâu.

Rủi ro chuyển đổi (translation exposure) xuất phát từ việc chuyển đổi báo cáo tài chính của công ty con nước ngoài sang đồng tiền của công ty mẹ để hợp nhất báo cáo. Biến động tỷ giá làm thay đổi giá trị quy đổi, ảnh hưởng đến báo cáo hợp nhất.

Đa dạng hóa quốc tế mở ra cơ hội tiếp cận thị trường mới, tăng doanh thu và lợi nhuận. Nó cũng có thể giúp giảm sự phụ thuộc vào một thị trường duy nhất, nhưng không trực tiếp giảm rủi ro chính trị hay đơn giản hóa chuỗi cung ứng.

Khi đầu tư vào quốc gia có đồng tiền yếu, MNC thường ưu tiên tài trợ bằng đồng tiền địa phương. Nếu đồng tiền địa phương tiếp tục yếu đi, chi phí trả nợ (tính bằng đồng tiền mạnh của công ty mẹ) sẽ giảm, giúp giảm rủi ro tỷ giá.

Phương pháp dòng tiền điều chỉnh rủi ro (Risk-adjusted cash flow approach) trực tiếp điều chỉnh dòng tiền dự kiến của dự án để phản ánh tác động của rủi ro quốc gia. Ví dụ, dòng tiền có thể được giảm đi để phản ánh khả năng quốc hữu hóa hoặc biến động kinh tế bất lợi. Phương pháp tỷ suất chiết khấu điều chỉnh rủi ro (lựa chọn 1) điều chỉnh tỷ suất chiết khấu, không phải dòng tiền.

Phương pháp Cost-plus (Chi phí cộng lãi) xác định giá chuyển giao bằng cách tính tổng chi phí sản xuất sản phẩm hoặc dịch vụ, sau đó cộng thêm một tỷ lệ lãi gộp (markup) hợp lý. Tỷ lệ lãi gộp này thường được xác định dựa trên so sánh với các giao dịch tương tự giữa các bên độc lập.

Cơ chế netting (bù trừ) phát huy hiệu quả tối đa khi MNC có nhiều giao dịch nội bộ (ví dụ, mua bán hàng hóa, dịch vụ) giữa các công ty con. Netting giúp giảm số lượng giao dịch thanh toán thực tế ra bên ngoài, giảm chi phí giao dịch và rủi ro tỷ giá.

Trái phiếu Eurobond được phát hành quốc tế, thường bằng một đồng tiền khác với đồng tiền của quốc gia nơi trái phiếu được bán. Ví dụ, một công ty Mỹ có thể phát hành trái phiếu bằng đô la Mỹ ở thị trường London. Trái phiếu nước ngoài (Foreign bond - lựa chọn 2) được phát hành ở một quốc gia bằng đồng tiền của quốc gia đó bởi một tổ chức nước ngoài.

Leading and lagging (ứng tiền và chậm trả) là kỹ thuật quản lý vốn lưu động, trong đó MNC điều chỉnh thời điểm thanh toán giữa các công ty con để tận dụng dự đoán về biến động tỷ giá. Nếu dự đoán đồng tiền của bên nhận thanh toán sẽ mạnh lên, công ty con mua hàng sẽ 'lag' (trả chậm). Ngược lại, nếu dự đoán đồng tiền của bên thanh toán sẽ mạnh lên, công ty con mua hàng sẽ 'lead' (ứng tiền).

Operational hedging (phòng ngừa rủi ro hoạt động) là biện pháp dài hạn nhằm giảm thiểu rủi ro kinh tế bằng cách đa dạng hóa hoạt động kinh doanh, chuỗi cung ứng và địa điểm sản xuất trên nhiều quốc gia. Điều này giúp giảm sự phụ thuộc vào một thị trường hoặc đồng tiền duy nhất, tăng khả năng chống chịu với biến động tỷ giá.

Exposure netting (bù trừ rủi ro) trong quản lý rủi ro kinh tế tập trung vào việc giảm thiểu rủi ro tỷ giá bằng cách bù trừ các dòng tiền ngoại tệ phát sinh từ hoạt động kinh doanh nội bộ MNC (ví dụ, công ty con A bán hàng cho công ty con B và ngược lại). Netting giúp giảm số lượng giao dịch ngoại tệ ra bên ngoài.

Sử dụng budgeted exchange rates (tỷ giá hối đoái dự toán) khi đánh giá hiệu quả hoạt động của công ty con nước ngoài giúp loại bỏ ảnh hưởng của biến động tỷ giá hối đoái không kiểm soát được. Điều này cho phép đánh giá hiệu quả hoạt động thực tế của công ty con dựa trên các yếu tố nội tại, không bị nhiễu bởi biến động tỷ giá.

Rủi ro quốc gia (country risk), bao gồm rủi ro chính trị, kinh tế và pháp lý, làm tăng độ rủi ro của dự án đầu tư quốc tế. Để phản ánh rủi ro cao hơn, tỷ suất chiết khấu (discount rate) thường được điều chỉnh tăng lên, làm giảm giá trị hiện tại ròng (NPV) của dự án.

Yankee bond là trái phiếu nước ngoài (foreign bond), được phát hành tại thị trường Mỹ bởi một tổ chức nước ngoài và được định danh bằng đô la Mỹ. Eurobond là trái phiếu quốc tế, được phát hành ở một thị trường khác với thị trường của đồng tiền phát hành. Do đó, Yankee bond không phải là một hình thức của Eurobond.

MNC đối mặt với các thách thức tài chính phức tạp hơn công ty nội địa, đặc biệt là quản lý rủi ro tỷ giá hối đoái (do hoạt động quốc tế) và rủi ro chính trị (do hoạt động ở nhiều quốc gia với môi trường chính trị khác nhau). Các lựa chọn khác thường là những khía cạnh quản lý chung, không đặc trưng cho MNC so với công ty nội địa.

Gom tiền (cash pooling) là kỹ thuật quản lý vốn lưu động hiệu quả, cho phép MNC tập trung tiền mặt dư thừa từ các công ty con khác nhau vào một tài khoản trung tâm. Điều này giúp tối ưu hóa việc sử dụng tiền mặt, giảm nhu cầu vay nợ bên ngoài.

Rủi ro kinh tế (economic exposure) liên quan đến tác động của biến động tỷ giá đến giá trị hiện tại của dòng tiền hoạt động của MNC. Đa dạng hóa thị trường và nguồn cung ứng giúp giảm sự phụ thuộc vào một thị trường hoặc đồng tiền duy nhất, từ đó giảm rủi ro kinh tế.

Rủi ro chuyển đổi (translation exposure) ảnh hưởng trực tiếp đến bảng cân đối kế toán hợp nhất và báo cáo thu nhập hợp nhất của MNC. Khi tỷ giá hối đoái thay đổi, giá trị quy đổi của tài sản và nợ phải trả của công ty con nước ngoài thay đổi, tác động trực tiếp đến lợi nhuận giữ lại hợp nhất (retained earnings) và vốn chủ sở hữu hợp nhất.