Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Kiểm soát nội bộ – Đề 5

Tính chính trực và giá trị đạo đức của ban quản lý là nền tảng của môi trường kiểm soát. Nếu ban quản lý không có đạo đức, các yếu tố khác của môi trường kiểm soát và hệ thống kiểm soát nội bộ nói chung sẽ khó có thể hiệu quả.

Khẩu vị rủi ro là mức độ rủi ro mà một tổ chức sẵn sàng chấp nhận để theo đuổi chiến lược và đạt được mục tiêu của mình. Nó là một yếu tố quan trọng trong việc thiết lập và duy trì hệ thống kiểm soát nội bộ phù hợp.

Thông tin và truyền thông hiệu quả đòi hỏi luồng thông tin hai chiều trong tổ chức, cho phép quản lý truyền đạt các chính sách và kỳ vọng, đồng thời cho phép nhân viên báo cáo các vấn đề và phản hồi.

Kiểm soát ứng dụng là các kiểm soát trực tiếp liên quan đến các ứng dụng phần mềm cụ thể (ví dụ: hệ thống kế toán, hệ thống bán hàng) và các giao dịch được xử lý bởi các ứng dụng đó. Chúng đảm bảo tính toàn vẹn, chính xác và đầy đủ của dữ liệu được xử lý trong từng ứng dụng.

Kiểm soát bù đắp được thiết kế để giảm thiểu rủi ro khi một kiểm soát chính (lý tưởng) không thể thực hiện được hoặc hoạt động không hiệu quả. Nó có thể được sử dụng vì chi phí cao, không khả thi về mặt thực tế, hoặc để khắc phục điểm yếu của kiểm soát hiện có.

Yêu cầu chứng từ gốc cho mọi khoản chi (ví dụ: hóa đơn, biên lai) là một kiểm soát phòng ngừa mạnh mẽ, giúp đảm bảo rằng các khoản chi là hợp lệ và có chứng minh đầy đủ. Các biện pháp khác (đối chiếu, phê duyệt, kiểm toán) là kiểm soát phát hiện hoặc giám sát.

Kiểm soát đầu vào (input controls) được thiết kế để đảm bảo rằng dữ liệu được nhập vào hệ thống là chính xác, đầy đủ và hợp lệ. Ví dụ: kiểm tra tính hợp lệ của dữ liệu, giới hạn phạm vi giá trị, kiểm tra số dư.

Trong doanh nghiệp nhỏ, việc phân chia trách nhiệm có thể hạn chế do số lượng nhân viên ít. Do đó, sự giám sát trực tiếp và chặt chẽ của chủ doanh nghiệp hoặc quản lý cấp cao trở thành một kiểm soát bù đắp quan trọng để đảm bảo tính chính trực và hiệu quả hoạt động.

Báo cáo ngoại lệ là một loại báo cáo quản lý, tập trung vào các giao dịch, sự kiện hoặc kết quả hoạt động bất thường hoặc vượt quá ngưỡng được xác định trước. Nó giúp quản lý tập trung sự chú ý vào các vấn đề tiềm ẩn và đưa ra hành động khắc phục kịp thời.

Mục tiêu 'báo cáo' của kiểm soát nội bộ tập trung vào việc đảm bảo rằng báo cáo của đơn vị (cả tài chính và phi tài chính, nội bộ và bên ngoài) là đáng tin cậy, kịp thời và minh bạch.

Kiểm soát nội bộ hiệu quả giúp tăng cường sự tin cậy của báo cáo tài chính, cải thiện hiệu quả hoạt động và giảm thiểu rủi ro, nhưng nó không đảm bảo lợi nhuận tối đa. Lợi nhuận phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác ngoài kiểm soát nội bộ, như chiến lược kinh doanh và điều kiện thị trường.

Đối chiếu số dư tiền mặt ngân hàng là một hoạt động kiểm soát tài chính và kế toán truyền thống, không trực tiếp liên quan đến CNTT. Các lựa chọn khác (kiểm soát truy cập, sao lưu dữ liệu, kiểm soát thay đổi chương trình) đều là các ví dụ về kiểm soát CNTT.

Đánh giá rủi ro là một thành phần riêng biệt của kiểm soát nội bộ theo COSO. 'Thông tin và Truyền thông' bao gồm việc thu thập, xử lý và truyền đạt thông tin liên quan đến kiểm soát nội bộ, cả bên trong và bên ngoài tổ chức, thông qua các hệ thống thông tin và kênh truyền thông khác nhau.

Đối chiếu là một hoạt động kiểm soát phát hiện, bao gồm việc so sánh dữ liệu từ hai nguồn độc lập (ví dụ: sổ cái chi tiết và sổ cái tổng hợp, báo cáo hàng tồn kho thực tế và ghi chép trên hệ thống) để phát hiện sự khác biệt hoặc sai sót.

Chi phí là một yếu tố cần cân nhắc khi thiết kế và vận hành kiểm soát nội bộ, nhưng nó không được coi là một hạn chế vốn có. Các hạn chế vốn có khác bao gồm sai sót của con người, thông đồng, sự lạm quyền của quản lý, và khả năng kiểm soát nội bộ trở nên lỗi thời.

COBIT (Control Objectives for Information and related Technology) là một khuôn khổ quản trị và quản lý CNTT, cung cấp các công cụ và hướng dẫn để giúp doanh nghiệp quản lý rủi ro CNTT và đảm bảo CNTT hỗ trợ mục tiêu kinh doanh.

Mô hình 'ba tuyến phòng thủ' phân chia trách nhiệm kiểm soát nội bộ thành: (1) Tuyến thứ nhất (Quản lý hoạt động) - chịu trách nhiệm trực tiếp về kiểm soát; (2) Tuyến thứ hai (Chức năng giám sát rủi ro và tuân thủ) - hỗ trợ và giám sát tuyến thứ nhất; (3) Tuyến thứ ba (Kiểm toán nội bộ) - cung cấp sự đảm bảo độc lập về hiệu quả của kiểm soát nội bộ.

Kiểm toán viên nội bộ thường thực hiện các đánh giá độc lập về hiệu quả của hệ thống kiểm soát nội bộ, cung cấp sự đảm bảo cho ban quản lý và ủy ban kiểm toán về việc kiểm soát nội bộ có hoạt động hiệu quả hay không.

Điểm yếu trọng yếu trong kiểm soát nội bộ là một khiếm khuyết có thể dẫn đến khả năng cao là báo cáo tài chính bị sai sót trọng yếu. Khi phát hiện điểm yếu trọng yếu, nó cần được báo cáo cho kiểm toán viên độc lập và ủy ban kiểm toán để có hành động khắc phục kịp thời.

Tính chính trực và giá trị đạo đức của ban quản lý và nhân viên tạo nên nền tảng đạo đức cho tổ chức, ảnh hưởng đến hiệu quả của tất cả các thành phần khác của kiểm soát nội bộ. Đây là yếu tố cốt lõi của môi trường kiểm soát.

Rủi ro phát sinh là rủi ro mới xuất hiện hoặc thay đổi đáng kể do sự thay đổi trong môi trường bên ngoài hoặc bên trong của tổ chức. Doanh nghiệp cần liên tục đánh giá và ứng phó với rủi ro phát sinh để duy trì kiểm soát hiệu quả.

Giám sát là quá trình đánh giá liên tục và định kỳ chất lượng hoạt động của kiểm soát nội bộ theo thời gian. Nó bao gồm cả đánh giá liên tục được tích hợp vào các hoạt động thường xuyên và đánh giá riêng biệt (ví dụ: kiểm toán nội bộ).

Trong môi trường kinh doanh năng động, các rủi ro và quy trình kinh doanh liên tục thay đổi. Do đó, thách thức lớn nhất là đảm bảo rằng hệ thống kiểm soát nội bộ được cập nhật và điều chỉnh kịp thời để vẫn phù hợp và hiệu quả trong việc ứng phó với rủi ro mới và thay đổi.

Hoạt động giám sát là một thành phần riêng biệt của kiểm soát nội bộ theo COSO, không thuộc 'Môi trường kiểm soát'. 'Môi trường kiểm soát' bao gồm các yếu tố như tính chính trực và giá trị đạo đức, cam kết về năng lực, sự tham gia của ban quản lý, triết lý quản lý và phong cách điều hành, cơ cấu tổ chức, phân công quyền hạn và trách nhiệm, và chính sách nhân sự.

Kiểm soát phòng ngừa được thiết kế để ngăn chặn các sự cố không mong muốn trước khi chúng xảy ra. Ví dụ: phê duyệt trước giao dịch, phân chia trách nhiệm.

Kiểm soát nội bộ được thiết kế để cung cấp sự đảm bảo hợp lý, không phải tuyệt đối, về việc đạt được các mục tiêu của đơn vị, bao gồm hiệu quả hoạt động, báo cáo tài chính đáng tin cậy và tuân thủ luật pháp và quy định.

Kiểm soát tự động, mặc dù có thể tốn kém để triển khai ban đầu, nhưng thường hiệu quả hơn và ít bị lỗi do con người hơn so với kiểm soát thủ công, đặc biệt trong việc xử lý khối lượng lớn giao dịch và ngăn chặn gian lận quy mô lớn.

Khuôn khổ COSO xác định năm thành phần của kiểm soát nội bộ là: Môi trường kiểm soát, Đánh giá rủi ro, Hoạt động kiểm soát, Thông tin và Truyền thông, và Hoạt động giám sát. Quản lý rủi ro doanh nghiệp là một khái niệm rộng hơn, bao gồm kiểm soát nội bộ.

Ban quản lý, đặc biệt là CEO và CFO, chịu trách nhiệm chính trong việc thiết kế, thực hiện và duy trì hệ thống kiểm soát nội bộ hiệu quả. Kiểm toán viên, ban kiểm soát và ủy ban kiểm toán đóng vai trò giám sát và đánh giá.

Phân chia trách nhiệm là một biện pháp kiểm soát phòng ngừa quan trọng, nhằm giảm thiểu rủi ro gian lận và sai sót bằng cách đảm bảo không có cá nhân nào kiểm soát mọi khía cạnh của một giao dịch.