Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Dược lý 2 – Đề 12

Thuốc chống trầm cảm ba vòng (TCAs) hoạt động chủ yếu bằng cách ức chế tái hấp thu norepinephrine và serotonin từ khe synap trở lại tế bào thần kinh tiền synap. Điều này làm tăng nồng độ các chất dẫn truyền thần kinh này trong khe synap, giúp cải thiện tâm trạng.

Acyclovir là một thuốc kháng virus nucleoside analogue, đặc biệt hiệu quả trong điều trị nhiễm HSV và VZV. Amantadine được dùng cho cúm A, Ribavirin cho viêm gan C và RSV, Oseltamivir cho cúm A và B.

Độc tính trên phổi là một tác dụng phụ nghiêm trọng và đặc trưng của amiodarone khi sử dụng kéo dài. Các tác dụng phụ khác của amiodarone có thể bao gồm rối loạn chức năng tuyến giáp, lắng đọng giác mạc, và da nhạy cảm với ánh sáng.

Methotrexate là một chất đối kháng folate, hoạt động bằng cách ức chế enzyme dihydrofolate reductase (DHFR). DHFR rất cần thiết cho việc tổng hợp folate, một coenzyme quan trọng trong quá trình tổng hợp purine và pyrimidine, là các thành phần cấu tạo của DNA và RNA. Do đó, methotrexate cản trở tổng hợp DNA và RNA, đặc biệt ảnh hưởng đến tế bào phân chia nhanh như tế bào ung thư.

Loratadine là một thuốc kháng histamine H1 thế hệ thứ hai. Các thuốc thế hệ thứ hai như loratadine, cetirizine, fexofenadine ít thấm vào hệ thần kinh trung ương hơn so với thế hệ thứ nhất (như chlorpheniramine, diphenhydramine, promethazine), do đó ít gây buồn ngủ hơn.

Thuốc chống loạn thần thế hệ thứ hai (atypical antipsychotics) thường được ưu tiên hơn thế hệ thứ nhất (typical antipsychotics) vì chúng ít gây tác dụng phụ ngoại tháp (như Parkinsonism, loạn trương lực cơ, ngồi không yên) hơn. Cả hai thế hệ đều hiệu quả với triệu chứng dương tính, nhưng atypical có thể có lợi hơn với triệu chứng âm tính.

Mất bạch cầu hạt (agranulocytosis), giảm nghiêm trọng số lượng bạch cầu hạt, là một tác dụng phụ nghiêm trọng và nguy hiểm của clozapine. Do nguy cơ này, bệnh nhân dùng clozapine cần được theo dõi công thức máu thường xuyên. Hội chứng chuyển hóa, kéo dài QT và tăng prolactin máu là tác dụng phụ của một số thuốc chống loạn thần atypical khác, nhưng mất bạch cầu hạt là đặc biệt quan trọng với clozapine.

Cephalosporin, giống như penicillin và các beta-lactam khác, ức chế tổng hợp thành tế bào vi khuẩn bằng cách liên kết với PBPs. Các kháng sinh khác có cơ chế tác dụng khác nhau: tetracycline ức chế tổng hợp protein, macrolide cũng ức chế tổng hợp protein, và fluoroquinolone ức chế DNA gyrase.

Độc tính trên thận (nhiễm độc thận) là một tác dụng phụ nghiêm trọng và thường gặp của cyclosporine. Cyclosporine có thể gây tổn thương thận và suy giảm chức năng thận, đặc biệt khi dùng liều cao hoặc kéo dài. Cần theo dõi chặt chẽ chức năng thận khi sử dụng thuốc này.

Sildenafil và các thuốc ức chế PDE5 khác hoạt động bằng cách ức chế enzyme phosphodiesterase type 5 (PDE5). PDE5 phân hủy cyclic GMP (cGMP), một chất trung gian giãn mạch. Khi PDE5 bị ức chế, nồng độ cGMP tăng lên, dẫn đến giãn mạch máu ở dương vật và tăng lưu lượng máu, giúp đạt được và duy trì sự cương cứng.

Benzodiazepine hoạt động bằng cách tăng cường tác dụng ức chế của chất dẫn truyền thần kinh GABA tại thụ thể GABA-A. GABA là chất dẫn truyền thần kinh ức chế chính trong não, và việc tăng cường hoạt động của nó giúp làm giảm hoạt động thần kinh, gây an thần, giảm lo âu và gây ngủ.

Lợi tiểu thiazide ức chế tái hấp thu natri ở ống lượn xa, dẫn đến tăng bài tiết natri và nước. Đồng thời, nó cũng có thể làm tăng bài tiết kali, gây hạ kali máu, một tác dụng phụ thường gặp.

Prednisone là một glucocorticoid tổng hợp, được sử dụng rộng rãi với tác dụng chống viêm và ức chế miễn dịch trong nhiều bệnh lý khác nhau như viêm khớp, hen suyễn, bệnh tự miễn, và phản ứng dị ứng. Insulin là hormone điều hòa đường huyết, Levothyroxine là hormone tuyến giáp, Testosterone là hormone sinh dục nam.

Heparin không phân đoạn (UFH) và heparin trọng lượng phân tử thấp (LMWH) hoạt động bằng cách tăng cường hoạt động của antithrombin, một chất ức chế tự nhiên của quá trình đông máu. Antithrombin ức chế các yếu tố đông máu, đặc biệt là thrombin (yếu tố IIa) và yếu tố Xa.

Alendronate là một bisphosphonate thường được sử dụng để điều trị loãng xương. Bisphosphonate hoạt động bằng cách ức chế hoạt động của tế bào hủy xương (osteoclast), làm giảm quá trình tiêu xương và tăng mật độ xương. Calcitonin, Raloxifene và Vitamin D có cơ chế tác dụng khác trong điều trị loãng xương.

Rối loạn chức năng tình dục (như giảm ham muốn, khó đạt cực khoái, rối loạn cương dương) là một tác dụng phụ thường gặp của SSRI. Mặc dù SSRI có thể gây tăng cân nhẹ ở một số người, nhưng không đáng kể như một số thuốc chống trầm cảm khác. Hạ huyết áp tư thế đứng và khô miệng nghiêm trọng thường liên quan đến TCA hoặc thuốc chống loạn thần hơn.

Cisplatin nổi tiếng với độc tính trên thận (nhiễm độc thận) và gây nôn dữ dội. Các tác dụng phụ khác bao gồm độc tính trên thần kinh và thính giác. Độc tính trên tim thường liên quan đến anthracycline, suy gan ít phổ biến hơn, và rụng tóc là tác dụng phụ chung của nhiều thuốc hóa trị, nhưng không đặc trưng cho cisplatin bằng độc tính thận và nôn.

ACEI ức chế men chuyển angiotensin, ngăn angiotensin I chuyển thành angiotensin II. Angiotensin II là một chất gây co mạch mạnh, do đó ức chế sản xuất angiotensin II giúp giãn mạch và giảm huyết áp.

Digoxin là một glycoside tim, hoạt động bằng cách ức chế bơm Na+/K+-ATPase ở màng tế bào cơ tim. Điều này dẫn đến tăng nồng độ canxi nội bào, làm tăng lực co bóp cơ tim (tác dụng inotropic dương tính). Digoxin cũng có tác dụng làm chậm nhịp tim (tác dụng chronotropic âm tính) thông qua cơ chế trên hệ thần kinh tự chủ.

Omeprazole là một PPI, hoạt động bằng cách ức chế bơm proton H+/K+-ATPase ở tế bào thành dạ dày, giảm sản xuất acid dạ dày mạnh mẽ. Ranitidine là thuốc kháng histamine H2, Misoprostol là analog prostaglandin, Sucralfate tạo lớp màng bảo vệ niêm mạc.

NSAIDs hoạt động bằng cách ức chế enzyme cyclooxygenase (COX), có hai dạng chính là COX-1 và COX-2. COX xúc tác quá trình chuyển đổi acid arachidonic thành prostaglandin và thromboxane, các chất trung gian gây viêm, đau và sốt.

Salbutamol (Albuterol) là một thuốc chủ vận beta-2 adrenergic tác dụng ngắn, được sử dụng để giãn phế quản nhanh chóng trong cơn hen phế quản. Propranolol là thuốc chẹn beta, Pilocarpine và Atropine ảnh hưởng đến hệ cholinergic.

Statin hoạt động bằng cách ức chế HMG-CoA reductase, một enzyme quan trọng trong quá trình tổng hợp cholesterol ở gan. Việc ức chế enzyme này làm giảm sản xuất cholesterol, từ đó giảm mức cholesterol toàn phần và LDL-cholesterol trong máu.

Metformin chủ yếu làm tăng độ nhạy cảm của tế bào (đặc biệt là tế bào gan và cơ) với insulin, giúp cơ thể sử dụng insulin hiệu quả hơn để hạ đường huyết. Nó cũng có một số tác dụng phụ trợ khác như giảm sản xuất glucose ở gan và tăng sử dụng glucose ở ngoại vi.

Levodopa là tiền chất của dopamine, có thể vượt qua hàng rào máu não và được chuyển đổi thành dopamine trong não, giúp bù đắp sự thiếu hụt dopamine trong bệnh Parkinson. Haloperidol là thuốc chống loạn thần, Phenytoin và Carbamazepine là thuốc chống động kinh.

Metoprolol là một thuốc chẹn beta-1 chọn lọc, nghĩa là nó chủ yếu tác động lên thụ thể beta-1 ở tim. Propranolol, Labetalol và Carvedilol là các thuốc chẹn beta không chọn lọc hoặc có tác dụng chẹn alpha bổ sung.

Rivaroxaban là một thuốc chống đông máu đường uống thế hệ mới (NOAC) hoạt động bằng cách ức chế trực tiếp yếu tố Xa trong quá trình đông máu. Warfarin ức chế vitamin K epoxide reductase, heparin tăng cường hoạt động của antithrombin, còn aspirin ức chế cyclooxygenase.

Ondansetron là một thuốc chống nôn thuộc nhóm thuốc chẹn thụ thể serotonin 5-HT3. Serotonin được giải phóng từ tế bào ruột non và dây thần kinh phế vị, kích thích trung tâm nôn ở não. Ondansetron ngăn chặn tác dụng này bằng cách chẹn thụ thể 5-HT3, đặc biệt hiệu quả trong nôn do hóa trị liệu và phẫu thuật.

Suy hô hấp là tác dụng phụ nghiêm trọng và đe dọa tính mạng nhất của opioid. Opioid có thể ức chế trung tâm hô hấp ở não, đặc biệt ở liều cao hoặc ở người nhạy cảm.

Naloxone là một thuốc đối kháng opioid, có tác dụng cạnh tranh với opioid tại thụ thể opioid và đảo ngược nhanh chóng tác dụng của opioid, bao gồm suy hô hấp. Flumazenil là thuốc giải độc benzodiazepine, Acetylcysteine cho quá liều acetaminophen, Atropine cho ngộ độc organophosphate hoặc bradycardia.