Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Dược lý 2 – Đề 1

Sildenafil ức chế PDE5, enzyme phân hủy cyclic GMP (cGMP). cGMP gây giãn cơ trơn mạch máu ở thể hang dương vật. Khi PDE5 bị ức chế, cGMP tăng lên, gây giãn mạch và tăng lưu lượng máu đến dương vật, giúp cương cứng khi có kích thích tình dục.

Acyclovir là một chất tương tự nucleoside, sau khi được hoạt hóa bởi enzyme thymidine kinase của virus và các kinase tế bào, sẽ ức chế enzyme DNA polymerase của virus, ngăn chặn sự sao chép DNA virus.

Cơ chế tác dụng của lithium phức tạp và chưa rõ ràng. Tuy nhiên, một trong những cơ chế được nghiên cứu nhiều nhất là ảnh hưởng của lithium đến hệ thống truyền tin thứ hai, đặc biệt là ức chế enzyme inositol monophosphatase, làm giảm tái tạo inositol, từ đó ảnh hưởng đến các quá trình truyền tín hiệu tế bào.

Kháng nấm azole ức chế enzyme lanosterol 14-alpha-demethylase của nấm, enzyme này cần thiết cho quá trình tổng hợp ergosterol từ lanosterol. Ergosterol là thành phần quan trọng của màng tế bào nấm, do đó ức chế tổng hợp ergosterol làm suy yếu màng tế bào nấm và gây chết nấm.

Thuốc chống loạn nhịp nhóm IA là thuốc chẹn kênh natri mức độ trung bình, làm chậm pha 0 khử cực của điện thế hoạt động, kéo dài thời gian trơ hữu hiệu (ERP) và làm chậm tốc độ dẫn truyền xung động trong tim.

Warfarin hoạt động bằng cách ức chế enzyme vitamin K reductase, làm giảm lượng vitamin K hoạt động. Vitamin K là cofactor cần thiết cho quá trình tổng hợp các yếu tố đông máu II, VII, IX, X và protein C, protein S.

Thuốc kháng histamin H1 thế hệ thứ nhất (như diphenhydramine, chlorpheniramine) có khả năng vượt qua hàng rào máu não tốt hơn, do đó gây buồn ngủ và tác dụng phụ trên thần kinh trung ương mạnh hơn so với thế hệ thứ hai (như loratadine, cetirizine).

Tetracycline là nhóm kháng sinh ức chế tổng hợp protein vi khuẩn bằng cách gắn vào tiểu đơn vị 30S ribosome, ngăn chặn sự gắn kết của tRNA aminoacyl, do đó ức chế quá trình kéo dài chuỗi polypeptide.

Carbidopa là chất ức chế DOPA decarboxylase ngoại biên, không qua hàng rào máu não. Khi phối hợp với levodopa, carbidopa giúp ngăn chặn sự chuyển hóa levodopa thành dopamine ở ngoại biên, làm tăng lượng levodopa vào não, từ đó tăng cường tác dụng điều trị và giảm tác dụng phụ ngoại biên (như buồn nôn, nôn).

Macrolide là nhóm kháng sinh ức chế tổng hợp protein của vi khuẩn bằng cách gắn vào tiểu đơn vị 50S ribosome của vi khuẩn. Sự gắn kết này ngăn chặn quá trình chuyển vị của tRNA, do đó ức chế quá trình kéo dài chuỗi polypeptide và ức chế tổng hợp protein.

Salbutamol (albuterol) là một chất chủ vận beta-2 adrenergic tác dụng ngắn, được sử dụng để giãn phế quản và giảm triệu chứng hen phế quản cấp tính.

Lợi tiểu quai tác động chủ yếu ở nhánh lên dày của quai Henle, ức chế đồng vận chuyển Na+-K+-2Cl-, làm tăng bài tiết natri, kali, хлорид và nước, gây lợi tiểu mạnh.

Insulin tác dụng ngắn (regular insulin) cần thời gian để bắt đầu tác dụng (khoảng 30-60 phút), do đó nên tiêm 30-60 phút trước bữa ăn để nồng độ insulin trong máu đạt đỉnh trùng với thời điểm đường huyết tăng cao sau ăn.

NSAIDs ức chế cả COX-1 và COX-2. Tác dụng phụ trên đường tiêu hóa chủ yếu do ức chế COX-1, làm giảm sản xuất prostaglandin PGE2 và PGI2, là những prostaglandin có vai trò bảo vệ niêm mạc dạ dày bằng cách duy trì lưu lượng máu, sản xuất chất nhầy và bicarbonate.

ACE inhibitors có thể gây ho khan do tăng bradykinin, tăng kali máu do giảm aldosterone, và hạ huyết áp tư thế đứng do giảm angiotensin II và giãn mạch.

Isoniazid (INH) có thể gây viêm đa dây thần kinh ngoại biên, đặc biệt là ở người có yếu tố nguy cơ như suy dinh dưỡng, nghiện rượu, đái tháo đường. Tác dụng phụ này có thể được giảm thiểu bằng cách bổ sung pyridoxine (vitamin B6).

Spironolactone là thuốc lợi tiểu giữ kali, tác động ở ống lượn xa và ống góp. Nó ức chế tái hấp thu natri và nước, đồng thời đối kháng tác dụng của aldosterone, hormone gây giữ natri và thải kali. Do đó, spironolactone làm tăng thải natri và nước, nhưng giữ kali.

Tác dụng kháng cholinergic ức chế hoạt động của acetylcholine, dẫn đến các tác dụng phụ như khô miệng, táo bón, bí tiểu, mờ mắt, nhịp tim nhanh. Tiêu chảy KHÔNG phải là tác dụng kháng cholinergic, mà ngược lại, có thể liên quan đến tác dụng cholinergic (kích thích hệ phó giao cảm).

Thuốc chống loạn thần thế hệ thứ hai (như risperidone, olanzapine) có ái lực thấp hơn với thụ thể dopamine D2 và ái lực cao hơn với thụ thể serotonin 5-HT2A so với thế hệ thứ nhất (như haloperidol). Điều này giúp giảm nguy cơ tác dụng phụ ngoại tháp (EPS) như Parkinsonism, loạn trương lực cơ, bồn chồn không yên.

Lợi tiểu thiazide ức chế tái hấp thu natri và хлорид ở ống lượn xa, dẫn đến tăng bài tiết natri và nước, đồng thời cũng làm tăng bài tiết kali, gây hạ kali máu.

Heparin tác dụng bằng cách liên kết với antithrombin III (ATIII) và làm tăng hoạt tính của ATIII lên hàng trăm lần. ATIII là chất ức chế tự nhiên của các yếu tố đông máu, đặc biệt là thrombin (yếu tố IIa) và yếu tố Xa. Heparin-ATIII complex ức chế mạnh mẽ các yếu tố đông máu này, ngăn chặn quá trình đông máu.

Beta-blockers (như propranolol, metoprolol) ức chế thụ thể beta-adrenergic (chủ yếu beta-1 ở tim), làm giảm nhịp tim và lực co bóp cơ tim, dẫn đến giảm cung lượng tim và hạ huyết áp.

Metformin chủ yếu giảm sản xuất glucose ở gan (giảm tân tạo glucose), đồng thời cũng có tác dụng tăng nhạy cảm insulin ở mô ngoại vi và giảm hấp thu glucose ở ruột, nhưng giảm sản xuất glucose ở gan là cơ chế chính.

Thuốc kháng thụ thể H2 histamine (H2RAs) ức chế cạnh tranh thụ thể H2 histamine trên tế bào thành dạ dày. Histamine kích thích tiết acid dạ dày thông qua thụ thể H2. Do đó, H2RAs giảm tiết acid dạ dày, đặc biệt là tiết acid về đêm và acid do kích thích bởi thức ăn.

Phenytoin khi sử dụng kéo dài có thể gây ra nhiều tác dụng phụ, bao gồm tăng sản lợi (phì đại lợi), rậm lông (hirsutism), thiếu máu hồng cầu to (megaloblastic anemia), rung giật nhãn cầu, song thị, mất điều hòa vận động, và các tác dụng phụ khác.

Ondansetron và các thuốc 5-HT3 receptor antagonists khác hoạt động bằng cách đối kháng thụ thể serotonin 5-HT3. Thụ thể 5-HT3 có mặt ở vùng trung tâm nôn (CTZ - chemoreceptor trigger zone) ở hành não và ở đường tiêu hóa. Serotonin được giải phóng từ tế bào ruột non có thể kích thích thụ thể 5-HT3 và gây nôn. 5-HT3 antagonists ngăn chặn tác dụng này, giúp chống nôn hiệu quả, đặc biệt là nôn do hóa trị liệu và xạ trị.

PPIs như omeprazole, esomeprazole ức chế необратимо bơm H+/K+-ATPase, là bơm proton cuối cùng chịu trách nhiệm tiết acid hydrochloric vào lòng dạ dày, do đó giảm sản xuất acid mạnh mẽ.

Sử dụng corticosteroid kéo dài có thể gây loãng xương, tăng đường huyết (do tăng tân tạo glucose và kháng insulin), ức chế trục HPA axis (gây suy tuyến thượng thận thứ phát), tăng cân, rậm lông, mỏng da, dễ bầm tím, tăng nguy cơ nhiễm trùng. Hạ huyết áp KHÔNG phải là tác dụng phụ, mà ngược lại, corticosteroid có thể gây tăng huyết áp.

Leukotriene là chất trung gian hóa học gây viêm và co thắt phế quản trong hen phế quản. Montelukast đối kháng tác dụng của leukotriene tại thụ thể leukotriene, giảm viêm đường thở, co thắt phế quản và tăng tiết chất nhầy, giúp dự phòng và kiểm soát hen phế quản.

Coxibs (như celecoxib) ức chế chọn lọc COX-2, giảm sản xuất prostaglandin gây viêm, nhưng ít ảnh hưởng đến COX-1. Mục tiêu là giảm tác dụng phụ trên đường tiêu hóa (loét, chảy máu dạ dày tá tràng) so với NSAIDs không chọn lọc ức chế cả COX-1 và COX-2.