Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Bệnh lý học – Đề 3

Bệnh lý học (Pathology) là ngành khoa học y học nghiên cứu về bản chất của bệnh, đặc biệt là những thay đổi về cấu trúc và chức năng của các mô và cơ quan do bệnh gây ra. Đáp án 2 phản ánh chính xác định nghĩa này.

Viêm cấp tính là phản ứng nhanh chóng của cơ thể đối với tổn thương, đặc trưng bởi giãn mạch, tăng tính thấm thành mạch (gây phù nề) và sự di chuyển chủ yếu của bạch cầu đa nhân trung tính đến ổ viêm trong giai đoạn đầu.

Hoại tử đông (Coagulative necrosis) là dạng hoại tử phổ biến nhất do thiếu máu cục bộ (như trong nhồi máu cơ tim). Protein tế bào bị biến tính và đông đặc lại, giữ nguyên hình dạng mô trong một thời gian.

Tăng sản (Hyperplasia) là sự tăng số lượng tế bào trong một cơ quan hoặc mô, trong khi phì đại (Hypertrophy) là sự tăng kích thước của tế bào, dẫn đến tăng kích thước cơ quan hoặc mô.

Dị sản (Metaplasia) là sự thay thế có thể đảo ngược của một loại tế bào trưởng thành biệt hóa bằng một loại tế bào trưởng thành biệt hóa khác. Đây là một cơ chế thích ứng của tế bào để chống lại các kích thích bất lợi.

U ác tính (ung thư) có khả năng xâm lấn các mô xung quanh và di căn đến các vị trí xa trong cơ thể thông qua hệ thống mạch máu hoặc bạch huyết. U lành tính thì không có khả năng này.

Viêm là phản ứng của cơ thể đối với tổn thương hoặc kích thích có hại. Các nguyên nhân gây viêm bao gồm nhiễm trùng, chấn thương, phản ứng dị ứng, hóa chất độc hại, v.v. Hoạt động thể chất bình thường không gây viêm bệnh lý.

U lành tính thường phát triển chậm, có ranh giới rõ ràng, không xâm lấn mô xung quanh và không di căn. Xâm lấn mô xung quanh là đặc điểm của u ác tính.

Phù trong viêm xảy ra do sự tăng áp suất thủy tĩnh trong mạch máu (do giãn tiểu động mạch) và tăng tính thấm thành mạch máu (do các chất trung gian hóa học của viêm), dẫn đến dịch và protein thoát ra khỏi mạch máu vào mô kẽ.

Viêm mạn tính đặc trưng bởi sự xâm nhập của tế bào lympho và đại thực bào. Các tế bào này giải phóng các chất trung gian hóa học gây tổn thương mô kéo dài và quá trình sửa chữa mô.

Sẹo hình thành trong quá trình sửa chữa mô khi tổn thương mô quá nặng hoặc tế bào không thể tái tạo hoàn toàn. Quá trình này bao gồm thay thế mô bị tổn thương bằng mô liên kết xơ, tạo thành sẹo.

Ung thư biểu mô tại chỗ (Carcinoma in situ) là tình trạng tiền ung thư, trong đó các tế bào ung thư đã xuất hiện nhưng vẫn còn giới hạn trong lớp biểu mô và chưa xâm lấn qua màng đáy vào mô đệm. Đây là giai đoạn sớm của ung thư biểu mô.

Xét nghiệm Pap smear là một xét nghiệm tế bào học được sử dụng để sàng lọc ung thư cổ tử cung. Xét nghiệm này giúp phát hiện sớm các tế bào bất thường ở cổ tử cung, bao gồm cả tế bào tiền ung thư và tế bào ung thư.

Xơ vữa động mạch là bệnh lý mạn tính của động mạch, đặc trưng bởi sự hình thành mảng xơ vữa trong thành động mạch. Cơ chế bệnh sinh chính liên quan đến tổn thương nội mạc, viêm nhiễm và tích tụ lipid (đặc biệt là cholesterol) trong thành động mạch.

Hoại tử bã đậu (Caseous necrosis) là dạng hoại tử đặc trưng của bệnh lao. Mô hoại tử có dạng chất bã đậu, mềm và màu trắng. Đây là kết quả của phản ứng miễn dịch qua trung gian tế bào đối với vi khuẩn lao.

Hội chứng DIC (Disseminated Intravascular Coagulation) là một rối loạn đông máu phức tạp, thường là biến chứng của nhiễm trùng huyết nặng, chấn thương nặng, ung thư hoặc biến chứng sản khoa. DIC đặc trưng bởi sự hoạt hóa quá mức hệ thống đông máu, dẫn đến hình thành cục máu đông nhỏ rải rác khắp mạch máu và sau đó là tình trạng chảy máu do cạn kiệt yếu tố đông máu và tiểu cầu.

Phản ứng quá mẫn loại IV (hay phản ứng muộn) là phản ứng quá mẫn trung gian tế bào, được điều hòa bởi tế bào T, đặc biệt là tế bào T hỗ trợ và tế bào T gây độc tế bào. Các loại phản ứng quá mẫn khác (loại I, II, III) là phản ứng quá mẫn trung gian kháng thể.

Hen phế quản là bệnh viêm mạn tính đường thở, đặc trưng bởi viêm đường thở, tăng đáp ứng đường thở (dẫn đến co thắt phế quản khi tiếp xúc với các yếu tố kích thích) và tắc nghẽn đường thở có thể hồi phục.

Bệnh tự miễn (Autoimmune disease) là bệnh lý xảy ra khi hệ miễn dịch của cơ thể bị rối loạn, tấn công và phá hủy các tế bào và mô khỏe mạnh của chính cơ thể, thay vì chỉ tấn công các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài.

Xét nghiệm ELISA (Enzyme-Linked Immunosorbent Assay) là một xét nghiệm miễn dịch enzyme thường được sử dụng để phát hiện và định lượng protein, peptide, kháng thể và hormone trong các mẫu bệnh phẩm như máu, nước tiểu, dịch não tủy. Xét nghiệm này dựa trên phản ứng kháng nguyên-kháng thể.

Viêm ruột thừa cấp thường xảy ra do tắc nghẽn lòng ruột thừa, thường là do sỏi phân, dị vật, hoặc phì đại mô lympho. Tắc nghẽn dẫn đến ứ đọng dịch, tăng áp lực trong lòng ruột thừa, thiếu máu và nhiễm trùng thứ phát.

Hội chứng Down, bệnh xơ nang và Hemophilia là các bệnh di truyền, do bất thường về gen hoặc nhiễm sắc thể. Bệnh lao phổi là bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra, không phải bệnh di truyền.

Đái tháo đường type 1 là bệnh tự miễn dịch, trong đó hệ miễn dịch của cơ thể tấn công và phá hủy tế bào beta của tuyến tụy, là tế bào sản xuất insulin. Hậu quả là cơ thể không sản xuất đủ insulin, dẫn đến tăng đường huyết.

Sarcoma là loại ung thư có nguồn gốc từ mô trung mô, bao gồm mô liên kết, cơ, xương, sụn và mỡ. Ung thư biểu mô có nguồn gốc từ biểu mô, còn lymphoma có nguồn gốc từ tế bào lympho (thuộc hệ tạo máu).

Xét nghiệm PCR (Polymerase Chain Reaction) là một kỹ thuật sinh học phân tử được sử dụng để khuếch đại một đoạn DNA hoặc RNA lên hàng triệu hoặc hàng tỷ bản sao. PCR được sử dụng rộng rãi trong chẩn đoán bệnh truyền nhiễm, bệnh di truyền và nghiên cứu khoa học.

Bệnh thoái hóa thần kinh là nhóm bệnh lý đặc trưng bởi sự thoái hóa và mất chức năng tiến triển của các tế bào thần kinh. Bệnh Alzheimer, Parkinson, Huntington và xơ cứng cột bên teo cơ (ALS) là những ví dụ phổ biến về bệnh thoái hóa thần kinh. Viêm màng não là bệnh viêm nhiễm, đột quỵ là bệnh mạch máu não, động kinh là rối loạn hoạt động điện não.

Bệnh gout (thống phong) là bệnh lý khớp do sự tích tụ tinh thể acid uric trong khớp và mô mềm xung quanh. Acid uric là sản phẩm cuối cùng của quá trình chuyển hóa purin. Sự tích tụ acid uric gây ra phản ứng viêm và đau khớp cấp tính hoặc mạn tính.

Sinh thiết là thủ thuật lấy một mẫu mô nhỏ từ cơ thể để xét nghiệm dưới kính hiển vi. Sinh thiết là phương pháp quan trọng để chẩn đoán xác định nhiều bệnh lý, đặc biệt là ung thư, các bệnh viêm nhiễm và các bệnh lý mô học khác. Cao huyết áp và thiếu máu thường được chẩn đoán bằng các xét nghiệm máu và đo huyết áp, cảm lạnh thông thường thường dựa vào triệu chứng lâm sàng.

Thiếu máu cục bộ (Ischemia) là tình trạng giảm hoặc ngừng cung cấp máu đến một mô hoặc cơ quan, dẫn đến thiếu oxy (hypoxia) và thiếu chất dinh dưỡng. Thiếu oxy và chất dinh dưỡng là cơ chế chính gây tổn thương tế bào trong thiếu máu cục bộ, có thể dẫn đến hoại tử tế bào nếu tình trạng kéo dài.

Bệnh bạch cầu cấp dòng tủy (Acute myeloid leukemia - AML) là một loại ung thư máu, thuộc nhóm bệnh lý tăng sinh tủy ác tính, đặc trưng bởi sự tăng sinh không kiểm soát của các tế bào dòng tủy non trong tủy xương và máu ngoại vi. Thiếu máu thiếu sắt là bệnh lý thiếu máu, viêm tủy xương là bệnh viêm nhiễm, đa hồng cầu nguyên phát là bệnh lý tăng sinh tủy nhưng có thể lành tính hoặc ác tính tùy thuộc vào diễn tiến.