Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Miễn dịch – Đề 9

Tế bào tua (Dendritic cells) là tế bào trình diện kháng nguyên chuyên nghiệp, đóng vai trò quan trọng trong việc kích hoạt miễn dịch thu được. Chúng bắt giữ kháng nguyên ở mô ngoại biên, di chuyển đến hạch bạch huyết và trình diện kháng nguyên cho tế bào T, khởi động đáp ứng miễn dịch đặc hiệu.

Miễn dịch cộng đồng (herd immunity) xảy ra khi một tỷ lệ đủ lớn dân số được miễn dịch với một bệnh truyền nhiễm (thường thông qua tiêm chủng hoặc nhiễm trùng trước đó). Điều này làm giảm khả năng lây lan của bệnh trong cộng đồng, bảo vệ cả những người không được miễn dịch (như trẻ sơ sinh hoặc người có hệ miễn dịch suy yếu).

Hệ thống bổ thể là một phần của miễn dịch bẩm sinh, bao gồm một nhóm protein huyết tương hoạt động theo chuỗi phản ứng. Chức năng của bổ thể bao gồm ly giải tế bào, tăng cường viêm và opsonin hóa. Sản xuất kháng thể là chức năng của tế bào B, thuộc miễn dịch thu được.

Hệ thống miễn dịch có chức năng chính là bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus, nấm, ký sinh trùng và các chất lạ khác.

Tế bào T gây độc tế bào (Cytotoxic T cells) có chức năng chính là nhận biết và tiêu diệt trực tiếp các tế bào bị nhiễm virus, tế bào ung thư hoặc tế bào bị tổn thương. Chúng giải phóng các chất độc tế bào để gây chết tế bào đích.

Đáp ứng miễn dịch thứ phát (phản ứng nhớ) xảy ra khi cơ thể tái tiếp xúc với cùng một kháng nguyên. Nhờ tế bào nhớ đã được tạo ra từ lần tiếp xúc đầu tiên (đáp ứng nguyên phát), đáp ứng thứ phát diễn ra nhanh hơn, mạnh hơn và hiệu quả hơn trong việc loại bỏ mầm bệnh.

Cytokine là các protein tín hiệu tế bào được sản xuất bởi nhiều loại tế bào, bao gồm cả tế bào miễn dịch. Chúng đóng vai trò quan trọng trong giao tiếp giữa các tế bào miễn dịch, điều chỉnh phản ứng viêm, tăng sinh tế bào và nhiều chức năng miễn dịch khác.

Miễn dịch chủ động tự nhiên là loại miễn dịch phát triển khi cơ thể tiếp xúc với mầm bệnh một cách tự nhiên, kích thích hệ thống miễn dịch tạo ra kháng thể và tế bào nhớ.

Tế bào B là tế bào lympho chịu trách nhiệm sản xuất kháng thể. Khi được kích hoạt bởi kháng nguyên, tế bào B sẽ biệt hóa thành tế bào plasma và sản xuất kháng thể đặc hiệu.

Tế bào T điều hòa (Regulatory T cells) có vai trò quan trọng trong việc duy trì cân bằng miễn dịch và ngăn ngừa các phản ứng miễn dịch quá mức hoặc tự miễn dịch. Chúng ức chế hoạt động của các tế bào miễn dịch khác, giúp kiểm soát và giới hạn phản ứng miễn dịch khi cần thiết.

Quá mẫn loại I (phản ứng tức thì) được trung gian bởi kháng thể IgE. Khi dị nguyên liên kết với IgE trên tế bào mast, nó kích hoạt tế bào mast giải phóng các chất trung gian hóa học như histamin, gây ra các triệu chứng dị ứng nhanh chóng.

Kháng thể là sản phẩm của miễn dịch thu được (đặc hiệu), được sản xuất bởi tế bào B để đáp ứng với kháng nguyên cụ thể. Da và niêm mạc, phản ứng viêm và tế bào NK là các thành phần của miễn dịch bẩm sinh (không đặc hiệu), hoạt động như tuyến phòng thủ đầu tiên chống lại mầm bệnh.

Phản ứng thải ghép tạng chủ yếu được trung gian bởi tế bào T, đặc biệt là tế bào T gây độc tế bào. Tế bào T của người nhận nhận diện các kháng nguyên MHC (phức hợp tương hợp mô chính) khác biệt trên tế bào ghép là 'ngoại lai' và tấn công chúng, gây tổn thương và thải loại cơ quan ghép.

Hiện tượng 'trốn thoát miễn dịch' (immune escape) trong ung thư đề cập đến các cơ chế mà tế bào ung thư phát triển để tránh bị hệ thống miễn dịch nhận diện và tiêu diệt. Các cơ chế này bao gồm giảm biểu hiện kháng nguyên MHC lớp I, tiết ra các chất ức chế miễn dịch hoặc tạo ra môi trường ức chế miễn dịch xung quanh khối u.

Bệnh tự miễn dịch xảy ra khi hệ thống miễn dịch bị rối loạn, nhận nhầm các tế bào và mô khỏe mạnh của cơ thể là 'ngoại lai' và tấn công chúng. Điều này dẫn đến tổn thương và viêm nhiễm ở các cơ quan và mô khác nhau.

Nhóm máu không có ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng và hiệu quả của hệ thống miễn dịch. Các yếu tố như tuổi tác, chế độ dinh dưỡng và mức độ căng thẳng có thể ảnh hưởng đáng kể đến hệ thống miễn dịch. Tuổi cao, dinh dưỡng kém và căng thẳng kéo dài có thể làm suy yếu hệ miễn dịch.

Vaccine tạo ra miễn dịch chủ động nhân tạo bằng cách đưa vào cơ thể các kháng nguyên đã được làm yếu hoặc bất hoạt, kích thích hệ thống miễn dịch tạo ra phản ứng miễn dịch tương tự như khi bị nhiễm trùng tự nhiên, nhưng không gây bệnh.

Gan là một cơ quan tiêu hóa và chuyển hóa, không thuộc hệ thống bạch huyết. Lách, tuyến ức và tủy xương là các cơ quan bạch huyết chính, đóng vai trò quan trọng trong phát triển và hoạt động của hệ miễn dịch.

IgG là loại kháng thể phổ biến nhất trong huyết thanh, chiếm khoảng 75-80% tổng lượng kháng thể. IgG có vai trò quan trọng trong miễn dịch dịch thể thứ phát (phản ứng nhớ) và có thể đi qua nhau thai để truyền miễn dịch thụ động cho thai nhi.

Tế bào trình diện kháng nguyên (APC) như đại thực bào, tế bào tua và tế bào B có chức năng chính là bắt giữ, xử lý và trình diện kháng nguyên đã được xử lý cho tế bào T. Quá trình này là bước quan trọng để kích hoạt phản ứng miễn dịch đặc hiệu.

Liệu pháp miễn dịch (immunotherapy) là một phương pháp điều trị ung thư bằng cách tăng cường hoặc điều chỉnh hệ thống miễn dịch của bệnh nhân để nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư một cách hiệu quả hơn. Các phương pháp liệu pháp miễn dịch khác nhau có thể kích thích tế bào T, kháng thể đơn dòng hoặc ức chế các điểm kiểm soát miễn dịch để tăng cường phản ứng chống ung thư.

Tế bào T hỗ trợ (Helper T cells) đóng vai trò trung tâm trong điều hòa phản ứng miễn dịch. Chúng giải phóng cytokine để kích thích và điều phối hoạt động của các tế bào miễn dịch khác như tế bào B, tế bào T gây độc và đại thực bào.

Kháng sinh là thuốc được thiết kế để tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của vi khuẩn. Virus có cấu trúc và cơ chế sinh sản khác biệt hoàn toàn so với vi khuẩn. Do đó, kháng sinh không có tác dụng lên virus và việc sử dụng kháng sinh trong nhiễm virus là không hiệu quả và có thể góp phần vào tình trạng kháng kháng sinh.

AIDS (Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải) là giai đoạn cuối của nhiễm HIV (Virus gây suy giảm miễn dịch ở người). HIV tấn công và phá hủy tế bào T hỗ trợ, làm suy yếu hệ thống miễn dịch và khiến cơ thể dễ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội và ung thư.

Thực bào là quá trình các tế bào thực bào như đại thực bào và bạch cầu trung tính 'nuốt' và tiêu hóa các mầm bệnh, tế bào chết hoặc mảnh vụn tế bào. Đây là một cơ chế quan trọng của miễn dịch bẩm sinh để loại bỏ các tác nhân gây hại.

Phản ứng dị ứng được gọi là 'quá mẫn' vì hệ thống miễn dịch phản ứng thái quá và không cân xứng với dị nguyên (chất gây dị ứng) vốn thường vô hại. Phản ứng này gây ra các triệu chứng khó chịu hoặc thậm chí nguy hiểm cho cơ thể.

Kháng nguyên là bất kỳ chất nào mà hệ thống miễn dịch nhận biết là 'ngoại lai' và kích hoạt phản ứng miễn dịch. Kháng nguyên có thể là protein, polysaccharide, lipid hoặc acid nucleic có nguồn gốc từ mầm bệnh, tế bào ung thư hoặc các chất lạ khác.

IgE là loại kháng thể chủ yếu liên quan đến phản ứng dị ứng. IgE gắn vào tế bào mast và tế bào basophil. Khi tiếp xúc với dị nguyên lần sau, dị nguyên sẽ liên kết với IgE trên các tế bào này, gây giải phóng histamin và các chất trung gian hóa học khác, dẫn đến các triệu chứng dị ứng.

Miễn dịch thụ động nhân tạo có được khi kháng thể được truyền từ nguồn bên ngoài vào cơ thể, ví dụ như tiêm huyết thanh chứa kháng thể (như huyết thanh kháng độc tố uốn ván). Miễn dịch thụ động thường có tác dụng nhanh chóng nhưng ngắn hạn, vì cơ thể không tự sản xuất kháng thể.

Phản ứng viêm là một thành phần của miễn dịch không đặc hiệu (bẩm sinh), là tuyến phòng thủ đầu tiên của cơ thể chống lại nhiễm trùng. Nó diễn ra nhanh chóng và không đặc hiệu cho từng loại mầm bệnh.