Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Kế toán chủ đầu tư – Đề 14

Khi công trình hoàn thành, chi phí xây dựng cơ bản dở dang (TK 241) được kết chuyển để hình thành tài sản cố định (TK 211). Bút toán đúng là Nợ TK 211 (tăng nguyên giá TSCĐ)/ Có TK 241 (giảm chi phí XDCD dở dang).

Tài khoản 241 - Xây dựng cơ bản dở dang là tài khoản chuyên biệt dùng để tập hợp và phản ánh toàn bộ chi phí thực tế phát sinh trong quá trình đầu tư xây dựng cơ bản (TSCĐ) cho đến khi công trình hoàn thành đưa vào sử dụng.

Chi phí sửa chữa lớn tài sản cố định sau khi đưa vào sử dụng là chi phí phát sinh trong quá trình sử dụng tài sản, không được vốn hóa vào nguyên giá ban đầu mà được ghi nhận vào chi phí trong kỳ khi phát sinh.

Theo VAS 16, chi phí lãi vay được vốn hóa khi tài sản dở dang cần thiết phải có một thời gian đủ dài (thường là trên 12 tháng) để có thể đưa vào sử dụng hoặc bán. Điều này thể hiện tính trọng yếu của thời gian xây dựng đối với việc vốn hóa lãi vay.

Kiểm kê quỹ tiền mặt định kỳ là một biện pháp kiểm soát nội bộ quan trọng, giúp đối chiếu số tiền mặt thực tế tồn quỹ với số liệu đã ghi chép trên sổ sách kế toán, phát hiện và xử lý kịp thời các sai sót, chênh lệch (nếu có).

Vay ngắn hạn ngân hàng để bổ sung vốn lưu động là nghiệp vụ tài chính, không trực tiếp ảnh hưởng đến chi phí xây dựng cơ bản dở dang. Các nghiệp vụ còn lại (xuất vật liệu, trả lương, thu phế liệu) đều có tác động trực tiếp đến chi phí xây dựng.

Phương pháp khấu hao theo tổng số đơn vị sản phẩm (hoặc khối lượng công việc) thường áp dụng cho các tài sản có liên quan trực tiếp đến sản lượng sản xuất, ví dụ như máy móc thiết bị sản xuất. Công trình xây dựng thường được khấu hao theo thời gian sử dụng hữu ích (phương pháp đường thẳng, số dư giảm dần) chứ không dựa trên sản lượng.

Chi phí thuê tư vấn quản lý dự án là chi phí liên quan trực tiếp đến quá trình thực hiện dự án, do đó được tập hợp và hạch toán vào chi phí xây dựng cơ bản dở dang (TK 241).

Giá trị sản lượng xây lắp hoàn thành được xác định dựa trên biên bản nghiệm thu khối lượng công việc thực tế đã hoàn thành, có xác nhận của các bên liên quan (Chủ đầu tư, nhà thầu, tư vấn giám sát,...). Đây là cơ sở pháp lý để thanh toán và ghi nhận doanh thu (nếu có).

Đối với các dự án bất động sản có tiến độ thanh toán theo giai đoạn, phương pháp ghi nhận doanh thu theo tỷ lệ hoàn thành công trình là phù hợp nhất, đảm bảo doanh thu được ghi nhận tương ứng với tiến độ thực tế của dự án và phù hợp với nguyên tắc phù hợp trong kế toán.

Tài khoản 331 - Phải trả người bán là tài khoản kế toán tổng hợp, dùng để phản ánh tình hình thanh toán với người bán vật tư, hàng hóa, dịch vụ, bao gồm cả các khoản phải trả liên quan đến hoạt động đầu tư xây dựng của Chủ đầu tư.

Thời hạn bảo hành công trình xây dựng thường được tính từ ngày bàn giao công trình đưa vào sử dụng, đánh dấu thời điểm chính thức chuyển giao trách nhiệm và bắt đầu giai đoạn bảo hành theo hợp đồng và quy định pháp luật.

Khoản thu từ thanh lý tài sản cố định (nếu có) được ghi nhận vào thu nhập khác trong kỳ phát sinh, không làm giảm trực tiếp chi phí xây dựng cơ bản dở dang. Việc thanh lý TSCĐ là nghiệp vụ độc lập so với quá trình xây dựng.

Báo cáo tiến độ thực hiện dự án là báo cáo quản lý nội bộ hoặc báo cáo theo yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước, không phải là báo cáo tài chính bắt buộc theo chuẩn mực kế toán. Ba báo cáo còn lại (Bảng cân đối kế toán, Báo cáo KQHĐKD, BCLCTT) là các báo cáo tài chính cơ bản bắt buộc.

Quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành là thủ tục bắt buộc sau khi dự án đã hoàn thành toàn bộ, được nghiệm thu và bàn giao đưa vào sử dụng, nhằm xác định chính xác tổng chi phí đầu tư thực tế đã thực hiện và làm cơ sở để bàn giao tài sản.

Thuế giá trị gia tăng (GTGT) là loại thuế phổ biến phát sinh trong hầu hết các giai đoạn của hoạt động đầu tư xây dựng, từ mua vật liệu, thuê dịch vụ xây dựng, đến bán sản phẩm bất động sản (nếu có).

Doanh thu từ bán bất động sản hình thành trong tương lai thường được ghi nhận khi bất động sản đã hoàn thành, đủ điều kiện bàn giao và rủi ro, lợi ích gắn liền với quyền sở hữu đã được chuyển giao cho khách hàng (thường là thời điểm bàn giao nhà).

Chi phí lãi vay được vốn hóa thường được tính từ khi bắt đầu triển khai các hoạt động xây dựng chính thức (thường là từ khi khởi công công trình) cho đến khi công trình hoàn thành và sẵn sàng đưa vào sử dụng theo mục đích dự kiến.

Tiền ứng trước của khách hàng cho dự án bất động sản là khoản doanh thu chưa thực hiện, vì nghĩa vụ cung cấp bất động sản cho khách hàng chưa hoàn thành. Do đó, khoản tiền này được ghi nhận vào TK 3387 - Doanh thu chưa thực hiện, và sẽ được kết chuyển sang doanh thu khi đủ điều kiện ghi nhận doanh thu.

Chi phí xây dựng nhà điều hành tạm tại công trường là chi phí thuộc giai đoạn thực hiện dự án, không phải chi phí chuẩn bị đầu tư. Chi phí chuẩn bị đầu tư bao gồm các chi phí liên quan đến việc nghiên cứu, khảo sát, lập và thẩm định dự án trước khi triển khai thực hiện.

Chi tiền gửi ngân hàng thanh toán tiền vật liệu xây dựng là chi phí trực tiếp phục vụ cho quá trình xây dựng, do đó làm tăng chi phí xây dựng cơ bản dở dang (TK 241).

Nhận vốn góp bằng tài sản cố định làm tăng vốn chủ sở hữu (vốn góp của chủ sở hữu) và đồng thời làm tăng tài sản (tài sản cố định được góp vốn) của Chủ đầu tư. Bút toán phản ánh là Nợ TK 211 (tăng TSCĐ)/ Có TK 411 (tăng vốn góp).

Dự phòng chi phí bảo hành công trình được lập ra để ghi nhận trước một khoản chi phí ước tính có thể phát sinh trong tương lai liên quan đến nghĩa vụ bảo hành công trình sau khi bàn giao cho khách hàng, đảm bảo nguyên tắc thận trọng và phù hợp trong kế toán.

Chi phí quản lý dự án là chi phí liên quan trực tiếp đến quá trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng, do đó được tập hợp và hạch toán vào chi phí xây dựng cơ bản dở dang (TK 241) để tính vào giá trị công trình khi hoàn thành.

Việc xử lý chi phí trong thời gian dự án tạm ngừng phụ thuộc vào nguyên nhân tạm ngừng. Nếu tạm ngừng do nguyên nhân khách quan, bất khả kháng, chi phí có thể được vốn hóa tiếp vào dự án. Nếu do nguyên nhân chủ quan, chi phí có thể phải ghi nhận vào chi phí trong kỳ. Cần xem xét cụ thể từng trường hợp.

Tình hình tài chính của khách hàng xấu đi (ví dụ: khách hàng mất khả năng thanh toán) là yếu tố trực tiếp làm tăng rủi ro không thu hồi được nợ, do đó ảnh hưởng đến việc phải trích lập dự phòng phải thu khó đòi.

Chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư là một trong những chi phí 'khác' thường gặp trong chi phí đầu tư xây dựng, bên cạnh các chi phí như chi phí quản lý dự án, chi phí tư vấn, chi phí thẩm định, chi phí bảo hiểm,... Các chi phí vật liệu, nhân công, tư vấn thường được phân loại riêng biệt, không thuộc 'chi phí khác' theo nghĩa hẹp.

Chủ đầu tư là cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân sở hữu vốn hoặc được giao quản lý vốn để thực hiện đầu tư xây dựng và trực tiếp quản lý dự án từ giai đoạn chuẩn bị, thực hiện đến khi hoàn thành.

Khi chi phí thực tế vượt tổng mức đầu tư, Chủ đầu tư cần báo cáo và đề xuất cơ quan có thẩm quyền (người quyết định đầu tư) xem xét, quyết định phương án xử lý, có thể là điều chỉnh tổng mức đầu tư hoặc tìm kiếm nguồn vốn bổ sung.

Chi phí vật liệu chính sử dụng trực tiếp cho công trình (như xi măng, sắt thép, gạch,...) là chi phí trực tiếp, gắn liền với việc hình thành nên công trình. Các chi phí khác (quản lý DN, bán hàng, lãi vay) thường được coi là chi phí gián tiếp hoặc chi phí ngoài chi phí trực tiếp xây dựng.