Category:
Trắc nghiệm ôn tập Vật lý 8 kết nối tri thức giữa học kì 1
Tags:
Bộ đề 1
8. Một ô tô đang chuyển động với vận tốc \(v\). Nếu người lái xe đạp phanh gấp, thì điều gì sẽ xảy ra với lực ma sát giữa lốp xe và mặt đường?
Khi xe đang chuyển động, giữa lốp xe và mặt đường tồn tại lực ma sát trượt. Khi người lái xe đạp phanh gấp, các bánh xe có thể bị khóa lại (không quay nữa) hoặc quay chậm lại đáng kể. Nếu bánh xe bị khóa, chúng sẽ trượt trên mặt đường. Lúc này, lực ma sát trượt thay thế lực ma sát nghỉ (nếu có). Lực ma sát trượt thường có độ lớn lớn hơn lực ma sát nghỉ cực đại trong nhiều trường hợp, đặc biệt khi có sự khóa bánh. Tuy nhiên, trong ngữ cảnh phanh xe, lực ma sát trượt chính là lực giúp giảm tốc độ. Trong đa số trường hợp phanh xe thông thường, lực ma sát trượt lớn hơn lực ma sát nghỉ để xe có thể giảm tốc hiệu quả. Nếu không phanh, xe chạy thẳng đều hoặc biến đổi đều. Khi phanh, lốp xe có thể bị khóa và trượt. Lực ma sát trượt xuất hiện. Nếu xe không bị khóa bánh hoàn toàn và vẫn quay chậm, thì vẫn là ma sát trượt. Nhưng khi phanh gấp, lốp có xu hướng trượt. Lực ma sát trượt thường lớn hơn lực ma sát nghỉ. Tuy nhiên, cách diễn đạt của câu hỏi có thể gây nhầm lẫn. Nếu xe đang chuyển động và không phanh, thì có ma sát trượt. Khi phanh gấp, nếu lốp vẫn quay thì vẫn là ma sát trượt. Nếu lốp bị khóa và trượt hẳn trên đường thì là ma sát trượt. Câu hỏi đang so sánh với lực ma sát nghỉ ban đầu. Nếu xe đang chạy thì có ma sát trượt. Khi phanh, xe giảm tốc. Lực ma sát trượt là lực cản. Thường thì \(F_{msn,max} > F_{mst}\). Nhưng khi phanh gấp, nếu lốp bị khóa thì đó là ma sát trượt. Câu hỏi ngụ ý so sánh với trạng thái trước khi phanh. Nếu xe đang chạy thẳng đều, có thể có ma sát trượt nhỏ. Khi phanh gấp, lực ma sát trượt sẽ lớn hơn để giảm tốc. Tuy nhiên, nếu xét trường hợp lốp bị khóa, thì ma sát trượt là thứ cản trở. Câu trả lời 2 là hợp lý nhất khi xét đến việc phanh gấp làm tăng lực cản để giảm tốc. Lực ma sát trượt xuất hiện và có độ lớn lớn hơn lực ma sát nghỉ ban đầu (nếu xét trường hợp xe chưa phanh). Nếu xe đang chạy thẳng đều, thì lực ma sát không đáng kể hoặc bằng 0 nếu không có lực cản. Nếu xe đang chạy và người lái đạp ga, thì có thể có lực ma sát trượt nhỏ để xe tăng tốc. Câu hỏi này hơi mơ hồ. Giả sử xe đang chạy với vận tốc ổn định (có thể có ma sát trượt nhỏ cản trở). Khi phanh gấp, lốp có thể bị khóa và trượt, sinh ra lực ma sát trượt lớn hơn để giảm tốc. Vậy đáp án 2 có vẻ đúng.Kết luận Lực ma sát trượt xuất hiện và có độ lớn lớn hơn lực ma sát nghỉ ban đầu
