Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Văn học Nhật Bản – Đề 11

Haiku là thể thơ ngắn truyền thống của Nhật Bản, gồm ba dòng với tổng cộng 17 âm tiết, chia theo cấu trúc 5-7-5 (dòng đầu 5, dòng hai 7, dòng ba 5 âm tiết).

Kawabata Yasunari nổi tiếng với phong cách 'văn chương tinh tế' (birei-bun) và các tác phẩm đậm chất thẩm mỹ Nhật Bản. Ông thường tập trung vào vẻ đẹp mong manh, tinh tế của thiên nhiên và con người, thể hiện qua ngôn ngữ giàu hình ảnh và cảm xúc. 'Cỏ dại ven đường' (路傍の草 - Robō no Kusa) là một trong những tác phẩm tiêu biểu thể hiện phong cách này.

'Wabi-sabi' là một khái niệm thẩm mỹ quan trọng trong văn hóa Nhật Bản, đặc biệt trong nghệ thuật và văn học. Nó đề cập đến vẻ đẹp giản dị, khiêm tốn, không hoàn hảo, vô thường và mang dấu ấn của thời gian. Wabi-sabi trân trọng những gì tự nhiên, mộc mạc, và chấp nhận sự không hoàn hảo như một phần của vẻ đẹp.

'Truyện kể Genji' được Murasaki Shikibu viết vào đầu thời kỳ Heian (thế kỷ 11), thường được xem là một trong những tiểu thuyết đầu tiên và vĩ đại nhất của thế giới.

Haruki Murakami thường được nhắc đến với phong cách 'ma thuật hiện thực' (magical realism), kết hợp yếu tố siêu thực, kỳ ảo vào bối cảnh hiện thực, tạo nên một thế giới văn học độc đáo và hấp dẫn, có nhiều điểm tương đồng với phong cách của Gabriel García Márquez.

'Rừng Na Uy' của Haruki Murakami là một tiểu thuyết lãng mạn nổi tiếng, kể về câu chuyện tình yêu, mất mát và trưởng thành của một chàng trai trẻ trong bối cảnh xã hội Nhật Bản những năm 1960. Mặc dù có yếu tố tâm lý sâu sắc, nó vẫn thuộc thể loại lãng mạn vì tập trung vào các mối quan hệ và cảm xúc cá nhân.

'Bushido' (Võ sĩ đạo), hệ thống đạo đức và tinh thần của samurai, có ảnh hưởng sâu sắc đến văn học Nhật Bản. Nó đề cao các giá trị như lòng trung thành, danh dự, dũng cảm, và tinh thần kỷ luật, thường được thể hiện qua hình tượng các samurai và các câu chuyện về tinh thần thượng võ, hy sinh vì chủ nghĩa và danh dự.

Thể loại 'Zuihitsu' (随筆) trong văn học Nhật Bản, đặc biệt nổi tiếng với 'Sách gối đầu' (枕草子 - Makura no Sōshi) của Sei Shōnagon, tương đương với thể loại 'Tiểu luận' (Essay) trong văn học phương Tây. Zuihitsu thường là những ghi chép tản mạn, suy tư cá nhân, không theo một cấu trúc chặt chẽ, thể hiện cái nhìn độc đáo và tinh tế của tác giả về cuộc sống và thế giới xung quanh.

'Ningen Shikkaku' (Thất lạc cõi người) của Osamu Dazai được xem là tác phẩm mang đậm tính tự truyện và bi kịch cá nhân. Tiểu thuyết kể về cuộc đời đầy đau khổ và tuyệt vọng của nhân vật chính, phản ánh những trải nghiệm và suy tư của chính Dazai về sự cô đơn, xa lánh xã hội, và ý nghĩa cuộc sống.

'Tuyệt bút thư' (枕草子 - Makura no Sōshi) của Sei Shōnagon thuộc thể loại 'Tùy bút' (随筆 - Zuihitsu), một thể loại văn học đặc trưng của Nhật Bản, tương tự như tiểu luận hoặc tản văn. Tác phẩm là tập hợp những ghi chép tản mạn, suy tư, quan sát tinh tế của Sei Shōnagon về cuộc sống cung đình, thiên nhiên, và con người thời kỳ Heian.

'Setsuwa' (説話) trong văn học Nhật Bản là thể loại văn học dân gian tương tự như 'truyền thuyết' (Legend) hoặc 'câu chuyện kể' trong văn hóa phương Tây. Setsuwa thường là những câu chuyện truyền miệng, có yếu tố kỳ ảo, huyền bí, kể về các sự kiện lịch sử, nhân vật nổi tiếng, hoặc các hiện tượng siêu nhiên, được lưu truyền qua nhiều thế hệ.

Ōe Kenzaburō, người đoạt giải Nobel Văn học năm 1994, nổi tiếng với việc khám phá các vấn đề xã hội như sự tha hóa, cô đơn, khủng hoảng nhân dạng, và những hệ lụy của chiến tranh và hiện đại hóa đối với con người Nhật Bản. Tác phẩm của ông thường mang tính chất chính trị, triết lý và đầy trăn trở về số phận con người trong xã hội đương đại.

Banana Yoshimoto là một trong những nhà văn nữ nổi tiếng và có ảnh hưởng nhất của văn học Nhật Bản hiện đại. Tác phẩm của bà, đặc biệt là 'Kitchen', thường khám phá sự cô đơn, mất mát, và những bất ổn trong cuộc sống hiện đại, đặc biệt là đối với giới trẻ.

'Rashomon' của Ryūnosuke Akutagawa là một truyện ngắn kinh điển, nổi tiếng với việc khám phá khía cạnh tối tăm trong bản chất con người. Tác phẩm đặt ra câu hỏi về sự ích kỷ, dối trá và khả năng tha hóa đạo đức của con người khi đối diện với hoàn cảnh khó khăn, thể hiện cái nhìn bi quan và hiện thực về xã hội.

Thông thường, 'Tứ trụ văn hào' của văn học Nhật Bản (thời kỳ Meiji và Taisho) được xem là Natsume Sōseki, Mori Ōgai, Tanizaki Jun'ichirō và Nagai Kafū. Mishima Yukio thuộc thế hệ sau và dù là một nhà văn lớn, ông không nằm trong nhóm 'Tứ trụ' này. Một số nguồn có thể thay Nagai Kafū bằng Shimazaki Tōson để tạo thành nhóm 'Tứ trụ' khác, nhưng Mishima Yukio vẫn không thuộc nhóm cổ điển này.

'Gối đầu lên cỏ' (草枕 - Kusamakura) của Natsume Sōseki thường được phân loại là 'tiểu thuyết lý tưởng' (Idealistic novel) hay 'tiểu thuyết trữ tình'. Tác phẩm tập trung vào những suy tư triết lý, thẩm mỹ, và cảm xúc của nhân vật chính, một họa sĩ, khi anh ta tìm kiếm sự thanh thản và vẻ đẹp trong thiên nhiên, thoát khỏi những bộn bề của cuộc sống hiện đại.

'Kafka bên bờ biển' của Haruki Murakami nổi bật với việc khám phá sâu sắc tiềm thức, giấc mơ, và những xung đột tâm lý phức tạp của nhân vật chính. Tác phẩm thường được phân tích dưới góc độ tâm lý học, đặc biệt là các khái niệm của Carl Jung và Sigmund Freud, để hiểu rõ hơn về hành vi và động cơ của nhân vật.

Phong trào 'Shinkei' (Tân Khuynh hướng phái) trong văn học Nhật Bản đầu thế kỷ 20 đánh dấu sự chuyển mình sang văn học hiện đại. Các nhà văn Shinkei thử nghiệm các hình thức và kỹ thuật viết mới, chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của văn học phương Tây hiện đại như chủ nghĩa tự nhiên, chủ nghĩa hiện thực, và chủ nghĩa tượng trưng, nhằm đổi mới và hiện đại hóa văn học Nhật Bản.

Natsume Sōseki thường được liên kết với các trào lưu văn học khác như chủ nghĩa hiện thực và phê bình xã hội, chứ không thuộc trào lưu 'Chủ nghĩa duy mỹ' (Tanbiha), vốn tập trung vào vẻ đẹp, cảm xúc và thường có xu hướng thoát ly thực tại. Tanizaki Jun'ichirō, Mishima Yukio và Nagai Kafū đều là những đại diện tiêu biểu của Tanbiha.

'Kappa' của Ryūnosuke Akutagawa là một tác phẩm châm biếm sắc sảo, sử dụng hình tượng Kappa (một loài thủy quái trong truyền thuyết Nhật Bản) để phê phán xã hội loài người đương thời. Tác phẩm mang đậm yếu tố hài hước, trào phúng, và đôi khi mỉa mai, nhưng đằng sau đó là những suy tư sâu sắc về bản chất con người và xã hội.

Kịch 'Kabuki' là một loại hình sân khấu truyền thống nổi tiếng của Nhật Bản, đặc trưng bởi sự kết hợp độc đáo giữa âm nhạc, vũ đạo, và kịch. Kabuki nổi tiếng với trang phục và hóa trang lộng lẫy, kỹ thuật biểu diễn điêu luyện, và những câu chuyện kịch tính, hấp dẫn, thu hút đông đảo khán giả.

'Mono no aware' là một khái niệm thẩm mỹ quan trọng trong văn hóa và văn học Nhật Bản, thể hiện sự nhạy cảm, đồng cảm và nhận thức sâu sắc về tính vô thường, sự trôi chảy của cuộc sống, từ đó gợi lên cảm giác buồn man mác, dịu dàng trước vẻ đẹp mong manh của vạn vật.

Kawabata Yasunari là nhà văn Nhật Bản đầu tiên đoạt giải Nobel Văn học vào năm 1968. Giải thưởng ghi nhận 'tài năng kể chuyện của ông, thể hiện vẻ đẹp tinh túy của tâm hồn Nhật Bản'.

'Mặt nạ vàng' (金閣寺 - Kinkaku-ji) của Mishima Yukio được lấy cảm hứng từ sự kiện lịch sử có thật: vụ cháy chùa Vàng Kinkaku-ji ở Kyoto năm 1950 do một nhà sư trẻ tên Hayashi Yoken phóng hỏa. Tiểu thuyết hư cấu hóa và khám phá động cơ tâm lý phức tạp của nhân vật nhà sư trong vụ án này.

Fūryū Shidōken Den (1790) của Santō Kyōden, mặc dù ra đời sớm hơn nhiều tác phẩm khác, được coi là một trong những tiểu thuyết hiện đại đầu tiên của Nhật Bản, với các yếu tố tự truyện và tập trung vào cá nhân, tiền đề cho I-Novel sau này.

I-Novel là thể loại văn học đặc trưng của Nhật Bản, nhấn mạnh tính tự truyện, tập trung vào việc miêu tả một cách chân thực và chi tiết những trải nghiệm, cảm xúc, và suy tư cá nhân của chính tác giả, thường với giọng văn tự vấn và khám phá nội tâm.

Kịch Noh là một loại hình sân khấu truyền thống của Nhật Bản, thường mang tính trang trọng, nghi lễ và đậm chất tâm linh. Các vở kịch Noh thường tập trung vào những câu chuyện bi thương, huyền bí, thường xoay quanh các linh hồn, quá khứ và thế giới bên kia, thể hiện những cảm xúc sâu lắng và suy tư về cuộc sống và cái chết.

'Thái Dương Chi Quát' của Shintarō Ishihara đã khai sinh ra trào lưu văn học 'Tộc Thái Dương' (Taiyōzoku) vào những năm 1950, phản ánh lối sống nổi loạn, hưởng thụ, và thách thức các giá trị truyền thống của giới trẻ Nhật Bản sau Thế chiến thứ hai.

'Manyoshu' (万葉集) có nghĩa là 'Vạn Diệp Tập' trong tiếng Việt, là tuyển tập thơ ca cổ nhất và lớn nhất của Nhật Bản, được biên soạn vào khoảng thế kỷ thứ 8, bao gồm hàng ngàn bài thơ thuộc nhiều thể loại khác nhau, thể hiện đời sống, tình cảm và văn hóa của người Nhật thời kỳ Nara.

Thơ 'Waka' (和歌), đặc biệt trong 'Kokin Wakashū', là thể thơ cổ điển quan trọng của Nhật Bản, nổi tiếng với việc biểu đạt cảm xúc tinh tế, thường về tình yêu và thiên nhiên. Waka sử dụng ngôn ngữ trang nhã, giàu hình ảnh, và tuân theo các quy tắc nghiêm ngặt về hình thức, nhằm gợi lên những rung động sâu kín trong lòng người đọc.