Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Tổng quát viễn thông – Đề 5

eSIM (embedded SIM) là SIM nhúng, được tích hợp sẵn vào thiết bị. Lợi ích chính của eSIM là khả năng chuyển đổi nhà mạng dễ dàng hơn (không cần thay SIM vật lý) và giúp thiết kế thiết bị nhỏ gọn hơn do không cần khe cắm SIM. Giá thành, bảo mật và tốc độ kết nối không phải là lợi ích chính của eSIM so với SIM truyền thống.

Truyền hình cáp (cable TV) sử dụng mạng cáp đồng trục để cung cấp dịch vụ truyền hình và Internet băng thông rộng đến hộ gia đình. Nó không phải là truyền tín hiệu vô tuyến mặt đất, mạng di động, hay truyền thông vệ tinh, mà sử dụng hạ tầng cáp hữu tuyến.

Ghép kênh phân thời gian (TDM - Time Division Multiplexing) chia sẻ băng thông bằng cách gán các khe thời gian khác nhau cho mỗi người dùng để truyền dữ liệu tuần tự. FDM (Frequency Division Multiplexing) chia băng tần thành các kênh tần số khác nhau, WDM (Wavelength Division Multiplexing) tương tự FDM nhưng dùng bước sóng ánh sáng trong cáp quang, và CDM (Code Division Multiplexing) dùng mã khác nhau để phân biệt người dùng.

DNS (Domain Name System) có chức năng chính là dịch tên miền (ví dụ: google.com) sang địa chỉ IP (ví dụ: 172.217.160.142) để máy tính có thể tìm và kết nối đến máy chủ web. DHCP gán địa chỉ IP, Firewall đảm bảo an ninh, và CDN tăng tốc độ truy cập nội dung, nhưng không phải chức năng của DNS.

MIMO (Multiple-Input Multiple-Output) sử dụng nhiều anten phát và thu để truyền và nhận đồng thời nhiều luồng dữ liệu trên cùng một kênh tần số. Điều này giúp tăng tốc độ truyền dữ liệu, cải thiện dung lượng mạng, và hiệu quả sử dụng phổ tần. Các lựa chọn khác không phải là tác dụng chính của MIMO.

NFC (Near Field Communication) là công nghệ giao tiếp tầm ngắn, chủ yếu được sử dụng cho thanh toán không tiếp xúc (ví dụ: qua điện thoại di động), trao đổi dữ liệu nhỏ giữa các thiết bị ở khoảng cách rất gần. Nó không phải là công nghệ truyền dữ liệu tốc độ cao như Wi-Fi, định vị GPS, hay kết nối mạng LAN có dây.

ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) là công nghệ băng thông rộng cho phép truyền dữ liệu tốc độ cao và thoại đồng thời trên đường dây điện thoại thông thường. Ethernet là công nghệ mạng LAN, Wi-Fi và Bluetooth là công nghệ không dây.

PON (Passive Optical Network) là công nghệ mạng cáp quang thụ động, thường được sử dụng trong mạng truy nhập băng rộng FTTH (Fiber to the Home) để cung cấp dịch vụ Internet, truyền hình, và thoại đến các hộ gia đình và doanh nghiệp. Nó không phải là công nghệ cho mạng di động, LAN, hay vệ tinh.

Byte trên giây (Bps), Kilobit trên giây (Kbps), Megabit trên giây (Mbps), và Gigabit trên giây (Gbps) là các đơn vị phổ biến đo tốc độ truyền dữ liệu. Hertz (Hz) đo tần số, Decibel (dB) đo cường độ tín hiệu (thường là tỷ lệ), và Volt (V) đo điện áp.

Hiện tượng đa đường (multipath) xảy ra khi tín hiệu vô tuyến đến đích theo nhiều đường khác nhau (do phản xạ, khúc xạ). Các tín hiệu này có thể giao thoa với nhau, gây ra suy hao tín hiệu, méo dạng, và nhiễu, làm giảm chất lượng truyền dẫn. Nó không tăng cường tín hiệu, giảm trễ hay mở rộng phủ sóng, mà ngược lại, gây ra các vấn đề tiêu cực.

VoIP (Voice over Internet Protocol) là công nghệ cho phép truyền tải thoại qua mạng Internet, biến đổi tín hiệu thoại thành dữ liệu số để truyền qua mạng IP. PSTN là mạng điện thoại truyền thống, cáp quang và di động là phương tiện truyền dẫn, không phải mạng đặc trưng cho VoIP.

Quỹ đạo địa tĩnh (geostationary orbit) là quỹ đạo mà vệ tinh bay ở độ cao khoảng 36.000 km phía trên xích đạo và có chu kỳ quỹ đạo bằng đúng chu kỳ tự quay của Trái Đất. Do đó, vệ tinh địa tĩnh luôn ở một vị trí cố định so với một điểm trên mặt đất, rất thuận tiện cho các dịch vụ truyền hình và viễn thông.

Mã hóa kênh (channel coding) được sử dụng để thêm các bit dư thừa vào dữ liệu trước khi truyền, giúp phát hiện và sửa lỗi do nhiễu và suy hao tín hiệu trong quá trình truyền. Mục đích chính là cải thiện độ tin cậy của truyền thông, không phải tăng tốc độ, mã hóa bảo mật (đó là mã hóa nguồn/mã hóa mật mã), hay điều chế.

Băng thông (bandwidth) trong viễn thông thường được hiểu là khoảng tần số có sẵn để truyền tín hiệu. Băng thông càng lớn, khả năng truyền tải dữ liệu càng cao. Nó không phải là đơn vị đo năng lượng, độ dài cáp, hay công suất phát.

TCP nằm ở Tầng Giao vận (Transport Layer) trong mô hình TCP/IP. Chức năng chính của TCP là cung cấp truyền dữ liệu tin cậy, có thứ tự và kiểm soát lỗi, đảm bảo dữ liệu đến đích một cách chính xác và đầy đủ. Tầng Mạng (IP) định tuyến, Tầng Ứng dụng cung cấp dịch vụ cho ứng dụng, và Tầng Liên kết dữ liệu quản lý truy cập môi trường truyền.

SNMP (Simple Network Management Protocol) là giao thức được sử dụng để giám sát và quản lý các thiết bị mạng (như router, switch, server, máy in). SNMP cho phép quản trị viên mạng thu thập thông tin về trạng thái thiết bị, cấu hình thiết bị, và nhận cảnh báo khi có sự cố. Các lựa chọn khác không phải là chức năng chính của SNMP.

Tính đến năm 2023, chuẩn Wi-Fi mới nhất và phổ biến nhất là 802.11ax, còn được gọi là Wi-Fi 6 và Wi-Fi 6E (khi hỗ trợ băng tần 6 GHz). Nó sử dụng cả băng tần 2.4 GHz và 5 GHz, và Wi-Fi 6E còn mở rộng sang băng tần 6 GHz để tăng băng thông và giảm nhiễu. Các chuẩn khác cũ hơn.

Tường lửa (firewall) là hệ thống an ninh mạng có chức năng chính là kiểm soát và ngăn chặn các truy cập trái phép vào hoặc ra khỏi mạng, dựa trên các quy tắc được cấu hình. Mã hóa dữ liệu bảo vệ tính riêng tư, tăng tốc độ mạng là chức năng của các thiết bị khác (như CDN), và quản lý địa chỉ IP là chức năng của DHCP/IPAM.

Tầng Mạng (Network Layer) trong mô hình OSI đảm nhận chức năng định tuyến gói tin qua mạng, sử dụng địa chỉ IP. Tầng Vật lý liên quan đến truyền tải bit vật lý, Tầng Liên kết dữ liệu quản lý truyền dữ liệu giữa các nút trực tiếp kết nối, và Tầng Giao vận cung cấp truyền dữ liệu đầu cuối tin cậy.

Tốc độ ký hiệu (symbol rate) đo số lượng ký hiệu (symbols) được truyền trên kênh truyền trong một giây. Mỗi ký hiệu có thể mang một hoặc nhiều bit thông tin. Tốc độ bit (bit rate) đo tổng số bit dữ liệu được truyền trong một giây. Tốc độ bit có thể bằng hoặc lớn hơn tốc độ ký hiệu, tùy thuộc vào số bit được mã hóa trong mỗi ký hiệu. Các lựa chọn khác mô tả sai mối quan hệ giữa hai khái niệm này.

Handover (chuyển giao) là quá trình chuyển kết nối của thiết bị di động từ một trạm gốc sang trạm gốc khác một cách liên tục khi người dùng di chuyển giữa các vùng phủ sóng, đảm bảo cuộc gọi hoặc phiên dữ liệu không bị gián đoạn. Các lựa chọn khác không mô tả đúng tình huống handover.

Điều chế biên độ (AM - Amplitude Modulation) thay đổi biên độ sóng mang tương ứng với tín hiệu dữ liệu. FM (Frequency Modulation) thay đổi tần số, PM (Phase Modulation) thay đổi pha, và PCM (Pulse Code Modulation) là một phương pháp chuyển đổi tín hiệu analog sang digital.

Sự khác biệt chính giữa các thế hệ mạng di động 3G, 4G, và 5G nằm ở tốc độ truyền dữ liệu và độ trễ (latency). Các thế hệ sau (4G, 5G) cung cấp tốc độ cao hơn và độ trễ thấp hơn đáng kể so với thế hệ trước (3G). Mặc dù có sự khác biệt về công nghệ và tần số, nhưng tốc độ và độ trễ là yếu tố phân biệt quan trọng nhất đối với người dùng cuối.

SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) là giao thức chuẩn để gửi thư điện tử (email) trên Internet. HTTP (Hypertext Transfer Protocol) dùng cho truyền tải trang web, FTP (File Transfer Protocol) cho truyền tải file, và Telnet cho truy cập dòng lệnh từ xa.

Switch hoạt động ở tầng Liên kết dữ liệu (Data Link Layer) và sử dụng địa chỉ MAC để chuyển tiếp khung dữ liệu một cách thông minh đến cổng đích cụ thể. Router hoạt động ở tầng Mạng (Network Layer) dùng địa chỉ IP, Hub hoạt động ở tầng Vật lý (Physical Layer) và khuếch đại tín hiệu đến tất cả các cổng, Modem chuyển đổi tín hiệu số sang analog và ngược lại.

Cáp quang sử dụng ánh sáng để truyền tín hiệu, có băng thông lớn nhất và ít bị suy hao tín hiệu so với cáp đồng trục và cáp xoắn đôi sử dụng điện. Sóng radio là phương tiện truyền dẫn không dây.

Trong thông tin di động, 'cell' (tế bào) là một khu vực địa lý được phủ sóng bởi một trạm gốc (Base Station). Mỗi trạm gốc phục vụ các thiết bị di động trong phạm vi cell của nó. Các lựa chọn khác không phải là ý nghĩa của 'cell' trong ngữ cảnh này.

Cáp quang có nhiều ưu điểm vượt trội so với cáp đồng trong truyền dẫn viễn thông, bao gồm băng thông lớn hơn (cho phép truyền dữ liệu tốc độ cao hơn), ít suy hao tín hiệu (truyền xa hơn), và ít bị nhiễu điện từ (chất lượng tín hiệu tốt hơn). Cáp quang thường đắt hơn và khó lắp đặt hơn, và cáp đồng có thể bền hơn trong một số môi trường nhất định nhưng kém hơn về hiệu suất truyền dẫn.

Mạng LAN (Local Area Network) kết nối các thiết bị trong một phạm vi địa lý nhỏ, như nhà, văn phòng, trường học. Mạng WAN (Wide Area Network) phủ sóng một khu vực địa lý rộng lớn hơn nhiều, có thể là thành phố, quốc gia hoặc toàn cầu. Các lựa chọn khác mô tả sai sự khác biệt chính về phạm vi địa lý.

Bluetooth là công nghệ không dây tầm ngắn, tiêu thụ năng lượng thấp, thường dùng cho mạng cá nhân (PAN) như kết nối điện thoại với tai nghe hoặc máy tính với chuột không dây. Wi-Fi dùng cho mạng LAN, Zigbee cho IoT, và WiMAX cho phạm vi rộng hơn Wi-Fi.