Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Thương mại quốc tế – Đề 4

Thương mại quốc tế cho phép các quốc gia chuyên môn hóa vào sản xuất hàng hóa và dịch vụ mà họ có lợi thế so sánh, dẫn đến phân bổ nguồn lực hiệu quả hơn và nâng cao mức sống toàn cầu thông qua tiếp cận hàng hóa và dịch vụ đa dạng hơn với giá cả cạnh tranh hơn.

Chính sách bảo hộ mậu dịch, như thuế quan và hạn ngạch, thường được biện minh bằng lý do bảo vệ các ngành công nghiệp non trẻ trong nước, giúp chúng có thời gian phát triển và trở nên cạnh tranh hơn trước khi đối mặt với cạnh tranh quốc tế mạnh mẽ.

Lý thuyết Heckscher-Ohlin (H-O) là một lý thuyết quan trọng trong thương mại quốc tế, giải thích mô hình thương mại dựa trên sự khác biệt về nguồn lực (yếu tố sản xuất) giữa các quốc gia. Theo lý thuyết H-O, các quốc gia sẽ có xu hướng xuất khẩu hàng hóa sử dụng nhiều yếu tố sản xuất tương đối dồi dào của họ và nhập khẩu hàng hóa sử dụng nhiều yếu tố sản xuất khan hiếm.

Hiệu ứng J-curve mô tả hiện tượng cán cân thương mại xấu đi trong ngắn hạn sau khi một quốc gia phá giá đồng tiền của mình. Điều này xảy ra vì trong ngắn hạn, khối lượng xuất khẩu và nhập khẩu có thể không thay đổi đáng kể trong khi giá nhập khẩu tính bằng đồng nội tệ tăng lên, làm cho cán cân thương mại xấu đi trước khi cải thiện về dài hạn khi khối lượng thương mại điều chỉnh.

Thuế chống bán phá giá là một biện pháp thương mại được phép theo quy định của WTO. Nó được áp dụng khi một quốc gia nhập khẩu hàng hóa với giá bán phá giá (thấp hơn giá thành sản xuất hoặc giá bán ở thị trường nội địa của nước xuất khẩu) và hành vi bán phá giá này gây ra thiệt hại đáng kể cho ngành sản xuất tương tự trong nước nhập khẩu.

Cơ chế giải quyết tranh chấp của WTO là một trụ cột quan trọng của hệ thống thương mại đa phương. Nó cung cấp một quy trình pháp lý để các quốc gia thành viên giải quyết tranh chấp thương mại một cách hòa bình và dựa trên các quy tắc của WTO. Quá trình này bao gồm tham vấn, thành lập ban hội thẩm và phúc thẩm, và các quyết định của WTO có tính ràng buộc pháp lý.

Hàng hóa công cộng toàn cầu là những hàng hóa hoặc dịch vụ mang lại lợi ích cho tất cả các quốc gia trên thế giới và không bị giới hạn bởi biên giới quốc gia. Không khí sạch và môi trường ổn định là ví dụ điển hình về hàng hóa công cộng toàn cầu vì chúng cần sự hợp tác quốc tế để bảo vệ và duy trì, và lợi ích từ chúng lan tỏa trên toàn cầu.

Thương mại quốc tế có thể mang lại lợi ích cho các quốc gia đang phát triển, nhưng cũng có những thách thức. Một trong những thách thức tiềm ẩn là nguy cơ bị khai thác tài nguyên thiên nhiên và lao động giá rẻ bởi các quốc gia phát triển hoặc các công ty đa quốc gia, đặc biệt nếu các quy định về lao động và môi trường còn yếu.

Thương mại nội ngành (intra-industry trade) đề cập đến thương mại hai chiều hàng hóa tương tự hoặc cùng ngành công nghiệp giữa các quốc gia. Ví dụ, một quốc gia vừa xuất khẩu vừa nhập khẩu ô tô. Hiện tượng này thường xảy ra giữa các quốc gia phát triển có sở thích tiêu dùng đa dạng và mức độ chuyên môn hóa cao trong từng ngành.

Mục tiêu cốt lõi của Hiệp định thương mại tự do (FTA) là tự do hóa thương mại giữa các quốc gia thành viên bằng cách giảm hoặc loại bỏ thuế quan và các rào cản thương mại khác, tạo điều kiện cho dòng chảy hàng hóa và dịch vụ tự do hơn.

Rào cản phi thuế quan bao gồm các biện pháp hạn chế thương mại không phải là thuế quan. Tiêu chuẩn kỹ thuật và quy định về sức khỏe là ví dụ về rào cản phi thuế quan vì chúng có thể tạo ra các yêu cầu phức tạp và tốn kém cho hàng nhập khẩu, hạn chế thương mại mà không trực tiếp đánh thuế.

Khuynh hướng bảo hộ mậu dịch thường gia tăng trong giai đoạn suy thoái kinh tế. Khi kinh tế suy giảm, các quốc gia có thể chịu áp lực chính trị để bảo vệ việc làm và ngành công nghiệp trong nước bằng cách áp dụng các biện pháp bảo hộ, như tăng thuế quan hoặc hạn chế nhập khẩu.

Cán cân thương mại là sự khác biệt giữa giá trị xuất khẩu và nhập khẩu của một quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định. Nó được tính bằng cách lấy tổng giá trị xuất khẩu trừ đi tổng giá trị nhập khẩu. Nếu kết quả dương, quốc gia có thặng dư thương mại, nếu âm, quốc gia có thâm hụt thương mại.

Điều khoản thương mại (terms of trade) là tỷ lệ giữa chỉ số giá xuất khẩu và chỉ số giá nhập khẩu của một quốc gia. Nó phản ánh sức mua quốc tế của hàng xuất khẩu của một quốc gia; điều khoản thương mại được cải thiện khi giá xuất khẩu tăng nhanh hơn giá nhập khẩu.

Điều kiện Marshall-Lerner là một điều kiện kinh tế vĩ mô xác định xem phá giá đồng tiền có cải thiện cán cân thanh toán của một quốc gia hay không. Điều kiện này nói rằng tổng độ co giãn của cầu xuất khẩu và cầu nhập khẩu (theo giá) phải lớn hơn 1 (về giá trị tuyệt đối) để phá giá đồng tiền có thể cải thiện cán cân thanh toán.

Thương mại quốc tế không chỉ bao gồm hàng hóa hữu hình mà còn bao gồm cả dịch vụ. Dịch vụ tư vấn tài chính là một ví dụ về dịch vụ được giao dịch quốc tế, thường thông qua các công ty đa quốc gia hoặc giao dịch xuyên biên giới.

Toàn cầu hóa kinh tế có thể mang lại nhiều lợi ích, bao gồm tăng cường sự đa dạng văn hóa và trao đổi ý tưởng thông qua giao lưu thương mại, đầu tư, và di cư quốc tế. Tuy nhiên, các đáp án khác không phải là lợi ích trực tiếp hoặc không chắc chắn của toàn cầu hóa (VD: toàn cầu hóa có thể làm tăng cạnh tranh).

Lý thuyết vòng đời sản phẩm giải thích rằng lợi thế so sánh trong sản xuất và thương mại một sản phẩm thay đổi theo các giai đoạn khác nhau trong vòng đời của sản phẩm đó (giới thiệu, tăng trưởng, trưởng thành, suy thoái). Ban đầu, các quốc gia phát triển có lợi thế, nhưng sau đó lợi thế có thể chuyển sang các quốc gia đang phát triển khi sản phẩm trở nên tiêu chuẩn hóa hơn.

Thuyết trọng thương là một học thuyết kinh tế cổ điển nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tích lũy của cải quốc gia, đặc biệt là vàng và bạc, thông qua thặng dư thương mại. Theo thuyết này, xuất khẩu nên được khuyến khích và nhập khẩu nên bị hạn chế để đạt được mục tiêu này.

Tỷ giá hối đoái bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố kinh tế vĩ mô. Mức lãi suất tương đối giữa các quốc gia là một yếu tố quan trọng; lãi suất cao hơn có xu hướng thu hút vốn đầu tư nước ngoài, làm tăng nhu cầu về đồng tiền quốc gia và do đó làm tăng giá trị của nó.

Hội nhập kinh tế khu vực là quá trình các quốc gia trong cùng một khu vực địa lý tăng cường hợp tác kinh tế thông qua các hiệp định thương mại và các hình thức hợp tác khác. ASEAN là một ví dụ điển hình về hội nhập kinh tế khu vực, với mục tiêu tăng cường liên kết kinh tế giữa các quốc gia thành viên Đông Nam Á.

Trợ cấp xuất khẩu là các biện pháp của chính phủ để hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp xuất khẩu nhằm làm giảm chi phí xuất khẩu và tăng tính cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu trên thị trường quốc tế. Việc chính phủ cung cấp hỗ trợ tài chính trực tiếp hoặc gián tiếp cho doanh nghiệp xuất khẩu là một ví dụ điển hình về trợ cấp xuất khẩu.

Sự phát triển của chuỗi cung ứng toàn cầu được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố, trong đó có sự giảm chi phí vận tải và thông tin liên lạc. Điều này giúp các doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc phân chia quá trình sản xuất trên nhiều quốc gia khác nhau để tận dụng lợi thế về chi phí và chuyên môn hóa.

Lợi thế tuyệt đối đề cập đến khả năng sản xuất một hàng hóa hoặc dịch vụ với chi phí tuyệt đối thấp hơn so với các quốc gia khác. Lợi thế so sánh, quan trọng hơn trong thương mại quốc tế, tập trung vào chi phí cơ hội: quốc gia nào từ bỏ ít giá trị nhất để sản xuất một hàng hóa hoặc dịch vụ cụ thể.

Nguyên tắc đối xử tối huệ quốc (MFN) là một trong những nguyên tắc cơ bản của WTO. Nó yêu cầu các quốc gia thành viên phải dành cho tất cả các đối tác thương mại khác là thành viên WTO các điều kiện thương mại ưu đãi nhất mà họ dành cho bất kỳ quốc gia nào khác. Điều này đảm bảo sự công bằng và không phân biệt đối xử trong thương mại quốc tế.

Phá giá đồng tiền làm cho hàng hóa xuất khẩu của quốc gia đó trở nên rẻ hơn đối với người mua nước ngoài và hàng hóa nhập khẩu trở nên đắt hơn đối với người tiêu dùng trong nước. Điều này, về lý thuyết, có thể thúc đẩy xuất khẩu và hạn chế nhập khẩu.

Hạn ngạch thuế quan (tariff-rate quota) là một cơ chế thương mại hai cấp. Nó cho phép nhập khẩu một lượng hàng hóa nhất định với mức thuế suất thấp hơn (hoặc bằng 0) và áp dụng mức thuế suất cao hơn cho lượng nhập khẩu vượt quá hạn ngạch đó. Nó vừa hạn chế số lượng nhập khẩu vừa áp thuế.

Mục tiêu chính của Khu vực mậu dịch tự do ASEAN (AFTA) là tăng cường hội nhập kinh tế khu vực bằng cách giảm thuế quan và rào cản phi thuế quan trong thương mại giữa các quốc gia thành viên ASEAN, thúc đẩy thương mại nội khối và thu hút đầu tư.

Quy tắc xuất xứ (rules of origin) là các quy định được sử dụng trong thương mại quốc tế để xác định quốc gia xuất xứ của hàng hóa. Việc xác định quốc gia xuất xứ là cần thiết để áp dụng thuế quan ưu đãi (theo các hiệp định thương mại), các biện pháp chống bán phá giá, và các biện pháp thương mại khác dựa trên nguồn gốc của hàng hóa.

WTO là một tổ chức quốc tế quản lý hệ thống thương mại toàn cầu. Vai trò chính của WTO là thiết lập các quy tắc thương mại, giải quyết tranh chấp thương mại giữa các quốc gia thành viên và thúc đẩy thương mại tự do, công bằng và có thể dự đoán được.