Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Thủ tục hải quan – Đề 9

Kiểm tra sau thông quan là hoạt động kiểm tra của cơ quan hải quan sau khi hàng hóa đã được thông quan. Mục đích chính là kiểm tra lại tính chính xác, đầy đủ và trung thực của hồ sơ hải quan, việc tuân thủ pháp luật của người khai hải quan, và phát hiện các sai sót, gian lận có thể xảy ra sau khi hàng hóa đã qua cửa khẩu.

Thủ tục hải quan thường được thực hiện tại Chi cục Hải quan cửa khẩu nơi hàng hóa thực tế được xuất khẩu hoặc nhập khẩu. Trong một số trường hợp, thủ tục cũng có thể được thực hiện tại Chi cục Hải quan ngoài cửa khẩu nếu được Chi cục Hải quan cửa khẩu ủy quyền hoặc theo quy định của pháp luật. Trụ sở Tổng cục Hải quan không phải là nơi trực tiếp thực hiện thủ tục cho từng lô hàng cụ thể.

Theo quy định pháp luật, việc chậm nộp tờ khai hải quan so với thời hạn quy định là hành vi vi phạm hành chính và doanh nghiệp sẽ bị xử phạt bằng hình thức phạt tiền chậm nộp tờ khai. Mức phạt cụ thể sẽ tùy thuộc vào thời gian chậm nộp và quy định hiện hành. Tịch thu hàng hóa hoặc cấm xuất nhập khẩu là các hình thức xử lý nghiêm khắc hơn và thường áp dụng cho các vi phạm nghiêm trọng hơn.

HS code là mã số phân loại hàng hóa theo Hệ thống hài hòa mô tả và mã hóa hàng hóa (Harmonized System). Mục đích chính của HS code trong thủ tục hải quan là để phân loại hàng hóa một cách thống nhất trên toàn cầu và từ đó xác định thuế suất thuế xuất nhập khẩu áp dụng cho từng loại hàng hóa.

Nguyên tắc giải quyết khiếu nại quyết định hành chính trong lĩnh vực hải quan thường tuân theo quy trình khiếu nại hai cấp. Đầu tiên, người khiếu nại phải khiếu nại lên cơ quan hải quan đã ban hành quyết định. Nếu không đồng ý với kết quả giải quyết lần đầu, họ có quyền khiếu nại lần hai lên cơ quan hải quan cấp trên. Khởi kiện ra tòa án hành chính là bước cuối cùng sau khi đã thực hiện hết các thủ tục khiếu nại hành chính.

Theo quy định pháp luật, thời hạn bảo quản hồ sơ hải quan (bao gồm tờ khai hải quan và các chứng từ liên quan) thường là **05 năm** kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan. Doanh nghiệp và cơ quan hải quan đều có trách nhiệm bảo quản hồ sơ trong thời hạn này để phục vụ công tác kiểm tra, thanh tra và giải quyết các vấn đề phát sinh sau này.

Kiểm tra thực tế toàn bộ là hình thức kiểm tra hải quan có mức độ chi tiết nhất. Trong hình thức này, cơ quan hải quan sẽ kiểm tra toàn bộ lô hàng, từ số lượng, chủng loại, chất lượng, đến mã số, nhãn mác, xuất xứ, và các thông tin khác liên quan đến hàng hóa. Các hình thức kiểm tra khác có mức độ kiểm tra ít chi tiết hơn, tùy thuộc vào mức độ rủi ro và mục tiêu kiểm tra.

Ưu điểm lớn nhất của thủ tục hải quan điện tử là rút ngắn đáng kể thời gian thông quan hàng hóa. Việc điện tử hóa giúp giảm thiểu các thủ tục giấy tờ, tăng tốc độ xử lý hồ sơ, và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu.

Mục tiêu chính của cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan là tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại, giảm chi phí và thời gian tuân thủ thủ tục cho doanh nghiệp, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về hải quan, và góp phần cải thiện môi trường kinh doanh. Các biện pháp cải cách thường tập trung vào đơn giản hóa quy trình, ứng dụng công nghệ thông tin, và minh bạch hóa thông tin.

Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) là chứng từ quan trọng để chứng minh nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa. Vai trò chính của C/O trong thủ tục hải quan là làm căn cứ để cơ quan hải quan xác định hàng hóa có đủ điều kiện để được hưởng các ưu đãi về thuế quan theo các hiệp định thương mại tự do hoặc các thỏa thuận song phương, đa phương mà Việt Nam ký kết.

Khi phát hiện sai phạm, tùy theo mức độ vi phạm, cơ quan hải quan có thể áp dụng các biện pháp xử lý như phạt tiền vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự nếu hành vi vi phạm cấu thành tội phạm theo quy định của pháp luật. Tịch thu toàn bộ lô hàng thường là biện pháp áp dụng trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng hoặc hàng hóa thuộc danh mục cấm.

Theo quy định, thuế đối với hàng hóa nhập khẩu phải được nộp trước khi hàng hóa được thông quan. Việc hoàn thành nghĩa vụ thuế là một trong những điều kiện để hàng hóa được phép nhập khẩu và lưu thông trên thị trường.

Thông quan là giai đoạn cuối cùng của thủ tục hải quan, khi hàng hóa đã hoàn thành tất cả các thủ tục cần thiết, được cơ quan hải quan chấp nhận và cho phép xuất khẩu hoặc nhập khẩu. Thông quan đồng nghĩa với việc hàng hóa đã được kiểm tra, đáp ứng các điều kiện, đã hoàn thành nghĩa vụ thuế (nếu có) và được phép rời khỏi khu vực giám sát hải quan để lưu thông hoặc sử dụng.

Người khai hải quan có nhiều trách nhiệm quan trọng, bao gồm khai báo chính xác, đầy đủ và trung thực các thông tin về hàng hóa, nộp thuế đầy đủ và đúng thời hạn, và chịu trách nhiệm pháp lý về tính chính xác của các thông tin đã khai báo. Vi phạm các trách nhiệm này có thể dẫn đến các hình thức xử phạt theo quy định.

Doanh nghiệp hoàn toàn có thể ủy quyền cho bên thứ ba (thường là đại lý làm thủ tục hải quan) để thực hiện thủ tục hải quan thay mặt mình. Việc ủy quyền này được thực hiện thông qua hợp đồng ủy quyền đại lý làm thủ tục hải quan, trong đó quy định rõ phạm vi và trách nhiệm của các bên. Điều này tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp không có bộ phận chuyên trách về hải quan hoặc không am hiểu sâu về thủ tục.

Theo quy định chung và các hiệp định quốc tế, giá trị hải quan của hàng hóa nhập khẩu thường được xác định dựa trên giá CIF tại cửa khẩu nhập đầu tiên. Giá CIF bao gồm giá trị hàng hóa, chi phí bảo hiểm và chi phí vận chuyển hàng hóa đến cửa khẩu nhập.

Luồng xanh (ưu tiên) trong thủ tục hải quan thường được áp dụng cho các doanh nghiệp được đánh giá là có mức độ tuân thủ pháp luật hải quan cao, có lịch sử hoạt động xuất nhập khẩu minh bạch và ít rủi ro. Việc áp dụng luồng xanh giúp các doanh nghiệp này được hưởng quy trình thủ tục nhanh chóng, thuận lợi hơn.

Người khai hải quan là các đối tượng có trách nhiệm thực hiện thủ tục hải quan cho hàng hóa và phương tiện vận tải. Cán bộ công chức hải quan là người thực thi công vụ, kiểm tra, giám sát thủ tục hải quan, **không** phải là người khai hải quan.

Tờ khai hải quan là chứng từ **bắt buộc** và quan trọng nhất trong hồ sơ hải quan, dùng để khai báo thông tin về hàng hóa xuất nhập khẩu với cơ quan hải quan. Các chứng từ khác như hợp đồng, C/O, vận đơn có thể cần thiết tùy trường hợp cụ thể, nhưng tờ khai hải quan luôn là bắt buộc.

Trong phương pháp xác định trị giá hải quan, 'giá trị giao dịch' là phương pháp được ưu tiên áp dụng. Giá trị giao dịch được hiểu là giá thực tế đã thanh toán hoặc sẽ phải thanh toán cho hàng hóa nhập khẩu, sau khi đã điều chỉnh cộng hoặc trừ các khoản chi phí theo quy định. Đây là cơ sở quan trọng để tính thuế nhập khẩu và các loại thuế khác liên quan.

Hàng hóa tạm nhập tái xuất là loại hình hàng hóa được nhập khẩu vào Việt Nam trong một thời gian nhất định và sau đó phải tái xuất khẩu ra nước ngoài. Loại hình thủ tục hải quan áp dụng cho loại hàng hóa này chính là thủ tục **tạm nhập tái xuất**.

Buôn lậu qua biên giới là hành vi vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới quốc gia nhằm trốn tránh sự kiểm soát của cơ quan hải quan và các quy định pháp luật liên quan. Các hành vi như vận chuyển hàng hóa không khai báo, nhập khẩu hàng cấm đều được coi là buôn lậu. Khai báo sai số lượng để trốn thuế là hành vi gian lận thương mại, cũng bị xử lý nhưng khác với buôn lậu về bản chất.

Biện pháp bảo lãnh thuế thường được áp dụng chủ yếu đối với hàng hóa tạm nhập tái xuất, tạm xuất tái nhập. Thay vì phải nộp thuế ngay khi nhập khẩu, doanh nghiệp có thể sử dụng bảo lãnh của ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng để đảm bảo nghĩa vụ nộp thuế khi hàng hóa tái xuất hoặc tái nhập theo đúng thời hạn. Trong trường hợp tranh chấp về giá tính thuế, có thể áp dụng các biện pháp khác như nộp thuế theo giá khai báo và chờ kết quả xác minh.

Hàng hóa quá cảnh là hàng hóa đi qua lãnh thổ Việt Nam để đến một nước thứ ba. Cơ quan hải quan có trách nhiệm kiểm tra, giám sát hàng hóa quá cảnh để đảm bảo an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, phòng chống buôn lậu và gian lận thương mại. Về nguyên tắc, hàng hóa quá cảnh không chịu thuế nhập khẩu, xuất khẩu tại Việt Nam, và việc cấp giấy phép quá cảnh không phải là trách nhiệm chung của cơ quan hải quan trong mọi trường hợp.

Kiểm tra hồ sơ hải quan là hình thức kiểm tra dựa trên các chứng từ, tài liệu do người khai hải quan cung cấp, **không** bao gồm việc kiểm tra thực tế hàng hóa. Các hình thức kiểm tra thực tế toàn bộ, xác suất và kiểm tra sau thông quan đều có thể bao gồm kiểm tra thực tế hàng hóa ở mức độ khác nhau.

Có nhiều trường hợp doanh nghiệp được hoàn thuế xuất khẩu, nhập khẩu theo quy định của pháp luật. Các trường hợp phổ biến bao gồm: hàng hóa xuất khẩu bị trả lại, hàng hóa nhập khẩu để sản xuất hàng xuất khẩu (được miễn thuế nhập khẩu khi xuất khẩu sản phẩm), và trường hợp nộp thừa tiền thuế.

Thời gian làm thủ tục hải quan thường được tính từ thời điểm đăng ký tờ khai hải quan. Đây là mốc thời gian quan trọng để xác định thời hạn hoàn thành thủ tục và trách nhiệm của cơ quan hải quan trong việc xử lý hồ sơ.

Việc khai sai tên hàng, mã số hàng hóa là hành vi vi phạm pháp luật hải quan. Hậu quả có thể là hàng hóa bị tạm giữ để xác minh và doanh nghiệp bị xử phạt hành chính bằng hình thức phạt tiền và truy thu thuế nếu việc khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp. Việc thu hồi giấy phép kinh doanh xuất nhập khẩu ít khi xảy ra với lỗi khai sai thông thường, trừ khi vi phạm rất nghiêm trọng và có tính hệ thống.

Để ngăn chặn và xử lý vi phạm pháp luật hải quan, cơ quan hải quan có quyền áp dụng nhiều biện pháp nghiệp vụ như niêm phong hàng hóa, khám xét hàng hóa (theo quy định của pháp luật), và thu giữ hàng hóa vi phạm. Các biện pháp này nhằm đảm bảo việc kiểm tra, xác minh và xử lý vi phạm được thực hiện hiệu quả.

Mục đích chính của thủ tục hải quan là kiểm soát hàng hóa xuất nhập khẩu, đảm bảo tuân thủ pháp luật, chính sách của nhà nước về quản lý ngoại thương, thuế, và các quy định khác liên quan đến hàng hóa xuất nhập khẩu. Các mục đích khác như thu thuế, tạo thuận lợi thương mại, chống gian lận cũng quan trọng nhưng nằm trong mục tiêu kiểm soát và quản lý chung.