Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Thống kê kinh tế – Đề 2

OECD Leading Indicators là một tập hợp các chỉ số kinh tế được tổng hợp bởi Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) nhằm cung cấp tín hiệu sớm về các điểm ngoặt trong chu kỳ kinh doanh (ví dụ, đỉnh và đáy của chu kỳ) và dự báo xu hướng tăng trưởng kinh tế trong vòng 6-9 tháng tới.

Dị phương sai (heteroscedasticity) xảy ra khi phương sai của sai số (error term) trong mô hình hồi quy không phải là hằng số mà thay đổi theo giá trị của một hoặc nhiều biến độc lập. Đây là một vấn đề quan trọng trong hồi quy vì nó có thể làm cho các ước lượng hệ số kém hiệu quả và kiểm định giả thuyết không đáng tin cậy.

Trong mô hình hồi quy tuyến tính, hệ số chặn (intercept) là giá trị dự đoán của biến phụ thuộc (Y) khi tất cả các biến độc lập (X) trong mô hình đều bằng 0. Nó là điểm mà đường hồi quy cắt trục tung (trục Y).

Hệ số tương quan (thường là hệ số tương quan Pearson) đo lường hướng (dương hay âm) và độ mạnh của mối quan hệ tuyến tính giữa hai biến số. Nó có giá trị từ -1 đến +1. Tuy nhiên, tương quan không ngụ ý nhân quả.

Ước lượng điểm là một giá trị cụ thể, duy nhất được tính từ dữ liệu mẫu và được sử dụng để ước tính một tham số chưa biết của tổng thể. Ví dụ, trung bình mẫu là một ước lượng điểm cho trung bình tổng thể.

Giá trị gia tăng là giá trị mà một doanh nghiệp tạo ra thêm vào hàng hóa và dịch vụ mua từ các doanh nghiệp khác. Nó được tính bằng cách lấy giá trị sản lượng trừ đi giá trị hàng hóa trung gian (như nguyên vật liệu).

Tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên là mức thất nghiệp 'bình thường' hoặc 'dài hạn' trong nền kinh tế, tồn tại ngay cả khi nền kinh tế hoạt động ở mức sản lượng tiềm năng. Nó bao gồm thất nghiệp ma sát và thất nghiệp cơ cấu.

Chỉ số Gini là một thước đo thống kê về sự bất bình đẳng thu nhập hoặc của cải trong một quốc gia hoặc nhóm dân cư. Chỉ số này có giá trị từ 0 (hoàn toàn bình đẳng) đến 1 (hoàn toàn bất bình đẳng).

Hàm sản xuất là một khái niệm quan trọng trong kinh tế học, đặc biệt là trong kinh tế vĩ mô và vi mô. Nó mô tả mối quan hệ kỹ thuật, không phải giá trị, giữa lượng yếu tố đầu vào (như lao động và vốn) mà một doanh nghiệp hoặc nền kinh tế sử dụng và lượng sản phẩm đầu ra tối đa mà họ có thể sản xuất với công nghệ hiện có.

Chiết khấu (discounting) là quá trình giảm giá trị tương lai của tiền về giá trị hiện tại. Điều này phản ánh nguyên tắc rằng tiền có giá trị thời gian (time value of money) - một đồng tiền nhận được hôm nay có giá trị hơn một đồng tiền nhận được trong tương lai, do có thể đầu tư và sinh lời, cũng như do yếu tố rủi ro và lạm phát.

Các phương pháp phi tuyến tính được sử dụng khi mối quan hệ giữa các biến số kinh tế không thể được mô tả một cách đầy đủ bằng một đường thẳng. Trong nhiều trường hợp, mối quan hệ kinh tế phức tạp hơn và đòi hỏi các mô hình phi tuyến tính để mô tả chính xác hơn (ví dụ, hàm sản xuất Cobb-Douglas, mô hình tăng trưởng kinh tế).

Dữ liệu bảng (panel data) kết hợp cả chiều không gian (nhiều đơn vị, ví dụ như quốc gia, công ty, hộ gia đình) và chiều thời gian (quan sát các đơn vị này qua nhiều giai đoạn). Nó cho phép phân tích sự thay đổi của các đơn vị theo thời gian và so sánh giữa các đơn vị.

Phân phối chuẩn (hay phân phối Gaussian) là một trong những phân phối xác suất quan trọng nhất trong thống kê. Nó xuất hiện tự nhiên trong nhiều hiện tượng và dữ liệu kinh tế. Định lý giới hạn trung tâm (Central Limit Theorem) cho thấy rằng trung bình mẫu của một mẫu đủ lớn sẽ xấp xỉ phân phối chuẩn, bất kể phân phối của tổng thể ban đầu là gì. Điều này làm cho phân phối chuẩn trở thành nền tảng cho nhiều phương pháp thống kê suy diễn.

CPI theo dõi sự thay đổi giá cả theo thời gian từ góc độ người tiêu dùng. Sự thay đổi phần trăm của CPI là thước đo phổ biến của lạm phát.

Ngoại suy là việc dự đoán giá trị của một biến số bên ngoài phạm vi dữ liệu đã quan sát. Cần thận trọng khi sử dụng ngoại suy vì nó dựa trên giả định rằng xu hướng hoặc mối quan hệ quan sát được trong dữ liệu hiện tại sẽ tiếp tục kéo dài ra ngoài phạm vi đó, điều này có thể không đúng trong thực tế.

Dữ liệu ngoại lai (outliers) là các điểm dữ liệu có giá trị khác biệt đáng kể so với phần lớn các điểm dữ liệu khác. Chúng có thể phát sinh do nhiều nguyên nhân, và có thể gây ảnh hưởng lớn đến các thống kê mô tả (ví dụ, trung bình, phương sai) và các kết quả phân tích mô hình. Việc phát hiện và xử lý dữ liệu ngoại lai là quan trọng để đảm bảo kết quả phân tích đáng tin cậy và không bị sai lệch.

GDP danh nghĩa sử dụng giá thị trường hiện tại để định giá hàng hóa và dịch vụ, do đó bị ảnh hưởng bởi lạm phát. GDP thực tế loại bỏ ảnh hưởng của lạm phát bằng cách sử dụng giá cố định từ năm gốc.

PPI (Producer Price Index) theo dõi sự thay đổi giá cả mà các nhà sản xuất nhận được cho sản phẩm của họ, ở các giai đoạn sản xuất khác nhau. CPI (Consumer Price Index) đo lường giá cả hàng hóa và dịch vụ mà người tiêu dùng mua.

Chỉ số giảm phát GDP đo lường mức giá của tất cả hàng hóa và dịch vụ trong GDP. Công thức tính là tỷ lệ giữa GDP danh nghĩa (giá hiện hành) và GDP thực tế (giá cố định), nhân với 100 để biểu thị dưới dạng chỉ số.

Chỉ số sản xuất công nghiệp (IPI) tập trung vào khu vực công nghiệp, bao gồm khai khoáng, chế biến chế tạo, và các ngành liên quan đến sản xuất và phân phối năng lượng (điện, khí đốt, nước).

Sai số lấy mẫu là một phần tự nhiên của việc lấy mẫu thống kê. Vì chỉ một mẫu nhỏ được khảo sát thay vì toàn bộ tổng thể, kết quả từ mẫu có thể không hoàn toàn giống với kết quả thực tế của tổng thể. Sai số này không phải là do lỗi của người thu thập dữ liệu mà là do bản chất của việc lấy mẫu.

Tài khoản vãng lai (current account) ghi lại luồng hàng hóa, dịch vụ, thu nhập (từ đầu tư và lương), và chuyển giao vãng lai (ví dụ, viện trợ nước ngoài) giữa một quốc gia và thế giới bên ngoài.

Khảo sát hộ gia đình là phương pháp trực tiếp thu thập thông tin từ các hộ gia đình thông qua phỏng vấn hoặc bảng hỏi. Nó rất phù hợp để thu thập dữ liệu về lực lượng lao động, tình trạng việc làm, thất nghiệp, và các đặc điểm nhân khẩu học liên quan.

Tính dừng (stationarity) là một thuộc tính quan trọng của chuỗi thời gian. Một chuỗi thời gian dừng có trung bình và phương sai không đổi theo thời gian, và hiệp phương sai giữa hai thời điểm chỉ phụ thuộc vào khoảng cách thời gian giữa chúng, không phụ thuộc vào thời điểm cụ thể. Tính dừng là điều kiện cần thiết để sử dụng nhiều phương pháp phân tích chuỗi thời gian, đặc biệt là trong dự báo.

Tính thời vụ là một thành phần của chuỗi thời gian, thể hiện sự biến động lặp lại và có thể dự đoán được trong dữ liệu, thường xảy ra trong một năm. Ví dụ, doanh số bán lẻ thường cao hơn vào dịp lễ cuối năm.

Số chỉ số được thiết kế để đo lường và so sánh sự thay đổi tương đối của một biến số hoặc nhóm biến số (ví dụ, giá cả, sản lượng) giữa các thời điểm khác nhau, địa điểm khác nhau, hoặc so với một thời kỳ gốc/điểm chuẩn.

Dow Jones Industrial Average (DJIA) là một trong những chỉ số thị trường chứng khoán nổi tiếng nhất trên thế giới. Nó theo dõi hiệu suất của 30 công ty đại chúng lớn nhất niêm yết trên các sàn chứng khoán ở Hoa Kỳ.

Phương sai là một thước đo độ phân tán, cho biết dữ liệu phân tán rộng như thế nào xung quanh giá trị trung bình của nó. Phương sai càng lớn, dữ liệu càng phân tán.

Phương pháp ước lượng hợp lý tối đa (MLE) là một phương pháp thống kê phổ biến để ước lượng các tham số của một mô hình. MLE tìm các giá trị tham số mà làm cho khả năng (likelihood) quan sát được dữ liệu mẫu là lớn nhất. Nó được sử dụng rộng rãi trong kinh tế lượng và thống kê toán.

Điều chỉnh theo yếu tố mùa vụ là quá trình loại bỏ những biến động lặp đi lặp lại, có tính mùa vụ khỏi chuỗi số liệu thời gian. Mục đích là để làm nổi bật xu hướng dài hạn và các biến động chu kỳ kinh doanh, giúp phân tích kinh tế chính xác hơn.