Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Thị trường thế giới – Đề 8

Liên minh kinh tế và tiền tệ là hình thức hội nhập kinh tế cao nhất, bao gồm khu vực thương mại tự do, liên minh thuế quan, thị trường chung và thêm vào đó là sự hài hòa hóa chính sách kinh tế và tiền tệ, thậm chí có thể sử dụng chung một đồng tiền.

Đầu cơ tiền tệ là hoạt động mua hoặc bán ngoại tệ trên thị trường ngoại hối với mục tiêu dự đoán và kiếm lợi nhuận từ sự biến động của tỷ giá hối đoái trong tương lai. Nhà đầu cơ cố gắng mua vào khi giá thấp và bán ra khi giá cao.

Phụ thuộc quá nhiều vào chuỗi cung ứng toàn cầu có thể tạo ra rủi ro lớn khi chuỗi cung ứng bị gián đoạn bởi các yếu tố bên ngoài như thiên tai, dịch bệnh, hoặc các vấn đề địa chính trị, ảnh hưởng đến sản xuất và cung ứng hàng hóa.

Điều kiện Marshall-Lerner là một điều kiện kinh tế lượng, nói rằng phá giá đồng tiền chỉ có thể cải thiện cán cân thương mại nếu tổng độ co giãn của cầu xuất khẩu và cầu nhập khẩu theo giá (tính theo giá trị tuyệt đối) lớn hơn 1. Nếu không đáp ứng điều kiện này, phá giá có thể không mang lại hiệu quả mong muốn, thậm chí làm xấu đi cán cân thương mại.

Thị trường thế giới bao gồm tất cả các giao dịch kinh tế diễn ra giữa các quốc gia, không chỉ giới hạn ở hàng hóa mà còn cả dịch vụ, vốn và lao động, và hoạt động này vượt qua ranh giới quốc gia.

Thuế quan nhập khẩu là thuế đánh vào hàng hóa nhập khẩu. Khi thuế quan được áp dụng, giá hàng nhập khẩu sẽ tăng lên tương ứng với mức thuế, làm giảm tính cạnh tranh của hàng nhập khẩu so với hàng hóa sản xuất trong nước.

Hiệu ứng J-curve mô tả tình trạng cán cân thương mại có thể xấu đi trong ngắn hạn sau khi phá giá đồng tiền do giá trị nhập khẩu tính bằng nội tệ tăng lên ngay lập tức, trong khi lượng xuất khẩu và nhập khẩu điều chỉnh chậm hơn. Sau một thời gian, khi xuất khẩu tăng và nhập khẩu giảm, cán cân thương mại sẽ cải thiện.

Thâm hụt tài khoản vãng lai kéo dài có nghĩa là quốc gia đó đang chi tiêu nhiều hơn thu nhập từ nước ngoài. Để bù đắp, quốc gia phải vay mượn từ nước ngoài hoặc sử dụng dự trữ ngoại hối, dẫn đến tăng nợ nước ngoài và giảm dự trữ ngoại hối, gây rủi ro cho ổn định kinh tế.

IMF có vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định của hệ thống tiền tệ quốc tế. Tổ chức này cung cấp giám sát kinh tế vĩ mô, tư vấn chính sách và hỗ trợ tài chính ngắn hạn cho các quốc gia thành viên gặp khó khăn về tài chính hoặc cán cân thanh toán, nhằm ngăn chặn khủng hoảng lan rộng.

OPEC là một tổ chức quốc tế gồm các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ lớn. Vai trò chính của OPEC là phối hợp và thống nhất chính sách dầu mỏ của các nước thành viên nhằm ổn định thị trường dầu mỏ quốc tế và ảnh hưởng đến giá dầu bằng cách điều chỉnh sản lượng khai thác.

Các quốc gia đang phát triển thường đối mặt với nhiều thách thức khi tham gia thị trường thế giới, bao gồm áp lực cạnh tranh từ các công ty lớn, nguy cơ bị các nước phát triển khai thác tài nguyên và lao động, và khả năng bị tổn thương do biến động của thị trường toàn cầu.

Khi nhu cầu hàng xuất khẩu Việt Nam tăng, nhu cầu đối với VND trên thị trường ngoại hối sẽ tăng để thanh toán cho hàng xuất khẩu. Điều này làm tăng giá trị của VND so với USD, do đó tỷ giá VND/USD giảm (VND lên giá).

Chuỗi cung ứng toàn cầu là một mạng lưới phức tạp, bao gồm tất cả các bước từ khai thác nguyên liệu, sản xuất, lắp ráp, phân phối đến khi sản phẩm đến tay người tiêu dùng cuối cùng, và các bước này thường diễn ra ở nhiều quốc gia khác nhau.

Thị trường thế giới đặc trưng bởi sự phụ thuộc lẫn nhau, dòng vốn FDI tăng và chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, các quốc gia vẫn giữ chủ quyền và chính sách kinh tế riêng, không có sự thống nhất hoàn toàn.

Ngoại ứng (externality) là chi phí hoặc lợi ích của một hoạt động kinh tế không được phản ánh trong giá thị trường. Trong thị trường thế giới, ngoại ứng thường liên quan đến các vấn đề môi trường (ô nhiễm xuyên biên giới, biến đổi khí hậu) và các vấn đề xã hội toàn cầu (lao động trẻ em, điều kiện làm việc tồi tệ) do hoạt động kinh tế quốc tế gây ra.

Thương mại tự do tạo ra môi trường cạnh tranh lớn hơn, buộc các doanh nghiệp phải nâng cao hiệu quả sản xuất, đổi mới công nghệ để giảm chi phí và giá thành, từ đó mang lại lợi ích cho người tiêu dùng và nền kinh tế.

Tài khoản vãng lai ghi lại các giao dịch về hàng hóa, dịch vụ, thu nhập từ đầu tư và chuyển giao vãng lai (như kiều hối). Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) thuộc về tài khoản vốn và tài chính (Capital and Financial Account) trong cán cân thanh toán.

Các công ty đa quốc gia (MNCs) hình thành và phát triển chủ yếu do mong muốn tận dụng các lợi thế khác nhau giữa các quốc gia, như chi phí lao động thấp hơn, nguồn nguyên liệu dồi dào, thị trường tiêu thụ lớn hơn, và các ưu đãi đầu tư.

Nguyên tắc MFN là một trụ cột của WTO, yêu cầu các quốc gia thành viên phải đối xử bình đẳng với tất cả các thành viên khác. Bất kỳ ưu đãi thương mại nào (ví dụ: giảm thuế quan) được dành cho một quốc gia thành viên, phải được tự động mở rộng cho tất cả các thành viên WTO khác, trừ một số ngoại lệ được quy định.

Toàn cầu hóa là quá trình tăng cường liên kết và phụ thuộc lẫn nhau giữa các quốc gia trên nhiều khía cạnh, trong đó kinh tế là một phần quan trọng.

Nới lỏng định lượng (QE) là một công cụ chính sách tiền tệ không truyền thống được các ngân hàng trung ương sử dụng khi lãi suất đã giảm gần bằng không và nền kinh tế vẫn suy yếu. QE bao gồm việc ngân hàng trung ương mua vào tài sản (thường là trái phiếu chính phủ hoặc chứng khoán đảm bảo bằng thế chấp) để tăng cung tiền, giảm lãi suất dài hạn và kích thích đầu tư và tiêu dùng.

Cán cân thanh toán quốc tế là bảng thống kê ghi lại tất cả các giao dịch kinh tế giữa cư dân của một quốc gia với cư dân của các quốc gia khác trong một khoảng thời gian nhất định, thường là một năm.

WTO là tổ chức quốc tế điều chỉnh thương mại quốc tế. Vai trò chính của WTO là thiết lập luật lệ thương mại toàn cầu và giải quyết các tranh chấp thương mại giữa các nước thành viên, đảm bảo thương mại diễn ra suôn sẻ, tự do và có thể dự đoán được.

Chính sách bảo hộ thương mại (như thuế quan cao, hạn ngạch) là rào cản đối với thương mại quốc tế, chứ không phải yếu tố thúc đẩy. Các yếu tố khác như sự khác biệt tài nguyên, tiến bộ công nghệ, và mong muốn đa dạng hóa đều thúc đẩy thương mại.

Hàng hóa công cộng toàn cầu là hàng hóa hoặc dịch vụ có tính chất không loại trừ (non-excludable) và không cạnh tranh (non-rivalrous) và mang lại lợi ích cho toàn thế giới. Không khí sạch và môi trường ổn định là ví dụ điển hình, vì tất cả các quốc gia đều hưởng lợi và không ai có thể bị loại trừ khỏi việc hưởng lợi.

Lợi thế so sánh khuyến khích các quốc gia chuyên môn hóa vào sản xuất những hàng hóa mà họ có thể sản xuất hiệu quả hơn (chi phí cơ hội thấp hơn) so với các quốc gia khác, và tham gia vào thương mại để đạt lợi ích chung.

Chủ nghĩa bảo hộ là chính sách kinh tế của một quốc gia nhằm bảo vệ các ngành công nghiệp trong nước khỏi sự cạnh tranh từ hàng hóa và dịch vụ nhập khẩu, thường bằng cách sử dụng các công cụ như thuế quan, hạn ngạch nhập khẩu, và các rào cản phi thuế quan khác.

Toàn cầu hóa và thương mại tự do có thể dẫn đến việc các công ty chuyển sản xuất sang các quốc gia có chi phí lao động thấp hơn để giảm chi phí. Điều này có thể gây ra tình trạng mất việc làm trong ngành sản xuất ở các nước phát triển, đặc biệt là đối với lao động phổ thông.

Lạm phát toàn cầu thường xảy ra khi chi phí đầu vào sản xuất, đặc biệt là nguyên vật liệu và năng lượng (như dầu mỏ), tăng lên trên phạm vi toàn cầu. Điều này đẩy giá thành sản xuất và giá cả hàng hóa, dịch vụ tăng lên.

Mặc dù liên kết tài chính toàn cầu mang lại lợi ích, nhưng nó cũng làm tăng rủi ro khủng hoảng tài chính toàn cầu. Khi các thị trường tài chính liên kết chặt chẽ, một cú sốc tài chính ở một quốc gia hoặc khu vực có thể nhanh chóng lan rộng ra toàn cầu, gây ra hiệu ứng domino và khủng hoảng lan rộng.