Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Thị trường chứng khoán – Đề 5

Thị trường con bò (Bull market) là thuật ngữ chỉ giai đoạn thị trường chứng khoán tăng giá kéo dài, thường được định nghĩa là tăng từ 20% trở lên so với mức đáy gần nhất. Thị trường con bò thường đi kèm với tâm lý lạc quan và kỳ vọng kinh tế tăng trưởng.

Thị trường con gấu (Bear market) là thuật ngữ chỉ giai đoạn thị trường chứng khoán giảm giá kéo dài, thường được định nghĩa là giảm từ 20% trở lên so với mức đỉnh gần nhất. Thị trường con gấu thường đi kèm với tâm lý bi quan và kỳ vọng kinh tế suy thoái.

Lệnh ATO (At-The-Open) và ATC (At-The-Close) là các loại lệnh đặc biệt chỉ được sử dụng trong phiên khớp lệnh định kỳ mở cửa và đóng cửa. Lệnh ATO ưu tiên về giá và sau đó về thời gian, còn lệnh ATC chỉ được khớp lệnh tại mức giá đóng cửa.

Lệnh dừng lỗ (Stop-loss order) là loại lệnh được đặt để tự động bán cổ phiếu khi giá thị trường giảm xuống đến một mức giá đã định trước (giá dừng lỗ). Mục đích của lệnh dừng lỗ là hạn chế mức thua lỗ tối đa có thể xảy ra trong trường hợp giá cổ phiếu giảm mạnh.

Cổ phiếu thường đại diện cho quyền sở hữu một phần công ty. Người nắm giữ có quyền biểu quyết trong các quyết định của công ty và có thể nhận cổ tức nếu công ty có lợi nhuận và quyết định chia cổ tức.

Đa dạng hóa danh mục đầu tư là chiến lược phân bổ vốn vào nhiều loại tài sản khác nhau (ví dụ: cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản) hoặc nhiều cổ phiếu khác nhau trong các ngành khác nhau. Mục đích chính là giảm thiểu rủi ro tổng thể của danh mục đầu tư bằng cách không tập trung vốn vào một tài sản duy nhất, vì nếu một tài sản gặp vấn đề, các tài sản khác có thể bù đắp.

Trong đầu tư chứng khoán, 'Upside′ thường được sử dụng để chỉ tiềm năng tăng giá của một cổ phiếu so với giá hiện tại, tức là lợi nhuận tiềm năng. 'Downside′ chỉ rủi ro giảm giá của cổ phiếu, tức là mức thua lỗ tiềm năng. Việc đánh giá upside và downside giúp nhà đầu tư cân nhắc rủi ro và lợi nhuận trước khi đưa ra quyết định đầu tư.

Rủi ro hệ thống, còn gọi là rủi ro thị trường, là loại rủi ro ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường hoặc một phần lớn thị trường. Các yếu tố như suy thoái kinh tế, biến động lãi suất, hoặc các sự kiện chính trị có thể gây ra rủi ro hệ thống. Rủi ro này không thể loại bỏ bằng cách đa dạng hóa danh mục đầu tư.

Thị trường sơ cấp (Primary market) là thị trường phát hành chứng khoán lần đầu, nơi các công ty huy động vốn bằng cách bán cổ phiếu hoặc trái phiếu trực tiếp cho nhà đầu tư. IPO diễn ra trên thị trường sơ cấp. Thị trường thứ cấp (Secondary market) là nơi các chứng khoán đã được phát hành trên thị trường sơ cấp được mua đi bán lại giữa các nhà đầu tư với nhau, không có sự tham gia trực tiếp của công ty phát hành. Sở giao dịch chứng khoán là thị trường thứ cấp.

VN-Index là chỉ số chứng khoán đại diện cho thị trường chứng khoán Việt Nam, theo dõi biến động giá của một nhóm cổ phiếu có vốn hóa và thanh khoản cao nhất trên sàn HOSE, phản ánh xu hướng chung của thị trường.

Một trong những lỗi phổ biến của nhà đầu tư mới là đầu tư theo cảm xúc (FOMO - Fear of Missing Out), tin đồn, hoặc 'bầy đàn′ mà không dựa trên phân tích cơ bản hoặc kỹ thuật, và thiếu một kế hoạch đầu tư rõ ràng. Việc này có thể dẫn đến quyết định sai lầm, mua vào khi giá cao và bán ra khi giá thấp, gây thua lỗ.

IPO là viết tắt của Initial Public Offering, có nghĩa là phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng. Đây là quá trình một công ty tư nhân lần đầu tiên chào bán cổ phiếu của mình cho công chúng, chuyển đổi thành công ty đại chúng và niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán.

Phân tích kỹ thuật (Technical Analysis) là phương pháp dự đoán xu hướng giá cổ phiếu trong tương lai dựa trên việc nghiên cứu các dữ liệu thị trường trong quá khứ, chủ yếu là giá và khối lượng giao dịch, thông qua các biểu đồ và chỉ báo kỹ thuật.

Lạm phát có thể ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường chứng khoán. Lạm phát làm giảm sức mua của tiền tệ và có thể làm giảm giá trị thực của lợi nhuận doanh nghiệp. Để kiểm soát lạm phát, ngân hàng trung ương có thể tăng lãi suất, làm tăng chi phí vốn của doanh nghiệp và giảm sức hấp dẫn của cổ phiếu so với các tài sản khác như trái phiếu hoặc tiền gửi tiết kiệm.

Nhà đầu tư tổ chức (Institutional investor) là các tổ chức tài chính chuyên nghiệp có quy mô vốn lớn và hoạt động đầu tư chuyên nghiệp trên thị trường chứng khoán, bao gồm quỹ đầu tư, ngân hàng, công ty bảo hiểm, quỹ hưu trí, công ty chứng khoán tự doanh, v.v. Họ thường có ảnh hưởng lớn đến thị trường do quy mô giao dịch lớn.

Phân tích cơ bản (Fundamental Analysis) là phương pháp đánh giá giá trị nội tại của cổ phiếu bằng cách xem xét các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp như tình hình tài chính (báo cáo tài chính), hiệu quả hoạt động kinh doanh, mô hình kinh doanh, lợi thế cạnh tranh, và triển vọng ngành.

Sở Giao dịch Chứng khoán (Stock Exchange) đóng vai trò trung tâm trong thị trường chứng khoán, có vai trò chính là tổ chức và vận hành thị trường giao dịch chứng khoán. Sở đảm bảo một môi trường giao dịch công bằng, minh bạch, hiệu quả, và tuân thủ pháp luật, tạo điều kiện cho việc mua bán chứng khoán diễn ra thuận lợi.

Thông tin nội bộ (Insider information) là thông tin quan trọng, chưa được công khai ra thị trường, có thể ảnh hưởng đáng kể đến giá cổ phiếu nếu được tiết lộ. Việc sử dụng thông tin nội bộ để giao dịch chứng khoán (insider trading) là hành vi bị cấm và coi là bất hợp pháp ở hầu hết các quốc gia vì nó tạo ra lợi thế không công bằng cho người có thông tin so với những nhà đầu tư khác, làm mất tính minh bạch và công bằng của thị trường.

Chỉ số P∕E (Price-to-Earnings ratio) là một chỉ số định giá phổ biến, được tính bằng cách chia giá cổ phiếu hiện tại cho lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu (EPS). P∕E cho biết nhà đầu tư sẵn sàng trả bao nhiêu đồng cho mỗi đồng lợi nhuận của công ty. P∕E cao có thể cho thấy cổ phiếu đang được định giá cao hoặc kỳ vọng tăng trưởng cao trong tương lai.

Báo cáo tài chính (bao gồm Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả kinh doanh, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ) là nguồn thông tin quan trọng để đánh giá sức khỏe tài chính và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Phân tích báo cáo tài chính giúp nhà đầu tư hiểu rõ về khả năng sinh lời, khả năng thanh toán, cơ cấu tài chính, và dòng tiền của doanh nghiệp, từ đó đưa ra quyết định đầu tư có cơ sở và giảm thiểu rủi ro.

Room ngoại (Foreign ownership limit) là quy định giới hạn tỷ lệ sở hữu cổ phần tối đa của nhà đầu tư nước ngoài trong một công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Quy định này nhằm mục đích kiểm soát dòng vốn nước ngoài và bảo vệ lợi ích quốc gia trong một số ngành nhạy cảm.

Cổ tức là phần lợi nhuận sau thuế mà công ty quyết định chia cho các cổ đông hiện hữu. Việc chia cổ tức không phải là bắt buộc và tùy thuộc vào chính sách cổ tức của từng công ty cũng như tình hình kinh doanh và lợi nhuận của công ty.

'Blue-chip stocks′ là thuật ngữ dùng để chỉ cổ phiếu của các công ty lớn, đầu ngành, có lịch sử hoạt động lâu đời, tình hình tài chính vững mạnh, có thương hiệu uy tín và thường trả cổ tức đều đặn. Đây là những cổ phiếu được coi là an toàn và ổn định hơn so với các cổ phiếu khác trên thị trường.

Bong bóng chứng khoán (Stock market bubble) xảy ra khi giá cổ phiếu tăng lên quá cao so với giá trị nội tại thực tế của chúng, thường do đầu cơ quá mức và tâm lý đám đông. Giá tăng không dựa trên các yếu tố cơ bản mà chủ yếu do kỳ vọng giá sẽ tiếp tục tăng, dẫn đến việc mua vào ồ ạt. Khi bong bóng vỡ, giá cổ phiếu sẽ giảm mạnh và nhanh chóng.

Khi lãi suất điều hành tăng, chi phí vay vốn của doanh nghiệp tăng lên, lợi nhuận kỳ vọng giảm, và chi phí cơ hội của việc đầu tư vào cổ phiếu tăng lên (vì gửi tiết kiệm hoặc đầu tư vào trái phiếu trở nên hấp dẫn hơn). Điều này có thể làm giảm sức hấp dẫn của cổ phiếu và gây áp lực giảm giá trên thị trường chứng khoán.

Lướt sóng (day trading hoặc swing trading) là chiến lược đầu tư ngắn hạn, tập trung vào việc mua bán cổ phiếu liên tục trong ngày (day trading) hoặc trong vài ngày∕tuần (swing trading) để tận dụng các biến động giá ngắn hạn trên thị trường. Mục tiêu là kiếm lợi nhuận từ sự chênh lệch giá trong thời gian ngắn. Đây là chiến lược rủi ro cao và đòi hỏi nhà đầu tư phải có kiến thức, kỹ năng và thời gian theo dõi thị trường sát sao.

Mục đích chính của việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp là huy động vốn vay từ nhà đầu tư. Trái phiếu là một công cụ nợ, khi doanh nghiệp phát hành trái phiếu, họ đang vay tiền từ nhà đầu tư và cam kết trả lãi suất cố định hoặc thả nổi trong một khoảng thời gian nhất định, và hoàn trả vốn gốc khi đáo hạn. Vốn huy động từ trái phiếu có thể được sử dụng để tài trợ cho các hoạt động kinh doanh, dự án đầu tư, hoặc tái cấu trúc nợ.

Rủi ro thanh khoản (Liquidity risk) là rủi ro nhà đầu tư không thể bán được tài sản của mình (ví dụ: cổ phiếu) một cách nhanh chóng với giá hợp lý khi cần tiền mặt. Điều này có thể xảy ra khi thị trường ít thanh khoản, có ít người mua hoặc khi có sự cố bất ngờ làm giảm nhu cầu đối với cổ phiếu đó.

Giao dịch ký quỹ (margin trading) cho phép nhà đầu tư vay tiền từ công ty chứng khoán để mua cổ phiếu. Nhà đầu tư chỉ cần bỏ ra một phần vốn (tỷ lệ ký quỹ), phần còn lại được công ty chứng khoán cho vay. Cổ phiếu mua được sẽ được sử dụng làm tài sản thế chấp.

Chỉ số Beta đo lường mức độ rủi ro hệ thống của một cổ phiếu, cụ thể là mức độ biến động giá của cổ phiếu đó so với biến động của thị trường chung (thường được đại diện bởi một chỉ số thị trường như VN-Index). Beta > 1 cho thấy cổ phiếu có xu hướng biến động mạnh hơn thị trường, Beta < 1 cho thấy cổ phiếu biến động ít hơn thị trường, và Beta = 1 cho thấy cổ phiếu biến động tương đương thị trường.