Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Tài chính quốc tế – Đề 10

Lý thuyết khu vực tiền tệ tối ưu (OCA) đưa ra các tiêu chí để đánh giá xem một nhóm quốc gia có nên thành lập một liên minh tiền tệ và sử dụng chung một đồng tiền hay không. Các yếu tố quan trọng bao gồm mức độ tích hợp kinh tế (thương mại, vốn), tính linh hoạt của thị trường lao động, cơ chế chia sẻ rủi ro (chính sách tài khóa chung, chuyển giao tài chính), và mức độ tương đồng về chu kỳ kinh tế.

Cơ chế tỷ giá mục tiêu là một hình thức trung gian giữa tỷ giá cố định và thả nổi. Tỷ giá hối đoái được phép biến động trong một phạm vi (biên độ) đã định trước xung quanh một tỷ giá trung tâm. Ngân hàng trung ương can thiệp khi tỷ giá chạm các giới hạn trên hoặc dưới của biên độ.

Mô hình Dornbusch Overshooting khác biệt chính ở chỗ nó giới thiệu sự điều chỉnh chậm chạp của giá cả hàng hóa (giá cả dính), trong khi mô hình Mundell-Fleming giả định giá cả điều chỉnh tức thì và linh hoạt. Điều này dẫn đến hiện tượng 'overshooting' - tỷ giá hối đoái phản ứng thái quá trong ngắn hạn đối với các cú sốc kinh tế.

Cán cân vốn và tài chính (Capital and Financial Account) là một bộ phận khác của cán cân thanh toán, ghi lại các giao dịch liên quan đến thay đổi quyền sở hữu tài sản quốc tế, bao gồm đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đầu tư gián tiếp nước ngoài (FPI), các giao dịch tài sản phái sinh, và thay đổi dự trữ ngoại hối của ngân hàng trung ương.

Về mặt kế toán, tổng cán cân thanh toán quốc tế (BOP) phải luôn bằng không. Điều này là do mọi giao dịch quốc tế đều có hai mặt đối ứng. Thâm hụt ở một tài khoản (ví dụ: cán cân vãng lai thâm hụt) phải được bù đắp bằng thặng dư ở tài khoản khác (ví dụ: cán cân vốn và tài chính thặng dư).

Cán cân thanh toán quốc tế là một báo cáo thống kê tổng hợp tất cả các giao dịch kinh tế giữa cư dân của một quốc gia và người không cư trú trong một khoảng thời gian cụ thể, thường là một năm.

Nguyên tắc ngang giá lãi suất (IRP) cho rằng chênh lệch lãi suất giữa hai quốc gia phải tương đương với mức thay đổi dự kiến trong tỷ giá hối đoái giữa đồng tiền của hai quốc gia đó để loại bỏ cơ hội kinh doanh chênh lệch giá (arbitrage).

Trong hệ thống tỷ giá thả nổi, giá trị của một đồng tiền được quyết định bởi lực lượng cung và cầu trên thị trường ngoại hối, tương tự như cách giá cả hàng hóa thông thường được xác định.

Kiểm soát vốn là các biện pháp chính phủ áp đặt để hạn chế hoặc điều chỉnh dòng vốn quốc tế vào và ra khỏi một quốc gia. Mục tiêu có thể là ổn định tỷ giá hối đoái, kiểm soát lạm phát, hoặc ngăn chặn dòng vốn chảy ra ồ ạt trong khủng hoảng.

Mặc dù có lợi ích, tự do hóa tài chính cũng làm tăng nguy cơ khủng hoảng tài chính. Dòng vốn quốc tế có thể rất biến động và dễ dàng rút ra khỏi một quốc gia khi có dấu hiệu bất ổn, gây ra khủng hoảng tiền tệ và tài chính.

Thị trường Eurodollar là thị trường giao dịch đô la Mỹ gửi tại các ngân hàng nằm bên ngoài nước Mỹ. Nó không liên quan đến đồng Euro.

Khủng hoảng nợ nước ngoài xảy ra khi một quốc gia không thể thực hiện nghĩa vụ trả nợ nước ngoài (gốc và lãi) đúng hạn, dẫn đến vỡ nợ hoặc cần tái cơ cấu nợ.

Rủi ro tỷ giá hối đoái xuất hiện khi giá trị của các giao dịch quốc tế (xuất nhập khẩu, đầu tư...) bị ảnh hưởng bởi sự biến động của tỷ giá hối đoái.

Mô hình Mundell-Fleming, còn được gọi là mô hình IS-LM mở rộng cho nền kinh tế mở, mở rộng mô hình IS-LM truyền thống bằng cách tích hợp khu vực kinh tế đối ngoại, bao gồm cán cân thương mại và dòng vốn quốc tế.

Tự do hóa tài chính, hay việc dỡ bỏ các hạn chế đối với dòng vốn, được kỳ vọng sẽ cải thiện hiệu quả phân bổ vốn trên toàn cầu, cho phép vốn chảy đến nơi có năng suất cao nhất, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn cầu.

Trong mô hình Mundell-Fleming với tỷ giá thả nổi và vốn di chuyển hoàn hảo, chính sách tài khóa trở nên không hiệu quả trong việc kích thích sản lượng. Khi chính phủ tăng chi tiêu, lãi suất trong nước có xu hướng tăng, thu hút vốn nước ngoài. Điều này làm đồng nội tệ lên giá, giảm xuất khẩu ròng, và triệt tiêu tác động kích thích ban đầu của chính sách tài khóa.

Cán cân vãng lai (Current Account) là một bộ phận của cán cân thanh toán, ghi lại các giao dịch về hàng hóa, dịch vụ, thu nhập từ đầu tư (lãi, cổ tức), và các khoản chuyển giao vãng lai (viện trợ, kiều hối).

Trong mô hình Mundell-Fleming với tỷ giá thả nổi và vốn di chuyển hoàn hảo, chính sách tiền tệ là rất hiệu quả trong việc kích thích sản lượng. Khi ngân hàng trung ương nới lỏng chính sách tiền tệ, lãi suất giảm, vốn chảy ra ngoài, đồng nội tệ mất giá, xuất khẩu ròng tăng, và sản lượng tăng.

Ưu điểm lớn nhất của tỷ giá cố định là sự ổn định và giảm rủi ro tỷ giá, tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại và đầu tư quốc tế vì giảm bớt sự không chắc chắn về giá cả tương lai.

Overshooting tỷ giá hối đoái xảy ra do giá cả hàng hóa điều chỉnh chậm hơn so với thị trường tài sản (thị trường tiền tệ và trái phiếu). Khi có cú sốc tiền tệ, lãi suất và tỷ giá hối đoái phải điều chỉnh nhanh chóng để duy trì cân bằng thị trường tài sản. Do giá cả hàng hóa không điều chỉnh ngay lập tức, tỷ giá hối đoái phải 'vượt quá' mức cân bằng dài hạn của nó trong ngắn hạn.

Điểm khác biệt cốt lõi là FDI liên quan đến việc thiết lập hoặc mua lại quyền kiểm soát quản lý đối với một doanh nghiệp ở nước ngoài, trong khi FPI chỉ là đầu tư tài chính thuần túy (cổ phiếu, trái phiếu) mà không có quyền kiểm soát.

Tam giác bất khả thi (hay bộ ba bất khả thi) chỉ ra rằng một quốc gia chỉ có thể chọn tối đa hai trong ba mục tiêu sau: tỷ giá hối đoái cố định, tự do di chuyển vốn quốc tế, và chính sách tiền tệ độc lập. Việc theo đuổi cả ba mục tiêu cùng lúc là không bền vững.

IMF tập trung vào ổn định hệ thống tiền tệ quốc tế bằng cách giám sát chính sách kinh tế của các nước thành viên và cho vay khi cần thiết để ngăn chặn khủng hoảng.

Kênh tỷ giá hối đoái là một trong những kênh truyền dẫn của chính sách tiền tệ. Khi ngân hàng trung ương thay đổi lãi suất, nó tác động đến dòng vốn quốc tế và tỷ giá hối đoái. Tỷ giá hối đoái thay đổi sau đó ảnh hưởng đến giá hàng hóa xuất nhập khẩu, cán cân thương mại, và cuối cùng là lạm phát và sản lượng.

Rủi ro quốc gia là một khái niệm rộng, bao gồm cả rủi ro chính trị (ví dụ: thay đổi chính sách, bất ổn chính trị) và rủi ro kinh tế (ví dụ: suy thoái kinh tế, lạm phát cao) có thể ảnh hưởng đến đầu tư và kinh doanh quốc tế.

Công cụ phái sinh tiền tệ (ví dụ: hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng tương lai, quyền chọn) được thiết kế để quản lý và giảm thiểu rủi ro biến động tỷ giá hối đoái cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Hiệu ứng J-curve mô tả rằng sau khi phá giá tiền tệ, cán cân thương mại có thể xấu đi trong ngắn hạn do giá nhập khẩu tăng nhanh hơn giá trị xuất khẩu, trước khi cải thiện trong dài hạn khi khối lượng xuất khẩu tăng và nhập khẩu giảm.

Hoán đổi tiền tệ (Currency Swap) là một thỏa thuận trong đó hai bên đồng ý trao đổi dòng tiền (cả gốc và lãi) bằng hai loại tiền tệ khác nhau trong một khoảng thời gian nhất định. Nó thường được sử dụng để quản lý rủi ro tỷ giá và chi phí vốn.

Điều kiện Marshall-Lerner chỉ ra rằng tổng độ co giãn của cầu xuất khẩu và cầu nhập khẩu phải lớn hơn 1 để việc phá giá tiền tệ có thể cải thiện cán cân thương mại của một quốc gia.

Chiếm đoạt rủi ro (moral hazard) trong tài chính quốc tế thường xuất hiện khi các tổ chức tài chính quốc tế (như IMF) cho vay các quốc gia đang gặp khó khăn tài chính. Sự đảm bảo cứu trợ tài chính này có thể khuyến khích các quốc gia vay mượn quá mức và thực hiện các chính sách kinh tế rủi ro hơn, vì họ biết rằng sẽ có 'lưới an toàn' từ các tổ chức quốc tế nếu gặp khủng hoảng.