Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Phân tích tài chính doanh nghiệp – Đề 3

Phân tích báo cáo tài chính cung cấp thông tin quan trọng để nhà quản trị đánh giá hiệu quả của các quyết định kinh doanh, xác định điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các quyết định điều chỉnh và cải thiện hoạt động.

Phân tích báo cáo tài chính tập trung vào việc đánh giá tình hình tài chính, khả năng sinh lời và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp, từ đó hỗ trợ các quyết định đầu tư, cho vay, quản lý, và các quyết định kinh doanh khác.

Biên lợi nhuận gộp đo lường tỷ lệ lợi nhuận gộp so với doanh thu thuần, phản ánh hiệu quả của hoạt động sản xuất và quản lý chi phí giá vốn hàng bán. Công thức tính là (Lợi nhuận gộp / Doanh thu thuần) x 100%.

Nhà đầu tư thường quan tâm nhất đến chỉ số sinh lời (Profitability Ratios) vì chúng phản ánh khả năng doanh nghiệp tạo ra lợi nhuận. Lợi nhuận là yếu tố quan trọng để đánh giá tiềm năng tăng trưởng và khả năng sinh lời từ vốn đầu tư.

Biên lợi nhuận gộp tăng cho thấy hiệu quả quản lý giá vốn hàng bán tốt hơn. Tuy nhiên, biên lợi nhuận ròng giảm cho thấy các chi phí khác ngoài giá vốn hàng bán (như chi phí hoạt động, chi phí tài chính, chi phí thuế) đã tăng lên nhiều hơn mức tăng lợi nhuận gộp, làm giảm lợi nhuận sau thuế và biên lợi nhuận ròng.

Báo cáo quy mô chung (common-size statements) thể hiện các khoản mục trong báo cáo tài chính dưới dạng phần trăm của một chỉ tiêu cơ sở (ví dụ: tổng tài sản trong bảng cân đối kế toán, doanh thu thuần trong báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh). Điều này giúp so sánh dễ dàng hơn giữa các doanh nghiệp có quy mô khác nhau hoặc so sánh trong cùng một doanh nghiệp qua các kỳ.

Bảng cân đối kế toán thể hiện tình hình tài chính của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể (thường là cuối kỳ kế toán), giống như một bức ảnh chụp nhanh tình hình tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu. Do đó, phân tích 'point-in-time' phù hợp với bảng cân đối kế toán.

Phân tích DuPont phân tích ROE thành ba thành phần chính: Biên lợi nhuận ròng, Vòng quay tổng tài sản, và Đòn bẩy tài chính. Hệ số thanh toán nhanh là chỉ số thanh khoản và không thuộc phân tích DuPont về ROE.

Hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu tăng cao cho thấy doanh nghiệp đang sử dụng nhiều nợ hơn so với vốn chủ sở hữu. Điều này làm tăng rủi ro tài chính, vì doanh nghiệp phải trả lãi vay và có nghĩa vụ trả nợ gốc, đặc biệt khi tình hình kinh doanh không thuận lợi.

Tính chính xác của phân tích báo cáo tài chính phụ thuộc lớn vào tính trung thực và minh bạch của thông tin tài chính. Nếu doanh nghiệp có các giao dịch nội bộ phức tạp, không minh bạch hoặc có dấu hiệu gian lận kế toán, phân tích báo cáo tài chính có thể bị hạn chế về tính chính xác và đưa ra kết luận sai lệch.

Vòng quay tổng tài sản đo lường mức độ hiệu quả của doanh nghiệp trong việc sử dụng tài sản để tạo ra doanh thu. Tỷ số này càng cao, doanh nghiệp càng sử dụng tài sản hiệu quả.

Hệ số thanh toán tiền mặt (Cash Ratio) chỉ sử dụng tiền mặt và các khoản tương đương tiền để so sánh với nợ ngắn hạn, đo lường khả năng thanh toán tức thời bằng tài sản có tính thanh khoản cao nhất.

Vòng quay hàng tồn kho giảm có nghĩa là doanh nghiệp bán hàng chậm hơn so với trước. Việc tích lũy quá nhiều hàng tồn kho không bán được sẽ làm tăng mức tồn kho trung bình và do đó làm giảm vòng quay hàng tồn kho.

Hệ số vòng quay tổng tài sản cao hơn cho thấy doanh nghiệp tạo ra nhiều doanh thu hơn trên mỗi đơn vị tài sản. Điều này thường được hiểu là doanh nghiệp sử dụng tài sản hiệu quả hơn để tạo ra doanh thu so với đối thủ cạnh tranh.

Tiền chi mua sắm tài sản cố định thuộc dòng tiền từ hoạt động đầu tư, vì nó liên quan đến việc đầu tư vào tài sản dài hạn để tạo ra doanh thu trong tương lai. Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh liên quan đến các hoạt động chính tạo ra doanh thu của doanh nghiệp.

Phân tích dọc (Vertical Analysis) thường được áp dụng cho Bảng cân đối kế toán và Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Trong bảng cân đối kế toán, mỗi khoản mục được biểu diễn dưới dạng phần trăm của tổng tài sản hoặc tổng nguồn vốn. Trong báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, mỗi khoản mục được biểu diễn dưới dạng phần trăm của doanh thu thuần.

Hệ số nợ trên vốn chủ sở hữu đo lường mức độ sử dụng nợ so với vốn chủ sở hữu trong cơ cấu vốn của doanh nghiệp. Tỷ số này càng cao, doanh nghiệp càng phụ thuộc vào nợ.

Để đánh giá khả năng sinh lời bền vững, cần xem xét cả biên lợi nhuận ròng (hiệu quả kiểm soát chi phí) và vòng quay tổng tài sản (hiệu quả sử dụng tài sản). Kết hợp cả hai chỉ số này (thông qua phân tích DuPont) giúp hiểu rõ hơn về nguồn gốc của lợi nhuận và tính bền vững của nó.

Bảng cân đối kế toán (còn gọi là Bảng tình hình tài chính) là báo cáo tài chính trình bày tình hình tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể (thường là cuối kỳ kế toán).

Khấu hao là một khoản chi phí không bằng tiền mặt. Trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp gián tiếp, khấu hao được cộng ngược trở lại lợi nhuận trước thuế trong phần dòng tiền từ hoạt động kinh doanh, vì nó đã làm giảm lợi nhuận nhưng không thực sự làm giảm tiền mặt.

Phân tích xu hướng (Trend Analysis) là phương pháp so sánh các chỉ tiêu tài chính của doanh nghiệp qua nhiều kỳ kế toán (thường là 3-5 năm) để nhận diện xu hướng tăng, giảm hoặc ổn định, từ đó đánh giá sự thay đổi trong tình hình tài chính và hiệu quả hoạt động.

Phân tích tỷ số tài chính có nhiều hạn chế, bao gồm sự khác biệt trong chính sách kế toán, tính chất lịch sử của dữ liệu, và khó khăn khi so sánh giữa các ngành. Tỷ số không bao giờ cung cấp bức tranh hoàn chỉnh mà cần kết hợp với phân tích định tính và thông tin khác.

Hệ số thanh toán nhanh loại trừ hàng tồn kho ra khỏi tài sản ngắn hạn. Nếu hệ số thanh toán nhanh thấp hơn đáng kể so với hệ số thanh toán hiện hành, điều đó cho thấy hàng tồn kho chiếm tỷ trọng lớn trong tài sản ngắn hạn. Điều này có thể là dấu hiệu hàng tồn kho khó bán hoặc quản lý tồn kho kém hiệu quả.

EPS (Earnings Per Share) đo lường phần lợi nhuận ròng của doanh nghiệp phân bổ cho mỗi cổ phiếu phổ thông đang lưu hành. Đây là một chỉ số quan trọng để đánh giá khả năng sinh lời trên mỗi cổ phần và là cơ sở để so sánh hiệu quả hoạt động giữa các doanh nghiệp và theo dõi sự tăng trưởng lợi nhuận.

ROA (Return on Assets) là chỉ số đo lường khả năng sinh lời của doanh nghiệp trên tổng tài sản. Nó cho biết doanh nghiệp tạo ra bao nhiêu lợi nhuận trên mỗi đồng tài sản đầu tư. Công thức tính ROA thường là (Lợi nhuận sau thuế / Tổng tài sản bình quân) x 100%.

Khi khoản phải thu khách hàng tăng lên, điều đó có nghĩa là doanh nghiệp đã bán hàng nhưng chưa thu được tiền. Theo nguyên tắc kế toán dồn tích, doanh thu được ghi nhận khi phát sinh, nhưng tiền chưa thực sự vào. Do đó, việc tăng khoản phải thu làm giảm dòng tiền vào thực tế từ hoạt động kinh doanh (giảm dòng tiền thuần hoặc tăng dòng tiền âm).

Hệ số khả năng thanh toán lãi vay (Interest Coverage Ratio) đo lường khả năng doanh nghiệp trả lãi vay từ lợi nhuận trước lãi vay và thuế (EBIT). Tỷ số này càng cao, khả năng thanh toán lãi vay càng tốt.

Hệ số thanh toán hiện hành dưới 1 (0.8 trong trường hợp này) cho thấy tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp không đủ để trang trải nợ ngắn hạn. Điều này có thể báo hiệu doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc thanh toán các khoản nợ đến hạn.

Dòng tiền âm từ hoạt động kinh doanh kéo dài cho thấy doanh nghiệp có thể đang gặp khó khăn trong việc tạo ra tiền từ hoạt động chính, có thể do doanh thu không đủ bù đắp chi phí hoạt động, hoặc quản lý vốn lưu động kém hiệu quả.

Hệ số thanh toán nhanh (Quick Ratio) là chỉ số thanh khoản, đánh giá khả năng thanh toán nợ ngắn hạn. Các chỉ số vòng quay (hàng tồn kho, khoản phải thu, tổng tài sản) là chỉ tiêu hiệu quả hoạt động, đo lường hiệu quả sử dụng tài sản để tạo ra doanh thu.