Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Nghiệp vụ ngân hàng – Đề 7

Rủi ro pháp lý (Legal risk) phát sinh từ các vấn đề liên quan đến luật pháp, quy định và hợp đồng. Các lựa chọn 1, 2 và 4 đều là ví dụ về rủi ro pháp lý. Thay đổi bất lợi của lãi suất thị trường là ví dụ về rủi ro thị trường, không phải rủi ro pháp lý.

Ngân hàng bán lẻ (Retail banking) tập trung vào việc cung cấp các dịch vụ tài chính cho khách hàng cá nhân và hộ gia đình, bao gồm tiền gửi, cho vay tiêu dùng, thẻ tín dụng, dịch vụ thanh toán, v.v.

Cho vay hợp vốn (syndicated loan) là hình thức cho vay mà một nhóm ngân hàng cùng nhau cung cấp vốn cho một khách hàng vay duy nhất, thường được sử dụng cho các dự án đầu tư quy mô lớn, đòi hỏi vốn lớn mà một ngân hàng đơn lẻ khó đáp ứng, ví dụ như dự án hạ tầng, năng lượng, v.v.

Công nghệ Blockchain có tiềm năng lớn trong việc cải thiện hiệu quả và giảm chi phí trong thanh toán quốc tế và chuyển tiền xuyên biên giới nhờ tính minh bạch, an toàn và tốc độ giao dịch cao. Nó cũng có thể ứng dụng trong các lĩnh vực khác nhưng thanh toán quốc tế là một trong những ứng dụng nổi bật nhất.

Nghiệp vụ ngân hàng đầu tư tập trung vào các hoạt động liên quan đến thị trường vốn, bao gồm tư vấn, bảo lãnh phát hành chứng khoán (cổ phiếu, trái phiếu) và các dịch vụ tài chính khác cho doanh nghiệp và chính phủ.

Chức năng thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia là vai trò của Ngân hàng Trung ương, không phải ngân hàng thương mại. Ngân hàng thương mại chủ yếu đóng vai trò trung gian tín dụng, trung gian thanh toán và tạo tiền (thông qua quá trình cho vay và nhận tiền gửi).

Quản lý tài sản và nợ (ALM - Asset and Liability Management) là một quá trình quản lý tổng thể bảng cân đối kế toán của ngân hàng nhằm mục tiêu quản lý hiệu quả rủi ro lãi suất và rủi ro thanh khoản, đồng thời tối ưu hóa lợi nhuận trong giới hạn rủi ro mà ngân hàng có thể chấp nhận.

Phương thức nhờ thu kèm chứng từ (Documentary Collection) ngân hàng chỉ đóng vai trò trung gian thu hộ tiền từ người mua theo yêu cầu của người bán, và giao chứng từ khi người mua thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán. Ngân hàng không đảm bảo việc thanh toán như trong Thư tín dụng (L/C).

Ngân hàng số (Digital banking) là việc cung cấp các dịch vụ ngân hàng thông qua các kênh kỹ thuật số như ứng dụng di động, internet banking, ATM, kiosk, v.v. Giao dịch tại quầy giao dịch truyền thống không thuộc phạm vi ngân hàng số.

Chức năng 'quản lý tiền mặt' (cash management) của ngân hàng tập trung vào việc cung cấp các giải pháp và dịch vụ giúp doanh nghiệp và tổ chức quản lý hiệu quả dòng tiền, tối ưu hóa thanh khoản và sử dụng vốn nhàn rỗi, bao gồm các dịch vụ như tài khoản thanh toán doanh nghiệp, dịch vụ thu hộ chi hộ, quản lý dòng tiền tập trung, v.v.

Quản lý rủi ro hoạt động nhằm mục tiêu giảm thiểu rủi ro và tổn thất, bảo vệ hoạt động và danh tiếng ngân hàng, chứ không phải tối đa hóa lợi nhuận từ rủi ro. Mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận thường liên quan đến quản lý rủi ro thị trường và rủi ro tín dụng, trong khuôn khổ chấp nhận rủi ro đã được xác định.

Rủi ro thị trường (Market risk) là rủi ro tổn thất do sự biến động bất lợi của các yếu tố thị trường. Trong ngân hàng, rủi ro thị trường chủ yếu bao gồm rủi ro lãi suất (interest rate risk), rủi ro tỷ giá (exchange rate risk), và rủi ro giá cổ phiếu (equity price risk) và các loại giá tài sản khác.

Nguyên tắc 'KYC' (Know Your Customer - Nhận biết khách hàng) là một phần quan trọng trong khuôn khổ phòng chống rửa tiền và tài trợ khủng bố (AML/CFT). KYC yêu cầu ngân hàng phải xác định và xác minh danh tính khách hàng, hiểu rõ bản chất và mục đích mối quan hệ kinh doanh với khách hàng để phát hiện và ngăn chặn các hoạt động bất hợp pháp.

Mục đích chính của việc sử dụng các sản phẩm phái sinh (derivatives) trong ngân hàng là phòng ngừa rủi ro (hedging) như rủi ro lãi suất, rủi ro tỷ giá, rủi ro hàng hóa, v.v. Mặc dù có thể sử dụng cho mục đích đầu cơ, nhưng quản lý rủi ro là ứng dụng quan trọng nhất.

Rủi ro thanh khoản (Liquidity risk) xảy ra khi ngân hàng không có đủ tiền mặt hoặc tài sản có thể chuyển đổi nhanh chóng thành tiền mặt để đáp ứng các nghĩa vụ thanh toán đến hạn, như rút tiền gửi, thanh toán các khoản vay, v.v.

Ngân hàng đầu tư (Investment Bank) chuyên cung cấp các dịch vụ tài chính phức tạp cho các khách hàng doanh nghiệp lớn, tổ chức và chính phủ, bao gồm tư vấn M&A, bảo lãnh phát hành chứng khoán, quản lý tài sản, v.v.

SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) là một mạng lưới thông tin liên lạc tài chính toàn cầu, được sử dụng bởi các ngân hàng và tổ chức tài chính trên toàn thế giới để truyền tải các thông điệp thanh toán và giao dịch tài chính một cách an toàn và hiệu quả.

Basel III là một bộ tiêu chuẩn quốc tế được ban hành bởi Ủy ban Basel về Giám sát Ngân hàng, tập trung vào việc tăng cường vốn chủ sở hữu của ngân hàng, cải thiện quản lý rủi ro, và nâng cao khả năng phục hồi của hệ thống ngân hàng toàn cầu.

Lãi suất cơ bản (prime rate) là lãi suất tham chiếu mà ngân hàng áp dụng cho các khoản vay đối với khách hàng doanh nghiệp lớn, có uy tín tín dụng cao và rủi ro thấp. Nó thường được sử dụng làm cơ sở để định giá lãi suất cho các khoản vay khác với mức điều chỉnh (spread) tùy thuộc vào mức độ rủi ro của từng khoản vay.

Rủi ro tín dụng là rủi ro khách hàng vay không có khả năng hoặc không sẵn sàng trả nợ gốc và lãi đúng hạn. Nghiệp vụ tín dụng (cho vay) là nguồn gốc chính phát sinh rủi ro này.

Nghiệp vụ thị trường mở (OMO - Open Market Operations) là công cụ chính sách tiền tệ quan trọng của Ngân hàng Nhà nước. Thông qua việc mua bán giấy tờ có giá trên thị trường mở, Ngân hàng Nhà nước điều tiết lượng tiền cung ứng, từ đó kiểm soát lạm phát và đảm bảo thanh khoản cho hệ thống ngân hàng.

Sự khác biệt cơ bản nhất là thẻ ghi nợ (debit card) liên kết trực tiếp với tài khoản ngân hàng của chủ thẻ, giao dịch được thực hiện bằng tiền có sẵn trong tài khoản. Thẻ tín dụng (credit card) cho phép chủ thẻ chi tiêu trước trong một hạn mức tín dụng do ngân hàng cấp, và sau đó phải thanh toán lại cho ngân hàng.

Bảo lãnh ngân hàng là một cam kết bằng văn bản của ngân hàng với bên thứ ba (người thụ hưởng bảo lãnh) về việc ngân hàng sẽ thực hiện nghĩa vụ tài chính thay cho khách hàng (người được bảo lãnh) khi khách hàng không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ nghĩa vụ của mình.

Các kênh phân phối sản phẩm, dịch vụ ngân hàng bao gồm các phương thức tiếp cận và cung cấp dịch vụ trực tiếp đến khách hàng như chi nhánh, ATM, kênh trực tuyến (internet banking, mobile banking), trung tâm chăm sóc khách hàng. Báo cáo tài chính hàng năm là tài liệu cung cấp thông tin về tình hình tài chính của ngân hàng, không phải kênh phân phối dịch vụ.

Chiết khấu thương phiếu (bill discounting) là nghiệp vụ ngân hàng mua lại thương phiếu hoặc giấy tờ có giá ngắn hạn (ví dụ như hối phiếu, lệnh phiếu) trước thời hạn thanh toán và trả cho người bán một khoản tiền thấp hơn giá trị danh nghĩa của thương phiếu. Thương phiếu chính là tài sản đảm bảo cho khoản tín dụng này.

'Stress test' (kiểm tra sức chịu đựng) là một công cụ quản lý rủi ro quan trọng trong ngân hàng. Nó được sử dụng để mô phỏng và đánh giá tác động của các kịch bản kinh tế bất lợi hoặc khủng hoảng (ví dụ như suy thoái kinh tế, khủng hoảng tài chính) đến tình hình tài chính và hoạt động của ngân hàng, từ đó đánh giá khả năng chống chịu và đưa ra các biện pháp ứng phó phù hợp.

Nguyên tắc 'phân tán rủi ro' (diversification) trong tín dụng ngân hàng có nghĩa là ngân hàng nên cho vay đa dạng hóa danh mục khách hàng và ngành nghề kinh tế khác nhau, thay vì tập trung vào một số ít khách hàng hoặc ngành nghề. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro tập trung và tổn thất khi một ngành nghề hoặc một số khách hàng gặp khó khăn.

Chức năng 'ngân hàng của các ngân hàng' được Ngân hàng Trung ương thực hiện thông qua nghiệp vụ tái cấp vốn và cho vay chiết khấu đối với các ngân hàng thương mại. Ngân hàng Trung ương đóng vai trò là người cho vay cuối cùng (lender of last resort) để hỗ trợ thanh khoản cho các ngân hàng khi cần thiết.

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc là một công cụ của chính sách tiền tệ, được Ngân hàng Nhà nước (Ngân hàng Trung ương) quy định để kiểm soát lượng tiền cung ứng và điều tiết hoạt động của hệ thống ngân hàng.

LIBOR (London Interbank Offered Rate) là lãi suất tham chiếu trung bình mà các ngân hàng thương mại lớn sẵn sàng cho nhau vay vốn không đảm bảo trên thị trường liên ngân hàng London. LIBOR được sử dụng rộng rãi làm lãi suất tham chiếu cho nhiều sản phẩm tài chính trên toàn cầu.