Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Nghiệp vụ hải quan – Đề 4

Buôn lậu là hành vi vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới quốc gia nhằm trốn thuế, trốn tránh sự kiểm soát của cơ quan hải quan hoặc thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật khác liên quan đến hoạt động xuất nhập khẩu. Đây là hành vi vi phạm nghiêm trọng pháp luật hải quan.

Trong quản lý rủi ro hải quan, 'Rủi ro' được hiểu là khả năng xảy ra các hành vi vi phạm pháp luật hải quan (ví dụ: buôn lậu, gian lận thương mại, trốn thuế), gây ra những hậu quả tiêu cực như thất thu ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội. Quản lý rủi ro nhằm nhận diện, đánh giá và kiểm soát các rủi ro này.

Thuế nhập khẩu là thuế trực tiếp đánh vào hàng hóa khi nhập khẩu, nhằm bảo hộ sản xuất trong nước và tăng thu ngân sách. VAT là thuế gián thu, đánh vào giá trị gia tăng của hàng hóa, dịch vụ trong quá trình sản xuất, lưu thông và tiêu dùng, áp dụng cho cả hàng hóa nhập khẩu và hàng hóa sản xuất trong nước.

Hệ thống VNACCS/VCIS là hệ thống thông quan tự động, giúp tự động hóa quy trình thủ tục hải quan, giảm thiểu sự can thiệp thủ công, giảm thời gian thông quan, tăng tính minh bạch, hiệu quả và tạo thuận lợi thương mại.

Doanh nghiệp có quyền khiếu nại quyết định hành chính của cơ quan hải quan khi có căn cứ cho rằng quyết định đó là trái pháp luật, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Việc khiếu nại phải tuân thủ theo quy định của pháp luật về khiếu nại, tố cáo.

Hàng hóa xuất khẩu tại chỗ có quy trình thủ tục hải quan đơn giản hơn so với xuất khẩu thông thường, thường được thực hiện tại chi cục hải quan quản lý khu vực doanh nghiệp và có thể được ưu tiên về thủ tục để tạo thuận lợi cho giao dịch thương mại trong nước.

C/O (Certificate of Origin) là chứng nhận xuất xứ hàng hóa, có vai trò quan trọng trong việc xác định xuất xứ của hàng hóa để được hưởng các ưu đãi thuế quan theo các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam ký kết với các quốc gia hoặc vùng lãnh thổ khác.

Hàng hóa xuất khẩu để viện trợ thường được miễn thuế xuất khẩu nhằm mục đích nhân đạo, hỗ trợ quốc tế. Các trường hợp khác như kinh doanh, gia công, hay tài sản cá nhân vượt định mức thường phải chịu thuế xuất khẩu theo quy định.

Giá trị hải quan của hàng hóa nhập khẩu được xác định chủ yếu dựa trên giá giao dịch thực tế của hàng hóa tại cửa khẩu nhập đầu tiên, tuân thủ các nguyên tắc và phương pháp xác định giá trị hải quan theo quy định của pháp luật và các hiệp định quốc tế.

Thông quan là giai đoạn cuối cùng của thủ tục hải quan, khi hàng hóa đã hoàn thành mọi thủ tục theo quy định và được cơ quan hải quan chấp nhận cho phép xuất khẩu hoặc nhập khẩu. Sau khi thông quan, hàng hóa mới được phép lưu thông hoặc sử dụng theo mục đích đã khai báo.

Cơ quan hải quan đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ lợi ích quốc gia thông qua kiểm soát hoạt động xuất nhập khẩu, ngăn chặn các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, bảo vệ an ninh kinh tế, chủ quyền quốc gia và góp phần đảm bảo trật tự an toàn xã hội.

Hành vi khai sai mã số HS nhằm trốn thuế là hành vi vi phạm pháp luật. Doanh nghiệp sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính, bị truy thu số thuế thiếu và nếu hành vi này có tính chất nghiêm trọng, đủ yếu tố cấu thành tội phạm trốn thuế thì có thể bị xử lý hình sự theo quy định của pháp luật.

Cơ quan hải quan chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan và thu thuế đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. Việc quản lý chất lượng hàng hóa sau khi đã thông quan và lưu thông trên thị trường thuộc trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước khác như quản lý thị trường, tiêu chuẩn đo lường chất lượng, v.v.

Hàng hóa thuộc diện kiểm soát đặc biệt, hàng cấm, hàng có nguy cơ ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, sức khỏe cộng đồng thường được kiểm tra hải quan với mức độ cao hơn (ví dụ: kiểm tra thực tế toàn bộ) để đảm bảo ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật và bảo vệ lợi ích quốc gia.

Các lỗi khai báo thường gặp như khai sai mã số HS, sai trị giá hải quan, thiếu chứng từ kèm theo là những nguyên nhân chính dẫn đến chậm trễ thông quan. Các lỗi này gây phát sinh nghi vấn, cần kiểm tra, xác minh thêm, làm kéo dài thời gian thông quan.

Kiểm tra sau thông quan là hoạt động kiểm tra được thực hiện sau khi hàng hóa đã hoàn thành thủ tục hải quan và được thông quan, thường được tiến hành tại trụ sở doanh nghiệp hoặc địa điểm khác theo quy định, tập trung vào kiểm tra tính tuân thủ pháp luật hải quan của doanh nghiệp sau khi hàng hóa đã được giải phóng.

Thời hạn bảo quản hồ sơ hải quan thường là 5 năm, kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan hoặc ngày phát sinh nghiệp vụ hải quan liên quan. Việc bảo quản hồ sơ là cần thiết cho công tác kiểm tra sau thông quan và giải quyết các vấn đề phát sinh.

Nguyên tắc 'Xuất xứ thuần túy' áp dụng cho hàng hóa có nguồn gốc hoàn toàn tự nhiên (ví dụ: khoáng sản, nông sản chưa qua chế biến) hoặc được sản xuất toàn bộ tại một quốc gia, không sử dụng nguyên liệu hoặc công đoạn sản xuất từ quốc gia khác.

Mục đích chính của kiểm tra hải quan là kiểm soát, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật như buôn lậu, gian lận thương mại, trốn thuế, đồng thời đảm bảo hàng hóa xuất nhập khẩu tuân thủ các quy định của pháp luật.

Đối với hàng hóa có mức độ rủi ro thấp, cơ quan hải quan có thể áp dụng hình thức miễn kiểm tra để tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu, giảm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, vẫn phải tuân thủ các quy định về khai báo và nộp thuế.

Người khai hải quan bao gồm chủ hàng hóa, người được ủy quyền, tổ chức nhận ủy thác xuất nhập khẩu. Nhân viên giao nhận hàng hóa chỉ là người thực hiện các công việc liên quan, không phải là đối tượng chịu trách nhiệm khai hải quan trước pháp luật.

Thời hạn nộp thuế xuất nhập khẩu thường được tính kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan. Đây là thời điểm phát sinh nghĩa vụ thuế và người nộp thuế phải thực hiện nghĩa vụ nộp thuế trong thời hạn quy định.

Luồng xanh trong thủ tục hải quan điện tử là luồng tờ khai dành cho doanh nghiệp tuân thủ tốt pháp luật hải quan, hàng hóa có rủi ro thấp, được miễn kiểm tra chi tiết hồ sơ và miễn kiểm tra thực tế hàng hóa, giúp thông quan nhanh chóng.

Khi hàng hóa bị hư hỏng trước khi đến cửa khẩu nhập, doanh nghiệp cần khai báo tình trạng hư hỏng, cung cấp chứng từ chứng minh (ví dụ: biên bản giám định, xác nhận của đơn vị vận chuyển, bảo hiểm) để cơ quan hải quan xem xét điều chỉnh thuế nhập khẩu tương ứng với mức độ hư hỏng, giảm giá trị hàng hóa.

Khi phát hiện sai phạm, cơ quan hải quan có quyền xử lý vi phạm hành chính, truy thu thuế (nếu có gian lận thuế), và tùy theo mức độ vi phạm có thể áp dụng các biện pháp như tịch thu hàng hóa vi phạm hoặc yêu cầu tái xuất lô hàng. Mức độ xử lý phụ thuộc vào tính chất và mức độ nghiêm trọng của hành vi vi phạm.

Phân loại hàng hóa theo mã số HS (Hệ thống hài hòa mô tả và mã hóa hàng hóa) là rất quan trọng để xác định chính xác thuế suất (thuế nhập khẩu, thuế xuất khẩu), các chính sách quản lý (ví dụ: giấy phép, kiểm tra chuyên ngành) áp dụng cho từng loại hàng hóa cụ thể. Mã số HS là cơ sở để thực hiện thống nhất các biện pháp quản lý nhà nước đối với hàng hóa xuất nhập khẩu.

Thủ tục hải quan điện tử giúp doanh nghiệp giảm thiểu thời gian chờ đợi, tiết kiệm chi phí đi lại, giấy tờ, đồng thời tăng tính minh bạch và hiệu quả trong quá trình làm thủ tục hải quan. Đây là lợi ích chính và trực tiếp nhất cho doanh nghiệp.

Quản lý rủi ro trong hải quan là phương pháp quản lý hiện đại, tập trung nguồn lực kiểm tra, giám sát vào các lĩnh vực, đối tượng có mức độ rủi ro cao (ví dụ: doanh nghiệp có tiền sử vi phạm, hàng hóa nhạy cảm), đồng thời tạo thuận lợi tối đa cho các doanh nghiệp tuân thủ tốt pháp luật, giúp nâng cao hiệu quả quản lý hải quan.

Máy soi container (scanner) là công cụ hiệu quả giúp cơ quan hải quan phát hiện hàng hóa vi phạm được cất giấu tinh vi bên trong container mà không cần phải dỡ hàng hóa ra kiểm tra thủ công toàn bộ. Máy soi tạo ra hình ảnh bên trong container, giúp phát hiện các dấu hiệu bất thường.

Tờ khai hải quan là văn bản pháp lý quan trọng, do người khai hải quan lập để khai báo chi tiết thông tin về lô hàng xuất khẩu, nhập khẩu, là cơ sở để cơ quan hải quan thực hiện các thủ tục nghiệp vụ.