Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Lý sinh – Đề 12

Decibel (dB) là đơn vị logarit dùng để đo cường độ âm thanh hoặc mức áp suất âm thanh. Hertz (Hz) là đơn vị đo tần số âm thanh.

Điện di gel là phương pháp tách các phân tử DNA, RNA hoặc protein dựa trên kích thước và điện tích của chúng. Trong gel agarose hoặc polyacrylamide, các phân tử nhỏ hơn di chuyển nhanh hơn qua gel so với các phân tử lớn hơn khi có điện trường, do đó chúng được tách nhau theo kích thước.

Định luật Fick thứ nhất về khuếch tán mô tả dòng khuếch tán (J) tỷ lệ thuận với diện tích bề mặt (A), hệ số khuếch tán (D), gradient nồng độ (dC/dx) và ngược chiều với gradient nồng độ (dấu âm). Công thức đúng là J = -DA(dC/dx).

Phương pháp Riva-Rocci là phương pháp đo huyết áp không xâm lấn phổ biến, sử dụng ống nghe (stethoscope) để nghe tiếng Korotkoff và vòng bít đo huyết áp (sphygmomanometer) để tạo áp lực lên động mạch cánh tay. Từ đó xác định huyết áp tâm thu và tâm trương.

Thrombin là enzyme quan trọng trong quá trình đông máu. Thrombin xúc tác chuyển fibrinogen (protein hòa tan trong máu) thành fibrin (protein không hòa tan), fibrin tạo thành mạng lưới giữ các tế bào máu và hình thành cục máu đông.

Chất dẫn truyền thần kinh được chứa trong các túi synapse ở cúc synapse (nút tận cùng axon) của tế bào thần kinh trước synapse. Khi xung thần kinh đến, các túi này hợp nhất với màng trước synapse và giải phóng chất dẫn truyền vào khe synapse.

Độ nhớt của máu, tức là khả năng chống lại dòng chảy, phụ thuộc chủ yếu vào nồng độ các tế bào máu, đặc biệt là hồng cầu. Số lượng hồng cầu càng nhiều, máu càng nhớt. Các yếu tố khác như protein huyết tương cũng góp phần nhưng ít hơn.

Trong cơ thể sống, sự dẫn truyền nhiệt chủ yếu diễn ra theo cơ chế dẫn nhiệt, tức là sự truyền nhiệt qua tiếp xúc trực tiếp giữa các phân tử hoặc vật chất. Máu lưu thông cũng đóng vai trò quan trọng trong phân phối nhiệt khắp cơ thể (đối lưu), nhưng dẫn nhiệt là cơ chế cơ bản trong mô và cơ quan.

Trên điện tâm đồ (ECG), sóng P biểu thị quá trình khử cực của tâm nhĩ, dẫn đến sự co tâm nhĩ. Phức bộ QRS biểu thị khử cực tâm thất, và sóng T biểu thị tái cực tâm thất.

Chlorophyll, sắc tố quang hợp chính ở thực vật và tảo, hấp thụ ánh sáng mạnh nhất ở vùng bước sóng đỏ và xanh lam của quang phổ ánh sáng nhìn thấy. Ánh sáng xanh lá cây ít được hấp thụ và bị phản xạ, đó là lý do thực vật có màu xanh lá cây.

Khuếch tán thụ động là quá trình vận chuyển các chất qua màng tế bào mà không cần tiêu tốn năng lượng, chất tan di chuyển từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp để cân bằng nồng độ.

Độ phân giải của kính hiển vi quang học, tức là khả năng phân biệt hai điểm gần nhau, bị giới hạn bởi bước sóng ánh sáng sử dụng. Độ phân giải tối đa khoảng một nửa bước sóng ánh sáng. Kính hiển vi điện tử có độ phân giải cao hơn nhiều vì sử dụng chùm electron có bước sóng ngắn hơn nhiều so với ánh sáng nhìn thấy.

Tia laser có nhiều ứng dụng trong y học nhờ tính chất đơn sắc, định hướng và cường độ cao. Các ứng dụng bao gồm phẫu thuật laser (dao mổ laser), đốt laser (điều trị các bệnh lý da, mạch máu), điều trị laser (kích thích sinh học, giảm đau), và trong một số kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh.

Điện tâm đồ (ECG) là phương pháp ghi lại các tín hiệu điện được tạo ra bởi tim trong quá trình co bóp và giãn nở. ECG được sử dụng để chẩn đoán các bệnh lý tim mạch.

Hiệu ứng Doppler là sự thay đổi tần số sóng khi nguồn sóng và người quan sát chuyển động tương đối với nhau. Siêu âm Doppler sử dụng hiệu ứng này để đo tốc độ dòng máu trong mạch máu, giúp chẩn đoán các bệnh lý mạch máu.

Sợi trục thần kinh có myelin được bao bọc bởi lớp vỏ myelin cách điện, chỉ để lộ các khe Ranvier. Sự khử cực và tái cực màng chỉ xảy ra ở các khe Ranvier, xung thần kinh 'nhảy' từ khe này sang khe khác, gọi là dẫn truyền nhảy vọt, giúp tăng tốc độ dẫn truyền xung so với sợi trục không myelin.

Protein huyết tương, đặc biệt là albumin, tạo ra áp suất thẩm thấu keo (oncotic pressure) của máu. Áp suất này giữ nước trong lòng mạch máu, cân bằng với áp suất thủy tĩnh đẩy nước ra ngoài, duy trì cân bằng dịch giữa máu và dịch kẽ.

Ion Ca2+ được giải phóng từ lưới nội chất trơn (lưới cơ tương) khi có xung thần kinh, Ca2+ liên kết với troponin, làm lộ vị trí liên kết myosin trên sợi actin, cho phép sự hình thành cầu nối ngang và gây co cơ.

Điện não đồ (EEG) là kỹ thuật ghi lại hoạt động điện của não thông qua các điện cực đặt trên da đầu. EEG được sử dụng để chẩn đoán các bệnh lý não như động kinh, rối loạn giấc ngủ, và theo dõi hoạt động não trong gây mê.

Cộng hưởng từ hạt nhân (MRI) là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh y khoa dựa trên tính chất mômen lưỡng cực từ của hạt nhân nguyên tử (thường là proton của nguyên tử hydro trong nước). Khi đặt trong từ trường mạnh, các hạt nhân này hấp thụ và phát ra năng lượng sóng radio ở tần số cộng hưởng, tín hiệu này được ghi nhận và xử lý để tạo ra hình ảnh.

Trong quang phổ ánh sáng nhìn thấy, ánh sáng tím có bước sóng ngắn nhất (khoảng 380-450 nm), tiếp theo là xanh lam, xanh lá cây, vàng, cam và đỏ (bước sóng dài nhất, khoảng 620-750 nm).

Áp suất máu cao nhất ở động mạch chủ, vì đây là động mạch lớn nhất, nhận máu trực tiếp từ tâm thất trái với lực co mạnh nhất. Áp suất máu giảm dần khi máu đi qua các động mạch nhỏ hơn, mao mạch, tiểu tĩnh mạch và tĩnh mạch.

Bơm Na+/K+ vận chuyển 3 ion Na+ ra ngoài và 2 ion K+ vào trong tế bào, tạo ra sự chênh lệch điện tích và nồng độ ion, góp phần duy trì điện thế nghỉ âm của màng tế bào thần kinh.

Thẩm thấu ngược là quá trình ép dung môi (thường là nước) đi qua màng bán thấm từ nơi có nồng độ chất tan cao đến nơi có nồng độ chất tan thấp, ngược lại với thẩm thấu tự nhiên. Lọc máu nhân tạo sử dụng thẩm thấu ngược để loại bỏ chất thải và nước dư thừa ra khỏi máu.

Khúc xạ ánh sáng là hiện tượng ánh sáng bị lệch hướng khi truyền qua ranh giới giữa hai môi trường có chiết suất khác nhau. Chiết suất là đại lượng đặc trưng cho khả năng làm chậm tốc độ ánh sáng của môi trường.

Gray (Gy) là đơn vị đo liều hấp thụ bức xạ ion hóa, biểu thị năng lượng bức xạ được hấp thụ bởi một đơn vị khối lượng vật chất. Becquerel (Bq) là đơn vị đo hoạt độ phóng xạ. Sievert (Sv) là đơn vị đo liều tương đương và liều hiệu dụng, phản ánh tác động sinh học của bức xạ. Curie (Ci) là đơn vị đo hoạt độ phóng xạ cũ.

Cơ chế điều hòa ngược âm tính là cơ chế chính trong duy trì thăng bằng nội môi. Nó hoạt động bằng cách phát hiện sự thay đổi so với điểm chuẩn và kích hoạt các phản ứng để đưa hệ thống trở lại trạng thái cân bằng ban đầu, chống lại sự thay đổi.

Tế bào nón là tế bào cảm thụ ánh sáng trong võng mạc, chịu trách nhiệm cho thị giác màu và thị giác trong điều kiện ánh sáng mạnh. Có ba loại tế bào nón, mỗi loại nhạy cảm với một dải bước sóng ánh sáng khác nhau (đỏ, xanh lá cây, xanh lam). Tế bào que chịu trách nhiệm cho thị giác trong điều kiện ánh sáng yếu và không phân biệt màu sắc.

Điện thế hoạt động lan truyền dọc theo sợi thần kinh là do sự thay đổi tuần tự tính thấm của màng tế bào đối với ion Na+ và K+. Giai đoạn khử cực là do dòng ion Na+ đi vào tế bào, và giai đoạn tái cực là do dòng ion K+ đi ra khỏi tế bào.

Chuỗi vận chuyển electron và hóa thẩm thấu là quá trình chính tạo ra ATP trong hô hấp tế bào. Quá trình này diễn ra ở màng trong ty thể, sử dụng năng lượng từ electron được vận chuyển để bơm proton vào khoang gian màng, tạo ra gradient nồng độ proton, sau đó proton đi qua kênh ATP synthase để tổng hợp ATP.