Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Lập trình hướng đối tượng – Đề 8

'Instance' hay 'thể hiện' là một đối tượng cụ thể được tạo ra từ một class. Nó là một thực thể hóa của class, có các thuộc tính và phương thức được định nghĩa trong class đó.

Phương thức 'getter' (lấy giá trị) và 'setter' (thiết lập giá trị) được sử dụng để kiểm soát việc truy cập và sửa đổi các thuộc tính của đối tượng. Chúng giúp thực hiện tính đóng gói bằng cách cung cấp cơ chế truy cập gián tiếp và có thể thêm logic kiểm tra hoặc xử lý trước khi trả về hoặc gán giá trị cho thuộc tính.

Mặc dù OOP mang lại nhiều lợi ích như tái sử dụng mã, tăng tốc độ phát triển, và dễ bảo trì, nhưng nó không trực tiếp cải thiện hiệu suất chương trình. Trong một số trường hợp, OOP có thể làm giảm hiệu suất do chi phí tạo và quản lý đối tượng.

Unit Testing (kiểm thử đơn vị) là phương pháp kiểm thử phần mềm ở mức độ nhỏ nhất, thường là kiểm thử các class và phương thức riêng lẻ (đơn vị). Mục tiêu là để đảm bảo mỗi đơn vị hoạt động đúng như mong đợi trước khi tích hợp chúng thành hệ thống lớn hơn.

Tính tuần tự (Sequential) không phải là trụ cột của lập trình hướng đối tượng. Bốn trụ cột chính của OOP là tính đóng gói, tính trừu tượng, tính kế thừa và tính đa hình.

Nguyên tắc Open/Closed Principle (OCP) khuyến khích thiết kế các class sao cho chúng mở để mở rộng chức năng (thông qua kế thừa hoặc composition) nhưng đóng để sửa đổi mã nguồn hiện tại. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro khi thêm chức năng mới.

Inheritance (kế thừa) thể hiện mối quan hệ 'is-a' (ví dụ: 'Chim là một loài Động vật'). Composition (tổ hợp) thể hiện mối quan hệ 'has-a' (ví dụ: 'Xe hơi có một Động cơ'). Composition thường được ưu tiên hơn inheritance vì tính linh hoạt và giảm sự phụ thuộc giữa các class.

Interface định nghĩa một hợp đồng, một tập hợp các phương thức mà các class muốn 'thực hiện' interface đó phải cài đặt. Interface giúp đạt được tính đa hình và sự tách biệt giữa interface và implementation.

Association (kết hợp), Aggregation (tổng hợp), và Composition (tổ hợp) là các loại quan hệ giữa các đối tượng trong lập trình hướng đối tượng, mô tả cách các đối tượng liên kết và tương tác với nhau. Chúng khác với quan hệ kế thừa (inheritance) và không chỉ đơn thuần là quan hệ phụ thuộc hay sử dụng.

Nguyên tắc Interface Segregation Principle (ISP) đề xuất rằng thay vì tạo ra một interface lớn, đa năng, nên tạo ra nhiều interface nhỏ, đặc thù cho từng nhóm chức năng cụ thể. Điều này giúp các class chỉ cần implement các phương thức mà chúng thực sự cần, tránh việc phải implement các phương thức không liên quan.

Nguyên tắc Liskov Substitution Principle (LSP) đặc biệt quan trọng trong kế thừa. Nó phát biểu rằng các đối tượng của class con có thể thay thế các đối tượng của class cha mà không làm thay đổi tính đúng đắn của chương trình. Điều này đảm bảo tính nhất quán trong hệ thống phân cấp kế thừa.

Dependency Injection (DI - Tiêm phụ thuộc) là một kỹ thuật thiết kế giúp giảm coupling (sự phụ thuộc) giữa các class. Thay vì class tự tạo hoặc tìm kiếm các phụ thuộc của nó, các phụ thuộc này được 'tiêm' vào class từ bên ngoài (ví dụ: thông qua constructor, setter, hoặc interface). Điều này giúp class trở nên linh hoạt hơn, dễ kiểm thử và bảo trì hơn.

Design patterns (mẫu thiết kế) là các giải pháp thiết kế đã được kiểm chứng và tái sử dụng cho các vấn đề thiết kế phần mềm thường gặp trong lập trình hướng đối tượng. Chúng giúp cải thiện cấu trúc mã, tăng tính tái sử dụng, và giảm thiểu lỗi thiết kế.

Mẫu thiết kế Factory (Nhà máy) được sử dụng để tạo đối tượng một cách linh hoạt mà không cần client code biết class cụ thể nào sẽ được tạo. Factory class hoặc method chịu trách nhiệm quyết định và tạo ra instance của class phù hợp dựa trên các tham số hoặc điều kiện đầu vào.

Tính kế thừa (Inheritance) cho phép một class (class con) kế thừa các thuộc tính và phương thức từ một class khác (class cha), giúp tái sử dụng mã và xây dựng hệ thống phân cấp class.

Phương thức trừu tượng (abstract method) là phương thức được khai báo trong class trừu tượng hoặc interface mà không có phần thân (body). Các class con kế thừa class trừu tượng hoặc interface này bắt buộc phải cung cấp cài đặt cụ thể cho phương thức trừu tượng đó.

Lỗi 'NullPointerException' xảy ra khi chương trình cố gắng truy cập vào một đối tượng tham chiếu null, tức là một biến đối tượng không trỏ đến bất kỳ đối tượng nào trong bộ nhớ. Điều này thường xảy ra khi đối tượng chưa được khởi tạo hoặc đã bị gán null.

Tính đóng gói (Encapsulation) giúp che giấu thông tin chi tiết bên trong của đối tượng và bảo vệ dữ liệu khỏi sự truy cập và sửa đổi trực tiếp từ bên ngoài, tăng tính bảo mật và dễ bảo trì.

Class trong OOP là một bản thiết kế hoặc khuôn mẫu để tạo ra các đối tượng. Nó định nghĩa các thuộc tính và phương thức mà các đối tượng thuộc class đó sẽ có.

Tính đa hình (Polymorphism) cho phép các đối tượng thuộc các class khác nhau được xử lý thông qua một interface hoặc class cha chung. Điều này giúp viết mã linh hoạt và dễ mở rộng hơn.

Trước Java 8, sự khác biệt chính là abstract class có thể chứa cài đặt phương thức (method implementation), tức là có thể có cả phương thức trừu tượng và phương thức có thân, trong khi interface chỉ chứa khai báo phương thức trừu tượng (không có cài đặt). Từ Java 8 trở đi, interface cũng có thể có phương thức default và static có cài đặt, nhưng abstract class vẫn cho phép có trạng thái (thuộc tính) và các mức độ truy cập khác nhau cho thành viên.

Nguyên tắc Dependency Inversion Principle (DIP) khuyến khích việc các module cấp cao không nên phụ thuộc vào các module cấp thấp. Thay vào đó, cả hai nên phụ thuộc vào abstraction (interface hoặc class trừu tượng). Điều này giúp giảm sự ràng buộc và tăng tính linh hoạt, khả năng thay thế giữa các module.

Mẫu thiết kế Singleton đảm bảo rằng chỉ có một instance (thể hiện) duy nhất của một class được tạo ra và cung cấp một điểm truy cập toàn cục đến instance đó. Nó thường được sử dụng khi cần kiểm soát việc tạo ra đối tượng và đảm bảo tính duy nhất của một tài nguyên hoặc dịch vụ.

Coupling (kết nối) đo lường mức độ phụ thuộc giữa các module (class, package, component). Cohesion (liên kết) đo lường mức độ liên kết bên trong một module, tức là các phần tử bên trong module đó thuộc về nhau và cùng hướng đến một mục tiêu chung. Trong thiết kế OOP tốt, nên giảm coupling (để giảm sự phụ thuộc lẫn nhau) và tăng cohesion (để module tập trung vào một chức năng rõ ràng).

Composition (tổ hợp) nên được ưu tiên sử dụng hơn inheritance (kế thừa) khi muốn tạo ra mối quan hệ 'has-a' (ví dụ: 'Xe hơi có Động cơ') và khi muốn tránh các vấn đề tiềm ẩn của kế thừa sâu và sự phụ thuộc chặt chẽ giữa class cha và class con. Composition mang lại tính linh hoạt và dễ bảo trì hơn trong nhiều trường hợp.

Nguyên tắc SOLID là tập hợp 5 nguyên tắc thiết kế hướng đối tượng (Single Responsibility, Open/Closed, Liskov Substitution, Interface Segregation, Dependency Inversion) nhằm tạo ra phần mềm dễ bảo trì, mở rộng, linh hoạt và dễ hiểu.

Phương thức khởi tạo (constructor) có vai trò chính là khởi tạo các thuộc tính của đối tượng khi một đối tượng mới được tạo ra từ class. Nó được gọi tự động khi đối tượng được khởi tạo.

'Method overriding' (ghi đè phương thức) xảy ra khi một class con định nghĩa lại một phương thức đã được định nghĩa trong class cha. Mục đích là để class con cung cấp một hành vi hoặc cài đặt riêng biệt cho phương thức đó, phù hợp với ngữ cảnh của class con.

Nguyên tắc Single Responsibility Principle (SRP) phát biểu rằng một class chỉ nên có một và chỉ một lý do để thay đổi. Điều này giúp class trở nên dễ hiểu, dễ bảo trì và giảm thiểu tác động khi có thay đổi.

Trong composition (tổ hợp), các đối tượng thành phần có vòng đời phụ thuộc vào đối tượng chứa. Nếu đối tượng chứa bị hủy, các đối tượng thành phần cũng sẽ bị hủy (quan hệ 'whole-part' mạnh). Trong aggregation (tổng hợp), các đối tượng thành phần có thể tồn tại độc lập ngay cả khi đối tượng chứa bị hủy (quan hệ 'whole-part' lỏng lẻo hơn).