1. Thất bại thị trường (market failure) xảy ra khi nào?
A. Thị trường đạt được trạng thái cân bằng cung và cầu.
B. Phân bổ nguồn lực của thị trường không đạt hiệu quả Pareto.
C. Chính phủ can thiệp vào hoạt động của thị trường tự do.
D. Doanh nghiệp độc quyền tối đa hóa lợi nhuận.
2. Trong kinh tế công cộng, `hàng hóa phản kháng` (demerit goods) là gì?
A. Hàng hóa có giá thành cao.
B. Hàng hóa bị đánh thuế cao.
C. Hàng hóa mà chính phủ muốn hạn chế tiêu dùng vì tin rằng chúng có hại cho người tiêu dùng hoặc xã hội.
D. Hàng hóa công cộng địa phương.
3. Thuế Pigou (Pigouvian tax) được thiết kế để giải quyết vấn đề nào?
A. Độc quyền tự nhiên.
B. Ngoại ứng tiêu cực.
C. Hàng hóa công cộng.
D. Thông tin bất cân xứng.
4. Trong lý thuyết kinh tế công cộng, `người ăn không` (free-rider) là thuật ngữ dùng để chỉ hành vi nào?
A. Người tiêu dùng không trả tiền cho hàng hóa hoặc dịch vụ công cộng nhưng vẫn được hưởng lợi từ nó.
B. Người sản xuất trốn thuế.
C. Người lao động không đóng góp vào sản xuất.
D. Người kinh doanh hưởng lợi từ thông tin bất cân xứng.
5. Hàng hóa chung (common goods) khác với hàng hóa công cộng ở đặc điểm nào?
A. Tính không cạnh tranh trong tiêu dùng.
B. Tính không loại trừ.
C. Tính cạnh tranh trong tiêu dùng.
D. Khả năng loại trừ.
6. Thất bại chính phủ (government failure) có thể xảy ra do nguyên nhân nào?
A. Thị trường hoạt động hiệu quả.
B. Chính phủ thiếu thông tin hoàn hảo, chịu ảnh hưởng của nhóm lợi ích hoặc quan liêu.
C. Doanh nghiệp tư nhân cạnh tranh mạnh mẽ.
D. Người tiêu dùng có thông tin đầy đủ và hành vi hợp lý.
7. Trong kinh tế công cộng, `hàng hóa xứng đáng` (merit goods) là gì?
A. Hàng hóa có chất lượng cao.
B. Hàng hóa được chính phủ trợ cấp.
C. Hàng hóa mà chính phủ tin rằng người dân nên tiêu dùng nhiều hơn mức họ tự lựa chọn.
D. Hàng hóa công cộng thuần túy.
8. Trong phân tích chi phí - lợi ích (cost-benefit analysis) cho dự án công cộng, điều gì quan trọng nhất cần xem xét?
A. Chi phí tài chính trực tiếp của dự án.
B. Tổng lợi ích xã hội và chi phí xã hội của dự án.
C. Lợi nhuận dự kiến cho doanh nghiệp thực hiện dự án.
D. Ảnh hưởng của dự án đến giá cổ phiếu.
9. Chính sách quốc hữu hóa (nationalization) doanh nghiệp tư nhân thường được chính phủ thực hiện khi nào?
A. Để tăng cường cạnh tranh trên thị trường.
B. Để giải quyết độc quyền tự nhiên hoặc cung cấp hàng hóa công cộng.
C. Để giảm thiểu vai trò của chính phủ trong nền kinh tế.
D. Để tối đa hóa lợi nhuận cho ngân sách nhà nước.
10. Trong kinh tế học công cộng, hàng hóa công cộng (public goods) được phân biệt với hàng hóa tư nhân (private goods) bởi đặc điểm chính nào?
A. Tính cạnh tranh trong tiêu dùng và khả năng loại trừ.
B. Tính không cạnh tranh trong tiêu dùng và khả năng loại trừ.
C. Tính cạnh tranh trong tiêu dùng và tính không loại trừ.
D. Tính không cạnh tranh trong tiêu dùng và tính không loại trừ.
11. Khái niệm `gánh nặng thuế` (tax incidence) đề cập đến điều gì?
A. Tổng số thuế mà chính phủ thu được.
B. Sự phân bổ gánh nặng thuế giữa người mua và người bán.
C. Tỷ lệ thuế trên GDP.
D. Mức độ trốn thuế của doanh nghiệp.
12. Loại thuế nào sau đây thường được coi là thuế lũy thoái (regressive tax)?
A. Thuế thu nhập cá nhân với thuế suất lũy tiến.
B. Thuế tài sản.
C. Thuế tiêu thụ đặc biệt đánh vào hàng hóa thiết yếu.
D. Thuế thu nhập doanh nghiệp.
13. Khái niệm `hiệu quả Pareto` (Pareto efficiency) trong kinh tế công cộng đề cập đến trạng thái phân bổ nguồn lực như thế nào?
A. Không thể cải thiện tình trạng của một người mà không làm giảm tình trạng của người khác.
B. Mọi người đều có tình trạng kinh tế ngang bằng nhau.
C. Tổng sản lượng kinh tế đạt mức tối đa.
D. Chính phủ kiểm soát hoàn toàn phân bổ nguồn lực.
14. Nguyên tắc `khả năng chi trả` (ability-to-pay principle) trong thuế khóa đề xuất điều gì?
A. Người hưởng lợi từ dịch vụ công nên trả tiền.
B. Người có khả năng tài chính lớn hơn nên đóng góp nhiều hơn vào ngân sách nhà nước.
C. Thuế nên được sử dụng để tài trợ cho hàng hóa công cộng.
D. Thuế nên được đánh vào hàng hóa và dịch vụ xa xỉ.
15. Loại hàng hóa nào sau đây thường được coi là hàng hóa công cộng thuần túy?
A. Giáo dục đại học.
B. Đường cao tốc có thu phí.
C. Quốc phòng.
D. Dịch vụ y tế tư nhân.
16. Chức năng tái phân phối (redistribution function) của chính phủ trong kinh tế công cộng nhằm mục đích gì?
A. Tăng trưởng kinh tế.
B. Ổn định giá cả.
C. Giảm bất bình đẳng thu nhập và cải thiện công bằng xã hội.
D. Tối ưu hóa hiệu quả phân bổ nguồn lực.
17. Một ví dụ về hàng hóa công cộng địa phương (local public good) là gì?
A. Hệ thống quốc phòng quốc gia.
B. Đài phát thanh quốc gia.
C. Công viên thành phố.
D. Hệ thống định vị toàn cầu (GPS).
18. Ngoại ứng (externality) là gì?
A. Chi phí hoặc lợi ích phát sinh trong quá trình sản xuất hoặc tiêu dùng mà không được phản ánh trong giá thị trường.
B. Sự can thiệp của chính phủ vào thị trường.
C. Lợi nhuận siêu ngạch của doanh nghiệp độc quyền.
D. Sự thay đổi trong sở thích của người tiêu dùng.
19. Rủi ro đạo đức (moral hazard) trong bảo hiểm xã hội xảy ra khi nào?
A. Người tham gia bảo hiểm có xu hướng hành động cẩn trọng hơn để tránh rủi ro.
B. Công ty bảo hiểm gian lận khách hàng.
C. Người tham gia bảo hiểm có xu hướng hành động rủi ro hơn vì đã có bảo hiểm chi trả.
D. Thị trường bảo hiểm cạnh tranh hoàn hảo.
20. Loại thuế nào sau đây thường được coi là thuế lũy tiến (progressive tax)?
A. Thuế giá trị gia tăng (VAT).
B. Thuế thu nhập cá nhân với thuế suất lũy tiến.
C. Thuế tiêu thụ đặc biệt đánh vào xăng dầu.
D. Thuế xuất nhập khẩu.
21. Chính sách khoán (voucher) giáo dục có ưu điểm chính nào?
A. Đảm bảo giáo dục miễn phí hoàn toàn cho mọi người.
B. Tăng cường cạnh tranh giữa các trường học và cho phép phụ huynh tự do lựa chọn trường cho con em.
C. Giảm chi tiêu công cho giáo dục.
D. Tập trung quyền lực vào chính phủ trung ương.
22. Trong kinh tế học công cộng, `vốn xã hội` (social capital) được hiểu là gì?
A. Tiền và tài sản mà chính phủ nắm giữ.
B. Mạng lưới xã hội, chuẩn mực và lòng tin giúp thúc đẩy hợp tác và lợi ích chung.
C. Cơ sở hạ tầng công cộng như đường xá và cầu cống.
D. Nguồn nhân lực được đào tạo bài bản.
23. Trong kinh tế công cộng, `lý thuyết lựa chọn công cộng` (public choice theory) tập trung vào việc nghiên cứu điều gì?
A. Hành vi của người tiêu dùng cá nhân.
B. Quy trình ra quyết định của chính phủ và hành vi của các quan chức.
C. Hoạt động của doanh nghiệp tư nhân.
D. Tác động của chính sách tiền tệ.
24. Thuế giá trị gia tăng (VAT) là một loại thuế gì?
A. Thuế thu nhập.
B. Thuế tài sản.
C. Thuế tiêu dùng.
D. Thuế xuất nhập khẩu.
25. Chính sách trợ cấp (subsidy) thường được chính phủ sử dụng để khuyến khích điều gì?
A. Sản xuất hàng hóa gây ngoại ứng tiêu cực.
B. Tiêu dùng hàng hóa tư nhân thuần túy.
C. Sản xuất và tiêu dùng hàng hóa hoặc dịch vụ mang lại ngoại ứng tích cực.
D. Trốn thuế và gian lận thương mại.
26. Chức năng phân bổ (allocation function) của chính phủ trong kinh tế công cộng liên quan đến điều gì?
A. Ổn định kinh tế vĩ mô.
B. Điều chỉnh phân phối thu nhập.
C. Cung cấp hàng hóa công cộng và điều chỉnh ngoại ứng.
D. Quản lý nợ công.
27. Chính phủ can thiệp vào nền kinh tế nhằm mục đích chính nào liên quan đến kinh tế công cộng?
A. Tối đa hóa lợi nhuận cho doanh nghiệp nhà nước.
B. Khắc phục thất bại thị trường và cải thiện phúc lợi xã hội.
C. Tăng cường quyền lực chính trị.
D. Giảm thiểu vai trò của thị trường tự do.
28. Loại hình bảo hiểm xã hội nào sau đây thường được tài trợ chủ yếu bằng thuế?
A. Bảo hiểm thất nghiệp.
B. Bảo hiểm y tế công cộng.
C. Bảo hiểm nhân thọ.
D. Bảo hiểm tài sản.
29. Vấn đề `thông tin bất cân xứng` (asymmetric information) có thể dẫn đến thất bại thị trường như thế nào?
A. Làm giảm tính cạnh tranh trên thị trường.
B. Gây ra tình trạng lựa chọn đối nghịch (adverse selection) và rủi ro đạo đức (moral hazard).
C. Tăng cường hiệu quả phân bổ nguồn lực.
D. Ổn định giá cả thị trường.
30. Nguyên tắc `người hưởng lợi trả tiền` (benefit principle) trong thuế khóa đề xuất điều gì?
A. Người giàu nên trả thuế nhiều hơn người nghèo.
B. Thuế nên được sử dụng để tài trợ cho hàng hóa công cộng.
C. Những người hưởng lợi từ dịch vụ công nên đóng góp chi phí tương ứng.
D. Thuế nên được đánh dựa trên khả năng chi trả.
