Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Kinh doanh thương mại quốc tế – Đề 12

Hiệu ứng J-curve mô tả tình huống khi phá giá tiền tệ có thể làm xấu đi cán cân thương mại trong ngắn hạn trước khi cải thiện trong dài hạn. Điều này xảy ra do khối lượng xuất khẩu và nhập khẩu thường không thay đổi ngay lập tức sau khi phá giá, trong khi giá trị nhập khẩu (tính bằng nội tệ) tăng lên.

Mô hình kim cương Porter bao gồm bốn yếu tố chính: Điều kiện yếu tố sản xuất, Điều kiện nhu cầu, Các ngành công nghiệp hỗ trợ và liên quan, và Chiến lược, cơ cấu và cạnh tranh của doanh nghiệp. Chính sách tiền tệ quốc gia không phải là một yếu tố trực tiếp trong mô hình này, mặc dù chính sách kinh tế vĩ mô nói chung có thể ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh.

Cấp phép (Licensing) là hình thức kinh doanh quốc tế mà một công ty (bên cấp phép) cho phép một công ty khác (bên nhận phép) ở nước ngoài sử dụng tài sản trí tuệ của mình để sản xuất và bán sản phẩm hoặc dịch vụ. Nhượng quyền thương mại (Franchising) bao gồm cấp phép nhưng mở rộng hơn với việc chuyển giao cả hệ thống kinh doanh hoàn chỉnh.

Thuế quan là các loại thuế đánh vào hàng hóa nhập khẩu, làm tăng giá thành của hàng nhập khẩu và giảm tính cạnh tranh so với hàng hóa sản xuất trong nước.

Khu vực mậu dịch tự do tập trung vào việc giảm rào cản thương mại giữa các quốc gia thành viên, chủ yếu là thuế quan. Thống nhất chính sách tiền tệ là mục tiêu của các liên minh kinh tế cao hơn như liên minh tiền tệ, không phải khu vực mậu dịch tự do.

Cơ chế giải quyết tranh chấp của WTO là một trong những trụ cột quan trọng của WTO. Nó cung cấp một hệ thống pháp lý để giải quyết các tranh chấp thương mại giữa các quốc gia thành viên. Các phán quyết của cơ chế này có tính ràng buộc pháp lý, đảm bảo tuân thủ các quy tắc thương mại quốc tế.

Lý thuyết lợi thế tuyệt đối của Adam Smith cho rằng các quốc gia nên chuyên môn hóa sản xuất và xuất khẩu hàng hóa mà họ sản xuất hiệu quả hơn (với chi phí thấp hơn) so với các quốc gia khác, và nhập khẩu hàng hóa mà các quốc gia khác sản xuất hiệu quả hơn. Thương mại dựa trên lợi thế tuyệt đối mang lại lợi ích cho cả hai bên.

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) - Greenfield, hay đầu tư xây dựng mới, là hình thức thâm nhập thị trường quốc tế bằng cách xây dựng một cơ sở sản xuất hoàn toàn mới tại nước ngoài. Điều này khác với liên doanh (Joint Venture) là hợp tác với một công ty địa phương và cấp phép (Licensing) là chỉ chuyển giao quyền sử dụng tài sản trí tuệ.

Nguyên tắc MFN là một nguyên tắc cơ bản của WTO, yêu cầu các quốc gia thành viên phải đối xử bình đẳng với tất cả các thành viên khác. Bất kỳ ưu đãi thương mại nào (ví dụ: giảm thuế quan) mà một quốc gia dành cho một thành viên WTO khác phải được mở rộng ngay lập tức và vô điều kiện cho tất cả các thành viên WTO khác.

Trợ cấp xuất khẩu là các khoản hỗ trợ tài chính hoặc lợi ích mà chính phủ cung cấp cho các doanh nghiệp xuất khẩu, nhằm giảm chi phí xuất khẩu và tăng tính cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu trên thị trường quốc tế. Tuy nhiên, trợ cấp xuất khẩu thường bị coi là một biện pháp thương mại không công bằng và bị WTO cấm hoặc hạn chế vì nó gây méo mó thương mại và cạnh tranh không lành mạnh.

Văn hóa đóng vai trò quan trọng trong kinh doanh quốc tế. Ngôn ngữ và phong tục tập quán địa phương ảnh hưởng đến giao tiếp, đàm phán, tiếp thị, và hành vi tiêu dùng. Doanh nghiệp cần hiểu và thích nghi với văn hóa địa phương để thành công khi thâm nhập thị trường quốc tế. Các yếu tố khác cũng quan trọng nhưng yếu tố văn hóa thường có tác động trực tiếp và sâu sắc đến hoạt động kinh doanh.

Rủi ro quốc hữu hóa (Expropriation) là rủi ro chính trị liên quan đến việc chính phủ nước sở tại tịch thu tài sản của công ty nước ngoài. Nếu không có bồi thường thỏa đáng hoặc bồi thường không kịp thời, đây là một rủi ro lớn cho các doanh nghiệp đầu tư quốc tế.

Trả trước (Cash in Advance) là phương thức thanh toán mà nhà nhập khẩu phải thanh toán trước khi nhà xuất khẩu giao hàng. Điều này loại bỏ rủi ro thanh toán cho nhà xuất khẩu nhưng nhà nhập khẩu phải chịu rủi ro không nhận được hàng sau khi thanh toán.

Tiêu chuẩn về sức khỏe và an toàn sản phẩm là một ví dụ về rào cản phi thuế quan. Các rào cản phi thuế quan bao gồm các quy định, thủ tục, tiêu chuẩn kỹ thuật, vệ sinh dịch tễ, kiểm dịch động thực vật, và các biện pháp hành chính khác làm hạn chế thương mại mà không phải là thuế quan hay hạn ngạch.

Rủi ro tỷ giá hối đoái xuất phát từ sự biến động không lường trước được của tỷ giá hối đoái. Khi tỷ giá thay đổi, giá trị của các giao dịch thương mại quốc tế (thanh toán, công nợ) có thể thay đổi, gây ra rủi ro tài chính.

CPTPP là một khu vực mậu dịch tự do vì nó chủ yếu tập trung vào việc giảm hoặc loại bỏ thuế quan và các rào cản thương mại khác giữa các quốc gia thành viên. Nó chưa đạt đến mức độ liên kết cao hơn như liên minh thuế quan (thống nhất thuế quan với bên ngoài), thị trường chung (tự do di chuyển yếu tố sản xuất), hay liên minh kinh tế (thống nhất chính sách kinh tế).

Lợi thế cạnh tranh động nhấn mạnh rằng lợi thế so sánh không phải là cố định mà có thể thay đổi theo thời gian thông qua đầu tư vào giáo dục, nghiên cứu và phát triển, công nghệ, và các yếu tố khác giúp nâng cao năng lực sản xuất và đổi mới sáng tạo. Nó đối lập với lợi thế so sánh tĩnh dựa trên yếu tố tự nhiên ban đầu.

Incoterms (International Commercial Terms) là bộ quy tắc thương mại quốc tế do Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) ban hành. Incoterms quy định rõ trách nhiệm và chi phí liên quan đến việc giao nhận hàng hóa giữa người mua và người bán trong thương mại quốc tế, bao gồm vận chuyển, bảo hiểm, thủ tục hải quan, v.v.

Chủ nghĩa bảo hộ là các chính sách của chính phủ nhằm hạn chế nhập khẩu và bảo vệ các ngành công nghiệp trong nước khỏi cạnh tranh quốc tế. Các biện pháp bảo hộ có thể bao gồm thuế quan, hạn ngạch, trợ cấp, và các rào cản phi thuế quan.

Lợi thế so sánh dựa trên chi phí cơ hội. Một quốc gia có lợi thế so sánh trong sản xuất một hàng hóa nếu chi phí cơ hội để sản xuất hàng hóa đó (tức là số lượng hàng hóa khác phải từ bỏ) thấp hơn so với quốc gia khác.

Rủi ro quốc gia (country risk) là rủi ro liên quan đến việc kinh doanh ở một quốc gia cụ thể. Tình hình ổn định chính trị và pháp lý là một yếu tố quan trọng hàng đầu vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến tính an toàn và dự đoán được của môi trường kinh doanh. Các yếu tố khác như quy mô dân số, ngôn ngữ, tôn giáo ít liên quan trực tiếp đến rủi ro quốc gia hơn.

Định giá chuyển giao là việc xác định giá cho các giao dịch nội bộ giữa các công ty con của một doanh nghiệp đa quốc gia. Mục đích chính (thường bị chỉ trích) là giảm thiểu tổng số thuế phải nộp bằng cách chuyển lợi nhuận đến các quốc gia có thuế suất thấp và chi phí đến các quốc gia có thuế suất cao.

Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) là tổ chức quốc tế duy nhất quy định các quy tắc thương mại giữa các quốc gia. WTO hoạt động để đảm bảo thương mại diễn ra suôn sẻ, có thể dự đoán và tự do nhất có thể.

Liên minh kinh tế là hình thức hội nhập kinh tế khu vực cao nhất, bao gồm khu vực mậu dịch tự do, liên minh thuế quan, thị trường chung và thêm vào đó là sự phối hợp chính sách kinh tế vĩ mô giữa các quốc gia thành viên (ví dụ: chính sách tiền tệ, tài khóa).

Sự gia tăng của các rào cản thương mại (như thuế quan, hạn ngạch) đi ngược lại xu hướng toàn cầu hóa kinh tế, vốn được thúc đẩy bởi việc giảm thiểu các rào cản để tăng cường thương mại và đầu tư quốc tế. Các yếu tố khác như công nghệ, giảm chi phí vận chuyển và hiệp định thương mại tự do đều thúc đẩy toàn cầu hóa.

Cấp phép (Licensing) thường được coi là hình thức đầu tư quốc tế ít rủi ro và ít kiểm soát nhất vì công ty mẹ (bên cấp phép) không cần đầu tư vốn lớn hoặc trực tiếp quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh ở nước ngoài. Rủi ro chủ yếu là rủi ro về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Xuất khẩu gián tiếp cũng ít rủi ro nhưng ít kiểm soát hơn FDI và liên doanh.

Xuất khẩu gián tiếp sử dụng các trung gian (ví dụ: nhà phân phối xuất khẩu, đại lý) để tiếp cận thị trường nước ngoài. Hạn chế chính là doanh nghiệp xuất khẩu mất quyền kiểm soát đối với kênh phân phối, tiếp thị, và thông tin phản hồi từ thị trường nước ngoài, vì các hoạt động này do trung gian thực hiện.

Nhượng quyền thương mại (Franchising) là hình thức kinh doanh quốc tế mà bên nhượng quyền cấp phép cho bên nhận nhượng quyền sử dụng thương hiệu, hệ thống kinh doanh, và cung cấp hỗ trợ quản lý, tiếp thị, v.v. để kinh doanh sản phẩm hoặc dịch vụ. Nó khác với cấp phép (Licensing) ở chỗ bao gồm hệ thống kinh doanh hoàn chỉnh, và khác với hợp đồng quản lý và sản xuất theo hợp đồng về bản chất quan hệ hợp tác.

Thư tín dụng dự phòng (Standby Letter of Credit) không chủ yếu dùng để thanh toán thương mại hàng hóa thông thường mà thường được sử dụng như một công cụ đảm bảo thực hiện nghĩa vụ hợp đồng. Nó hoạt động như một bảo lãnh, ngân hàng sẽ thanh toán nếu người yêu cầu mở thư tín dụng (ví dụ: nhà nhập khẩu) không thực hiện nghĩa vụ của mình.

Điều khoản miễn trừ đặc biệt (Safeguard measures) của WTO cho phép các quốc gia thành viên áp dụng các biện pháp bảo hộ thương mại tạm thời (ví dụ: tăng thuế quan hoặc áp đặt hạn ngạch) để bảo vệ ngành công nghiệp trong nước khỏi bị tổn hại nghiêm trọng do sự gia tăng đột biến của hàng nhập khẩu. Các biện pháp này phải tuân thủ các điều kiện và thủ tục nghiêm ngặt của WTO.