Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Kháng sinh – Đề 4

Kháng sinh phổ rộng có khả năng tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của nhiều loại vi khuẩn khác nhau, bao gồm cả vi khuẩn Gram dương và Gram âm.

Kháng sinh dự phòng (hoặc kháng sinh phòng ngừa) được sử dụng để ngăn chặn sự phát triển của nhiễm trùng trước khi nó thực sự xảy ra. Ví dụ, trước phẫu thuật có nguy cơ nhiễm trùng cao hoặc ở những người có nguy cơ cao mắc một bệnh nhiễm trùng cụ thể.

Xét nghiệm kháng sinh đồ là một xét nghiệm trong phòng thí nghiệm được thực hiện để xác định loại kháng sinh nào có hiệu quả nhất trong việc tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh cụ thể, giúp bác sĩ lựa chọn kháng sinh phù hợp.

Tetracycline có thể gắn vào canxi trong men răng và xương, gây ra sự nhuộm màu răng vĩnh viễn (vàng, nâu hoặc xám) nếu sử dụng trong giai đoạn phát triển răng của trẻ em (trước 8 tuổi).

Liệu pháp bậc thang (de-escalation) là chiến lược sử dụng kháng sinh ban đầu là kháng sinh phổ rộng để bao phủ nhiều tác nhân gây bệnh tiềm ẩn, sau đó, khi có kết quả kháng sinh đồ xác định được vi khuẩn gây bệnh và độ nhạy cảm, sẽ chuyển sang sử dụng kháng sinh phổ hẹp hơn, nhắm mục tiêu chính xác vào vi khuẩn đó, giảm thiểu tác dụng phụ và nguy cơ kháng thuốc.

Hội chứng Stevens-Johnson (SJS) và hoại tử biểu bì nhiễm độc (TEN) là các phản ứng dị ứng da nghiêm trọng, có thể đe dọa tính mạng. Biểu hiện chính là phát ban da lan rộng, phồng rộp và bong tróc da, tổn thương niêm mạc miệng, mắt, sinh dục và đường hô hấp.

Fluoroquinolone hoạt động bằng cách ức chế enzyme DNA gyrase và topoisomerase IV, là các enzyme cần thiết cho quá trình sao chép, phiên mã và sửa chữa DNA của vi khuẩn, dẫn đến ức chế sự phát triển và tiêu diệt vi khuẩn.

Polymyxin là nhóm kháng sinh phá vỡ màng tế bào chất của vi khuẩn Gram âm. Chúng gắn vào phospholipid trong màng tế bào, làm thay đổi tính thấm và gây rò rỉ các thành phần tế bào, dẫn đến tiêu diệt vi khuẩn. Do độc tính cao, polymyxin thường được coi là 'kháng sinh dự trữ' cho các nhiễm trùng đa kháng thuốc.

Penicillin và các kháng sinh beta-lactam khác hoạt động bằng cách can thiệp vào quá trình tổng hợp peptidoglycan, một thành phần thiết yếu của vách tế bào vi khuẩn, dẫn đến vách tế bào yếu và vi khuẩn bị ly giải.

Azithromycin là một kháng sinh macrolide, trong khi amoxicillin, cephalexin và meropenem đều là kháng sinh beta-lactam. Kháng sinh beta-lactam có cấu trúc vòng beta-lactam đặc trưng và bao gồm penicillin, cephalosporin, carbapenem và monobactam.

Aminoglycoside là nhóm kháng sinh ức chế tổng hợp protein của vi khuẩn bằng cách gắn vào ribosome 30S, gây ra sự đọc sai mã di truyền và ức chế quá trình dịch mã.

Acid clavulanic là một chất ức chế beta-lactamase. Khi kết hợp với amoxicillin, nó giúp bảo vệ amoxicillin khỏi bị phân hủy bởi enzyme beta-lactamase do vi khuẩn sản xuất, từ đó mở rộng phổ kháng khuẩn của amoxicillin đối với các vi khuẩn sinh beta-lactamase.

Metronidazole là một kháng sinh và thuốc chống ký sinh trùng, đặc biệt hiệu quả đối với vi khuẩn kỵ khí (ví dụ: Clostridium, Bacteroides) và một số ký sinh trùng (ví dụ: Trichomonas, Giardia, Entamoeba). Nó hoạt động bằng cách phá hủy DNA của vi sinh vật.

Rifampicin có thể gây ra sự thay đổi màu sắc dịch cơ thể, đặc biệt là làm đỏ nước tiểu, nước mắt, mồ hôi và nước bọt. Đây là tác dụng phụ thường gặp và không đáng lo ngại, nhưng cần thông báo cho bệnh nhân để tránh hoang mang.

Sự phát triển kháng kháng sinh nghiêm trọng nhất hiện nay tập trung vào vi khuẩn Gram âm đa kháng thuốc (MDR Gram-negative bacteria), như Carbapenem-resistant Enterobacteriaceae (CRE) và Pseudomonas aeruginosa kháng thuốc. Do đó, nghiên cứu và phát triển kháng sinh mới chủ yếu tập trung vào việc tìm ra các tác nhân hiệu quả chống lại nhóm vi khuẩn này.

MIC (Nồng độ ức chế tối thiểu) là nồng độ thấp nhất của kháng sinh có thể ức chế sự phát triển có thể nhìn thấy được của vi khuẩn trong điều kiện in vitro. MIC là một chỉ số quan trọng để đánh giá độ nhạy cảm của vi khuẩn với kháng sinh và lựa chọn liều lượng phù hợp.

Sự khác biệt chính giữa vi khuẩn Gram dương và Gram âm nằm ở cấu trúc và thành phần của vách tế bào. Vi khuẩn Gram dương có vách tế bào peptidoglycan dày, trong khi vi khuẩn Gram âm có vách tế bào peptidoglycan mỏng hơn và lớp màng ngoài phức tạp hơn.

Nitrofurantoin là một kháng sinh đường tiết niệu, thường được sử dụng để điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu không biến chứng (UTI) do E. coli và các vi khuẩn nhạy cảm khác. Vancomycin, linezolid và ceftaroline thường được sử dụng cho các nhiễm trùng nghiêm trọng hơn hoặc do vi khuẩn kháng thuốc.

Clostridium difficile colitis (viêm đại tràng giả mạc) là một biến chứng do mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột thường xảy ra sau khi sử dụng kháng sinh, đặc biệt là clindamycin, fluoroquinolone và cephalosporin. Kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn có lợi, tạo điều kiện cho C. difficile phát triển quá mức.

Erythromycin (một macrolide) là một lựa chọn thay thế phù hợp cho bệnh nhân dị ứng penicillin. Amoxicillin và cefazolin là các kháng sinh beta-lactam và có thể gây ra phản ứng chéo ở bệnh nhân dị ứng penicillin. Imipenem cũng là beta-lactam (carbapenem).

Kháng sinh đặc hiệu trong việc tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của vi khuẩn. Chúng không có tác dụng đối với virus, nấm hoặc ký sinh trùng.

Sử dụng kháng sinh bừa bãi hoặc không đúng chỉ định (ví dụ: dùng cho nhiễm virus, không đủ liều, không đủ thời gian) là nguyên nhân chính dẫn đến sự gia tăng và lan rộng của tình trạng kháng kháng sinh.

Kháng sinh có thể tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi trong đường ruột, gây ra sự mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, dẫn đến các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn và các vấn đề tiêu hóa khác.

Linezolid ức chế tổng hợp protein của vi khuẩn bằng cách gắn vào ribosome 23S của tiểu đơn vị 50S, ngăn chặn sự hình thành phức hợp khởi đầu cần thiết cho quá trình dịch mã. Cơ chế này khác với các kháng sinh ức chế tổng hợp protein khác như aminoglycoside và tetracycline.

Bơm đẩy (efflux pump) là một cơ chế kháng kháng sinh mà vi khuẩn sử dụng để bơm kháng sinh ra khỏi tế bào, làm giảm nồng độ kháng sinh bên trong tế bào xuống dưới mức hiệu quả, do đó vi khuẩn trở nên kháng thuốc.

Macrolide có phổ kháng khuẩn chủ yếu trên vi khuẩn Gram dương và các vi khuẩn không điển hình (ví dụ: Mycoplasma, Chlamydia, Legionella). Chúng thường được sử dụng thay thế penicillin cho bệnh nhân dị ứng penicillin hoặc trong các trường hợp nhiễm trùng do vi khuẩn không điển hình.

Kháng kháng sinh là khả năng vi khuẩn phát triển và tồn tại ngay cả khi có sự hiện diện của kháng sinh. Điều này xảy ra do các cơ chế di truyền và thích nghi của vi khuẩn.

Việc sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi, đặc biệt là sử dụng không cần thiết để kích thích tăng trưởng, tạo điều kiện cho sự phát triển và lan rộng của vi khuẩn kháng kháng sinh ở động vật. Những vi khuẩn này có thể lây lan sang người thông qua thực phẩm hoặc tiếp xúc trực tiếp, gây ra các bệnh nhiễm trùng khó điều trị.

Isoniazid là một trong những kháng sinh quan trọng hàng đầu được sử dụng trong phác đồ điều trị bệnh lao (tuberculosis). Các kháng sinh khác như rifampicin, ethambutol và pyrazinamide cũng thường được sử dụng trong điều trị lao.

Vancomycin là một kháng sinh glycopeptide quan trọng, đặc biệt được sử dụng để điều trị nhiễm trùng nghiêm trọng do vi khuẩn Gram dương, bao gồm cả Staphylococcus aureus kháng methicillin (MRSA). Nó cũng có vai trò trong điều trị nhiễm trùng do Clostridium difficile (uống) và các nhiễm trùng do Enterococcus kháng vancomycin (VRE) trong một số trường hợp.