Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Kế toán tài chính – Đề 2

Giá vốn hàng bán (Cost of Goods Sold - COGS) bao gồm các chi phí liên quan trực tiếp đến quá trình sản xuất hoặc mua hàng hóa để bán, như chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung. Chi phí bán hàng là chi phí hoạt động, được ghi nhận riêng biệt trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.

Nguyên tắc kế toán kép (Double-entry bookkeeping) yêu cầu mỗi giao dịch kinh tế phải được ghi nhận đồng thời vào ít nhất hai tài khoản, một bên Nợ (Debit) và một bên Có (Credit), đảm bảo tổng giá trị Nợ luôn bằng tổng giá trị Có. Điều này duy trì sự cân bằng của phương trình kế toán.

Lợi nhuận gộp (Gross Profit) là lợi nhuận thu được từ hoạt động bán hàng và cung cấp dịch vụ, trước khi trừ đi các chi phí hoạt động khác. Công thức tính lợi nhuận gộp là Doanh thu thuần - Giá vốn hàng bán. Lợi nhuận gộp thể hiện khả năng sinh lời trực tiếp từ hoạt động kinh doanh cốt lõi của doanh nghiệp.

Phương pháp khấu hao theo đường thẳng (Straight-line depreciation) phân bổ đều chi phí khấu hao của tài sản cố định trong suốt thời gian sử dụng hữu ích. Các phương pháp khác thường phân bổ chi phí khấu hao không đều, ví dụ như giảm dần hoặc theo sản lượng thực tế.

Mặc dù báo cáo tài chính cung cấp thông tin quan trọng và hữu ích, chúng cũng có những hạn chế. Một trong số đó là việc lập báo cáo tài chính đòi hỏi nhiều ước tính và xét đoán chủ quan từ phía người lập, ví dụ như ước tính thời gian sử dụng hữu ích của tài sản cố định, dự phòng nợ phải thu khó đòi… Điều này có thể ảnh hưởng đến tính khách quan tuyệt đối của báo cáo.

Nguyên tắc trọng yếu (Materiality) quy định rằng thông tin kế toán chỉ được coi là trọng yếu nếu việc bỏ sót hoặc sai sót thông tin đó có thể ảnh hưởng đến quyết định kinh tế của người sử dụng báo cáo tài chính. Tính trọng yếu phụ thuộc vào quy mô và bản chất của thông tin trong bối cảnh cụ thể.

Nguyên tắc cơ sở dồn tích (Accrual basis) quy định doanh thu và chi phí phải được ghi nhận vào thời điểm phát sinh giao dịch, sự kiện, không phụ thuộc vào thời điểm thực tế thu hoặc chi tiền. Điều này giúp phản ánh chính xác hơn hiệu quả kinh doanh trong kỳ.

Khi mua chịu hàng tồn kho, tài sản (hàng tồn kho) của doanh nghiệp tăng lên và đồng thời nợ phải trả (phải trả người bán) cũng tăng lên. Vốn chủ sở hữu không bị ảnh hưởng trực tiếp bởi nghiệp vụ này.

Phương trình kế toán cơ bản (Basic Accounting Equation) là Tài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu. Đây là nền tảng của kế toán kép, thể hiện sự cân bằng giữa nguồn lực của doanh nghiệp (tài sản) và nguồn vốn hình thành nên nguồn lực đó (nợ phải trả và vốn chủ sở hữu).

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp gián tiếp (Indirect Method) thường được sử dụng phổ biến hơn và đặc biệt phù hợp khi doanh nghiệp áp dụng cơ sở dồn tích. Phương pháp này bắt đầu từ lợi nhuận trước thuế và điều chỉnh các khoản mục không bằng tiền hoặc không ảnh hưởng đến dòng tiền từ hoạt động kinh doanh để xác định dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh.

Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (Return on Equity - ROE) là chỉ tiêu đo lường khả năng sinh lời của vốn chủ sở hữu, thể hiện hiệu quả sử dụng vốn chủ sở hữu để tạo ra lợi nhuận cho các cổ đông hoặc chủ sở hữu. Công thức tính ROE là Lợi nhuận sau thuế ∕ Vốn chủ sở hữu bình quân.

Theo nguyên tắc thận trọng, hàng tồn kho cần được ghi nhận theo giá trị thấp hơn giữa giá gốc và giá trị thuần có thể thực hiện được (Net Realizable Value - NRV). Khi giá gốc hàng tồn kho cao hơn NRV (ví dụ do hàng bị lỗi thời, giảm giá bán…), doanh nghiệp cần ghi giảm giá trị hàng tồn kho xuống NRV để phản ánh giá trị hợp lý của tài sản.

Theo quy định hiện hành của chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) và các văn bản hướng dẫn, thời gian khấu hao tối đa của nhóm tài sản cố định nhà cửa, vật kiến trúc là 50 năm. Thời gian khấu hao cụ thể có thể ngắn hơn tùy thuộc vào ước tính thời gian sử dụng hữu ích của tài sản.

Hệ số thanh toán hiện hành (Current Ratio) là chỉ số đo lường khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của doanh nghiệp bằng tài sản ngắn hạn. Công thức tính là Tài sản ngắn hạn ∕ Nợ ngắn hạn. Hệ số này càng cao, khả năng thanh toán nợ ngắn hạn càng tốt.

Hệ thống kiểm soát nội bộ (Internal Control System) bao gồm các yếu tố như môi trường kiểm soát, đánh giá rủi ro, hoạt động kiểm soát, thông tin và truyền thông, và giám sát. Kiểm toán độc lập (External Audit) là hoạt động kiểm tra báo cáo tài chính bởi bên thứ ba độc lập, không phải là một phần của hệ thống kiểm soát nội bộ của doanh nghiệp.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Statement of Cash Flows) cung cấp thông tin về dòng tiền vào và dòng tiền ra của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán, phân loại theo hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính. Mục đích chính là theo dõi và đánh giá khả năng tạo tiền và sử dụng tiền của doanh nghiệp.

Trong môi trường giá cả hàng tồn kho tăng (lạm phát), phương pháp LIFO (Last-In, First-Out) giả định hàng nhập kho sau cùng được xuất bán trước. Do đó, giá vốn hàng bán sẽ được tính theo giá của lô hàng nhập kho gần nhất (giá cao hơn), dẫn đến giá vốn hàng bán cao hơn và lợi nhuận thấp hơn so với phương pháp FIFO.

Phát hành cổ phiếu cho cổ đông là một hình thức huy động vốn chủ sở hữu. Khi doanh nghiệp phát hành cổ phiếu, vốn góp của chủ sở hữu sẽ tăng lên, do đó vốn chủ sở hữu tăng. Các hoạt động khác như mua tài sản, trả nợ, mua hàng tồn kho không trực tiếp làm tăng vốn chủ sở hữu theo cách này.

Bút toán khóa sổ (Closing Entries) cuối kỳ nhằm mục đích chuyển số dư của các tài khoản doanh thu, chi phí và cổ tức về tài khoản Lợi nhuận giữ lại (Retained Earnings) để chuẩn bị cho kỳ kế toán mới. Tài khoản vốn chủ sở hữu (trừ lợi nhuận giữ lại và cổ tức) là tài khoản thường trực, không bị khóa sổ cuối kỳ.

Tài sản ngắn hạn là tài sản có thời gian sử dụng, luân chuyển hoặc thu hồi trong vòng một năm hoặc một chu kỳ kinh doanh thông thường. Tiền mặt và các khoản tương đương tiền là tài sản có tính thanh khoản cao nhất và luôn được phân loại là tài sản ngắn hạn.

Chi phí trả trước (Prepaid Expense) là khoản chi phí đã được doanh nghiệp trả trước nhưng liên quan đến lợi ích kinh tế trong tương lai, thường là các kỳ kế toán sau. Tiền thuê nhà trả trước cho năm sau là một ví dụ điển hình, vì lợi ích từ việc thuê nhà sẽ được hưởng trong năm sau.

Khấu hao lũy kế (Accumulated Depreciation) là tổng chi phí khấu hao của tài sản cố định đã được ghi nhận từ khi tài sản bắt đầu được sử dụng đến thời điểm báo cáo. Nó thể hiện phần giá trị tài sản đã hao mòn qua thời gian sử dụng.

Trong doanh nghiệp tư nhân, chủ sở hữu và doanh nghiệp không có sự tách biệt về mặt pháp lý. Do đó, chủ sở hữu chịu trách nhiệm vô hạn về các khoản nợ của doanh nghiệp, tức là tài sản cá nhân của chủ sở hữu có thể được sử dụng để thanh toán các khoản nợ của doanh nghiệp.

Hệ số vòng quay tổng tài sản (Total Asset Turnover Ratio) đo lường hiệu quả sử dụng tổng tài sản của doanh nghiệp để tạo ra doanh thu. Công thức tính là Doanh thu thuần ∕ Tổng tài sản bình quân. Hệ số này càng cao, doanh nghiệp sử dụng tài sản càng hiệu quả để tạo ra doanh thu.

Mục tiêu của kế toán tài chính là cung cấp thông tin hữu ích cho việc ra quyết định của các bên liên quan, đảm bảo tuân thủ pháp luật và chuẩn mực, và phản ánh trung thực tình hình tài chính. Tối đa hóa lợi nhuận trong ngắn hạn không phải là mục tiêu trực tiếp của kế toán tài chính, mà là mục tiêu của quản trị doanh nghiệp nói chung.

Việc trả cổ tức bằng tiền mặt cho cổ đông là một hoạt động tài chính, vì nó liên quan đến việc phân phối lợi nhuận cho chủ sở hữu vốn. Do đó, dòng tiền chi trả cổ tức sẽ được phân loại vào Lưu chuyển tiền từ hoạt động tài chính (Financing Activities) trên Báo cáo lưu chuyển tiền tệ.

Phương pháp FIFO (First-In, First-Out) giả định rằng hàng tồn kho được mua vào đầu tiên sẽ được xuất bán hoặc sử dụng trước tiên. Do đó, giá vốn hàng bán sẽ được tính theo giá của lô hàng nhập kho trước, và hàng tồn kho cuối kỳ sẽ là hàng nhập kho sau cùng.

Doanh thu chưa thực hiện (Unearned Revenue) là khoản tiền khách hàng trả trước cho hàng hóa hoặc dịch vụ mà doanh nghiệp chưa cung cấp. Khi dịch vụ hoặc hàng hóa đã được cung cấp, doanh thu chưa thực hiện sẽ được chuyển thành doanh thu thực hiện bằng bút toán điều chỉnh: Ghi Nợ Doanh thu chưa thực hiện, Ghi Có Doanh thu.

Vốn chủ sở hữu (Equity) bao gồm các nguồn vốn thuộc sở hữu của chủ doanh nghiệp, như vốn góp của chủ sở hữu, lợi nhuận giữ lại (lợi nhuận chưa phân phối), và các quỹ khác. Lợi nhuận giữ lại là phần lợi nhuận sau thuế chưa được chia cho cổ đông hoặc chủ sở hữu, và nó là một bộ phận quan trọng của vốn chủ sở hữu.

Bảng cân đối kế toán (Balance Sheet) là báo cáo tài chính trình bày tình hình tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định, thường là cuối kỳ kế toán.