Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Hành vi người tiêu dùng – Đề 12

Tầng lớp xã hội là sự phân chia xã hội thành các nhóm tương đối đồng nhất và thứ bậc, dựa trên các yếu tố như thu nhập, nghề nghiệp, học vấn và giá trị. Các tầng lớp xã hội khác nhau có lối sống, giá trị, sở thích tiêu dùng và hành vi mua sắm khác nhau. Doanh nghiệp cần hiểu rõ sự khác biệt này để điều chỉnh chiến lược marketing phù hợp.

Văn hóa bao gồm các giá trị, niềm tin, phong tục, truyền thống và chuẩn mực xã hội được chia sẻ bởi một nhóm người. Những yếu tố này định hình cách người tiêu dùng nhận thức, đánh giá và hành động trong quá trình tiêu dùng.

Nhu cầu là những trạng thái thiếu thốn cơ bản của con người (ví dụ: đói, khát, an toàn). Ước muốn là hình thức cụ thể mà nhu cầu biểu hiện ra, chịu ảnh hưởng của văn hóa, xã hội và cá tính của mỗi người. Cùng một nhu cầu, mỗi người có thể có những ước muốn khác nhau.

Sử dụng người nổi tiếng trong quảng cáo là một hình thức tận dụng ảnh hưởng xã hội, cụ thể là ảnh hưởng từ nhóm tham khảo. Người nổi tiếng thường được xem là hình mẫu, có sức hút và uy tín đối với một bộ phận người tiêu dùng. Việc họ quảng bá sản phẩm có thể tạo ra sự tin tưởng, mong muốn bắt chước và thúc đẩy hành vi mua hàng.

Gia đình là một trong những nhóm tham khảo quan trọng nhất, đặc biệt ảnh hưởng đến các quyết định mua sắm liên quan đến nhu cầu chung của gia đình, như thực phẩm, đồ gia dụng, đồ dùng cho trẻ em, và các sản phẩm phục vụ sinh hoạt gia đình. Các thành viên gia đình thường cùng nhau ra quyết định và ảnh hưởng lẫn nhau.

Hối hận của người mua (cognitive dissonance sau mua hàng) xảy ra khi người tiêu dùng cảm thấy bất an hoặc nghi ngờ về quyết định mua hàng của mình. Để giảm thiểu điều này, doanh nghiệp cần đảm bảo khách hàng có đủ thông tin trước khi mua và cung cấp dịch vụ hỗ trợ sau bán hàng tốt để củng cố quyết định của họ và tăng sự hài lòng.

Quá trình ra quyết định mua hàng thường bắt đầu khi người tiêu dùng nhận ra sự khác biệt giữa trạng thái mong muốn và trạng thái hiện tại, tức là nhận biết được nhu cầu hoặc vấn đề cần giải quyết.

Cá tính là tập hợp các đặc điểm tâm lý độc đáo và nhất quán của mỗi cá nhân. Nó ảnh hưởng đến cách người tiêu dùng nhận thức, phản ứng và hành động trong nhiều tình huống, bao gồm cả quyết định mua sắm. Người tiêu dùng thường chọn sản phẩm và thương hiệu phản ánh cá tính và giúp họ thể hiện bản sắc riêng.

Yếu tố tình huống là những yếu tố tạm thời và cụ thể tại thời điểm mua sắm, không phải là đặc điểm cố hữu của người tiêu dùng. Chúng bao gồm môi trường vật lý (cửa hàng, không gian), bối cảnh xã hội, thời gian, lý do mua sắm và tâm trạng của người tiêu dùng.

Phân khúc thị trường theo hành vi chia thị trường thành các nhóm dựa trên kiến thức, thái độ, cách sử dụng sản phẩm và phản ứng đối với sản phẩm. Tần suất mua hàng và mức độ trung thành là các biến số hành vi quan trọng.

Quyết định mua hàng phức tạp thường xảy ra khi người tiêu dùng mua các sản phẩm đắt tiền, rủi ro cao, ít mua thường xuyên và có sự khác biệt lớn giữa các thương hiệu. Trong trường hợp này, người tiêu dùng sẽ đầu tư nhiều thời gian và công sức để tìm kiếm thông tin, đánh giá kỹ lưỡng các lựa chọn trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.

Động cơ khám phá (novelty seeking) thúc đẩy người tiêu dùng tìm kiếm sự mới lạ, khác biệt và trải nghiệm những điều chưa từng có. Mua sản phẩm mới để thỏa mãn sự tò mò và mong muốn trải nghiệm là một biểu hiện của động cơ này.

Nhóm tham khảo (nhóm mà cá nhân so sánh bản thân hoặc mong muốn được gia nhập) có ảnh hưởng mạnh mẽ đến các quyết định mua sắm liên quan đến sản phẩm mang tính biểu tượng, thể hiện địa vị hoặc phong cách, vì người tiêu dùng thường tìm kiếm sự chấp nhận và tuân theo chuẩn mực của nhóm.

Mô hình thái độ ABC (Affect, Behavior, Cognition) cho rằng thái độ bao gồm ba thành phần: Nhận thức (Cognition - niềm tin, kiến thức), Cảm xúc (Affect - cảm xúc, tình cảm) và Hành vi (Behavior - xu hướng hành động). Cả ba thành phần này tương tác và ảnh hưởng lẫn nhau để hình thành thái độ tổng thể.

Trong giai đoạn đánh giá các lựa chọn, người tiêu dùng xem xét các sản phẩm hoặc thương hiệu khác nhau mà họ đã tìm hiểu, so sánh chúng dựa trên các tiêu chí quan trọng (thuộc tính, lợi ích, giá cả, thương hiệu...) để chọn ra lựa chọn tốt nhất.

Thảo luận nhóm là một phương pháp nghiên cứu định tính, trong đó một nhóm nhỏ người tiêu dùng (thường từ 6-10 người) được hướng dẫn thảo luận về một chủ đề cụ thể dưới sự điều khiển của người điều phối. Phương pháp này giúp khám phá sâu sắc ý kiến, thái độ, cảm xúc và động cơ ẩn sau hành vi của người tiêu dùng.

Phân tích SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats) là công cụ chiến lược. Trong bối cảnh hành vi người tiêu dùng, 'điểm mạnh' là những yếu tố nội tại tích cực, giúp doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh. Lòng trung thành thương hiệu mạnh mẽ là một điểm mạnh, vì nó đảm bảo doanh thu ổn định và giảm chi phí thu hút khách hàng mới.

Động cơ lý trí dựa trên lý luận, logic và sự cân nhắc về lợi ích chức năng, giá trị sử dụng, chất lượng và hiệu quả kinh tế của sản phẩm. Nhu cầu cơ bản và tính năng thiết thực là những yếu tố cốt lõi của động cơ này.

Phương pháp quan sát là một kỹ thuật nghiên cứu định tính, trong đó nhà nghiên cứu trực tiếp quan sát và ghi lại hành vi của người tiêu dùng trong môi trường tự nhiên (ví dụ: cửa hàng, siêu thị). Phương pháp này giúp thu thập dữ liệu thực tế về hành vi mua sắm mà không có sự can thiệp hoặc ảnh hưởng từ nhà nghiên cứu.

Lòng trung thành thương hiệu là mức độ gắn bó và ưa thích đặc biệt của người tiêu dùng đối với một thương hiệu. Người tiêu dùng trung thành sẽ tiếp tục mua sản phẩm của thương hiệu đó ngay cả khi có các lựa chọn khác hoặc các yếu tố khác (như giá cả) không thực sự ưu thế hơn.

Nhận thức chọn lọc là quá trình mà người tiêu dùng chỉ chú ý đến một phần nhỏ thông tin mà họ tiếp xúc, thường là những thông tin phù hợp với niềm tin, thái độ hoặc nhu cầu hiện tại của họ, và bỏ qua những thông tin mâu thuẫn hoặc không liên quan.

Động cơ là lực lượng bên trong thúc đẩy con người hành động để thỏa mãn nhu cầu hoặc đạt được mục tiêu. Trong hành vi người tiêu dùng, động cơ là yếu tố then chốt giải thích lý do tại sao người tiêu dùng mua sắm và tiêu dùng sản phẩm, dịch vụ.

Học thuyết hành vi tập trung vào việc học tập thông qua kinh nghiệm và sự lặp lại. Trong bối cảnh mua sắm, thói quen được hình thành thông qua các phản ứng có điều kiện và sự củng cố từ các hành vi mua sắm trước đó. Sự lặp lại và phần thưởng (sự hài lòng) đóng vai trò quan trọng.

Nghiên cứu marketing trong hành vi người tiêu dùng nhằm mục đích cung cấp thông tin và hiểu biết sâu sắc về thị trường, khách hàng mục tiêu, động cơ mua hàng, thái độ, hành vi và các yếu tố ảnh hưởng khác. Thông tin này giúp doanh nghiệp đưa ra các quyết định marketing đúng đắn và hiệu quả hơn, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của thị trường.

Quyết định mua theo thói quen (habitual decision making) xảy ra khi người tiêu dùng mua lặp lại một sản phẩm hoặc thương hiệu đã quen thuộc mà không cần quá trình tìm kiếm thông tin và đánh giá phức tạp. Điều này thường áp dụng cho các sản phẩm mua thường xuyên, giá trị thấp.

Rủi ro cảm nhận là nhận thức chủ quan của người tiêu dùng về khả năng gặp phải những hậu quả tiêu cực (tài chính, chức năng, vật lý, xã hội, tâm lý, thời gian) khi đưa ra quyết định mua hàng. Mức độ rủi ro cảm nhận càng cao, người tiêu dùng càng thận trọng hơn.

Hành vi người tiêu dùng là lĩnh vực nghiên cứu về quá trình ra quyết định và hành động của cá nhân liên quan đến việc mua sắm, sử dụng và loại bỏ hàng hóa, dịch vụ để thỏa mãn nhu cầu và mong muốn.

Kích thích marketing là các yếu tố mà doanh nghiệp sử dụng để tác động đến người tiêu dùng, bao gồm các biến số marketing hỗn hợp (4Ps): Sản phẩm (Product), Giá cả (Price), Phân phối (Place), và Xúc tiến (Promotion).

Marketing truyền miệng hiệu quả cao vì thông tin đến từ nguồn cá nhân (bạn bè, gia đình, người quen) được xem là đáng tin cậy và khách quan hơn so với thông tin từ doanh nghiệp. Lời giới thiệu và đánh giá từ người khác có ảnh hưởng mạnh mẽ đến quyết định mua hàng.

Phong cách sống mô tả cách một người sống, thể hiện qua hoạt động (activities), sở thích (interests), và quan điểm (opinions) - thường được gọi là AIOs. Phong cách sống phản ánh hệ thống giá trị, cách họ sử dụng thời gian, tiền bạc và năng lượng, và ảnh hưởng đến các quyết định tiêu dùng.