Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Đấu thầu – Đề 8

Đấu thầu là quá trình cạnh tranh để lựa chọn nhà thầu cung cấp hàng hóa, dịch vụ hoặc xây lắp, trong đó bên mời thầu xác định rõ yêu cầu và lựa chọn nhà thầu đáp ứng tốt nhất các yêu cầu đó thông qua đánh giá hồ sơ dự thầu.

Giá dự thầu được hình thành dựa trên các yếu tố chi phí trực tiếp (nguyên vật liệu, nhân công), chi phí gián tiếp, lợi nhuận mong muốn và các yếu tố rủi ro, bất định liên quan đến dự án. Tình hình tài chính cá nhân của giám đốc nhà thầu không liên quan trực tiếp đến việc xác định giá dự thầu cho dự án.

Theo quy định, nếu đấu thầu rộng rãi mà chỉ có một nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu, thì vẫn tiến hành mở thầu và xem xét hồ sơ của nhà thầu duy nhất đó. Tuy nhiên, cần phải xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo tính cạnh tranh và hiệu quả của quá trình đấu thầu trong tương lai.

Trong đấu thầu quốc tế, để đảm bảo sự tham gia rộng rãi của các nhà thầu quốc tế và tuân thủ thông lệ quốc tế, hồ sơ mời thầu và hồ sơ dự thầu thường được sử dụng bằng tiếng Anh và/hoặc tiếng Việt. Tùy thuộc vào quy định cụ thể của từng dự án và quốc gia.

Trong đấu thầu xây lắp, yếu tố kỹ thuật quan trọng nhất thường là biện pháp thi công. Một biện pháp thi công khả thi, hiệu quả, đảm bảo chất lượng và tiến độ là yếu tố then chốt để đánh giá năng lực kỹ thuật của nhà thầu, bên cạnh các yếu tố khác như kinh nghiệm và năng lực tài chính.

Các biện pháp xử lý vi phạm pháp luật về đấu thầu bao gồm cảnh cáo, cấm tham gia hoạt động đấu thầu trong một thời hạn nhất định, và truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các hành vi vi phạm nghiêm trọng. 'Tước giấy phép kinh doanh vĩnh viễn' là biện pháp quá nghiêm khắc và không phải là biện pháp xử lý thông thường trong lĩnh vực đấu thầu.

Tiêu chí đánh giá về tài chính thường tập trung vào các khía cạnh liên quan đến chi phí, giá cả như giá dự thầu, chi phí vòng đời sản phẩm/dịch vụ. 'Kinh nghiệm thực hiện các hợp đồng tương tự' là tiêu chí đánh giá về năng lực và kinh nghiệm, thuộc phần đánh giá kỹ thuật hoặc năng lực nhà thầu, không phải tiêu chí tài chính.

Thông thầu là hành vi bị cấm trong đấu thầu, bao gồm việc các nhà thầu thỏa thuận, dàn xếp với nhau để một hoặc một số nhà thầu nhất định thắng thầu, làm mất đi tính cạnh tranh và minh bạch của quá trình đấu thầu.

Trong hoạt động đấu thầu, tính khách quan và trung thực là yếu tố đạo đức quan trọng nhất. Đấu thầu phải được thực hiện một cách công bằng, minh bạch, không thiên vị, đảm bảo lựa chọn được nhà thầu tốt nhất dựa trên năng lực thực tế, không bị chi phối bởi các yếu tố cá nhân hay lợi ích nhóm.

Để đảm bảo tính công khai, minh bạch và cạnh tranh của đấu thầu rộng rãi, thông báo mời thầu phải được đăng tải rộng rãi trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia và Báo Đấu thầu theo quy định của pháp luật.

Khi lựa chọn nhà thầu có giá dự thầu quá thấp, bên mời thầu có thể đối mặt với nhiều rủi ro, bao gồm rủi ro về năng lực tài chính của nhà thầu (không đủ vốn thực hiện), rủi ro về gian lận (để bù đắp giá thấp), và rủi ro về chất lượng công trình/dịch vụ (do cắt giảm chi phí). Vì vậy, 'Tất cả các đáp án trên' là đáp án chính xác nhất.

Chỉ định thầu là hình thức lựa chọn nhà thầu không thông qua cạnh tranh, chỉ được áp dụng trong các trường hợp đặc biệt được quy định tại Luật Đấu thầu, ví dụ như khi có yêu cầu đặc biệt về kỹ thuật hoặc tính chất đặc thù của gói thầu mà chỉ có một hoặc một số ít nhà thầu có khả năng thực hiện.

Luật Đấu thầu quy định các hình thức đấu thầu bao gồm đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế, chỉ định thầu, chào hàng cạnh tranh, mua sắm trực tiếp, tự thực hiện và lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt. 'Đấu thầu trực tiếp' không phải là một hình thức đấu thầu chính thức được quy định.

Khi có kiến nghị về kết quả lựa chọn nhà thầu, thẩm quyền giải quyết thường thuộc về người có thẩm quyền quyết định đầu tư (đối với các dự án sử dụng vốn nhà nước) hoặc cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Sở Kế hoạch và Đầu tư). Tòa án nhân dân là cơ quan giải quyết tranh chấp cuối cùng nếu các biện pháp hành chính không thành công.

Thời điểm đóng thầu là thời hạn cuối cùng mà bên mời thầu quy định để nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu. Sau thời điểm này, hồ sơ dự thầu nộp muộn sẽ không được chấp nhận.

Các nguyên tắc cơ bản của đấu thầu bao gồm công khai, minh bạch; cạnh tranh, bình đẳng; khách quan, công bằng và hiệu quả kinh tế. 'Bảo mật thông tin nhà thầu' là một yêu cầu trong quá trình đấu thầu, nhưng không phải là nguyên tắc cơ bản chi phối toàn bộ quá trình đấu thầu.

Quy trình đấu thầu thường bắt đầu bằng giai đoạn chuẩn bị hồ sơ mời thầu/hồ sơ yêu cầu, trong đó bên mời thầu xác định rõ các yêu cầu về kỹ thuật, tài chính, điều khoản hợp đồng và các thông tin cần thiết khác để nhà thầu chuẩn bị hồ sơ dự thầu.

Điểm khác biệt chính giữa đấu thầu rộng rãi và đấu thầu hạn chế nằm ở đối tượng tham gia. Đấu thầu rộng rãi mở rộng cho tất cả các nhà thầu đáp ứng đủ điều kiện tham gia, trong khi đấu thầu hạn chế chỉ mời một số ít nhà thầu có đủ năng lực và kinh nghiệm đáp ứng yêu cầu của gói thầu.

Mục đích của đánh giá hồ sơ dự thầu là để lựa chọn nhà thầu đáp ứng tốt nhất các yêu cầu của bên mời thầu về kỹ thuật, tài chính và năng lực, kinh nghiệm. Việc chỉ tập trung vào 'giá dự thầu thấp nhất' mà bỏ qua các yếu tố khác có thể không đảm bảo chất lượng và hiệu quả của dự án.

Hợp đồng theo đơn giá cố định (hoặc đơn giá điều chỉnh) là loại hợp đồng mà nhà thầu được thanh toán dựa trên số lượng, khối lượng công việc thực tế hoàn thành được nghiệm thu và đơn giá đã được thỏa thuận trong hợp đồng cho từng đơn vị công việc đó.

Đối với các gói thầu xây lắp phức tạp hoặc các gói thầu dịch vụ tư vấn, phương pháp đánh giá hồ sơ dự thầu 'chất lượng và chi phí' thường được ưu tiên sử dụng. Phương pháp này kết hợp đánh giá cả yếu tố kỹ thuật (chất lượng) và yếu tố tài chính (chi phí) để lựa chọn nhà thầu có năng lực và đề xuất tối ưu nhất, không chỉ dựa trên giá thấp nhất.

Mục tiêu chính của việc ban hành Luật Đấu thầu là thiết lập một khung pháp lý chặt chẽ, minh bạch, đảm bảo tính cạnh tranh, công bằng và hiệu quả kinh tế trong hoạt động đấu thầu, góp phần sử dụng hiệu quả nguồn vốn nhà nước và tài sản công.

Thư bảo lãnh của ngân hàng là hình thức bảo đảm dự thầu phổ biến nhất do tính tiện lợi và độ tin cậy cao. Các hình thức khác như séc bảo chi, đặt cọc tiền mặt và chứng thư bảo lãnh của công ty bảo hiểm cũng được chấp nhận, nhưng thư bảo lãnh ngân hàng được sử dụng rộng rãi hơn cả.

Khi nhà thầu không tuân thủ hợp đồng, biện pháp xử lý đầu tiên thường là thu hồi bảo đảm thực hiện hợp đồng. Đây là một biện pháp hành chính nhanh chóng để bù đắp phần nào thiệt hại cho bên mời thầu và tạo áp lực buộc nhà thầu thực hiện đúng cam kết. Các biện pháp khác như chấm dứt hợp đồng, khởi kiện hoặc cấm tham gia đấu thầu có thể được áp dụng sau nếu tình hình không được cải thiện.

Tư vấn đấu thầu đóng vai trò hỗ trợ chuyên môn cho bên mời thầu và đôi khi cả nhà thầu trong các khía cạnh khác nhau của quá trình đấu thầu, như lập hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu, giải quyết các vấn đề pháp lý và kỹ thuật. Tư vấn không thay thế vai trò của bên mời thầu và không có quyền quyết định nhà thầu trúng thầu.

Tiêu chí đánh giá 'chi phí vòng đời' (Life Cycle Cost - LCC) giúp bên mời thầu không chỉ xem xét giá mua ban đầu mà còn tính toán đến toàn bộ chi phí phát sinh trong quá trình sử dụng, vận hành, bảo trì sản phẩm/dịch vụ trong suốt vòng đời dự kiến. Điều này giúp lựa chọn giải pháp kinh tế hiệu quả hơn về dài hạn.

Hồ sơ dự thầu thường bao gồm các tài liệu chính như đề xuất kỹ thuật, đề xuất tài chính và hồ sơ pháp lý chứng minh năng lực của nhà thầu. Báo cáo đánh giá tác động môi trường có thể là yêu cầu của dự án nhưng không phải là thành phần bắt buộc trong mọi hồ sơ dự thầu, và thường được xem xét ở giai đoạn chuẩn bị dự án hơn là trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu.

Trong đấu thầu qua mạng, việc nộp hồ sơ dự thầu được thực hiện hoàn toàn trực tuyến thông qua Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Nhà thầu phải tuân thủ quy trình và định dạng hồ sơ điện tử theo quy định của hệ thống.

Bên mời thầu có trách nhiệm chuẩn bị hồ sơ mời thầu, tổ chức đấu thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu, và ký kết hợp đồng với nhà thầu trúng thầu. 'Nộp hồ sơ dự thầu' là trách nhiệm của nhà thầu, không phải bên mời thầu.

Đấu thầu điện tử giúp giảm đáng kể chi phí in ấn, gửi hồ sơ, đi lại và thời gian thực hiện các thủ tục đấu thầu. Nó cũng góp phần tăng cường tính minh bạch, nhưng ưu điểm chính và rõ rệt nhất là giảm chi phí và thời gian cho cả bên mời thầu và nhà thầu.