Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Đấu thầu – Đề 7

Đấu thầu hạn chế là hình thức đấu thầu mà bên mời thầu chỉ mời một số nhà thầu nhất định có đủ năng lực và kinh nghiệm theo yêu cầu của gói thầu tham gia. Hình thức này thường áp dụng khi gói thầu có tính đặc thù, yêu cầu kỹ thuật cao hoặc số lượng nhà thầu có khả năng đáp ứng không nhiều.

Khi nhà thầu trúng thầu từ chối ký hợp đồng mà không có lý do chính đáng, đây là hành vi vi phạm quy định đấu thầu. Hậu quả pháp lý thường là nhà thầu bị tịch thu bảo đảm dự thầu (để bù đắp thiệt hại cho bên mời thầu) và có thể bị đưa vào danh sách đen, cấm tham gia các dự án đấu thầu trong tương lai.

Trong đấu thầu dịch vụ tư vấn, yếu tố kinh nghiệm và năng lực chuyên môn của nhà tư vấn thường được chú trọng hơn so với giá cả hoặc các yếu tố khác. Điều này là do chất lượng của dịch vụ tư vấn phụ thuộc chủ yếu vào kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm của đội ngũ tư vấn. Do đó, tiêu chí đánh giá thường tập trung vào năng lực, kinh nghiệm, phương pháp luận và chất lượng nhân sự của nhà tư vấn.

Theo quy trình giải quyết khiếu nại về đấu thầu, khi nhà thầu có khiếu nại về kết quả đấu thầu hoặc các vấn đề liên quan đến quy trình, bước đầu tiên là gửi khiếu nại đến người đứng đầu bên mời thầu. Nếu không đồng ý với kết quả giải quyết của bên mời thầu, nhà thầu có thể tiếp tục khiếu nại lên cấp cao hơn (cơ quan quản lý cấp trên của bên mời thầu hoặc cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu).

Bên mời thầu (hoặc chủ đầu tư) là người có nhu cầu mua sắm hàng hóa, dịch vụ, hoặc xây lắp công trình. Vai trò chính của bên mời thầu trong quy trình đấu thầu là chuẩn bị hồ sơ mời thầu, tổ chức đấu thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu và quyết định lựa chọn nhà thầu trúng thầu. Sau khi trúng thầu, bên mời thầu sẽ ký kết hợp đồng và giám sát nhà thầu thực hiện hợp đồng.

Hợp đồng theo đơn giá cố định là loại hợp đồng mà trong đó giá trị hợp đồng được xác định dựa trên khối lượng công việc thực tế được nghiệm thu và đơn giá cố định cho từng công việc đó. Loại hợp đồng này thường được sử dụng khi khối lượng công việc không thể xác định chính xác trước khi ký hợp đồng.

Mục tiêu chính của đấu thầu là tạo ra sự cạnh tranh để lựa chọn được nhà thầu tốt nhất, đảm bảo chất lượng và giá cả hợp lý, đồng thời tăng tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý chi tiêu công hoặc chi tiêu của doanh nghiệp.

Incoterms (International Commercial Terms) là bộ quy tắc quốc tế quy định về các điều kiện giao hàng và trách nhiệm liên quan đến chi phí, rủi ro giữa người mua và người bán trong thương mại quốc tế. Trong đấu thầu quốc tế, việc sử dụng Incoterms giúp xác định rõ trách nhiệm của mỗi bên trong quá trình vận chuyển và giao nhận hàng hóa.

Gian lận trong đấu thầu bao gồm các hành vi cố ý cung cấp thông tin sai lệch, không trung thực nhằm làm sai lệch kết quả đấu thầu. Các hành vi khác như nộp hồ sơ đúng hạn, yêu cầu làm rõ hồ sơ, khiếu nại là các hành động hợp pháp và chính đáng trong quy trình đấu thầu.

Xung đột lợi ích trong đấu thầu xảy ra khi có sự mâu thuẫn giữa lợi ích công và lợi ích tư, khiến cho người có trách nhiệm trong quá trình đấu thầu có thể đưa ra quyết định không khách quan, không công bằng do bị ảnh hưởng bởi lợi ích cá nhân hoặc tư lợi. Đây là một vấn đề nhạy cảm cần được phòng ngừa và xử lý nghiêm túc trong đấu thầu.

Tiêu chí đánh giá hồ sơ dự thầu về kỹ thuật tập trung vào khả năng thực hiện dự án về mặt kỹ thuật của nhà thầu, bao gồm năng lực, kinh nghiệm, giải pháp kỹ thuật, tiến độ... Giá dự thầu là tiêu chí đánh giá về mặt tài chính, không thuộc tiêu chí kỹ thuật.

Đấu thầu rộng rãi là hình thức đấu thầu mà bên mời thầu thông báo công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng để tất cả các nhà thầu có đủ điều kiện năng lực đều có thể tham gia. Mục đích là tăng tính cạnh tranh và lựa chọn được nhà thầu tốt nhất.

Khi chất lượng là yếu tố ưu tiên, phương pháp đánh giá kết hợp chất lượng và giá cả (thường là phương pháp chấm điểm) được sử dụng. Phương pháp này cho phép đánh giá hồ sơ dự thầu dựa trên cả tiêu chí kỹ thuật và giá, với trọng số cao hơn cho tiêu chí kỹ thuật (chất lượng). Phương pháp giá thấp nhất chỉ tập trung vào giá, không phù hợp khi chất lượng quan trọng hơn.

Luật Đấu thầu chủ yếu điều chỉnh các hoạt động đấu thầu sử dụng vốn nhà nước hoặc vốn có nguồn gốc nhà nước, nhằm đảm bảo quản lý và sử dụng vốn công hiệu quả, minh bạch. Dự án đầu tư của doanh nghiệp tư nhân sử dụng vốn tự có thường không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đấu thầu, trừ khi có quy định khác của pháp luật.

Trong đấu thầu xây lắp, tiêu chí kỹ thuật đóng vai trò rất quan trọng, và trong các tiêu chí kỹ thuật, biện pháp thi công và giải pháp kỹ thuật thường được đánh giá cao nhất. Điều này là do chất lượng và sự thành công của công trình xây dựng phụ thuộc rất lớn vào biện pháp thi công khả thi, hiệu quả và giải pháp kỹ thuật tối ưu mà nhà thầu đề xuất. Các yếu tố khác như tiến độ, năng lực tài chính cũng quan trọng nhưng không thể thay thế được biện pháp thi công và giải pháp kỹ thuật phù hợp.

Trách nhiệm của nhà thầu khi tham gia đấu thầu bao gồm việc nghiên cứu hồ sơ mời thầu, chuẩn bị hồ sơ dự thầu trung thực, bảo mật thông tin, và tuân thủ pháp luật. Việc 'đảm bảo trúng thầu bằng mọi giá' không phải là trách nhiệm chính đáng, mà ngược lại, có thể dẫn đến các hành vi tiêu cực, vi phạm quy định đấu thầu. Nhà thầu cần cạnh tranh lành mạnh và tuân thủ các quy tắc.

Việc công khai thông tin về đấu thầu (như kế hoạch lựa chọn nhà thầu, thông báo mời thầu, kết quả lựa chọn nhà thầu...) là một biện pháp quan trọng để đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong đấu thầu. Công khai thông tin giúp các nhà thầu tiềm năng nắm bắt cơ hội, tham gia cạnh tranh, và giám sát quá trình đấu thầu, từ đó tăng hiệu quả và giảm rủi ro tiêu cực.

Thời điểm đóng thầu là thời hạn cuối cùng mà nhà thầu được phép nộp hồ sơ dự thầu cho bên mời thầu. Sau thời điểm này, hồ sơ dự thầu nộp muộn sẽ không được chấp nhận. Đây là một mốc thời gian quan trọng trong quy trình đấu thầu để đảm bảo tính công bằng và minh bạch.

Chỉ định thầu là hình thức lựa chọn nhà thầu không thông qua đấu thầu cạnh tranh, thường được áp dụng trong các trường hợp đặc biệt như tình huống khẩn cấp, cấp bách (ví dụ: thiên tai, dịch bệnh), hoặc khi gói thầu có tính đặc thù cao, chỉ có một hoặc một số ít nhà thầu có khả năng thực hiện. Chỉ định thầu không được sử dụng phổ biến mà chỉ áp dụng trong các trường hợp được pháp luật quy định cụ thể.

Các nguyên tắc cơ bản của đấu thầu bao gồm tính công bằng, minh bạch, khách quan, cạnh tranh và hiệu quả kinh tế. Nguyên tắc 'ưu tiên nhà thầu quen thuộc' đi ngược lại các nguyên tắc đấu thầu, làm giảm tính cạnh tranh và có thể dẫn đến thiếu minh bạch, không hiệu quả.

Trong đấu thầu mua sắm hàng hóa, giá cả hàng hóa thường là yếu tố được ưu tiên đánh giá hơn do hàng hóa thường có tiêu chuẩn chất lượng rõ ràng và dễ so sánh về giá. Trong đấu thầu xây lắp, ngoài giá cả, các yếu tố như tiến độ, năng lực thi công, kinh nghiệm có thể được coi trọng hơn do tính phức tạp và đặc thù của công trình xây dựng.

Bảo đảm dự thầu là một hình thức bảo đảm mà nhà thầu phải nộp cho bên mời thầu để đảm bảo rằng nhà thầu sẽ không rút hồ sơ dự thầu sau khi đã nộp và sẽ ký hợp đồng nếu trúng thầu. Các loại bảo đảm khác như bảo đảm thực hiện hợp đồng, bảo đảm chất lượng sản phẩm là các loại bảo đảm khác trong quá trình thực hiện hợp đồng sau khi đã trúng thầu.

Theo quy định của Luật Đấu thầu và các văn bản hướng dẫn, thời gian đánh giá hồ sơ dự thầu kể từ ngày mở thầu thường không quá 15 ngày (đối với đấu thầu trong nước) hoặc 20 ngày (đối với đấu thầu quốc tế). Thời gian cụ thể có thể được quy định rõ trong hồ sơ mời thầu, nhưng phải tuân thủ giới hạn tối đa này để đảm bảo tiến độ và hiệu quả của quá trình đấu thầu.

Đấu thầu điện tử mang lại nhiều ưu điểm như tăng tính minh bạch do mọi thông tin được lưu trữ và theo dõi trên hệ thống, giảm thiểu rủi ro tiêu cực (như thông đồng, gian lận) do quy trình được tự động hóa, và tiết kiệm thời gian, chi phí cho cả bên mời thầu và nhà thầu thông qua việc giảm thiểu thủ tục giấy tờ và đi lại.

Hồ sơ yêu cầu (HSYC) thường được sử dụng trong hình thức chào hàng cạnh tranh. Chào hàng cạnh tranh là hình thức lựa chọn nhà thầu đơn giản hơn so với đấu thầu rộng rãi hoặc hạn chế, thường áp dụng cho các gói thầu có giá trị nhỏ, quy trình đơn giản và thời gian thực hiện ngắn. HSYC thường ngắn gọn và ít phức tạp hơn hồ sơ mời thầu (HSMT) trong đấu thầu rộng rãi/hạn chế.

Trong đấu thầu quốc tế, tiếng Anh thường được sử dụng làm ngôn ngữ chính thức do tính phổ biến và thông dụng trong thương mại quốc tế. Để đảm bảo tính rõ ràng và thuận tiện cho các nhà thầu trong nước, hồ sơ mời thầu và hồ sơ dự thầu có thể được soạn thảo bằng tiếng Anh và kèm theo bản dịch sang tiếng Việt.

Quy trình đấu thầu thường bao gồm các bước chính: Chuẩn bị hồ sơ mời thầu -> Phát hành hồ sơ mời thầu -> Nộp hồ sơ dự thầu -> Mở thầu -> Đánh giá hồ sơ dự thầu -> Thẩm định và phê duyệt kết quả -> Ký kết hợp đồng. Do đó, mở thầu diễn ra trước đánh giá hồ sơ dự thầu.

'E-Bidding' là thuật ngữ tiếng Anh viết tắt của 'Electronic Bidding', được dịch là đấu thầu điện tử. Đây là hình thức đấu thầu mà toàn bộ hoặc một phần quy trình đấu thầu được thực hiện trên môi trường mạng điện tử, sử dụng các công cụ và nền tảng công nghệ thông tin.

Các hình thức xử lý vi phạm trong đấu thầu rất đa dạng, từ nhẹ đến nặng, bao gồm cảnh cáo, phạt tiền, tịch thu bảo đảm dự thầu/thực hiện hợp đồng, cấm tham gia hoạt động đấu thầu trong một thời hạn nhất định (cấm thầu), và thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các hành vi vi phạm nghiêm trọng. Mức độ xử lý phụ thuộc vào tính chất và mức độ vi phạm.

Theo quy định, bên mời thầu có thể hủy thầu trong một số trường hợp chính đáng như: thay đổi mục tiêu, phạm vi, tiêu chuẩn hoặc các yêu cầu khác của dự án; hồ sơ dự thầu không đáp ứng yêu cầu; tất cả các hồ sơ dự thầu không hợp lệ; hoặc giá dự thầu vượt quá dự toán. Việc có ít hơn 3 nhà thầu nộp hồ sơ cũng có thể là một lý do hủy thầu trong một số trường hợp nhất định.