Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Công nghệ chế tạo máy – Đề 3

Máy phay đứng thường được sử dụng để phay mặt phẳng nhờ trục chính vuông góc với bàn máy, dễ dàng thực hiện các đường chạy dao ngang dọc để tạo mặt phẳng. Máy phay ngang thường dùng cho phay rãnh, mặt trụ. Máy phay giường và chuyên dùng có thể phay mặt phẳng nhưng máy phay đứng là phổ biến nhất.

Khoan xung điện (EDM khoan lỗ) là phương pháp hiệu quả để tạo lỗ nhỏ và chính xác trên vật liệu cứng, đặc biệt khi khoan lỗ sâu hoặc lỗ có hình dạng đặc biệt. Khoan thường, khoét, doa có giới hạn về độ chính xác và khả năng gia công vật liệu cứng với lỗ nhỏ.

Gia công tia lửa điện (EDM - Electrical Discharge Machining) sử dụng năng lượng điện dưới dạng tia lửa điện để loại bỏ vật liệu. Phương pháp này hiệu quả với vật liệu dẫn điện và có độ cứng cao, khó gia công bằng phương pháp cơ học truyền thống.

Gia công CNC linh hoạt, chính xác và hiệu quả cho sản xuất vừa và nhỏ các chi tiết phức tạp. Đúc khuôn cát phù hợp cho số lượng lớn nhưng độ chính xác và độ phức tạp hạn chế. Rèn dập và kéo sợi thường cho hình dạng đơn giản và sản lượng lớn.

G-code là ngôn ngữ lập trình dạng mã lệnh được sử dụng để điều khiển máy CNC, hướng dẫn máy thực hiện các chuyển động và chức năng gia công. Các lựa chọn khác là các thông số hoặc chức năng cụ thể trong gia công CNC, nhưng không phải định nghĩa của G-code.

Dập vuốt sâu là phương pháp gia công kim loại tấm hiệu quả để tạo hình các sản phẩm có thành mỏng và hình dạng phức tạp, như vỏ ô tô, đồ gia dụng... Rèn tự do và đúc áp lực không phù hợp với kim loại tấm mỏng. Gia công phay CNC có thể tạo hình phức tạp nhưng không tối ưu cho sản xuất hàng loạt sản phẩm thành mỏng từ tấm.

CAM (Computer-Aided Manufacturing) tập trung vào lập trình gia công CNC, chuyển đổi bản vẽ thiết kế CAD thành chương trình điều khiển máy CNC để gia công sản phẩm. CAD hỗ trợ thiết kế, CAE hỗ trợ mô phỏng và phân tích, CAQ hỗ trợ quản lý chất lượng.

Mài là phương pháp gia công tinh, sử dụng đá mài để loại bỏ lớp vật liệu mỏng, tạo bề mặt có độ bóng cao và độ chính xác kích thước tốt. Phay thô và tiện bán tinh là các bước gia công trước đó, tạo hình dạng chung nhưng độ bóng bề mặt chưa cao. Khoan tạo lỗ, không liên quan đến độ bóng bề mặt tổng thể.

Độ nhám bề mặt là mục tiêu chất lượng gia công, không phải là thông số đầu vào của quá trình cắt. Lượng chạy dao, chiều sâu cắt và tốc độ cắt là các thông số công nghệ trực tiếp điều khiển quá trình cắt gọt.

Vai trò chính của hệ thống bôi trơn là giảm ma sát và mài mòn giữa các bề mặt chuyển động trong máy công cụ, kéo dài tuổi thọ và tăng độ tin cậy của máy. Bôi trơn cũng có thể góp phần làm mát và loại bỏ phoi, nhưng vai trò chính vẫn là giảm ma sát.

Ren tam giác (ren hệ mét hoặc ren inch) là loại ren phổ biến nhất trong các mối ghép cơ khí thông thường do dễ chế tạo, có khả năng chịu lực tốt và tính kinh tế cao. Các loại ren khác có ứng dụng đặc biệt hơn.

Dung sai là phạm vi sai lệch cho phép so với kích thước danh nghĩa của chi tiết. Nó quy định mức độ chính xác cần thiết trong chế tạo và đảm bảo tính lắp lẫn của các chi tiết.

Vật liệu compozit nổi bật với độ bền riêng cao, tức là có độ bền cao so với khối lượng nhẹ, giúp giảm trọng lượng kết cấu mà vẫn đảm bảo độ bền. Giá thành thường cao hơn vật liệu truyền thống, gia công phức tạp hơn và khả năng chịu nhiệt có thể không cao bằng một số kim loại.

Tôi bề mặt là quá trình nhiệt luyện tạo ra lớp bề mặt cứng và chống mài mòn trong khi lõi vẫn giữ được độ dẻo dai. Ủ, ram và thường hóa là các quá trình nhiệt luyện khác, nhưng không tập trung vào việc tạo độ cứng bề mặt theo cách này.

Hàn giáp mối tạo ra mối hàn liên tục, đồng nhất và có độ bền cao nhất so với các loại mối hàn khác (hàn điểm, hàn chồng, hàn góc). Do đó, hàn giáp mối được ưu tiên cho các kết cấu chịu lực.

Nguyên công là một bước công nghệ hoàn chỉnh, được thực hiện liên tục trên một vị trí làm việc bởi một hoặc một nhóm công nhân hoặc máy móc, nhằm hoàn thành một phần công việc xác định trong quá trình chế tạo sản phẩm. Nó lớn hơn thao tác và là một phần của quá trình sản xuất.

Rỗ khí trong đúc xảy ra khi khí không thoát ra hết khỏi khuôn trong quá trình rót kim loại lỏng và bị mắc kẹt trong vật đúc khi kim loại đông đặc. Các nguyên nhân khác có thể gây ra các khuyết tật khác nhưng không phải rỗ khí trực tiếp.

Thép gió (HSS - High-Speed Steel) được biết đến với độ cứng và khả năng chịu nhiệt cao, phù hợp cho dao cắt gọt kim loại tốc độ cao. Các vật liệu khác không có đủ các đặc tính này cho ứng dụng dao cắt hiệu suất cao.

Công nghệ sản xuất bồi đắp (Additive Manufacturing) là tên gọi chung cho các quy trình chế tạo sản phẩm bằng cách bồi đắp vật liệu từng lớp, và thuật ngữ phổ biến nhất cho công nghệ này là 'In 3D'. Các lựa chọn khác là các phương pháp chế tạo khác theo nguyên lý loại bỏ hoặc biến dạng vật liệu.

Khớp nối (coupling) là chi tiết máy dùng để nối hai hoặc nhiều trục lại với nhau để truyền chuyển động quay từ trục này sang trục khác. Các lựa chọn khác mô tả chức năng của các bộ phận khác trong hệ thống truyền động (hộp số - thay đổi tốc độ, bộ giảm chấn - giảm rung động, ly hợp/khớp an toàn - ngắt khi quá tải).

Panme (micrometer) có độ chính xác cao hơn thước cặp (vernier caliper) trong đo kích thước tuyến tính, do đó panme là lựa chọn tốt nhất để đo đường kính ngoài của trục khi yêu cầu độ chính xác cao. Thước lá và compas có độ chính xác thấp hơn nhiều.

Dao phay ngón cầu (ball nose end mill) có đầu dạng bán cầu, rất phù hợp để gia công các biên dạng cong 3D phức tạp, bề mặt tự do trên máy phay CNC. Các loại dao phay khác thích hợp cho gia công mặt phẳng, rãnh thẳng hoặc biên dạng 2D.

Máy tiện là loại máy công cụ chuyên dụng để gia công các bề mặt tròn xoay, bao gồm trụ ngoài, trụ trong, mặt côn, ren ngoài và ren trong. Các loại máy khác có chức năng gia công khác nhau.

Bản vẽ lắp thể hiện cách các chi tiết được lắp ghép với nhau để tạo thành sản phẩm hoàn chỉnh, bao gồm vị trí tương đối, phương pháp liên kết và các thông tin lắp ráp khác. Bản vẽ chi tiết mô tả từng bộ phận, bản vẽ công nghệ hướng dẫn quy trình chế tạo.

CAD (Computer-Aided Design) hỗ trợ thiết kế, CAM (Computer-Aided Manufacturing) hỗ trợ lập kế hoạch sản xuất (lập trình gia công), và CNC (Computer Numerical Control) thực hiện gia công. Ba công nghệ này tích hợp các giai đoạn chính từ thiết kế đến sản xuất.

Kiểm tra siêu âm (UT - Ultrasonic Testing) sử dụng sóng siêu âm để dò tìm khuyết tật bên trong vật liệu. Các phương pháp khác (VT, PT, MT) chủ yếu phát hiện khuyết tật bề mặt hoặc gần bề mặt.

Phay là phương pháp gia công cắt gọt, loại bỏ vật liệu dưới dạng phoi, thuộc nhóm gia công phoi. Đúc, rèn và hàn là các phương pháp gia công không phoi, tạo hình sản phẩm mà không loại bỏ vật liệu (đúc), biến dạng dẻo (rèn) hoặc liên kết (hàn).

Ổ bi đỡ chặn được thiết kế để chịu cả tải trọng hướng kính và hướng trục, và có khả năng chịu tải tốt hơn so với các loại ổ lăn khác chỉ chuyên biệt cho một loại tải trọng (ổ bi đỡ, ổ bi chặn) hoặc chịu tải hướng kính tốt nhưng hướng trục kém (ổ đũa trụ).

Chuốt răng là phương pháp gia công bánh răng có năng suất cao nhất, đặc biệt hiệu quả trong sản xuất hàng loạt. Phay lăn răng cũng có năng suất cao nhưng thường thấp hơn chuốt răng. Phay định hình và cà răng có năng suất thấp hơn và thường dùng cho sản xuất đơn chiếc hoặc loạt nhỏ, hoặc gia công tinh.

In 3D bằng công nghệ thiêu kết laser chọn lọc (SLS) là quá trình sử dụng laser để nung chảy và liên kết bột vật liệu, tạo hình sản phẩm 3D theo từng lớp. Các phương pháp khác không sử dụng laser theo cách này.