Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Cơ khí đại cương – Đề 7

Hệ số Poisson (ν) là tỷ số giữa độ biến dạng ngang (biến dạng theo phương vuông góc với phương tác dụng lực) và độ biến dạng dọc (biến dạng theo phương tác dụng lực). Nó là một đại lượng không thứ nguyên, đặc trưng cho tính chất đàn hồi của vật liệu.

Ròng rọc động giúp lợi 2 lần về lực (trong lý tưởng, bỏ qua ma sát và khối lượng ròng rọc). Mỗi ròng rọc động chia sẻ tải trọng lên hai đoạn dây, giảm lực kéo cần thiết xuống một nửa so với nâng trực tiếp.

Ma sát nghỉ xuất hiện khi có lực tác dụng lên vật làm vật có xu hướng chuyển động nhưng vật vẫn đứng yên. Nó ngăn cản sự bắt đầu chuyển động. Khi vật bắt đầu chuyển động, ma sát nghỉ chuyển thành ma sát trượt hoặc ma sát lăn.

Cơ cấu tay quay con trượt (crank-slider mechanism) là cơ cấu biến đổi chuyển động quay của tay quay thành chuyển động tịnh tiến của con trượt, hoặc ngược lại. Đây là một cơ cấu cơ bản và được sử dụng rộng rãi trong nhiều loại máy móc.

Vật liệu compozit (composite material) thường được tạo thành từ hai thành phần chính: vật liệu nền (matrix) và vật liệu gia cường (reinforcement). Vật liệu nền bao bọc và liên kết vật liệu gia cường, trong khi vật liệu gia cường cung cấp độ bền và độ cứng cho vật liệu compozit.

Cắt laser (laser cutting) là phương pháp gia công sử dụng tia laser hội tụ để đốt cháy, làm nóng chảy hoặc bay hơi vật liệu, tạo ra đường cắt. Các phương pháp khác như tiện, phay sử dụng dao cắt cơ học, và cắt dây EDM sử dụng phóng điện để cắt vật liệu.

Đòn bẩy hoạt động dựa trên nguyên lý cân bằng mômen lực. Để đòn bẩy cân bằng, tổng mômen lực theo chiều kim đồng hồ phải bằng tổng mômen lực ngược chiều kim đồng hồ đối với điểm tựa. Điều này cho phép khuếch đại lực hoặc quãng đường di chuyển.

Chức năng chính của ổ lăn (rolling bearing) là giảm ma sát giữa các bộ phận chuyển động tương đối (thường là trục và vỏ ổ) và đỡ trục quay. Chúng thay thế ma sát trượt bằng ma sát lăn, giảm thiểu năng lượng hao phí và mài mòn.

Mômen lực (τ) được tính bằng công thức τ = r * F * sin(θ), trong đó r là khoảng cách từ trục quay đến điểm đặt lực (cánh tay đòn), F là độ lớn lực, và θ là góc giữa vectơ lực và vectơ cánh tay đòn. Do đó, mômen lực phụ thuộc vào cả ba yếu tố được nêu.

Độ cứng vững (stiffness) hay còn gọi là độ cứng đàn hồi, đặc trưng cho khả năng chống lại biến dạng đàn hồi của vật liệu khi chịu lực. Vật liệu có độ cứng vững cao sẽ ít bị biến dạng khi chịu cùng một lực so với vật liệu có độ cứng vững thấp.

Bơm ly tâm hoạt động dựa trên hiện tượng lực quán tính ly tâm. Khi bánh công tác của bơm quay, nó tạo ra lực ly tâm đẩy chất lỏng từ tâm ra phía ngoài, tạo ra áp suất và dòng chảy chất lỏng.

Trong hệ thống truyền động xích, tỷ số truyền (i) được xác định bởi tỷ số số răng của đĩa xích bị dẫn (Z2) và số răng của đĩa xích chủ động (Z1): i = Z2/Z1. Đường kính đĩa xích có liên quan đến số răng, nhưng số răng mới là yếu tố trực tiếp quyết định tỷ số truyền.

Ưu điểm chính của truyền động bánh răng so với truyền động đai là khả năng truyền động không trượt. Bánh răng ăn khớp trực tiếp, đảm bảo tỷ số truyền chính xác và ổn định, không bị trượt như truyền động đai, đặc biệt khi tải trọng lớn.

Định luật nhiệt động lực học thứ nhất (Định luật bảo toàn năng lượng trong nhiệt động lực học) phát biểu rằng năng lượng không tự sinh ra hoặc mất đi, mà chỉ chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác. Tổng năng lượng của một hệ kín là hằng số.

Watt (W) là đơn vị đo công suất trong hệ SI, được định nghĩa là Joule trên giây (J/s). Joule là đơn vị đo năng lượng, Newton là đơn vị đo lực, và Pascal là đơn vị đo áp suất.

Động cơ đốt trong (internal combustion engine) chuyển đổi hóa năng (từ nhiên liệu như xăng, dầu diesel) thành nhiệt năng thông qua quá trình đốt cháy, sau đó nhiệt năng này được chuyển đổi thành cơ năng để thực hiện công.

Ứng suất pháp tuyến (normal stress) được định nghĩa là lực tác dụng vuông góc trên một đơn vị diện tích. Nó thường ký hiệu là σ và được tính bằng công thức σ = F/A, trong đó F là lực pháp tuyến và A là diện tích vuông góc với lực.

Quá trình đoạn nhiệt (adiabatic process) là quá trình nhiệt động lực học xảy ra mà không có sự trao đổi nhiệt giữa hệ thống và môi trường xung quanh. Điều này thường xảy ra khi quá trình diễn ra rất nhanh hoặc hệ thống được cách nhiệt hoàn hảo.

Vận tốc là đại lượng vectơ vì nó có cả độ lớn và hướng. Các đại lượng còn lại (khối lượng, thời gian, năng lượng) là đại lượng vô hướng, chỉ có độ lớn.

Mỏi vật liệu (fatigue) xảy ra chủ yếu do tải trọng thay đổi theo chu kỳ (tải trọng lặp đi lặp lại). Dưới tác dụng của tải trọng chu kỳ, vật liệu có thể bị phá hủy ở ứng suất thấp hơn nhiều so với ứng suất bền tĩnh của nó. Các vết nứt mỏi hình thành và phát triển dần dần cho đến khi gây ra phá hủy.

Trong chuyển động tròn đều, tốc độ góc (ω) là đại lượng không đổi. Vận tốc và gia tốc (gia tốc hướng tâm) luôn thay đổi hướng, mặc dù độ lớn có thể không đổi (tốc độ không đổi). Lực hướng tâm cũng có thể thay đổi nếu tốc độ góc thay đổi.

Joule (J) là đơn vị đo năng lượng hoặc công, không phải áp suất. Pascal (Pa), Bar, và Atmosphere (atm) đều là các đơn vị đo áp suất phổ biến.

Định luật 1 Newton (Định luật quán tính) là cơ sở của tĩnh học. Nó phát biểu rằng một vật sẽ giữ nguyên trạng thái đứng yên hoặc chuyển động thẳng đều nếu không có lực nào tác dụng lên nó hoặc nếu hợp lực tác dụng lên nó bằng không. Tĩnh học nghiên cứu các vật ở trạng thái cân bằng, tức là hợp lực và hợp mô men lực tác dụng lên vật bằng không.

Mối ghép hàn là mối ghép cố định, nghĩa là sau khi ghép, các chi tiết không thể tháo rời một cách không phá hủy. Các mối ghép then, then hoa, và ren là mối ghép có thể tháo rời.

Ram tôi bề mặt (surface hardening) là phương pháp nhiệt luyện được sử dụng để tăng độ cứng bề mặt của chi tiết máy, đồng thời vẫn giữ được độ dẻo dai của lõi. Các phương pháp khác như ủ, thường hóa, tôi toàn phần có thể thay đổi độ cứng nhưng không đặc biệt tập trung vào tăng độ cứng bề mặt.

Độ bền (strength) đặc trưng cho khả năng chống lại biến dạng dẻo và phá hủy của vật liệu khi chịu lực. Độ cứng (hardness) đặc trưng cho khả năng chống lại biến dạng đàn hồi hoặc xâm nhập bề mặt. Độ dẻo (ductility) là khả năng biến dạng dẻo lớn trước khi đứt gãy. Độ dai (toughness) là năng lượng vật liệu hấp thụ được trước khi phá hủy.

Trong hàn hồ quang tay (SMAW - Shielded Metal Arc Welding), điện cực hàn thường được làm bằng thép có thuốc bọc. Thuốc bọc có vai trò tạo khí bảo vệ hồ quang và kim loại nóng chảy khỏi tác động của không khí, đồng thời cung cấp kim loại bổ sung cho mối hàn.

Hiện tượng người ngồi trên xe bị chúi về phía trước khi xe phanh gấp minh họa quán tính. Khi xe phanh, quán tính khiến người tiếp tục xu hướng chuyển động về phía trước, dẫn đến hiện tượng chúi người về phía trước. Các lựa chọn khác không trực tiếp thể hiện quán tính bằng hiện tượng này.

Hiệu suất nhiệt của động cơ nhiệt Carnot (Carnot efficiency) chỉ phụ thuộc vào nhiệt độ tuyệt đối của nguồn nóng (T_H) và nguồn lạnh (T_C), theo công thức η_Carnot = 1 - (T_C / T_H). Nó không phụ thuộc vào chất làm việc hay cấu tạo động cơ.

Công của lực không đổi được tính bằng công thức A = F * s * cos(α), trong đó F là độ lớn lực, s là quãng đường vật di chuyển, và α là góc giữa vectơ lực và vectơ độ dời. Các công thức khác không đúng về mặt vật lý.