Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Chiến lược kinh doanh quốc tế – Đề 10

'Bộ ba bất khả thi' (impossible trinity) hay còn gọi là 'bộ ba không tương thích' (trilemma) trong kinh tế vĩ mô quốc tế cho rằng một quốc gia chỉ có thể đồng thời duy trì tối đa hai trong ba mục tiêu sau: (1) Tỷ giá hối đoái cố định, (2) Tự do di chuyển vốn, (3) Chính sách tiền tệ độc lập. Thặng dư thương mại không phải là một phần của bộ ba này.

Cách tiếp cận dân tộc tâm (ethnocentric approach) trong quản trị nguồn nhân lực quốc tế là ưu tiên sử dụng nhân viên từ nước mẹ (nước gốc của công ty) cho các vị trí quản lý và chuyên môn cao ở các công ty con nước ngoài. Cách tiếp cận này dựa trên giả định rằng nhân viên nước mẹ có năng lực và giá trị phù hợp nhất với văn hóa và mục tiêu của công ty.

Mô hình 'Quốc gia kim cương' của Michael Porter xác định bốn yếu tố chính (và hai yếu tố phụ) quyết định lợi thế cạnh tranh của một quốc gia trong một ngành cụ thể: (1) Các yếu tố điều kiện sản xuất, (2) Điều kiện nhu cầu, (3) Các ngành công nghiệp hỗ trợ và liên quan, (4) Chiến lược, cấu trúc và cạnh tranh doanh nghiệp. Hai yếu tố phụ là Chính phủ và Cơ hội.

Chiến lược khác biệt hóa (differentiation strategy) tập trung vào việc tạo ra giá trị độc đáo và khác biệt cho sản phẩm hoặc dịch vụ để thu hút khách hàng sẵn sàng trả giá cao hơn. Trong bối cảnh quốc tế, chiến lược này giúp doanh nghiệp cạnh tranh dựa trên chất lượng, thương hiệu, hoặc tính năng độc đáo.

Outsourcing (thuê ngoài) trong quản lý chuỗi cung ứng toàn cầu, tức là giao phó một số hoạt động sản xuất hoặc dịch vụ cho các nhà cung cấp bên ngoài (thường ở nước ngoài), có thể giúp doanh nghiệp giảm chi phí (nhân công, nguyên vật liệu...) và tăng tính linh hoạt (dễ dàng điều chỉnh quy mô sản xuất, tập trung vào năng lực cốt lõi).

Rủi ro giao dịch (transaction exposure) phát sinh từ các giao dịch kinh doanh quốc tế, khi có sự biến động tỷ giá hối đoái giữa thời điểm giao dịch và thời điểm thanh toán. Doanh nghiệp có các khoản phải thu hoặc phải trả bằng ngoại tệ sẽ chịu rủi ro này.

Chiến lược đa quốc gia phù hợp với ngành mà nhu cầu và sở thích của người tiêu dùng khác biệt đáng kể giữa các quốc gia. Thực phẩm chế biến sẵn thường cần điều chỉnh hương vị, thành phần để phù hợp với khẩu vị địa phương, do đó chiến lược đa quốc gia là phù hợp.

Rào cản kỹ thuật (technical barriers to trade - TBT) là các quy định về tiêu chuẩn sản phẩm, quy trình sản xuất, kiểm định, chứng nhận, và dán nhãn mà các quốc gia áp dụng. Mục đích có thể là bảo vệ sức khỏe, an toàn, môi trường, nhưng đôi khi được sử dụng như một công cụ bảo hộ thương mại.

Chiến lược 'đại dương xanh' (blue ocean strategy) tập trung vào việc tạo ra một thị trường mới, không cạnh tranh (đại dương xanh), thay vì cạnh tranh trong thị trường hiện tại, cạnh tranh khốc liệt (đại dương đỏ). Trong bối cảnh quốc tế, doanh nghiệp có thể tìm kiếm các thị trường mới hoặc tạo ra sản phẩm/dịch vụ hoàn toàn mới để tránh cạnh tranh trực tiếp.

Mục tiêu chính của chiến lược kinh doanh quốc tế tập trung vào việc mở rộng và phát triển doanh nghiệp trên phạm vi quốc tế. Nâng cao trách nhiệm xã hội trong nước là mục tiêu quan trọng nhưng không phải là mục tiêu *chính* của chiến lược *quốc tế*.

Lý thuyết lợi thế so sánh của David Ricardo là nền tảng của thương mại quốc tế, cho rằng các quốc gia nên chuyên môn hóa sản xuất và xuất khẩu hàng hóa mà họ có chi phí cơ hội thấp hơn (lợi thế so sánh), và nhập khẩu hàng hóa mà họ có chi phí cơ hội cao hơn.

Lợi thế cạnh tranh theo chiều dọc (vertical specialization) là việc một quốc gia hoặc doanh nghiệp tập trung chuyên môn hóa vào một giai đoạn cụ thể trong chuỗi giá trị sản xuất toàn cầu (ví dụ: chỉ thiết kế, chỉ sản xuất, hoặc chỉ marketing), thay vì thực hiện toàn bộ chuỗi giá trị.

Các doanh nghiệp 'Born Global' thường xuất hiện trong các ngành công nghệ cao, đặc biệt là phần mềm và dịch vụ trực tuyến, nơi có thể dễ dàng tiếp cận thị trường toàn cầu ngay từ đầu nhờ vào tính chất sản phẩm số hóa và khả năng mở rộng nhanh chóng.

Nhu cầu đáp ứng thị hiếu địa phương là yếu tố *khuyến khích* chiến lược đa quốc gia hóa (adaptation), *không khuyến khích* chiến lược toàn cầu hóa (standardization). Chiến lược toàn cầu hóa tập trung vào tiêu chuẩn hóa sản phẩm và dịch vụ, trong khi chiến lược đa quốc gia hóa tập trung vào điều chỉnh để phù hợp với từng thị trường địa phương.

PESTEL là một công cụ phân tích môi trường vĩ mô, bao gồm các yếu tố: Chính trị (Political), Kinh tế (Economic), Xã hội (Social), Công nghệ (Technological), Môi trường (Environmental), và Pháp lý (Legal). Các yếu tố này có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trên quy mô quốc tế.

Liên doanh (Joint Venture) là hình thức hợp tác quốc tế trong đó hai hoặc nhiều công ty (thường là từ các quốc gia khác nhau) cùng góp vốn, chia sẻ rủi ro và lợi nhuận, để thành lập một doanh nghiệp mới có tư cách pháp nhân riêng biệt.

Lạm phát và biến động tỷ giá hối đoái là rủi ro kinh tế, không phải rủi ro chính trị. Rủi ro chính trị liên quan đến các yếu tố như sự thay đổi chính phủ, xung đột, và quy định pháp luật, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh quốc tế.

Khoảng cách văn hóa (cultural distance) đề cập đến mức độ khác biệt về các yếu tố văn hóa như giá trị, niềm tin, phong tục, tập quán giữa hai quốc gia. Khoảng cách văn hóa càng lớn, doanh nghiệp càng gặp nhiều thách thức trong việc thích nghi và thành công trên thị trường quốc tế.

Chiến lược 'theo đuôi' (follow-the-leader) là chiến lược mà doanh nghiệp cố gắng bắt chước và đi theo các chiến lược thành công của đối thủ dẫn đầu thị trường. Mục tiêu là giảm thiểu rủi ro, học hỏi từ kinh nghiệm của người đi trước, và nhanh chóng thâm nhập thị trường mà không cần phải là người tiên phong.

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) thường có mức độ kiểm soát và rủi ro cao nhất so với các phương thức thâm nhập thị trường quốc tế khác. Doanh nghiệp FDI phải đầu tư vốn lớn, chịu trách nhiệm quản lý toàn bộ hoạt động ở nước ngoài, và đối mặt với nhiều rủi ro về chính trị, kinh tế, văn hóa.

Mô hình Uppsala, hay còn gọi là mô hình quốc tế hóa từng bước, cho rằng doanh nghiệp quốc tế hóa một cách từ từ, bắt đầu từ thị trường gần gũi về văn hóa và địa lý, sau đó mở rộng sang thị trường xa hơn khi tích lũy kinh nghiệm và kiến thức.

Đa dạng văn hóa trong môi trường làm việc quốc tế, mặc dù có thể gây ra một số thách thức về giao tiếp và quản lý, nhưng cũng mang lại lợi ích lớn về sự sáng tạo và đổi mới. Các nhóm đa dạng thường có nhiều góc nhìn, kinh nghiệm và ý tưởng khác nhau, dẫn đến các giải pháp sáng tạo hơn.

Tiêu chuẩn hóa (standardization) chiến lược marketing quốc tế là việc sử dụng cùng một chiến lược marketing (sản phẩm, giá, phân phối, xúc tiến) trên nhiều thị trường quốc tế, với mục tiêu tận dụng lợi thế kinh tế theo quy mô và xây dựng hình ảnh thương hiệu toàn cầu nhất quán.

Cấp phép (Licensing) là phương thức thâm nhập thị trường quốc tế mà một công ty (bên cấp phép) cho phép một công ty khác (bên nhận phép) ở nước ngoài sử dụng tài sản trí tuệ của mình (như bằng sáng chế, thương hiệu, bí quyết công nghệ) để sản xuất và bán sản phẩm hoặc dịch vụ.

Chiến lược 'glocal' (global-local) là sự kết hợp giữa 'globalization' (toàn cầu hóa) và 'localization' (địa phương hóa). Nó cố gắng tận dụng lợi thế của cả chiến lược toàn cầu (hiệu quả chi phí, tiêu chuẩn hóa) và chiến lược đa quốc gia (thích ứng với thị trường địa phương). Doanh nghiệp 'glocal' thường tiêu chuẩn hóa một số yếu tố cốt lõi (ví dụ: thương hiệu, công nghệ) và địa phương hóa các yếu tố khác (ví dụ: sản phẩm, marketing).

Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp (CSR) đặc biệt quan trọng trong kinh doanh quốc tế vì các tiêu chuẩn, quy định, và kỳ vọng về CSR có thể khác nhau đáng kể giữa các quốc gia và khu vực. Doanh nghiệp quốc tế cần nhận thức và thích ứng với sự đa dạng này để hoạt động hiệu quả và bền vững.

Đầu tư Greenfield là hình thức FDI mà doanh nghiệp mẹ thành lập một công ty con hoàn toàn mới ở nước ngoài, bao gồm cả việc xây dựng cơ sở vật chất mới. Điều này khác với M&A (mua lại doanh nghiệp hiện có) và liên doanh (hợp tác với doanh nghiệp địa phương).

Duy trì hoạt động kinh doanh hoàn toàn trong nước là ngược lại với quốc tế hóa. Các động lực chính của quốc tế hóa bao gồm tìm kiếm thị trường mới, tận dụng lợi thế chi phí, đa dạng hóa rủi ro, và tiếp cận nguồn lực mới.

Xuất khẩu gián tiếp, thông qua các trung gian xuất khẩu, giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro (về thị trường, thanh toán...) và vốn đầu tư ban đầu, vì trung gian chịu trách nhiệm phần lớn các khâu trong quá trình xuất khẩu. Tuy nhiên, doanh nghiệp cũng mất kiểm soát và lợi nhuận tiềm năng.

Địa phương hóa (localization) là quá trình điều chỉnh sản phẩm, dịch vụ, marketing, và các hoạt động kinh doanh khác để phù hợp với văn hóa, ngôn ngữ, quy định, và sở thích của thị trường địa phương. Mục đích là tăng cường sự chấp nhận và thành công của sản phẩm/dịch vụ tại thị trường đó.