Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Cận lâm sàng hệ tim mạch – Đề 5

Siêu âm tim là phương pháp cận lâm sàng chính để đánh giá cấu trúc và chức năng của tất cả các van tim, bao gồm van ba lá. Siêu âm tim có thể phát hiện hẹp van ba lá, hở van ba lá và đánh giá mức độ nặng của các bệnh lý van tim này.

Sóng P đại diện cho quá trình khử cực của tâm nhĩ, là bước đầu tiên trong chu kỳ điện học của tim, dẫn đến sự co bóp của tâm nhĩ.

Bệnh nhân đái tháo đường có thể bị thiếu máu cơ tim thầm lặng, không có triệu chứng đau ngực điển hình. Siêu âm tim gắng sức, đặc biệt là gắng sức dược lý như Dobutamine, có độ nhạy cao hơn trong việc phát hiện thiếu máu cơ tim ở nhóm bệnh nhân này so với điện tâm đồ gắng sức thông thường.

Nghiệm pháp bàn nghiêng được sử dụng để chẩn đoán ngất do thần kinh phế vị (vasovagal syncope). Kết quả dương tính, thường là hạ huyết áp và chậm nhịp tim khi bệnh nhân ở tư thế đứng nghiêng, gợi ý ngất có thể do phản xạ thần kinh phế vị quá mức.

Hội chứng QT dài là một rối loạn điện tim, đặc trưng bởi khoảng QT kéo dài trên điện tâm đồ. Khoảng QT kéo dài làm tăng tính dễ bị tổn thương của tim đối với các rối loạn nhịp thất nguy hiểm, đặc biệt là nhịp nhanh thất xoắn đỉnh (Torsades de Pointes), có thể dẫn đến ngất hoặc đột tử.

Thuốc lợi tiểu được sử dụng trong điều trị suy tim để giảm tình trạng quá tải dịch. Theo dõi cân nặng hàng ngày là một biện pháp đơn giản và hiệu quả để đánh giá hiệu quả của thuốc lợi tiểu. Giảm cân nặng cho thấy thuốc lợi tiểu đang có tác dụng loại bỏ dịch thừa, cải thiện tình trạng phù và sung huyết.

Nghiệm pháp gắng sức điện tâm đồ, thường thực hiện trên thảm lăn hoặc xe đạp, được thiết kế để theo dõi điện tâm đồ trong khi bệnh nhân gắng sức, giúp đánh giá chức năng tim khi tăng nhu cầu oxy.

Triệt đốt bằng sóng radio tần số (RF ablation) là một thủ thuật xâm lấn tối thiểu được sử dụng trong thăm dò điện sinh lý tim để loại bỏ các ổ phát nhịp bất thường gây rối loạn nhịp nhanh. Năng lượng sóng radio tần số được sử dụng để tạo ra nhiệt và phá hủy mô tim bất thường.

Vị trí 'mỏm tim' là vị trí đặt đầu dò siêu âm trực tiếp lên mỏm tim (thường ở khoang liên sườn 5 đường trung đòn trái), cung cấp hình ảnh tối ưu để khảo sát mỏm tim và các cấu trúc lân cận.

Siêu âm tim là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh đầu tay và có độ nhạy, độ đặc hiệu cao trong việc phát hiện phì đại thất trái, một dấu hiệu chính của bệnh cơ tim phì đại. Siêu âm tim có thể đo lường độ dày thành tim và đánh giá các bất thường khác liên quan đến bệnh cơ tim phì đại.

Chụp cắt lớp vi tính tim (CT tim) không cản quang có thể được sử dụng để định lượng mức độ vôi hóa động mạch vành bằng cách tính điểm Agatston. Điểm vôi hóa động mạch vành là một chỉ số tiên lượng nguy cơ tim mạch và có thể giúp quyết định các bước điều trị tiếp theo.

Chụp X-quang tim phổi sử dụng tia X, một dạng bức xạ ion hóa, để tạo ra hình ảnh cấu trúc tim và phổi. Các phương pháp khác như siêu âm tim và MRI tim không sử dụng bức xạ ion hóa.

Troponin là một biomarker tim đặc hiệu, tăng cao khi có tổn thương cơ tim, không phải là men gan. AST, ALT và GGT là các men gan, có thể tăng trong một số bệnh lý tim mạch gây suy tim phải và sung huyết gan, nhưng không đặc hiệu cho bệnh tim mạch như Troponin.

Doppler màu trong siêu âm tim giúp hình dung và định lượng dòng máu, cho phép đánh giá vận tốc và hướng dòng chảy qua các van tim và trong các buồng tim, phát hiện các bất thường dòng chảy như hở van hoặc hẹp van.

Holter ECG vượt trội so với ECG thường quy trong việc phát hiện các rối loạn nhịp tim không liên tục hoặc xảy ra không thường xuyên, do nó ghi lại hoạt động điện tim trong một khoảng thời gian dài hơn, tăng khả năng bắt gặp các sự kiện bất thường.

Thang điểm SCORE (Systematic Coronary Risk Evaluation) là một công cụ ước tính nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch trong 10 năm tới. Các yếu tố được sử dụng trong thang điểm SCORE bao gồm tuổi, giới tính, hút thuốc lá, huyết áp tâm thu và cholesterol toàn phần. Tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch sớm không trực tiếp được sử dụng trong thang điểm SCORE.

NT-proBNP là một biomarker tim được giải phóng khi tim bị căng giãn, thường tăng cao trong suy tim. Xét nghiệm NT-proBNP được sử dụng rộng rãi để chẩn đoán, đánh giá mức độ nặng và theo dõi điều trị suy tim.

Chụp động mạch vành qua da (DSA) được coi là 'tiêu chuẩn vàng' để chẩn đoán hẹp tắc động mạch vành vì nó cho phép hình ảnh trực tiếp và chi tiết về lòng mạch vành, mức độ hẹp và vị trí tổn thương, đồng thời có thể can thiệp nong mạch vành và đặt stent trong cùng một thì.

Chụp cộng hưởng từ tim (MRI tim) có thể được thực hiện có hoặc không có thuốc cản quang. Khi không sử dụng thuốc cản quang, thường không phải là thuốc cản quang iod mà có thể là thuốc cản quang gốc Gadolinium nếu có cản quang. Các kỹ thuật khác như CT mạch vành, DSA và chụp mạch máu ngoại biên bằng CT thường sử dụng thuốc cản quang iod để tăng độ tương phản của mạch máu.

Mệt mỏi chủ quan ở mức độ vừa phải là một phản ứng sinh lý bình thường khi gắng sức và không phải là lý do để dừng nghiệm pháp gắng sức. Các tiêu chí dừng nghiệm pháp bao gồm đau ngực, thay đổi điện tâm đồ nghiêm trọng, và tăng huyết áp quá mức, cho thấy nguy cơ cho bệnh nhân nếu tiếp tục gắng sức.

Thông tim phải chủ yếu được sử dụng để đo áp lực trong tim phải và động mạch phổi, thường không trực tiếp đánh giá mức độ hẹp van động mạch chủ. Siêu âm tim Doppler là phương pháp chính để đánh giá mức độ hẹp van động mạch chủ, trong khi CT tim và MRI tim cũng có thể cung cấp thông tin về van động mạch chủ.

NT-proBNP là một biomarker tim, tăng cao trong suy tim. Mức NT-proBNP bình thường có thể giúp loại trừ nguyên nhân tim mạch gây khó thở, hướng tới nguyên nhân phổi hoặc các nguyên nhân khác. Do đó, NT-proBNP là một xét nghiệm hữu ích để phân biệt khó thở do tim và do phổi.

Theo phân loại tăng huyết áp của Hội Tim mạch học Việt Nam, tăng huyết áp độ 1 được xác định khi huyết áp tâm thu nằm trong khoảng 130-139 mmHg hoặc huyết áp tâm trương nằm trong khoảng 80-89 mmHg.

Troponin (đặc biệt là Troponin T và Troponin I) được coi là biomarker tim đặc hiệu nhất cho tổn thương cơ tim cấp tính, vì nó ít bị ảnh hưởng bởi tổn thương cơ xương và tăng cao trong máu sau nhồi máu cơ tim.

Dobutamine là một chất kích thích beta-adrenergic, làm tăng nhịp tim và sức co bóp cơ tim, từ đó làm tăng nhu cầu oxy cơ tim. Siêu âm tim gắng sức Dobutamine thường được sử dụng để đánh giá khả năng dự trữ lưu lượng máu mạch vành, phát hiện các vùng cơ tim bị thiếu máu cục bộ khi gắng sức dược lý.

Siêu âm Doppler mô tim (TDI) là một kỹ thuật siêu âm đặc biệt, cho phép đánh giá vận tốc di chuyển của thành tim. Các thông số TDI như sóng E' và A' giúp đánh giá chức năng tâm trương của thất trái, khả năng giãn nở và đổ đầy máu của thất trái trong giai đoạn tâm trương.

Troponin T là một biomarker tim đặc hiệu, thường được sử dụng để phát hiện tổn thương cơ tim, không phải là một thành phần của bộ xét nghiệm lipid máu, vốn bao gồm Cholesterol toàn phần, Triglyceride, LDL-cholesterol và HDL-cholesterol.

PT và INR là các chỉ số đánh giá con đường đông máu ngoại sinh và thường được sử dụng để theo dõi hiệu quả điều trị và điều chỉnh liều lượng của thuốc chống đông kháng Vitamin K như Warfarin.

Trong nghi ngờ viêm màng ngoài tim, cả điện tâm đồ (có thể thấy ST chênh lên lan tỏa), siêu âm tim (có thể thấy tràn dịch màng ngoài tim) và CRP (tăng cao trong viêm) đều là những xét nghiệm cận lâm sàng hữu ích, giúp chẩn đoán và đánh giá tình trạng viêm màng ngoài tim.

Đo huyết áp động mạch xâm lấn là phương pháp duy nhất trong các lựa chọn trên là xâm lấn, đòi hỏi phải đặt catheter vào động mạch để đo trực tiếp huyết áp. Các phương pháp còn lại (huyết áp kế thủy ngân, máy đo điện tử, Holter huyết áp) đều là đo huyết áp không xâm lấn, sử dụng vòng bít quấn quanh cánh tay.