Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Tiền tệ ngân hàng – Đề 10

Khi ngân hàng trung ương mua vào trái phiếu chính phủ, nó bơm tiền vào nền kinh tế, làm tăng lượng cung tiền. Khi cung tiền tăng, lãi suất thường có xu hướng giảm (các yếu tố khác không đổi).

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc là tỷ lệ phần trăm tiền gửi mà ngân hàng thương mại phải giữ lại tại ngân hàng trung ương, không được phép cho vay. Đây là một công cụ chính sách tiền tệ để kiểm soát lượng cung tiền.

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc, lãi suất chiết khấu và nghiệp vụ thị trường mở là các công cụ chính sách tiền tệ mà ngân hàng trung ương sử dụng để điều chỉnh cung tiền. Chi tiêu chính phủ là công cụ của chính sách tài khóa, ảnh hưởng đến tổng cầu của nền kinh tế, nhưng không trực tiếp điều chỉnh cung tiền (mặc dù có thể có ảnh hưởng gián tiếp).

Ngân hàng Hợp tác xã được thành lập và hoạt động theo nguyên tắc hợp tác, phục vụ chủ yếu cho các thành viên là các hộ gia đình, doanh nghiệp nhỏ, hợp tác xã, đặc biệt là ở khu vực nông thôn, góp phần phát triển kinh tế địa phương và cộng đồng.

Lạm phát là tình trạng mức giá chung của hàng hóa và dịch vụ trong nền kinh tế tăng lên theo thời gian, dẫn đến sự suy giảm sức mua của tiền tệ.

Tiền pháp định (Fiat money) không có giá trị nội tại, giá trị của nó dựa trên niềm tin của công chúng vào chính phủ và hệ thống pháp luật. Nó được chính phủ tuyên bố là phương tiện thanh toán hợp pháp.

Chức năng 'người cho vay cuối cùng' đảm bảo rằng khi các ngân hàng thương mại gặp khó khăn về thanh khoản nghiêm trọng và không thể vay vốn từ thị trường liên ngân hàng hoặc các nguồn khác, ngân hàng trung ương sẽ cung cấp vốn vay khẩn cấp để ngăn chặn khủng hoảng tài chính lan rộng.

Chính sách tài khóa là công cụ của chính phủ để điều chỉnh chi tiêu và thuế khóa, không phải là công cụ của chính sách tiền tệ. Chính sách tiền tệ do ngân hàng trung ương điều hành, sử dụng các công cụ như nghiệp vụ thị trường mở, tỷ lệ dự trữ bắt buộc và lãi suất chiết khấu.

Khi nhu cầu về đồng nội tệ tăng lên (ví dụ, do xuất khẩu tăng hoặc đầu tư nước ngoài tăng), giá trị của đồng nội tệ có xu hướng tăng lên so với các ngoại tệ khác, dẫn đến tỷ giá hối đoái tăng (đồng nội tệ lên giá).

Ngân hàng đầu tư tập trung vào các hoạt động như bảo lãnh phát hành chứng khoán (IPO, trái phiếu), tư vấn M&A (mua bán và sáp nhập doanh nghiệp), quản lý tài sản, và giao dịch chứng khoán. Trong khi đó, ngân hàng thương mại chủ yếu tập trung vào nhận tiền gửi và cho vay, cung cấp dịch vụ thanh toán cho công chúng và doanh nghiệp.

Chính sách tiền tệ 'diều hâu' là chính sách thắt chặt tiền tệ, thường được áp dụng khi ngân hàng trung ương lo ngại về lạm phát gia tăng. Nó bao gồm các biện pháp như tăng lãi suất, giảm cung tiền để kiềm chế lạm phát.

Trong hệ thống ngân hàng phân tầng, ngân hàng thương mại chỉ giữ lại một phần nhỏ tiền gửi dưới dạng dự trữ và cho vay phần còn lại. Quá trình cho vay này tạo ra tiền mới trong nền kinh tế, vì tiền vay được gửi vào ngân hàng khác, và ngân hàng này lại tiếp tục cho vay, tạo ra hiệu ứng nhân lên của tiền.

Phát hành tiền giấy và tiền kim loại là chức năng độc quyền của ngân hàng trung ương, không phải ngân hàng thương mại. Ngân hàng thương mại chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực nhận tiền gửi, cho vay và cung cấp các dịch vụ tài chính khác.

Ngân hàng thương mại đối mặt với nhiều loại rủi ro, bao gồm rủi ro tín dụng (khách hàng không trả được nợ), rủi ro hoạt động (sai sót trong quy trình, hệ thống), rủi ro pháp lý (vi phạm pháp luật). Rủi ro thời tiết không phải là rủi ro chính trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động ngân hàng (trừ phi ảnh hưởng gián tiếp đến khả năng trả nợ của khách hàng trong một số ngành).

Ngân hàng trung ương là tổ chức chịu trách nhiệm quản lý dự trữ ngoại hối của quốc gia. Dự trữ ngoại hối bao gồm ngoại tệ, vàng và các tài sản quốc tế khác, được sử dụng để ổn định tỷ giá hối đoái, thanh toán quốc tế và duy trì niềm tin vào nền kinh tế.

Tiền tệ có ba chức năng chính: phương tiện trao đổi, thước đo giá trị và phương tiện tích lũy giá trị. Mặc dù tiền có thể được sử dụng để đầu tư, nhưng chức năng chính của nó không phải là công cụ đầu tư sinh lời cao nhất. Các tài sản khác như cổ phiếu, bất động sản... mới hướng tới mục tiêu lợi nhuận cao hơn.

Giảm phát là tình trạng mức giá chung giảm xuống, thường xảy ra khi tổng cung trong nền kinh tế vượt quá tổng cầu trong một thời gian dài. Điều này có thể dẫn đến trì trệ kinh tế, vì người tiêu dùng trì hoãn mua hàng để chờ giá giảm thêm, và doanh nghiệp giảm đầu tư và sản xuất.

Tăng lãi suất chiết khấu (lãi suất ngân hàng trung ương cho các ngân hàng thương mại vay) làm tăng chi phí vay vốn của các ngân hàng, từ đó giảm lượng tiền cung ứng ra nền kinh tế. Các biện pháp khác như giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc và mua vào trái phiếu chính phủ lại làm tăng cung tiền.

Hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt có nhiều ưu điểm, trong đó có giảm chi phí giao dịch (ví dụ, chi phí in ấn, vận chuyển, bảo quản tiền mặt) và tăng tính minh bạch trong các giao dịch tài chính, giúp hạn chế các hoạt động phi pháp.

Cán cân thanh toán quốc tế (Balance of Payments - BOP) là một báo cáo thống kê ghi lại tất cả các giao dịch kinh tế giữa cư dân của một quốc gia với cư dân của các quốc gia khác trong một khoảng thời gian nhất định, thường là một năm.

Ngân hàng số (hay ngân hàng thuần túy số - neobank) là các ngân hàng hoạt động chủ yếu hoặc hoàn toàn trên nền tảng trực tuyến, không có chi nhánh vật lý truyền thống. Điều này giúp giảm chi phí hoạt động và cung cấp dịch vụ tiện lợi hơn cho khách hàng thông qua ứng dụng di động và website.

Khi kinh tế suy thoái, ngân hàng trung ương thường thực hiện chính sách tiền tệ mở rộng để kích thích kinh tế. Điều này có thể bao gồm giảm lãi suất, giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc, hoặc mua vào trái phiếu chính phủ để tăng cung tiền và khuyến khích đầu tư và tiêu dùng.

Ngân hàng trung ương đóng vai trò là ngân hàng của các ngân hàng thương mại. Nó cung cấp dịch vụ thanh toán, quản lý dự trữ và cho vay đối với các ngân hàng thương mại khi cần thiết, đồng thời giám sát hoạt động của hệ thống ngân hàng.

Tỷ giá hối đoái danh nghĩa là tỷ giá được giao dịch thực tế trên thị trường ngoại hối, thể hiện giá trị của một đồng tiền so với đồng tiền khác tại một thời điểm nhất định. Nó chưa được điều chỉnh theo sự khác biệt về mức giá hoặc lạm phát giữa các quốc gia.

Mục tiêu chính của chính sách tiền tệ thường là ổn định giá cả (kiểm soát lạm phát) và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế bền vững, tạo công ăn việc làm. Các mục tiêu khác như tối đa hóa lợi nhuận ngân hàng trung ương hay giảm thất nghiệp xuống 0% không phải là mục tiêu chính hoặc không thực tế.

Rủi ro đạo đức xảy ra khi một bên (ví dụ, ngân hàng) được bảo vệ khỏi rủi ro và do đó có xu hướng hành động rủi ro hơn. Bảo hiểm tiền gửi có thể tạo ra rủi ro đạo đức vì người gửi tiền biết rằng tiền gửi của họ được bảo hiểm, nên họ ít quan tâm đến mức độ rủi ro của ngân hàng, và ngân hàng có thể có xu hướng chấp nhận rủi ro cao hơn.

Hệ số nhân tiền tệ cho biết mỗi đơn vị tiền tệ cơ sở (tiền mặt trong lưu thông và dự trữ của ngân hàng thương mại tại ngân hàng trung ương) có thể tạo ra bao nhiêu đơn vị tiền tệ trong nền kinh tế thông qua quá trình cho vay và gửi tiền của hệ thống ngân hàng.

Công cụ phái sinh là các hợp đồng tài chính mà giá trị của chúng 'phái sinh' từ giá trị của một tài sản cơ sở khác. Ví dụ phổ biến bao gồm hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng tương lai, quyền chọn và hoán đổi. Chúng được sử dụng để phòng ngừa rủi ro, đầu cơ và tăng cường lợi nhuận.

Lãi suất thực tế phản ánh lợi tức thực sự của việc đầu tư hoặc chi phí thực sự của việc đi vay, sau khi đã điều chỉnh ảnh hưởng của lạm phát. Nó được tính bằng cách lấy lãi suất danh nghĩa trừ đi tỷ lệ lạm phát.

Rủi ro thanh khoản xảy ra khi ngân hàng không có đủ tài sản có thể nhanh chóng chuyển đổi thành tiền mặt để đáp ứng các nghĩa vụ thanh toán ngắn hạn, như rút tiền gửi của khách hàng hoặc trả nợ.