Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Kiểm toán căn bản – Đề 12

Mục tiêu của kiểm soát nội bộ tập trung vào bảo vệ tài sản, đảm bảo hoạt động hiệu quả, và báo cáo tài chính đáng tin cậy, cũng như tuân thủ pháp luật. Mặc dù kiểm soát nội bộ tốt có thể góp phần vào lợi nhuận, nhưng tối đa hóa lợi nhuận không phải là mục tiêu trực tiếp của kiểm soát nội bộ.

Cơ sở dẫn liệu (assertions) là các khẳng định của ban quản lý về các khoản mục và thông tin được trình bày trong báo cáo tài chính. Các cơ sở dẫn liệu bao gồm sự hiện hữu, quyền và nghĩa vụ, đánh giá, trình bày và công bố, và phát sinh. Kiểm toán viên sử dụng các cơ sở dẫn liệu này để xác định các rủi ro sai sót trọng yếu và thiết kế các thủ tục kiểm toán phù hợp.

Ý kiến chấp nhận toàn phần (hay ý kiến không sửa đổi) được đưa ra khi kiểm toán viên kết luận rằng báo cáo tài chính trình bày trung thực và hợp lý trên các khía cạnh trọng yếu, phù hợp với khuôn khổ báo cáo tài chính được áp dụng.

Phí dịch vụ kiểm toán thường được xác định dựa trên các yếu tố như quy mô và độ phức tạp của đơn vị được kiểm toán, mức độ rủi ro kiểm toán (ảnh hưởng đến phạm vi công việc cần thực hiện), và thời gian dự kiến để hoàn thành cuộc kiểm toán. Giá cổ phiếu của công ty kiểm toán không liên quan trực tiếp đến phí dịch vụ kiểm toán.

Thủ tục kiểm toán phân tích bao gồm việc đánh giá thông tin tài chính thông qua việc nghiên cứu các mối quan hệ có lý giữa dữ liệu tài chính và phi tài chính. Các ví dụ bao gồm so sánh số liệu qua các kỳ, so sánh với dự toán, và phân tích tỷ suất. Đối chiếu số dư ngân hàng với sổ phụ ngân hàng là thủ tục đối chiếu (reconciliation) hoặc kiểm tra chi tiết (test of details) chứ không phải thủ tục phân tích.

Kiểm tra chứng từ gốc là một thủ tục kiểm toán quan trọng để xác minh tính có thật (occurrence) của giao dịch, tức là giao dịch đã thực sự xảy ra, và tính chính xác (accuracy) của số liệu ghi nhận giao dịch, tức là số liệu được ghi đúng đắn. Chứng từ gốc cung cấp bằng chứng về giao dịch và hỗ trợ cho các khoản mục trên báo cáo tài chính.

Quy trình kiểm toán báo cáo tài chính thường bao gồm các giai đoạn chính: lập kế hoạch, thực hiện (thu thập bằng chứng), và phát hành báo cáo kiểm toán. Soạn thảo báo cáo quản lý không phải là một giai đoạn bắt buộc trong quy trình kiểm toán báo cáo tài chính mà thường là một hoạt động tư vấn riêng biệt hoặc một phần của dịch vụ giá trị gia tăng.

Kiểm toán viên từ chối đưa ra ý kiến kiểm toán khi phạm vi kiểm toán bị giới hạn nghiêm trọng, dẫn đến việc họ không thể thu thập đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp để làm cơ sở đưa ra ý kiến. Tình huống này thường xảy ra khi có những hạn chế đáng kể do khách hàng hoặc các tình huống khách quan gây ra.

Tính độc lập là một nguyên tắc đạo đức cơ bản của kiểm toán viên. Nó có nghĩa là kiểm toán viên phải duy trì thái độ khách quan, không thiên vị và không bị ảnh hưởng bởi bất kỳ yếu tố nào có thể làm tổn hại đến sự vô tư của họ khi thực hiện kiểm toán và đưa ra ý kiến.

Bằng chứng kiểm toán thuyết phục cần phải thích hợp (relevant) với cơ sở dẫn liệu đang được kiểm tra và đầy đủ (sufficient) về số lượng và chất lượng để hỗ trợ cho kết luận của kiểm toán viên. Các tiêu chí khác như đáng tin cậy, khách quan, kịp thời và dễ hiểu cũng quan trọng nhưng tính thích hợp và đầy đủ là hai tiêu chí cốt lõi nhất để đánh giá tính thuyết phục của bằng chứng.

Thư quản lý là một văn bản do kiểm toán viên phát hành cho ban quản lý công ty sau khi kết thúc kiểm toán. Thư này thường trình bày các điểm yếu trong kiểm soát nội bộ hoặc các vấn đề khác mà kiểm toán viên nhận thấy trong quá trình kiểm toán và khuyến nghị cải thiện.

Lập kế hoạch kiểm toán là giai đoạn đầu tiên và quan trọng, nhằm xác định phạm vi công việc kiểm toán, thời gian thực hiện, và định hướng chung của cuộc kiểm toán. Kế hoạch giúp kiểm toán viên làm việc hiệu quả, tập trung vào các lĩnh vực rủi ro cao và thu thập đủ bằng chứng thích hợp.

Nguyên tắc bảo mật (hay tính bí mật) yêu cầu kiểm toán viên không được tiết lộ thông tin mật của khách hàng cho bên thứ ba nếu không có sự đồng ý hoặc nghĩa vụ pháp lý, trừ các trường hợp được pháp luật cho phép.

Mô hình COSO (Ủy ban các Tổ chức Bảo trợ của Ủy ban Treadway) xác định năm thành phần của kiểm soát nội bộ: Môi trường kiểm soát, Đánh giá rủi ro, Hoạt động kiểm soát, Thông tin và Truyền thông, và Giám sát. Kiểm toán độc lập không phải là một thành phần của hệ thống kiểm soát nội bộ mà là một hoạt động kiểm tra và đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ và báo cáo tài chính.

Khi có nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của đơn vị, kiểm toán viên thường không đưa ra ý kiến từ chối hoặc không chấp nhận trừ khi vấn đề là cực kỳ nghiêm trọng. Thay vào đó, họ sẽ đưa ra ý kiến chấp nhận toàn phần hoặc chấp nhận từng phần nhưng có thêm một đoạn nhấn mạnh (emphasis of matter paragraph) để lưu ý người sử dụng báo cáo tài chính về sự không chắc chắn liên quan đến hoạt động liên tục.

Bằng chứng kiểm toán là thông tin mà kiểm toán viên thu thập để đưa ra ý kiến kiểm toán. Các loại bằng chứng phổ biến bao gồm quan sát, phỏng vấn, và phân tích dữ liệu tài chính. Dự đoán tương lai không phải là một loại bằng chứng kiểm toán mà tập trung vào thông tin đã xảy ra và có thể xác minh được.

Kiểm toán hoạt động (hay còn gọi là kiểm toán quản lý) tập trung vào việc đánh giá hiệu quả, hiệu suất và tính kinh tế của các hoạt động trong một tổ chức. Các loại kiểm toán khác có mục tiêu khác nhau, ví dụ kiểm toán báo cáo tài chính tập trung vào tính trung thực của báo cáo tài chính.

Rủi ro kiểm toán là rủi ro kiểm toán viên đưa ra ý kiến kiểm toán không phù hợp (ví dụ, ý kiến chấp nhận toàn phần) khi báo cáo tài chính thực tế có chứa đựng sai sót trọng yếu. Đây là rủi ro mà kiểm toán viên cố gắng giảm thiểu thông qua quy trình kiểm toán.

Quan sát kiểm kê hàng tồn kho là thủ tục kiểm toán trực tiếp nhất để xác minh sự hiện hữu của hàng tồn kho. Kiểm toán viên sẽ có mặt tại kho hàng của khách hàng để quan sát và đếm số lượng hàng tồn kho thực tế, sau đó đối chiếu với số liệu trên sổ sách.

Mặc dù kiểm toán viên có thể sử dụng chuyên gia để hỗ trợ trong các lĩnh vực chuyên môn như định giá tài sản phức tạp hoặc đánh giá các vấn đề pháp lý, trách nhiệm cuối cùng về ý kiến kiểm toán vẫn thuộc về kiểm toán viên. Kiểm toán viên phải tự mình đánh giá công việc của chuyên gia và đảm bảo rằng ý kiến kiểm toán được đưa ra là phù hợp và dựa trên các bằng chứng đầy đủ và thích hợp.

Kiểm toán viên nội bộ là một bộ phận chức năng trong tổ chức, có vai trò tư vấn và đảm bảo cho ban quản lý. Họ đánh giá và cải thiện hiệu quả của hệ thống kiểm soát nội bộ, quản lý rủi ro và quy trình quản trị của tổ chức. Kiểm toán viên độc lập (bên ngoài) mới đưa ra ý kiến về báo cáo tài chính cho cổ đông.

Lập kế hoạch kiểm toán là một giai đoạn trong quy trình kiểm toán, nó định hướng cho các thủ tục thu thập bằng chứng sau này. Các thủ tục kiểm tra, đối chiếu, và phân tích đều là các phương pháp kiểm toán viên sử dụng để thu thập bằng chứng và đánh giá thông tin tài chính.

Sai sót trọng yếu là sai sót mà xét về quy mô hoặc bản chất, có thể ảnh hưởng đến quyết định kinh tế của người sử dụng báo cáo tài chính. Tính trọng yếu là một khái niệm quan trọng trong kiểm toán, giúp kiểm toán viên tập trung vào các vấn đề quan trọng nhất.

Kiểm toán tuân thủ (compliance audit) được thực hiện để đánh giá xem đơn vị có tuân thủ các luật lệ, quy định, hợp đồng, chính sách hoặc các tiêu chuẩn đã được thiết lập hay không. Mục tiêu là xác định mức độ tuân thủ và báo cáo về những điểm không tuân thủ (nếu có).

Mục tiêu chính của kiểm toán báo cáo tài chính là cung cấp một mức độ đảm bảo hợp lý cho người sử dụng báo cáo tài chính về việc báo cáo tài chính có trình bày trung thực và hợp lý hay không. Kiểm toán không nhằm mục đích phát hiện tất cả gian lận hoặc tư vấn quản lý, mặc dù kiểm toán có thể dẫn đến những phát hiện này.

Kiểm soát nội bộ là một quá trình, được thiết kế và thực hiện bởi ban quản lý, ban quản trị và các nhân viên khác, nhằm cung cấp sự đảm bảo hợp lý về việc đạt được các mục tiêu liên quan đến hoạt động, báo cáo và tuân thủ.

Gian lận báo cáo tài chính là loại gian lận liên quan đến việc cố ý trình bày sai lệch hoặc bỏ sót thông tin trong báo cáo tài chính để đánh lừa người sử dụng báo cáo. Tham ô tài sản liên quan đến việc biển thủ tài sản của công ty. Hối lộ và rửa tiền là các loại tội phạm kinh tế khác nhưng không trực tiếp liên quan đến trình bày sai lệch báo cáo tài chính.

Trách nhiệm chính của kiểm toán viên là cung cấp sự đảm bảo hợp lý rằng báo cáo tài chính không có sai sót trọng yếu, bao gồm cả sai sót do gian lận. Họ cần lập kế hoạch và thực hiện các thủ tục để có thể phát hiện gian lận trọng yếu và báo cáo khi phát hiện. Tuy nhiên, kiểm toán viên không có trách nhiệm ngăn chặn gian lận xảy ra trong tương lai; đây là trách nhiệm của ban quản lý và hệ thống kiểm soát nội bộ của đơn vị.

Rủi ro kiểm soát (control risk) là rủi ro sai sót trọng yếu có thể xảy ra và không được ngăn chặn hoặc phát hiện kịp thời bởi hệ thống kiểm soát nội bộ của đơn vị. Kiểm toán viên đánh giá rủi ro kiểm soát để xác định mức độ tin cậy mà họ có thể đặt vào hệ thống kiểm soát nội bộ khi giảm thiểu rủi ro sai sót trọng yếu trong báo cáo tài chính.

Trong kiểm toán, nhiều phương pháp chọn mẫu được sử dụng tùy thuộc vào mục tiêu kiểm toán và bản chất của khoản mục được kiểm tra. Các phương pháp phổ biến bao gồm chọn mẫu ngẫu nhiên (random sampling), chọn mẫu hệ thống (systematic sampling), và chọn mẫu theo khối (block sampling). Chọn mẫu phi thống kê (judgmental sampling) cũng được sử dụng.