Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Kiểm toán căn bản – Đề 1

Thủ tục đối chiếu (reconciliation) là việc so sánh dữ liệu từ hai hoặc nhiều nguồn khác nhau (ví dụ: sổ cái và bảng kê chi tiết, dữ liệu của đơn vị và dữ liệu từ bên thứ ba) để phát hiện các sai lệch hoặc khác biệt cần được điều tra thêm.

Bằng chứng kiểm toán thu thập từ bên thứ ba độc lập (ví dụ: xác nhận công nợ phải thu từ khách hàng) thường được coi là đáng tin cậy hơn vì nó có tính khách quan và ít bị ảnh hưởng bởi đơn vị được kiểm toán.

Kiểm tra chi tiết (tests of details) là các thủ tục kiểm toán nhằm thu thập bằng chứng về tính hiện hữu, quyền và nghĩa vụ, đánh giá, đầy đủ và trình bày của các số dư tài khoản, giao dịch và thuyết minh.

Báo cáo kiểm toán (audit report) chính thức bao gồm ý kiến kiểm toán, cơ sở của ý kiến, mô tả trách nhiệm của kiểm toán viên và ban quản lý. Thư quản lý (management letter) là một báo cáo riêng biệt, thường được gửi cho ban quản lý để thông báo về các điểm yếu kém trong kiểm soát nội bộ và các khuyến nghị cải thiện, không phải là một phần chính thức của báo cáo kiểm toán.

Ý kiến chấp nhận từng phần (qualified opinion) được đưa ra khi kiểm toán viên kết luận rằng báo cáo tài chính trình bày trung thực và hợp lý trên các khía cạnh trọng yếu, ngoại trừ ảnh hưởng của một hoặc một số vấn đề cụ thể (sai sót trọng yếu nhưng không lan tỏa, hoặc giới hạn phạm vi kiểm toán không lan tỏa).

Nguyên tắc tính bảo mật (confidentiality) yêu cầu kiểm toán viên phải bảo mật thông tin thu thập được trong quá trình kiểm toán và không được tiết lộ thông tin đó cho bên thứ ba mà không có sự cho phép của khách hàng, trừ khi có nghĩa vụ pháp lý hoặc nghề nghiệp phải công khai.

Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam (VSA) được xây dựng trên cơ sở Chuẩn mực kiểm toán quốc tế (ISA) do Liên đoàn Kế toán Quốc tế (IFAC) ban hành, có điều chỉnh để phù hợp với pháp luật và điều kiện thực tế Việt Nam.

Sai sót không trọng yếu không ảnh hưởng đến ý kiến kiểm toán. Tuy nhiên, kiểm toán viên vẫn nên thông báo cho ban quản lý về các sai sót này và khuyến nghị điều chỉnh. Các sai sót không trọng yếu có thể được ghi nhận trong thư quản lý để ban quản lý có thể xem xét và khắc phục.

Mục tiêu chính của kiểm toán báo cáo tài chính là cung cấp một ý kiến độc lập về việc liệu báo cáo tài chính có trình bày trung thực và hợp lý trên các khía cạnh trọng yếu, phù hợp với khuôn khổ lập pháp tài chính được áp dụng hay không.

Kiểm tra chứng từ gốc (vouching) là thủ tục kiểm toán trong đó kiểm toán viên kiểm tra từ sổ sách kế toán (ví dụ: nhật ký, sổ cái) ngược về chứng từ gốc (ví dụ: hóa đơn, phiếu thu, phiếu chi) để xác minh tính hiện hữu và phát sinh của các giao dịch được ghi nhận.

Điểm khác biệt chính giữa gian lận (fraud) và sai sót (error) là ý định. Gian lận là hành vi cố ý gây ra sai lệch trên báo cáo tài chính, trong khi sai sót là những sai phạm không cố ý.

Ý kiến chấp nhận toàn phần (unqualified opinion or clean opinion) là ý kiến kiểm toán được đưa ra khi kiểm toán viên kết luận rằng báo cáo tài chính trình bày trung thực và hợp lý trên các khía cạnh trọng yếu, phù hợp với khuôn khổ lập pháp tài chính được áp dụng.

Thư giải trình của Ban Giám đốc (management representation letter) là một tài liệu quan trọng, trong đó Ban Giám đốc xác nhận bằng văn bản các giải trình đã đưa ra cho kiểm toán viên trong quá trình kiểm toán. Nó cung cấp bằng chứng về các vấn đề quan trọng, đặc biệt là các vấn đề mang tính xét đoán hoặc ước tính.

Thu thập bằng chứng kiểm toán là công việc chính của giai đoạn thực hiện kiểm toán, diễn ra sau giai đoạn lập kế hoạch. Giai đoạn lập kế hoạch tập trung vào việc chuẩn bị và thiết kế cách tiếp cận kiểm toán.

Kiểm toán hoạt động (hay kiểm toán hoạt động và quản lý) được thiết kế để đánh giá tính kinh tế, hiệu quả và hiệu suất của các hoạt động của một tổ chức.

Khi phát hiện dấu hiệu nghi ngờ gian lận, kiểm toán viên có trách nhiệm thảo luận vấn đề này với cấp quản lý phù hợp trong đơn vị (thường là Ban Giám đốc hoặc Ủy ban Kiểm toán), đánh giá ảnh hưởng của gian lận (hoặc nghi ngờ gian lận) đến báo cáo tài chính và ý kiến kiểm toán, đồng thời xem xét các bước hành động tiếp theo phù hợp.

Thủ tục phân tích (analytical procedures) là việc đánh giá thông tin tài chính bằng cách nghiên cứu các mối quan hệ hợp lý giữa dữ liệu tài chính và phi tài chính. Nó thường được sử dụng trong giai đoạn lập kế hoạch và giai đoạn soát xét tổng quát để đánh giá rủi ro, xác định các xu hướng và biến động bất thường, từ đó tập trung kiểm toán vào các lĩnh vực rủi ro cao.

Mô hình rủi ro kiểm toán truyền thống bao gồm ba thành phần: rủi ro tiềm tàng (inherent risk), rủi ro kiểm soát (control risk), và rủi ro phát hiện (detection risk). Rủi ro kinh doanh là rủi ro mà đơn vị phải đối mặt trong hoạt động, không phải là một thành phần của rủi ro kiểm toán theo định nghĩa chuẩn mực.

Trọng yếu là khái niệm về tầm quan trọng tương đối của một sai sót hoặc thiếu sót thông tin. Thông tin được coi là trọng yếu nếu việc bỏ sót hoặc sai sót đó có thể ảnh hưởng đến quyết định kinh tế của người sử dụng báo cáo tài chính.

Ma trận kiểm soát (control matrix) là công cụ thường được sử dụng trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán, đặc biệt là khi đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ. Nó giúp kiểm toán viên xác định các rủi ro, kiểm soát hiện có và kiểm tra sự thiếu hụt kiểm soát.

Thủ tục xác nhận (confirmation) là việc kiểm toán viên yêu cầu bên thứ ba (ví dụ: khách hàng, nhà cung cấp, ngân hàng) xác nhận trực tiếp thông tin về số dư tài khoản hoặc giao dịch với đơn vị được kiểm toán. Nó đặc biệt hữu ích để kiểm tra tính hiện hữu của tài sản và nợ phải trả.

Mặc dù kiểm toán viên được đơn vị (thường là Ban Giám đốc hoặc Hội đồng quản trị) thuê và trả phí, nhưng 'khách hàng' thực sự của kiểm toán báo cáo tài chính là người sử dụng báo cáo tài chính. Mục tiêu của kiểm toán là cung cấp thông tin đáng tin cậy cho người sử dụng để họ đưa ra quyết định kinh tế.

Quan sát (observation) là thủ tục kiểm toán mà kiểm toán viên trực tiếp chứng kiến việc thực hiện một quy trình hoặc thủ tục nào đó của đơn vị. Nó thường được sử dụng để đánh giá việc vận hành của hệ thống kiểm soát nội bộ.

Theo khuôn khổ COSO về kiểm soát nội bộ, năm thành phần chính bao gồm: Môi trường kiểm soát, Đánh giá rủi ro, Hoạt động kiểm soát, Thông tin và Truyền thông, và Giám sát. Kiểm soát chất lượng sản phẩm không phải là một thành phần của kiểm soát nội bộ theo COSO.

Ý kiến trái ngược (adverse opinion) được đưa ra khi kiểm toán viên kết luận rằng báo cáo tài chính có sai sót trọng yếu và lan tỏa, làm cho báo cáo tài chính không trình bày trung thực và hợp lý trên các khía cạnh trọng yếu.

Kiểm toán nội bộ (internal audit) là hoạt động đánh giá độc lập, khách quan trong nội bộ tổ chức, được thực hiện bởi nhân viên của chính tổ chức đó. Mục tiêu là hỗ trợ tổ chức đạt được mục tiêu bằng cách đánh giá và cải thiện hiệu quả của các quy trình quản lý rủi ro, kiểm soát và quản trị.

Phỏng vấn (inquiry) là một thủ tục kiểm toán quan trọng nhằm thu thập thông tin và hiểu biết về hoạt động, hệ thống kiểm soát nội bộ và các vấn đề khác liên quan đến cuộc kiểm toán thông qua việc trao đổi với nhân viên của đơn vị được kiểm toán.

Ý kiến từ chối đưa ra ý kiến (disclaimer of opinion) được đưa ra khi kiểm toán viên không thể thu thập đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp để làm cơ sở đưa ra ý kiến và ảnh hưởng của vấn đề này là trọng yếu và lan tỏa đến báo cáo tài chính.

Tính độc lập của kiểm toán viên là nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp cơ bản. Nó bao gồm độc lập về tinh thần (khách quan) và độc lập về hình thức (tránh các mối quan hệ có thể ảnh hưởng đến tính khách quan), bao gồm việc không là nhân viên, không có lợi ích tài chính hoặc quan hệ kinh doanh đáng kể với đơn vị được kiểm toán.

Thư quản lý (management letter) là một báo cáo không chính thức mà kiểm toán viên gửi cho ban quản lý đơn vị sau khi kết thúc kiểm toán. Mục tiêu chính là thông báo về các điểm yếu kém trong hệ thống kiểm soát nội bộ đã phát hiện trong quá trình kiểm toán và đưa ra các khuyến nghị cải thiện.