Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Xuất nhập khẩu – Đề 5

Nhập khẩu giúp các quốc gia đang phát triển tiếp cận nguồn lực, công nghệ và hàng hóa tiên tiến, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế và nâng cao đời sống người dân. Các lựa chọn khác có thể là lợi ích thứ yếu hoặc không chính xác.

Điều kiện Marshall-Lerner cho biết rằng phá giá tiền tệ chỉ cải thiện cán cân thương mại nếu tổng độ co giãn của cầu nhập khẩu và cầu xuất khẩu theo giá trị tuyệt đối lớn hơn 1. Điều này đảm bảo rằng sự gia tăng về lượng xuất khẩu và giảm về lượng nhập khẩu sẽ đủ lớn để bù đắp cho việc giá trị xuất khẩu tính bằng ngoại tệ giảm xuống do phá giá.

Chuyển tiền (Remittance) là phương thức thanh toán mà nhà nhập khẩu thanh toán trước khi nhận hàng hoặc chứng từ. Rủi ro lớn nhất là nhà xuất khẩu có thể không giao hàng sau khi đã nhận được tiền thanh toán, hoặc giao hàng không đúng chất lượng/số lượng.

Cán cân thương mại (Balance of Trade) là hiệu số giữa giá trị xuất khẩu và nhập khẩu. Khi xuất khẩu lớn hơn nhập khẩu, quốc gia đó có thặng dư thương mại (trade surplus).

Quy tắc xuất xứ (Rules of Origin) là các quy định pháp lý để xác định nước xuất xứ của hàng hóa. Việc xác định xuất xứ quan trọng để áp dụng thuế quan ưu đãi theo các hiệp định thương mại, cũng như các biện pháp quản lý thương mại khác.

Xuất khẩu là việc hàng hóa được đưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc đưa vào khu vực đặc biệt (khu chế xuất) được coi là lãnh thổ hải quan riêng theo quy định của pháp luật. Bán hàng hóa tại thị trường nội địa không phải là hoạt động xuất khẩu.

Tập trung quá mức vào xuất khẩu có thể khiến các quốc gia đang phát triển bỏ quên việc phát triển thị trường nội địa, các ngành kinh tế khác, và phụ thuộc quá nhiều vào thị trường bên ngoài, dễ bị tổn thương khi kinh tế thế giới biến động.

Trợ cấp xuất khẩu là biện pháp khuyến khích xuất khẩu, không phải là biện pháp phòng vệ thương mại. Các biện pháp phòng vệ thương mại (chống bán phá giá, đối kháng, tự vệ) được WTO cho phép để bảo vệ ngành sản xuất trong nước khỏi cạnh tranh không lành mạnh từ hàng nhập khẩu.

Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice) là chứng từ thanh toán, thể hiện giá trị hàng hóa, không phải chứng từ vận tải. Vận đơn đường biển, vận đơn hàng không và giấy chứng nhận bảo hiểm đều liên quan đến quá trình vận chuyển hàng hóa.

Điều khoản thương mại (Terms of Trade) là tỷ lệ giữa chỉ số giá xuất khẩu và chỉ số giá nhập khẩu của một quốc gia. Nó phản ánh sức mua của hàng xuất khẩu tính bằng hàng nhập khẩu, cho biết quốc gia đó nhận được bao nhiêu hàng nhập khẩu cho mỗi đơn vị hàng xuất khẩu.

Khi nhu cầu xuất khẩu tăng, nhu cầu về đồng tiền của quốc gia xuất khẩu cũng tăng để thanh toán cho hàng hóa. Điều này làm tăng giá trị đồng tiền theo quy luật cung cầu trên thị trường ngoại hối.

Lạm phát cao làm tăng chi phí sản xuất, từ đó đẩy giá thành hàng hóa xuất khẩu lên cao, làm giảm khả năng cạnh tranh về giá trên thị trường quốc tế. Các yếu tố khác (mất giá đồng tiền, giảm chi phí, giảm thuế) thường có tác động ngược lại, tăng tính cạnh tranh.

Phá giá tiền tệ làm cho hàng hóa xuất khẩu của quốc gia đó trở nên rẻ hơn tương đối so với hàng hóa của các quốc gia khác trên thị trường quốc tế, từ đó tăng tính cạnh tranh và thúc đẩy xuất khẩu. Tuy nhiên, cũng làm cho hàng nhập khẩu đắt hơn.

Khu chế xuất (export processing zone) là khu công nghiệp chuyên sản xuất hàng xuất khẩu, được hưởng các ưu đãi đặc biệt về thuế và hải quan để thu hút đầu tư nước ngoài và thúc đẩy xuất khẩu, đóng vai trò quan trọng trong phát triển công nghiệp hướng ngoại.

Thuế giá trị gia tăng (VAT) là một loại thuế tiêu dùng, áp dụng chung cho cả hàng hóa sản xuất trong nước và nhập khẩu, không được coi là rào cản phi thuế quan. Hạn ngạch, tiêu chuẩn kỹ thuật, quy định nhãn mác... là các biện pháp phi thuế quan, hạn chế thương mại không thông qua thuế.

Thư tín dụng (L/C) đảm bảo thanh toán cho nhà xuất khẩu từ ngân hàng phát hành, giảm rủi ro không thanh toán. Tuy nhiên, quy trình phức tạp và chi phí cao có thể làm nhà nhập khẩu e ngại. Ghi sổ (Open Account) ngược lại, rủi ro cho xuất khẩu, lợi cho nhập khẩu.

WTO tập trung vào thương mại, giảm thiểu rào cản và giải quyết tranh chấp. Viện trợ tài chính thường là chức năng của các tổ chức khác như Ngân hàng Thế giới (WB) hoặc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF).

Mục tiêu chính của FTA là tự do hóa thương mại bằng cách giảm hoặc loại bỏ các rào cản thương mại, chủ yếu là thuế quan và các biện pháp phi thuế quan, để thúc đẩy trao đổi hàng hóa và dịch vụ.

Hiệu ứng J-curve (J-curve effect) mô tả hiện tượng cán cân thương mại có thể xấu đi trong ngắn hạn sau khi phá giá tiền tệ, trước khi cải thiện trong dài hạn. Điều này xảy ra do độ trễ trong phản ứng của lượng xuất nhập khẩu với thay đổi giá cả và do các hợp đồng đã ký kết trước đó.

Lý thuyết lợi thế so sánh của Ricardo tập trung vào sự khác biệt về chi phí cơ hội giữa các quốc gia. Quốc gia có chi phí cơ hội sản xuất một hàng hóa thấp hơn sẽ có lợi thế so sánh trong việc sản xuất và xuất khẩu hàng hóa đó.

Vận tải đường hàng không tuy chi phí cao nhưng có ưu điểm vượt trội về tốc độ, phù hợp với hàng hóa giá trị cao, dễ hư hỏng hoặc cần giao gấp cho các khoảng cách địa lý lớn.

Tái xuất khẩu là việc xuất khẩu trở lại hàng hóa đã được nhập khẩu vào một quốc gia trước đó, mà không trải qua quá trình chế biến sâu hoặc thay đổi bản chất tại quốc gia tái xuất. Đây là điểm khác biệt chính so với xuất khẩu thông thường.

Doanh nghiệp thương mại chuyên kinh doanh xuất nhập khẩu được thành lập với mục đích chính là thực hiện các hoạt động mua bán hàng hóa quốc tế, là đối tượng tham gia trực tiếp và chủ yếu vào lĩnh vực xuất nhập khẩu.

Nâng cao tiêu chuẩn kỹ thuật đối với hàng hóa nhập khẩu là biện pháp bảo hộ thương mại, hạn chế nhập khẩu, không phải biện pháp thúc đẩy xuất khẩu. Các biện pháp còn lại (trợ cấp, giảm thuế, xúc tiến thương mại) đều nhằm khuyến khích và hỗ trợ hoạt động xuất khẩu.

Incoterms (International Commercial Terms) là bộ quy tắc quốc tế xác định rõ trách nhiệm, chi phí và rủi ro giữa người bán và người mua trong quá trình giao nhận hàng hóa quốc tế, bao gồm vận chuyển, bảo hiểm, thủ tục hải quan...

Bảo hộ mậu dịch (trade protectionism) là chính sách của chính phủ nhằm bảo vệ ngành sản xuất trong nước khỏi cạnh tranh từ hàng nhập khẩu, thông qua các biện pháp như thuế quan, hạn ngạch, hàng rào kỹ thuật... để hạn chế nhập khẩu.

Rủi ro tỷ giá hối đoái (exchange rate risk) xuất hiện khi có độ trễ giữa thời điểm giao dịch (ký hợp đồng) và thời điểm thanh toán, và tỷ giá hối đoái biến động trong khoảng thời gian đó, gây ra lợi nhuận hoặc thua lỗ do chênh lệch tỷ giá.

Xuất khẩu ủy thác (entrusted export) là hình thức xuất khẩu mà doanh nghiệp ủy thác cho một đơn vị khác (thường là công ty chuyên kinh doanh xuất nhập khẩu) thực hiện các thủ tục xuất khẩu và bán hàng hóa ra nước ngoài. Doanh nghiệp ủy thác không cần trực tiếp giao dịch với người mua nước ngoài.

Hạn ngạch xuất khẩu (export quota) là biện pháp hạn chế số lượng hàng hóa được phép xuất khẩu. Mục đích chính thường là bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, đảm bảo nguồn cung trong nước, hoặc thực hiện các cam kết quốc tế về hạn chế xuất khẩu một số mặt hàng.

Thuế nhập khẩu là một loại thuế đánh vào hàng hóa nhập khẩu, làm tăng giá thành và hạn chế nhập khẩu, do đó là một rào cản THUẾ quan. Các lựa chọn khác là rào cản phi thuế quan.