Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Hồi sức cấp cứu – Đề 7

Hướng dẫn hiện tại về CPR cho người lớn khuyến nghị tỷ lệ ép tim trên thổi ngạt là 30:2, không phụ thuộc vào số lượng người cứu hộ (một hoặc hai người).

Các dấu hiệu cho thấy CPR có hiệu quả bao gồm lồng ngực di động khi thổi ngạt (cho thấy thông khí vào phổi) và có mạch nảy khi ép tim (cho thấy tuần hoàn nhân tạo). Các dấu hiệu khác như ho, hồng hào da, hoặc đồng tử co lại có thể xuất hiện nhưng không phải là dấu hiệu trực tiếp và đáng tin cậy ngay lập tức của CPR hiệu quả.

Độ sâu ép tim được khuyến nghị cho CPR ở người lớn là ít nhất 5 cm (khoảng 2 inch), và không quá 6 cm. Đảm bảo lực ép đủ mạnh để tạo ra dòng máu lưu thông.

Hạn chế dịch truyền tĩnh mạch không phải là một phần của quy trình chăm sóc sau ngừng tim. Thực tế, việc duy trì huyết áp và tưới máu cơ quan sau ngừng tim là quan trọng, và có thể cần truyền dịch. Các biện pháp khác như kiểm soát thân nhiệt, tối ưu hóa thông khí và oxy hóa, và điều trị nguyên nhân gây ngừng tim đều là các phần quan trọng của chăm sóc sau ngừng tim.

'5H' và '5T' là mnemonic trong ACLS để nhớ các nguyên nhân có thể đảo ngược của ngừng tim: 5H (Hypovolemia, Hypoxia, Hydrogen ion [acidosis], Hypo/Hyperkalemia, Hypothermia) và 5T (Tension pneumothorax, Tamponade, Toxins, Thrombosis [pulmonary], Thrombosis [coronary]).

Trong trường hợp ngừng tim do đuối nước, ưu tiên hàng đầu là thông khí và cung cấp oxy. Tình trạng thiếu oxy là nguyên nhân chính gây ngừng tim trong đuối nước. Ép bụng không còn được khuyến cáo thường quy vì hiệu quả hạn chế và có thể gây chậm trễ việc thông khí.

Việc 'cho phép lồng ngực nở hoàn toàn' giữa các lần ép tim rất quan trọng vì nó tạo áp lực âm trong lồng ngực. Áp lực âm này giúp máu tĩnh mạch trở về tim tốt hơn (tăng tiền gánh), từ đó cải thiện hiệu quả của tuần hoàn nhân tạo trong CPR.

Sốc điện không đồng bộ (Defibrillation) là loại sốc điện được ưu tiên sử dụng cho các rối loạn nhịp tim nguy hiểm như nhịp nhanh thất vô mạch hoặc rung thất. Mục tiêu là khử cực toàn bộ cơ tim để nhịp tim có thể tái lập lại nhịp xoang bình thường.

Đối với trẻ sơ sinh, vị trí ép tim được khuyến nghị là dùng hai ngón tay ép ở giữa xương ức, ngay dưới đường liên núm vú. Vị trí này phù hợp với kích thước nhỏ của lồng ngực trẻ sơ sinh và đảm bảo ép trực tiếp lên tim.

Tần số ép tim được khuyến nghị trong CPR cho người lớn là từ 100 đến 120 lần mỗi phút. Tần số này đảm bảo hiệu quả tuần hoàn nhân tạo mà không gây mệt mỏi quá nhanh cho người cứu hộ.

Trong quy trình ABC của hồi sức cấp cứu, 'B' là viết tắt của 'Breathing' (Hô hấp), sau 'Airway' (Đường thở - A) và trước 'Circulation' (Tuần hoàn - C). Đảm bảo đường thở thông thoáng, sau đó kiểm tra và hỗ trợ hô hấp là bước quan trọng tiếp theo.

Nghiệm pháp ấn hàm không phải là phương pháp xử trí ban đầu tắc nghẽn đường thở do dị vật ở người lớn còn tỉnh táo. Các biện pháp ban đầu bao gồm khuyến khích bệnh nhân ho mạnh, vỗ lưng (5 lần), và nếu không hiệu quả thì thực hiện ép bụng (Heimlich maneuver). Ấn hàm chủ yếu dùng để mở đường thở ở bệnh nhân bất tỉnh.

Vị trí đặt bản điện cực (pads) khử rung tim bằng tay thường được khuyến nghị là ở vị trí 'mỏm tim - xương ức' (apex-sternum), tức là dưới xương đòn phải và mỏm tim (mỏm xương sườn trái thứ 5 đường trung đòn). Vị trí này giúp dòng điện đi qua tim một cách hiệu quả nhất.

Thời gian vàng để thực hiện CPR và khử rung tim trong trường hợp ngừng tim ngoại viện là trong vòng 3-5 phút kể từ khi ngừng tim. Càng trì hoãn, cơ hội sống sót của bệnh nhân càng giảm đáng kể do thiếu oxy lên não và các cơ quan khác.

Khi sử dụng mặt nạ túi van (BVM), điều quan trọng nhất để đảm bảo thông khí hiệu quả là tạo được độ kín khít tốt giữa mặt nạ và mặt bệnh nhân. Rò rỉ khí sẽ làm giảm lượng khí đưa vào phổi và giảm hiệu quả thông khí.

Đặt nội khí quản trong cấp cứu ngừng tuần hoàn thường được thực hiện sau khi CPR cơ bản (ép tim, thổi ngạt) không hiệu quả và khi có nhân viên y tế có kỹ năng đặt nội khí quản. Mục đích là để đảm bảo đường thở thông thoáng và cung cấp thông khí hiệu quả hơn, đặc biệt khi CPR kéo dài.

Nỗ lực hồi sức cấp cứu nên ngừng khi có dấu hiệu rõ ràng của tử vong không thể đảo ngược (như cứng tử thi), khi người cứu hộ kiệt sức và không có hỗ trợ thay thế, hoặc khi có y lệnh DNR (Do Not Resuscitate) hợp lệ. Thời gian CPR không hiệu quả không phải là tiêu chí duy nhất, cần xem xét toàn diện tình hình.

Không nên ngừng ép tim để kiểm tra mạch sau mỗi chu kỳ CPR trừ khi có dấu hiệu rõ ràng của sự phục hồi tuần hoàn (ví dụ, bệnh nhân cử động, thở lại). Việc ngừng ép tim quá thường xuyên sẽ làm giảm hiệu quả của CPR. Nên ép tim liên tục và mạnh, giảm thiểu gián đoạn.

Nghiệm pháp Heimlich (ép bụng) được sử dụng khi một người lớn bị nghẹn đường thở do dị vật. Các thao tác ép bụng mạnh và nhanh giúp tống dị vật ra khỏi đường thở.

Sau khi hồi sức thành công và bệnh nhân có mạch trở lại, bước tiếp theo quan trọng nhất là nhanh chóng chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế có khả năng chăm sóc chuyên sâu. Bệnh nhân cần được theo dõi và điều trị tiếp tục để ổn định tình trạng và phòng ngừa tái phát ngừng tim.

Tỷ lệ ép tim và thổi ngạt được khuyến nghị cho CPR ở trẻ em (từ 1 tuổi đến tuổi dậy thì) khi có một người cứu hộ là 30:2, tương tự như người lớn. Tuy nhiên, nếu có hai người cứu hộ, tỷ lệ là 15:2.

Đối với bệnh nhân nghi ngờ chấn thương cột sống cổ, nghiệm pháp ấn hàm (Jaw thrust) được ưu tiên sử dụng để mở đường thở. Nghiệm pháp này giúp mở đường thở mà không gây ngửa cổ, giảm nguy cơ làm trầm trọng thêm tổn thương cột sống cổ.

Adrenaline (Epinephrine) thường được xem xét sử dụng trong cấp cứu ngừng tuần hoàn nếu CPR cơ bản và sốc điện (nếu có chỉ định cho các nhịp sốc được) không thành công. Nó không phải là thuốc được dùng ngay lập tức khi ngừng tim, mà là một biện pháp hỗ trợ khi các biện pháp ban đầu không hiệu quả.

Biện pháp đơn giản và hiệu quả nhất để mở đường thở cho bệnh nhân bất tỉnh, trừ khi nghi ngờ chấn thương cột sống cổ, là ngửa đầu và nâng cằm. Thao tác này giúp nâng lưỡi ra khỏi phía sau họng, mở thông đường thở.

Mục tiêu chính của CPR không phải là khởi động lại tim ngay lập tức (mặc dù đó là kết quả mong muốn), mà là duy trì sự sống bằng cách cung cấp tuần hoàn và oxy hóa nhân tạo cho đến khi có can thiệp y tế chuyên nghiệp hơn.

Trước khi nhấn nút 'shock' trên máy khử rung tim tự động (AED), điều quan trọng nhất là phải đảm bảo không ai chạm vào bệnh nhân. Điều này để tránh người cứu hộ hoặc người xung quanh bị điện giật trong quá trình sốc điện.

Vị trí ép tim chính xác ở người lớn là nửa dưới xương ức, nằm ở giữa hai núm vú. Vị trí này đảm bảo ép trực tiếp lên tim để tạo ra tuần hoàn nhân tạo hiệu quả.

Adrenaline (Epinephrine) là thuốc thường được sử dụng trong cấp cứu ngừng tuần hoàn. Nó là một chất co mạch mạnh và kích thích tim, giúp tăng cường sức co bóp của tim và tăng huyết áp, cải thiện lưu lượng máu đến não và tim trong quá trình CPR.

Trong cấp cứu ngừng tuần hoàn, ECG được sử dụng chủ yếu để xác định loại rối loạn nhịp tim. Quan trọng nhất là phân biệt giữa các nhịp có thể sốc điện được (như rung thất, nhịp nhanh thất vô mạch) và các nhịp không sốc điện được (như vô tâm thu, hoạt động điện vô mạch). Quyết định sốc điện hay không phụ thuộc vào loại nhịp tim trên ECG.

CPR có thể bị chống chỉ định trong trường hợp bệnh nhân có bằng chứng rõ ràng về tử vong sinh học không thể đảo ngược, như cứng tử thi, tím tái hoàn toàn, hoặc đầu lìa khỏi thân. Trong các trường hợp khác như hạ thân nhiệt, sống thực vật, hoặc ngộ độc thuốc, CPR vẫn có thể được xem xét.