Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Bảo hiểm đại cương – Đề 14

Bảo hiểm là cơ chế chuyển giao rủi ro tiềm ẩn từ cá nhân, tổ chức (người được bảo hiểm) sang công ty bảo hiểm. Công ty bảo hiểm sẽ gánh chịu rủi ro này và bồi thường khi sự kiện bảo hiểm xảy ra theo điều khoản hợp đồng.

Tái bảo hiểm là hình thức công ty bảo hiểm gốc mua bảo hiểm từ một công ty bảo hiểm khác (công ty tái bảo hiểm) để chia sẻ rủi ro. Mục đích chính là giúp công ty bảo hiểm gốc giảm thiểu rủi ro và đảm bảo khả năng thanh toán khi phải đối mặt với các tổn thất lớn, vượt quá khả năng tài chính của mình.

Giám định tổn thất là quá trình xác minh mức độ, nguyên nhân và giá trị thiệt hại thực tế của đối tượng được bảo hiểm khi xảy ra sự kiện bảo hiểm. Công việc này thường do công ty bảo hiểm hoặc các tổ chức giám định độc lập được công ty bảo hiểm ủy quyền thực hiện để đảm bảo tính khách quan và chuyên nghiệp.

Nguyên tắc 'Quyền lợi có thể được bảo hiểm' yêu cầu người mua bảo hiểm phải có mối quan hệ hoặc quyền lợi hợp pháp với đối tượng được bảo hiểm. Điều này nhằm ngăn chặn việc mua bảo hiểm với mục đích trục lợi khi sự kiện bảo hiểm xảy ra, ví dụ như mua bảo hiểm cho tài sản của người không liên quan và mong muốn tài sản đó bị tổn thất để nhận tiền bồi thường.

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự bảo vệ người được bảo hiểm khỏi trách nhiệm pháp lý phải bồi thường cho bên thứ ba khi gây ra thiệt hại về tài sản, sức khỏe hoặc tính mạng cho bên thứ ba đó. Đối tượng bảo hiểm không phải là tài sản hay sức khỏe của người được bảo hiểm mà chính là trách nhiệm pháp lý của họ.

Nguyên tắc thế quyền cho phép công ty bảo hiểm, sau khi đã bồi thường cho người được bảo hiểm do tổn thất gây ra bởi bên thứ ba, có quyền thay mặt người được bảo hiểm để đòi bồi thường từ bên thứ ba đó. Mục đích là tránh việc người được bảo hiểm nhận được bồi thường trùng lặp từ cả công ty bảo hiểm và bên thứ ba gây ra tổn thất.

Thẩm định bảo hiểm là quá trình quan trọng để công ty bảo hiểm đánh giá rủi ro của từng khách hàng hoặc đối tượng bảo hiểm, từ đó quyết định có chấp nhận bảo hiểm hay không, và nếu chấp nhận thì xác định các điều khoản, điều kiện và phí bảo hiểm phù hợp với mức độ rủi ro đã đánh giá.

Thời hiệu khởi kiện là khoảng thời gian pháp luật quy định mà bên mua bảo hiểm (hoặc người được bảo hiểm) có quyền khởi kiện ra tòa án để yêu cầu giải quyết các tranh chấp phát sinh từ hợp đồng bảo hiểm. Sau thời hạn này, quyền khởi kiện có thể mất đi.

Tổn thất chung là một nguyên tắc đặc thù trong bảo hiểm hàng hải, xảy ra khi thuyền trưởng hoặc người có thẩm quyền ra quyết định hy sinh một phần tài sản chung (ví dụ, vứt hàng hóa xuống biển) để cứu tàu và các tài sản còn lại khỏi một nguy hiểm chung (ví dụ, bão lớn). Chi phí tổn thất chung sẽ được phân bổ cho tất cả các bên có lợi ích trong chuyến hành trình (chủ tàu, chủ hàng).

Theo đối tượng bảo hiểm, bảo hiểm được phân thành hai loại chính: bảo hiểm nhân thọ (đối tượng là tính mạng, sức khỏe, tuổi thọ con người) và bảo hiểm phi nhân thọ (đối tượng là tài sản, trách nhiệm dân sự và các rủi ro khác không thuộc nhân thọ).

Sự khác biệt cơ bản nhất nằm ở đối tượng bảo hiểm. Bảo hiểm nhân thọ bảo vệ con người (tính mạng, sức khỏe, tuổi thọ), trong khi bảo hiểm phi nhân thọ bảo vệ tài sản, trách nhiệm dân sự và các rủi ro khác không liên quan trực tiếp đến tính mạng con người.

Nguyên tắc trung thực tuyệt đối là nền tảng của hợp đồng bảo hiểm, yêu cầu cả công ty bảo hiểm và người mua bảo hiểm phải hoàn toàn trung thực và minh bạch trong việc cung cấp thông tin. Người mua bảo hiểm phải khai báo chính xác các thông tin về rủi ro, và công ty bảo hiểm phải cung cấp thông tin đầy đủ, rõ ràng về sản phẩm và điều khoản hợp đồng.

Rủi ro thuần túy chỉ có khả năng xảy ra tổn thất hoặc không có tổn thất (ví dụ, cháy nhà, tai nạn), và đây là loại rủi ro mà bảo hiểm hướng tới. Rủi ro suy đoán có thể dẫn đến cả lợi nhuận và tổn thất (ví dụ, đầu tư chứng khoán, kinh doanh), và thường không thuộc phạm vi bảo hiểm truyền thống.

Mô hình đại lý độc quyền (hoặc đại lý duy nhất) là hình thức phân phối mà đại lý chỉ được phép ký hợp đồng đại lý và bán sản phẩm bảo hiểm của một công ty bảo hiểm duy nhất. Mô hình này giúp công ty bảo hiểm kiểm soát chặt chẽ kênh phân phối và đảm bảo tính chuyên nghiệp của đại lý.

Nguyên tắc bồi thường nhằm mục đích đưa người được bảo hiểm trở lại trạng thái tài chính ban đầu trước khi tổn thất xảy ra, không làm cho họ có lợi từ sự kiện bảo hiểm. Điều này khác với bảo hiểm nhân thọ, nơi giá trị sinh mạng con người là vô giá và không thể 'bồi thường' theo nghĩa khôi phục nguyên trạng tài chính.

Phí bảo hiểm được tính toán chủ yếu dựa trên mức độ rủi ro mà đối tượng được bảo hiểm mang lại. Rủi ro càng cao, khả năng xảy ra sự kiện bảo hiểm và mức độ tổn thất càng lớn, thì phí bảo hiểm càng cao để bù đắp cho rủi ro đó. Các yếu tố khác cũng có ảnh hưởng nhưng mức độ rủi ro là yếu tố quyết định nhất.

Sản phẩm bảo hiểm mang tính vô hình (khách hàng mua sự bảo vệ rủi ro chứ không phải vật chất hữu hình), tính chất dịch vụ (cung cấp sự an tâm và hỗ trợ khi có sự kiện bảo hiểm) và tính đối ứng (quan hệ hai chiều giữa người mua và công ty bảo hiểm). Tuy nhiên, sản phẩm bảo hiểm KHÔNG có tính đồng nhất cao, mà rất đa dạng về loại hình, điều khoản, phạm vi bảo hiểm để đáp ứng nhu cầu khác nhau của khách hàng.

Bảo hiểm vật chất xe cơ giới (thường gọi là bảo hiểm thân vỏ) là loại hình bảo hiểm chi trả các thiệt hại vật chất cho chính chiếc xe được bảo hiểm, bao gồm thân vỏ, máy móc, thiết bị trên xe khi xảy ra các sự cố như tai nạn, va chạm, lật đổ, cháy nổ, thiên tai, mất cắp,... Bảo hiểm trách nhiệm dân sự liên quan đến trách nhiệm đối với bên thứ ba.

Điều khoản tự miễn thường có khấu trừ (mức miễn thường) quy định rằng người được bảo hiểm sẽ tự chịu một phần tổn thất ban đầu, công ty bảo hiểm chỉ bồi thường phần tổn thất vượt quá mức miễn thường đó. Điều này giúp giảm phí bảo hiểm vì công ty bảo hiểm giảm được chi phí giải quyết các tổn thất nhỏ và khuyến khích người được bảo hiểm tự quản lý các rủi ro nhỏ.

Rủi ro đạo đức phát sinh khi người được bảo hiểm, sau khi có bảo hiểm, có thể thay đổi hành vi theo hướng bất lợi cho công ty bảo hiểm, ví dụ như cẩu thả hơn trong việc phòng ngừa rủi ro hoặc thậm chí cố ý gây ra sự kiện bảo hiểm để nhận tiền bồi thường.

Bảo hiểm gián đoạn kinh doanh được thiết kế để bảo vệ doanh nghiệp khỏi những tổn thất về lợi nhuận và chi phí phát sinh thêm khi hoạt động kinh doanh bị gián đoạn do các sự cố được bảo hiểm (như cháy nổ, thiên tai). Loại bảo hiểm này giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động sau sự cố và phục hồi nhanh chóng.

Bảo hiểm tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp là loại hình bảo hiểm bắt buộc ở nhiều quốc gia, nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động khi họ gặp phải tai nạn hoặc mắc bệnh liên quan đến công việc. Các loại bảo hiểm khác như y tế, thất nghiệp, tai nạn con người có phạm vi bảo vệ rộng hơn hoặc mục đích khác.

Đại lý bảo hiểm là cá nhân hoặc tổ chức được công ty bảo hiểm ủy quyền để thực hiện các hoạt động trung gian bảo hiểm, bao gồm tư vấn, giới thiệu, chào bán sản phẩm bảo hiểm, thu xếp giao kết hợp đồng bảo hiểm và thu phí bảo hiểm. Đại lý bảo hiểm đóng vai trò quan trọng trong việc phân phối sản phẩm bảo hiểm đến khách hàng.

Điều khoản loại trừ quy định rõ những trường hợp cụ thể mà công ty bảo hiểm sẽ không chịu trách nhiệm bồi thường, ngay cả khi sự kiện đó gây tổn thất cho đối tượng được bảo hiểm. Điều này giúp xác định rõ phạm vi trách nhiệm của công ty bảo hiểm và quyền lợi của người được bảo hiểm.

Bên mua bảo hiểm có trách nhiệm chính là cung cấp thông tin chính xác và đầy đủ về đối tượng bảo hiểm để công ty bảo hiểm đánh giá rủi ro và xác định phí bảo hiểm. Đồng thời, bên mua bảo hiểm phải thực hiện nghĩa vụ đóng phí bảo hiểm theo thỏa thuận trong hợp đồng.

Phí bảo hiểm sức khỏe được xác định dựa trên các yếu tố liên quan trực tiếp đến rủi ro về sức khỏe và khả năng phát sinh chi phí y tế, như tuổi tác, tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh, nghề nghiệp và lối sống. Giá trị tài sản không phải là yếu tố trực tiếp ảnh hưởng đến rủi ro sức khỏe và do đó ít liên quan đến phí bảo hiểm sức khỏe.

Kênh bán bảo hiểm trực tuyến (qua website, app...) mang lại sự tiện lợi và nhanh chóng cho khách hàng trong việc tìm hiểu, so sánh và mua sản phẩm bảo hiểm. Khách hàng có thể thực hiện mọi thủ tục trực tuyến, tiết kiệm thời gian và công sức. Tuy nhiên, tư vấn chuyên sâu trực tiếp và hỗ trợ bồi thường có thể không bằng kênh truyền thống.

Giá trị bảo hiểm trong bảo hiểm tài sản thường được xác định dựa trên giá trị thị trường hiện tại của tài sản vào thời điểm mua bảo hiểm. Điều này phản ánh giá trị thực tế của tài sản và là cơ sở để tính phí bảo hiểm và bồi thường khi có tổn thất. Tuy nhiên, tùy loại hình bảo hiểm và thỏa thuận, giá trị bảo hiểm có thể được xác định theo các cách khác nhau.

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới là loại hình bảo hiểm bắt buộc ở Việt Nam, nhằm bảo vệ quyền lợi của bên thứ ba bị thiệt hại do xe cơ giới gây ra. Các loại bảo hiểm khác như bảo hiểm hỏa hoạn, sức khỏe, du lịch thường là bảo hiểm tự nguyện.

Đồng bảo hiểm là điều khoản trong hợp đồng bảo hiểm quy định rằng người được bảo hiểm sẽ phải tự chịu một tỷ lệ phần trăm nhất định của tổn thất, phần còn lại sẽ do công ty bảo hiểm bồi thường. Mục đích của đồng bảo hiểm là khuyến khích người được bảo hiểm cẩn trọng hơn trong việc phòng ngừa và hạn chế tổn thất.