Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Bảo hiểm đại cương – Đề 8

Nguyên tắc khoán (Valued Policy) áp dụng cho một số loại bảo hiểm tài sản (như bảo hiểm nghệ thuật, đồ cổ), trong đó giá trị tài sản được bảo hiểm được thỏa thuận và ấn định trước ngay khi ký kết hợp đồng, và đây là cơ sở để bồi thường khi xảy ra tổn thất toàn bộ.

Tái bảo hiểm là hoạt động mà một doanh nghiệp bảo hiểm (nhà tái bảo hiểm) nhận bảo hiểm lại một phần trách nhiệm bảo hiểm của doanh nghiệp bảo hiểm khác (doanh nghiệp bảo hiểm gốc).

Khi sự kiện bảo hiểm xảy ra, nghĩa vụ đầu tiên và quan trọng nhất của người được bảo hiểm là phải thông báo ngay lập tức cho doanh nghiệp bảo hiểm theo thời gian quy định trong hợp đồng. Điều này giúp doanh nghiệp bảo hiểm có thể kịp thời xác minh tổn thất và tiến hành các thủ tục bồi thường.

Giảm thiểu rủi ro (risk mitigation) là quá trình thực hiện các biện pháp chủ động để giảm khả năng xảy ra rủi ro hoặc giảm mức độ thiệt hại khi rủi ro xảy ra. Ví dụ: lắp đặt hệ thống báo cháy, trang bị thiết bị an toàn.

Thời hạn chờ (waiting period) là một khoảng thời gian quy định trong hợp đồng bảo hiểm, trong thời gian này, nếu sự kiện bảo hiểm xảy ra, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ không có trách nhiệm bồi thường. Thời hạn chờ thường áp dụng cho một số loại bảo hiểm như bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm thai sản để hạn chế rủi ro lựa chọn ngược.

Số tiền bảo hiểm là mức trách nhiệm tối đa của doanh nghiệp bảo hiểm khi sự kiện bảo hiểm xảy ra, giới hạn số tiền bồi thường mà người được bảo hiểm có thể nhận.

Sản phẩm bảo hiểm có tính vô hình (intangible), không phải hữu hình. Các đặc điểm khác như chuyển giao rủi ro, bồi thường và dựa trên nguyên tắc số đông (law of large numbers) là đặc điểm chung của bảo hiểm.

Giới hạn trách nhiệm (limit of liability) trong bảo hiểm trách nhiệm dân sự là mức trách nhiệm tối đa mà doanh nghiệp bảo hiểm sẽ chịu trách nhiệm bồi thường cho các thiệt hại phát sinh từ trách nhiệm dân sự của người được bảo hiểm, thường được quy định cho mỗi sự kiện hoặc trong một thời kỳ nhất định.

Theo nguyên tắc bồi thường và giới hạn trách nhiệm của số tiền bảo hiểm, người được bảo hiểm sẽ chỉ được bồi thường tối đa bằng số tiền bảo hiểm đã mua, trong trường hợp này là 1.5 tỷ đồng, ngay cả khi giá trị tổn thất thực tế là 2 tỷ đồng.

Điều khoản loại trừ trách nhiệm bảo hiểm quy định rõ những trường hợp cụ thể mà doanh nghiệp bảo hiểm sẽ không chịu trách nhiệm bồi thường, giúp giới hạn rủi ro và xác định rõ phạm vi bảo hiểm.

Bảo hiểm tài sản và bảo hiểm trách nhiệm dân sự thường yêu cầu giám định tổn thất để xác định nguyên nhân, mức độ và giá trị tổn thất trước khi tiến hành bồi thường. Giám định tổn thất đảm bảo việc bồi thường được thực hiện công bằng và chính xác.

Bảo hiểm trách nhiệm dân sự bảo vệ người được bảo hiểm khỏi trách nhiệm pháp lý bồi thường thiệt hại về người và tài sản cho bên thứ ba do hành vi vô ý hoặc sơ suất của người được bảo hiểm gây ra.

Trong bảo hiểm nhân thọ, 'người được bảo hiểm' là cá nhân có tính mạng, sức khỏe được bảo vệ, còn 'người thụ hưởng' là cá nhân hoặc tổ chức được chỉ định để nhận quyền lợi bảo hiểm khi người được bảo hiểm gặp rủi ro (thường là tử vong hoặc thương tật).

Mục tiêu chính của bảo hiểm là cung cấp sự bảo vệ tài chính, ổn định kinh tế xã hội và huy động vốn. Mục tiêu tạo lợi nhuận cho doanh nghiệp bảo hiểm là cần thiết nhưng không phải là mục tiêu 'bằng mọi giá', mà phải đảm bảo tính bền vững và công bằng của hoạt động bảo hiểm.

Phí bảo hiểm chủ yếu được xác định dựa trên đánh giá mức độ rủi ro (khả năng xảy ra và mức độ nghiêm trọng của tổn thất) và chi phí hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm (bao gồm chi phí quản lý, chi phí bồi thường dự kiến, lợi nhuận hợp lý).

Rủi ro đạo đức (moral hazard) phát sinh khi người được bảo hiểm có hành vi thay đổi theo hướng bất lợi cho doanh nghiệp bảo hiểm sau khi đã có bảo hiểm, ví dụ như giảm mức độ cẩn trọng hoặc cố ý gây ra sự kiện bảo hiểm để trục lợi.

Tính ngẫu nhiên (fortuitousness) của rủi ro là một trong những yếu tố quan trọng để một rủi ro có thể được bảo hiểm. Nó có nghĩa là sự kiện rủi ro phải xảy ra một cách bất ngờ, không lường trước được về thời gian, địa điểm và mức độ thiệt hại đối với người được bảo hiểm.

Doanh nghiệp bảo hiểm có quyền từ chối bồi thường trong các trường hợp được quy định rõ trong hợp đồng và luật pháp, phổ biến nhất là khi sự kiện bảo hiểm xảy ra do hành vi cố ý của người được bảo hiểm (ví dụ: tự tử trong bảo hiểm nhân thọ sau thời gian chờ) hoặc thuộc các điều khoản loại trừ trách nhiệm đã được thỏa thuận trong hợp đồng.

Nguyên tắc trung thực tuyệt đối yêu cầu bên mua bảo hiểm phải cung cấp thông tin đầy đủ và trung thực về rủi ro được bảo hiểm để doanh nghiệp bảo hiểm đánh giá và định phí chính xác.

Nguyên tắc quyền lợi có thể bảo hiểm (Insurable Interest) đòi hỏi người mua bảo hiểm phải có quyền lợi hợp pháp đối với đối tượng được bảo hiểm, tức là phải chịu thiệt hại tài chính nếu đối tượng đó bị tổn thất.

Đánh giá rủi ro giúp doanh nghiệp bảo hiểm xác định khả năng xảy ra và mức độ nghiêm trọng của rủi ro, từ đó định phí bảo hiểm một cách công bằng và tương xứng với mức độ rủi ro mà họ chấp nhận.

Tái tục hợp đồng bảo hiểm (renewal) là việc gia hạn hiệu lực của hợp đồng bảo hiểm hiện tại sau khi hợp đồng đó đã hết thời hạn, thường với các điều khoản và điều kiện tương tự hoặc có điều chỉnh.

Nguyên tắc bồi thường (indemnity) nhằm đảm bảo người được bảo hiểm chỉ được bồi thường ở mức độ thiệt hại thực tế, không được lợi nhuận từ sự kiện bảo hiểm. Điều này ngăn chặn hành vi trục lợi bảo hiểm và duy trì tính công bằng của hệ thống bảo hiểm.

Đồng bảo hiểm (co-insurance) là việc chia sẻ trách nhiệm bảo hiểm giữa doanh nghiệp bảo hiểm và người được bảo hiểm. Tái bảo hiểm (reinsurance) là việc chia sẻ rủi ro giữa các doanh nghiệp bảo hiểm với nhau, giúp phân tán rủi ro trong ngành bảo hiểm.

Bảo hiểm tự nguyện là loại hình bảo hiểm mà việc tham gia hoàn toàn dựa trên ý muốn và nhu cầu của cá nhân hoặc tổ chức. Ngược lại, bảo hiểm bắt buộc là loại hình mà pháp luật quy định mọi đối tượng đủ điều kiện phải tham gia để bảo vệ lợi ích công cộng và xã hội.

Rủi ro 'có thể bảo hiểm' là rủi ro đáp ứng các tiêu chí nhất định (như tính ngẫu nhiên, khả năng đo lường, tính đồng nhất, v.v.) và có thể được doanh nghiệp bảo hiểm chấp nhận bảo hiểm, tức là chuyển giao rủi ro từ người được bảo hiểm sang doanh nghiệp bảo hiểm.

Tổn thất bộ phận (partial loss) chỉ làm giảm một phần giá trị tài sản được bảo hiểm, trong khi tổn thất toàn bộ (total loss) dẫn đến mất hoàn toàn tài sản hoặc chi phí sửa chữa vượt quá giá trị còn lại của tài sản.

Phí bảo hiểm được xác định dựa trên cả tần suất (khả năng xảy ra) và mức độ nghiêm trọng (mức độ thiệt hại) của rủi ro. Rủi ro có tần suất xảy ra cao và/hoặc mức độ nghiêm trọng lớn sẽ có phí bảo hiểm cao hơn để bù đắp cho khả năng chi trả bồi thường lớn hơn.

Bản chất của bảo hiểm là cơ chế chuyển giao rủi ro từ cá nhân hoặc tổ chức sang doanh nghiệp bảo hiểm, đồng thời dựa trên nguyên tắc số đông để chia sẻ tổn thất giữa những người có cùng loại rủi ro, giúp giảm thiểu tác động tài chính của rủi ro đối với mỗi cá nhân.

Ưu điểm lớn nhất của bảo hiểm là giúp cá nhân và tổ chức giảm thiểu rủi ro tài chính khi gặp phải các sự kiện không lường trước được. Bảo hiểm không loại bỏ rủi ro, nhưng giúp ổn định tài chính, đảm bảo cuộc sống và hoạt động kinh doanh không bị gián đoạn nghiêm trọng khi có tổn thất.