Sai số hệ thống là loại sai số có thể lặp lại và có hướng xác định, thường do lỗi của phương pháp, thiết bị hoặc thuốc thử.

HPLC phù hợp cho các chất không bay hơi hoặc kém bay hơi vì pha động là chất lỏng, không yêu cầu chất phân tích phải bay hơi như trong GC.

Chuẩn độ complexometric dựa trên phản ứng tạo phức bền giữa ion kim loại và một chất tạo phức, thường là EDTA.

Chất chỉ thị acid-base là các acid hoặc base yếu, có màu sắc khác nhau ở dạng acid và base, và sự chuyển màu này phụ thuộc vào pH.

Độ lệch chuẩn là thước đo mức độ phân tán của dữ liệu, cho biết các giá trị dữ liệu phân bố rộng hay hẹp xung quanh giá trị trung bình.

Độ nhạy của phương pháp phân tích thể hiện khả năng của phương pháp trong việc phát hiện và định lượng một lượng nhỏ chất phân tích.

Nguyên tử hóa là quá trình quan trọng trong AAS để tạo ra các nguyên tử tự do của chất phân tích, cần thiết cho việc hấp thụ bức xạ đặc trưng.

Quang phổ hấp thụ nguyên tử (AAS) là phương pháp rất nhạy và chọn lọc để định lượng các kim loại, dựa trên sự hấp thụ bức xạ đặc trưng của nguyên tử kim loại ở trạng thái hơi.

Detector khối phổ trong GC-MS phân tích các chất phân tích sau khi tách bằng GC, cung cấp thông tin về khối lượng phân tử và cấu trúc, giúp định danh chất.

Phân tích định tính xác định sự hiện diện của chất phân tích, trong khi phân tích định lượng xác định lượng chất phân tích.

Detector UV-Vis đo lượng ánh sáng UV-Vis bị hấp thụ bởi các chất phân tích khi chúng đi qua detector, dựa trên đặc tính hấp thụ ánh sáng của chúng.

Đường chuẩn được xây dựng bằng cách đo tín hiệu phân tích (ví dụ, độ hấp thụ, cường độ huỳnh quang) của các dung dịch chuẩn có nồng độ đã biết, tạo mối quan hệ giữa tín hiệu và nồng độ.

Quang phổ khối lượng (MS) cung cấp thông tin về khối lượng phân tử và các mảnh ion đặc trưng, giúp xác định cấu trúc phân tử hữu cơ.

Chuẩn độ Karl Fischer là phương pháp đặc hiệu và chính xác để xác định hàm lượng nước, đặc biệt trong các mẫu có hàm lượng nước thấp.

Độ thu hồi đánh giá hiệu quả của phương pháp phân tích trong việc trích ly và đo đạc chất phân tích từ mẫu, phản ánh độ chính xác của quy trình.

Định luật Beer-Lambert chỉ phụ thuộc vào nồng độ, độ dài đường đi và hệ số hấp thụ mol, không phụ thuộc vào thể tích dung dịch.

Mẫu trắng chứa tất cả các thành phần của mẫu thật trừ chất phân tích, được sử dụng để đo và trừ đi tín hiệu nền, giúp tăng độ chính xác của phép đo chất phân tích.

Kiểm định t-test là phương pháp thống kê để so sánh trung bình của hai nhóm dữ liệu và xác định xem sự khác biệt giữa chúng có ý nghĩa thống kê hay không.

Chất chuẩn nội được thêm vào mẫu và mẫu chuẩn ở nồng độ xác định, giúp hiệu chỉnh các sai số ngẫu nhiên và hệ thống phát sinh trong quá trình phân tích.

Điện cực thủy tinh là điện cực chọn lọc ion hydro (H+) và được sử dụng rộng rãi làm điện cực chỉ thị trong phép đo pH.

Sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC) là phương pháp tách và phân tích dựa trên sự khác biệt về tương tác giữa chất phân tích và pha tĩnh/pha động, không phải phương pháp quang phổ.

Pha tĩnh trong HPLC là vật liệu rắn được nhồi trong cột, tương tác với các chất phân tích để tách chúng.

Độ phân giải (R) là thước đo mức độ tách biệt giữa hai pic sắc ký, R càng lớn, hai chất phân tích càng được tách biệt tốt hơn.

Định luật Beer-Lambert nói rằng độ hấp thụ tỷ lệ thuận với độ dài đường đi của ánh sáng và nồng độ của chất hấp thụ.

Quang phổ huỳnh quang là phương pháp quang học, dựa trên sự phát xạ ánh sáng của chất phân tích sau khi hấp thụ ánh sáng kích thích, không liên quan đến điện hóa.

Điểm tương đương là điểm lý thuyết trong quá trình chuẩn độ, nơi lượng chất chuẩn phản ứng vừa đủ với chất phân tích.

Hệ số dung lượng (k) là thước đo mức độ lưu giữ của chất phân tích trên pha tĩnh, phản ánh tương tác của chất phân tích với pha tĩnh.

Phương pháp thêm chuẩn là kỹ thuật định lượng trong đó lượng chuẩn đã biết được thêm trực tiếp vào mẫu, giúp hiệu chỉnh ảnh hưởng của nền mẫu lên tín hiệu phân tích.

Chuẩn độ ngược được sử dụng khi phản ứng trực tiếp giữa chất chuẩn và chất phân tích không thuận lợi, bằng cách cho dư chất chuẩn phản ứng với chất phân tích, sau đó chuẩn độ lượng dư.

Phân tích trọng lượng là phương pháp định lượng dựa trên việc xác định khối lượng của chất phân tích hoặc một hợp chất có liên quan đến nó.

Chuẩn độ ngược được sử dụng khi chất phân tích phản ứng chậm với chất chuẩn, hoặc không có chỉ thị phù hợp cho chuẩn độ trực tiếp. Trong phương pháp này, ta thêm dư chất chuẩn đã biết vào chất phân tích, sau đó chuẩn độ lượng chất chuẩn dư bằng một chất chuẩn khác. Các lựa chọn khác không phải là lý do chính để dùng chuẩn độ ngược.

Màu sắc của dung dịch trước khi chuẩn độ (lựa chọn 3) thường không ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả chuẩn độ, miễn là có thể quan sát rõ sự đổi màu của chất chỉ thị tại điểm cuối. Nồng độ chất chuẩn (lựa chọn 1), thể tích chất phân tích (lựa chọn 2), và hệ số tỷ lượng (lựa chọn 4) đều là các yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến tính toán kết quả chuẩn độ.

Để bảo quản dung dịch chuẩn, cần tránh các yếu tố gây phân hủy hoặc thay đổi nồng độ. Ánh sáng mặt trời (lựa chọn 3) có thể gây phân hủy một số chất chuẩn. Nên bảo quản trong bình tối màu (lựa chọn 1), dùng nước cất đã khử khí (lựa chọn 2), và đậy kín (lựa chọn 4) để duy trì độ ổn định. Để dung dịch chuẩn tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời là điều KHÔNG nên thực hiện.

Phương pháp thêm chuẩn được sử dụng để khắc phục ảnh hưởng của nền mẫu (matrix effect), khi nền mẫu ảnh hưởng đến tín hiệu phân tích. Bằng cách thêm lượng chuẩn đã biết vào mẫu, và so sánh tín hiệu của mẫu ban đầu và mẫu đã thêm chuẩn, ta có thể hiệu chỉnh ảnh hưởng của nền mẫu. Loại bỏ chất nền (lựa chọn 1) là mục đích của các phương pháp tách chiết. Tăng độ nhạy (lựa chọn 3) không phải mục đích chính. Đơn giản hóa (lựa chọn 4) không đúng.

Chất chuẩn gốc phải có độ tinh khiết cao để đảm bảo độ chính xác của phép chuẩn độ. Khối lượng mol xác định giúp tính toán chính xác lượng chất. Chất chuẩn gốc lý tưởng không nên dễ bay hơi hoặc hút ẩm (lựa chọn 1), dung dịch chuẩn nên bền (lựa chọn 3 sai), và giá thành rẻ là ưu điểm phụ nhưng không phải yêu cầu bắt buộc (lựa chọn 4).

Điểm tương đương trong chuẩn độ axit-bazơ được định nghĩa là điểm mà tại đó số mol của axit phản ứng vừa đủ với số mol của bazơ. Điểm cuối chuẩn độ là điểm chất chỉ thị đổi màu (lựa chọn 1), thường được chọn để gần với điểm tương đương nhưng không nhất thiết trùng khớp. pH=7 (lựa chọn 3) chỉ đúng với chuẩn độ axit mạnh-bazơ mạnh. Nồng độ bằng nhau (lựa chọn 4) không phải định nghĩa của điểm tương đương.

Chuẩn độ complexon là phương pháp dựa trên phản ứng tạo phức giữa ion kim loại và complexon, thường được sử dụng trong phân tích thể tích (volumetric analysis). Các phương pháp còn lại (AAS, huỳnh quang, IR) đều là các phương pháp phân tích quang phổ, dựa trên tương tác giữa ánh sáng và vật chất.

Đường chuẩn được xây dựng bằng cách đo tín hiệu phân tích của một loạt các dung dịch chuẩn có nồng độ đã biết. Sau đó, đo tín hiệu của mẫu chưa biết và đối chiếu với đường chuẩn để suy ra nồng độ chất phân tích trong mẫu đó. Đường chuẩn không dùng để xác định sự hiện diện (định tính - lựa chọn 1), cấu trúc (lựa chọn 2), hay phân tách (lựa chọn 4).

Độ thu hồi (recovery) đánh giá khả năng của phương pháp phân tích trong việc xác định đúng lượng chất phân tích thực tế có trong mẫu. Nó phản ánh độ chính xác (accuracy) của phương pháp. Độ lặp lại (lựa chọn 2) là độ chụm (precision). Độ nhạy và giới hạn phát hiện (lựa chọn 3 và 4) liên quan đến khả năng phát hiện chất ở nồng độ thấp.

Trong khối phổ, bước ion hóa tạo ra các ion từ phân tử mẫu. Các ion này mang điện tích, cho phép chúng được gia tốc và phân tách trong trường điện từ, dựa trên tỷ lệ khối lượng trên điện tích (m/z). Ion hóa không chỉ để bay hơi mẫu (lựa chọn 1), phân tách chất (lựa chọn 3), hay đo trực tiếp khối lượng phân tử (lựa chọn 4), mà chủ yếu để tạo ion cho phân tích bằng trường điện từ.

Điện hóa von-ampe (Voltammetry) là kỹ thuật đo dòng điện (ampe) khi thay đổi điện thế (von) tại điện cực, dựa trên các phản ứng oxy hóa khử của chất phân tích. Quang phổ huỳnh quang (lựa chọn 1) đo ánh sáng phát ra. HPLC (lựa chọn 3) là kỹ thuật phân tách. Quang phổ hồng ngoại (lựa chọn 4) đo sự hấp thụ bức xạ hồng ngoại.

Chuẩn độ Karl Fischer là phương pháp đặc hiệu và chính xác để xác định hàm lượng nước trong nhiều loại mẫu khác nhau. Quang phổ UV-Vis (lựa chọn 1) không trực tiếp dùng cho nước. GC (lựa chọn 3) có thể dùng cho nước nhưng Karl Fischer phổ biến hơn. Điện hóa von-ampe (lựa chọn 4) không phải phương pháp chính cho nước.

Hóa phân tích định lượng tập trung vào việc xác định *bao nhiêu* chất phân tích (analyte) có mặt trong mẫu, trả lời câu hỏi 'lượng là bao nhiêu?'. Các lựa chọn khác thuộc về hóa phân tích định tính (xác định chất gì), hóa hữu cơ (cấu trúc), hoặc các kỹ thuật phân tách.

Đối với mẫu rắn, bước đầu tiên thường là nghiền và đồng nhất mẫu để đảm bảo tính đại diện của mẫu phân tích. Sau đó mới đến hòa tan (nếu cần), pha loãng (nếu cần), và lọc (nếu có cặn). Hòa tan (lựa chọn 2) và pha loãng (lựa chọn 1) thường sau khi đã có mẫu đồng nhất. Lọc (lựa chọn 4) có thể sau hòa tan.

Quang phổ hấp thụ nguyên tử (AAS) là một kỹ thuật rất nhạy và chọn lọc, đặc biệt phù hợp để xác định nồng độ các kim loại, kể cả kim loại nặng, trong các mẫu nước. Chuẩn độ complexon có thể dùng cho kim loại nhưng kém nhạy hơn. GC và HPLC chủ yếu dùng cho các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi và không bay hơi tương ứng.

Vitamin C (axit ascorbic) là chất khử. Chuẩn độ oxy hóa-khử, đặc biệt là chuẩn độ iod (dùng dung dịch iod để oxy hóa vitamin C), là phương pháp phù hợp để xác định hàm lượng vitamin C. Chuẩn độ axit-bazơ (lựa chọn 1) không trực tiếp phù hợp vì vitamin C là axit yếu nhưng phản ứng chính là oxy hóa-khử. Complexon (lựa chọn 2) và kết tủa (lựa chọn 4) không phù hợp cho vitamin C.

Theo định luật Beer-Lambert, độ hấp thụ ánh sáng (Absorbance) tỉ lệ thuận với độ dài đường đi của ánh sáng qua mẫu (b), nồng độ chất hấp thụ (c), và hệ số hấp thụ mol (ε). Bước sóng ánh sáng (lựa chọn 1) ảnh hưởng đến hệ số hấp thụ mol, không tỉ lệ thuận trực tiếp với độ hấp thụ. Tốc độ và màu sắc ánh sáng không phải yếu tố trực tiếp trong định luật Beer-Lambert.

Trong sắc ký khí (GC), sự tách các chất dựa trên sự khác biệt về áp suất hơi (độ bay hơi) và độ phân cực của chúng. Các chất có áp suất hơi cao và ít phân cực sẽ ra khỏi cột trước. Độ dẫn điện (lựa chọn 1) liên quan đến điện hóa. Khối lượng mol (lựa chọn 2) ảnh hưởng gián tiếp nhưng không phải yếu tố quyết định chính. Màu sắc (lựa chọn 4) không liên quan đến sắc ký khí.

Trong phân tích gravimetric, chất kết tủa được tạo ra phải có dạng cân lý tưởng: ít tan để kết tủa hoàn toàn, tinh khiết để tránh sai số, và có thành phần hóa học xác định để tính toán chính xác lượng chất phân tích ban đầu. Các lựa chọn khác mô tả các tính chất không mong muốn cho dạng cân.

Đối với các chất có nồng độ rất thấp, như mẫu vết, phần triệu (ppm) và phần tỷ (ppb) là các đơn vị thích hợp để biểu thị nồng độ, giúp tránh sử dụng số liệu quá nhỏ hoặc quá nhiều số không sau dấu phẩy. Mol/L và % khối lượng thường dùng cho nồng độ cao hơn, g/mL là đơn vị mật độ.

Sắc ký lớp mỏng (TLC) thường được sử dụng để xác định sự hiện diện của các chất (định tính) dựa trên vị trí và màu sắc của các vết trên bản mỏng, chứ không phải để đo *lượng* chất. Các phương pháp khác (chuẩn độ, AAS, điện hóa von-ampe) thường hướng tới phân tích định lượng.

Lỗi ngẫu nhiên là lỗi không có tính hệ thống và khó dự đoán. Thực hiện nhiều lần đo và lấy giá trị trung bình sẽ giúp làm giảm ảnh hưởng của lỗi ngẫu nhiên, vì các lỗi này có xu hướng triệt tiêu lẫn nhau khi số lần đo đủ lớn. Hiệu chuẩn thiết bị (lựa chọn 1) và chất chuẩn gốc (lựa chọn 3) giảm lỗi hệ thống. Kiểm soát nhiệt độ (lựa chọn 4) có thể giảm cả lỗi hệ thống và ngẫu nhiên nhưng không trực tiếp giảm lỗi ngẫu nhiên như việc đo lặp lại.

Quang phổ hồng ngoại (IR) nghiên cứu sự hấp thụ bức xạ hồng ngoại của các phân tử, cung cấp thông tin về các nhóm chức trong phân tử. AAS (lựa chọn 1) hấp thụ ánh sáng UV-Vis bởi nguyên tử. Huỳnh quang (lựa chọn 2) đo ánh sáng phát ra. UV-Vis (lựa chọn 4) hấp thụ ánh sáng UV-Vis bởi phân tử/ion.

Độ chụm (precision) thể hiện mức độ gần nhau của các kết quả đo lặp lại. Nó cho biết mức độ nhất quán và lặp lại của phương pháp. Độ chính xác (lựa chọn 1) liên quan đến độ gần đúng với giá trị thực. Độ nhạy (lựa chọn 3) và độ chọn lọc (lựa chọn 4) là các khái niệm khác.

Độ chọn lọc (selectivity) là khả năng của phương pháp phân tích để đo chỉ chất phân tích mục tiêu mà không bị ảnh hưởng bởi các chất khác có mặt trong mẫu (chất gây nhiễu). Độ nhạy (lựa chọn 1) là khả năng phát hiện nồng độ thấp. Độ lặp lại (lựa chọn 3) là độ chụm. Độ chính xác (lựa chọn 4) là khả năng gần đúng giá trị thực.

Lỗi hệ thống là lỗi có tính chất nhất quán và có thể xác định được nguyên nhân. Sử dụng thuốc thử không tinh khiết sẽ gây ra sai số theo một hướng xác định trong tất cả các lần đo. Các lỗi khác (đọc sai vạch chia, dao động thiết bị, cân mẫu không chính xác *một vài lần*) thường là lỗi ngẫu nhiên, không có tính hệ thống và khó dự đoán hướng sai số.

Sắc ký ion (IC) là kỹ thuật sắc ký lỏng chuyên dùng để phân tích các ion. Sự tách biệt các ion dựa trên sự khác biệt về điện tích và kích thước của chúng, cũng như tương tác với pha tĩnh mang điện tích đối. Khối lượng phân tử (lựa chọn 1) và độ bay hơi (lựa chọn 2) quan trọng trong GC và khối phổ. Màu sắc (lựa chọn 4) không liên quan trực tiếp đến sắc ký ion.

Detector ion hóa ngọn lửa (FID) là detector phổ biến và nhạy cho sắc ký khí, đặc biệt cho các hợp chất hữu cơ cháy được. Khi các hợp chất này cháy trong ngọn lửa hydro, chúng tạo ra ion, và dòng ion này được đo. UV-Vis (lựa chọn 1) và huỳnh quang (lựa chọn 2) thường dùng trong HPLC. MS (lựa chọn 4) là detector mạnh nhưng không phải 'thường được sử dụng' nhất cho GC tổng quát.

Pha động trong HPLC là chất lỏng mang mẫu qua cột sắc ký. Vai trò chính của nó là di chuyển các chất phân tích và tương tác với chúng, cùng với pha tĩnh, để tạo ra sự tách biệt dựa trên sự khác biệt về tương tác giữa các chất phân tích với pha tĩnh và pha động. Pha tĩnh (lựa chọn 1) giữ chất phân tích. Detector (lựa chọn 3) phát hiện chất. Bay hơi mẫu (lựa chọn 4) không phải vai trò của pha động trong HPLC.

Giới hạn phát hiện (LOD) là nồng độ thấp nhất của chất phân tích mà phương pháp có thể phân biệt được với nền nhiễu, tức là *phát hiện* sự hiện diện của chất đó, nhưng không thể *định lượng* chính xác ở mức này. Giới hạn định lượng (LOQ - lựa chọn 2) là nồng độ thấp nhất có thể định lượng được với độ chính xác chấp nhận được. Lựa chọn 1 và 4 không đúng định nghĩa LOD.