Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Phân tích tài chính doanh nghiệp – Đề 4

Phân tích theo bộ phận (Segment Analysis) là phương pháp phân tích báo cáo tài chính bằng cách chia doanh nghiệp thành các bộ phận nhỏ hơn (ví dụ, theo bộ phận kinh doanh, theo khu vực địa lý, theo dòng sản phẩm) và phân tích hiệu quả hoạt động của từng bộ phận. Phương pháp này giúp xác định bộ phận nào hoạt động tốt, bộ phận nào kém hiệu quả, từ đó đưa ra các quyết định quản lý phù hợp.

Khi tính toán dòng tiền tự do của doanh nghiệp (FCFF) theo phương pháp gián tiếp từ lợi nhuận sau thuế, khấu hao và phân bổ (Depreciation & Amortization) thường được cộng ngược trở lại. Điều này là do khấu hao là một khoản chi phí không bằng tiền, làm giảm lợi nhuận nhưng không làm giảm dòng tiền thực tế.

Phân tích so sánh (Benchmark Analysis) là loại hình phân tích báo cáo tài chính tập trung vào việc so sánh các chỉ số tài chính của một doanh nghiệp với các doanh nghiệp khác trong cùng ngành hoặc với trung bình ngành. Mục đích là để đánh giá vị thế cạnh tranh và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp so với các đối thủ hoặc chuẩn mực chung.

Chỉ số thanh toán hiện hành (Current Ratio) là một chỉ số đo lường khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của doanh nghiệp bằng tài sản ngắn hạn. Công thức tính là Tài sản ngắn hạn chia cho Nợ phải trả ngắn hạn.

Phân tích độ nhạy (Sensitivity Analysis) trong thẩm định dự án đầu tư là phương pháp xem xét sự thay đổi của NPV (Giá trị hiện tại ròng) của dự án khi có sự thay đổi của một hoặc một số yếu tố đầu vào quan trọng. Lãi suất chiết khấu (Discount Rate) là một trong những yếu tố đầu vào quan trọng nhất, có ảnh hưởng lớn đến NPV, do đó thường được xem xét trong phân tích độ nhạy.

Tỷ suất lợi nhuận trên tổng tài sản (ROA - Return on Assets) đo lường khả năng sinh lời của doanh nghiệp trên mỗi đồng tài sản. Nó cho biết doanh nghiệp sử dụng tài sản hiệu quả đến mức nào để tạo ra lợi nhuận.

Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE - Return on Equity) đo lường khả năng sinh lời của vốn chủ sở hữu. Nó cho biết mỗi đồng vốn chủ sở hữu tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận ròng. ROE là một chỉ số quan trọng đánh giá hiệu quả sử dụng vốn của chủ sở hữu.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ thường được phân loại dòng tiền thành ba hoạt động chính: hoạt động kinh doanh (Operating Activities), hoạt động đầu tư (Investing Activities), và hoạt động tài chính (Financing Activities). Sự phân loại này giúp hiểu rõ nguồn gốc và mục đích sử dụng tiền của doanh nghiệp.

Tỷ số nợ trên vốn chủ sở hữu (Debt-to-Equity Ratio) tăng cao cho thấy doanh nghiệp đang sử dụng nhiều nợ hơn so với vốn chủ sở hữu để tài trợ hoạt động. Điều này làm tăng đòn bẩy tài chính, có thể khuếch đại lợi nhuận cho vốn chủ sở hữu khi kinh doanh thuận lợi, nhưng đồng thời cũng làm tăng rủi ro tài chính. Nếu doanh nghiệp gặp khó khăn trong kinh doanh, gánh nặng trả nợ có thể dẫn đến mất khả năng thanh toán.

Chỉ số nợ trên vốn chủ sở hữu (Debt-to-Equity Ratio) đo lường tỷ lệ nợ phải trả so với vốn chủ sở hữu trong cơ cấu vốn của doanh nghiệp. Nó cho biết mức độ doanh nghiệp sử dụng nợ để tài trợ cho hoạt động so với vốn tự có.

Các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến phân tích tài chính doanh nghiệp thường là các yếu tố nằm ngoài sự kiểm soát trực tiếp của doanh nghiệp, như tình hình kinh tế vĩ mô, chính sách pháp luật, cạnh tranh ngành, v.v. Cơ cấu tổ chức và quản lý nội bộ là yếu tố bên trong doanh nghiệp, thuộc về môi trường và quyết định quản lý của chính doanh nghiệp.

Tỷ số thanh toán nhanh (Quick Ratio) được coi là thước đo nghiêm ngặt hơn về khả năng thanh toán ngắn hạn so với tỷ số thanh toán hiện hành (Current Ratio) vì nó loại trừ hàng tồn kho ra khỏi tài sản ngắn hạn. Hàng tồn kho có thể không dễ dàng chuyển đổi thành tiền mặt trong ngắn hạn, do đó, tỷ số thanh toán nhanh tập trung vào các tài sản có tính thanh khoản cao hơn để đánh giá khả năng trả nợ ngắn hạn.

Tỷ số vòng quay tổng tài sản (Total Asset Turnover) được tính bằng Doanh thu thuần chia cho Tổng tài sản. Nếu tỷ số này giảm, điều đó có nghĩa là doanh thu thuần tăng chậm hơn hoặc giảm so với tổng tài sản, hoặc tổng tài sản tăng nhanh hơn so với doanh thu. Nguyên nhân có thể là doanh nghiệp đầu tư quá nhiều vào tài sản (ví dụ, mở rộng quy mô) nhưng chưa khai thác hiệu quả để tạo ra doanh thu tương xứng.

Phân tích báo cáo tài chính tập trung vào việc đánh giá hiệu quả hoạt động, khả năng sinh lời, khả năng thanh toán và sức khỏe tài chính tổng thể của doanh nghiệp, không chỉ đơn thuần là xác định giá trị thị trường, tuân thủ kế toán hay tối đa hóa lợi nhuận ngắn hạn.

Bảng cân đối kế toán (hay Bảng tình hình tài chính) là báo cáo tài chính trình bày tổng quan về tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể, thường là cuối kỳ kế toán.

Chỉ số dòng tiền hoạt động trên doanh thu (Operating Cash Flow Ratio) được tính bằng Dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh chia cho Doanh thu thuần. Chỉ số này đo lường khả năng doanh nghiệp tạo ra tiền mặt từ hoạt động kinh doanh cốt lõi trên mỗi đơn vị doanh thu. Nó phản ánh chất lượng lợi nhuận và khả năng chuyển đổi doanh thu thành tiền mặt.

Vốn lưu động thuần (Net Working Capital) được tính bằng Tài sản ngắn hạn trừ đi Nợ phải trả ngắn hạn. Nếu tài sản ngắn hạn tăng lên trong khi nợ phải trả ngắn hạn không đổi, thì vốn lưu động thuần sẽ tăng lên.

Quản lý lợi nhuận (Earnings Management) là việc nhà quản lý sử dụng các kỹ thuật kế toán và các quyết định quản lý để tác động đến lợi nhuận được báo cáo, thường là để làm cho lợi nhuận trông đẹp hơn (cao hơn, ổn định hơn) so với tình hình thực tế. Mục đích có thể là để đáp ứng kỳ vọng của nhà đầu tư, đạt mục tiêu thưởng, hoặc tránh vi phạm các cam kết nợ.

Phân tích DuPont phân tích ROE thành ba thành phần chính: Biên lợi nhuận ròng (Profit Margin), Vòng quay tổng tài sản (Total Asset Turnover), và Đòn bẩy tài chính (Equity Multiplier). Công thức: ROE = Biên lợi nhuận ròng * Vòng quay tổng tài sản * Đòn bẩy tài chính.

Biên lợi nhuận ròng (Net Profit Margin) đo lường tỷ lệ lợi nhuận ròng mà doanh nghiệp tạo ra trên mỗi đồng doanh thu thuần. Công thức tính là Lợi nhuận ròng chia cho Doanh thu thuần.

Phân tích xu hướng (Trend Analysis) là phương pháp phân tích tài chính bằng cách xem xét sự thay đổi của các chỉ số tài chính (như doanh thu, lợi nhuận, tỷ số thanh toán, v.v.) của doanh nghiệp qua nhiều kỳ kế toán (thường là 3-5 năm). Mục đích là để nhận diện xu hướng phát triển và dự báo tình hình tài chính trong tương lai.

Tỷ số thanh toán nhanh (Quick Ratio) loại trừ hàng tồn kho khỏi tài sản ngắn hạn. Nếu tỷ số này thấp hơn đáng kể so với tỷ số thanh toán hiện hành, điều này cho thấy doanh nghiệp phụ thuộc nhiều vào việc bán hàng tồn kho để có thể thanh toán các khoản nợ ngắn hạn. Điều này có thể là dấu hiệu rủi ro nếu hàng tồn kho khó bán hoặc chậm luân chuyển.

Khấu hao tài sản cố định là một khoản chi phí không bằng tiền phát sinh từ hoạt động kinh doanh. Trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp gián tiếp, khấu hao được cộng ngược trở lại vào lợi nhuận ròng để xác định dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh, vì nó đã được trừ đi khi tính lợi nhuận nhưng không thực sự làm giảm tiền mặt.

Báo cáo quy mô chung (Common-size statements) là báo cáo tài chính trong đó các khoản mục được biểu diễn dưới dạng tỷ lệ phần trăm so với một cơ sở chung (ví dụ, trong Bảng cân đối kế toán, mọi khoản mục được tính theo % tổng tài sản; trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, mọi khoản mục tính theo % doanh thu thuần). Điều này giúp dễ dàng so sánh cấu trúc tài chính và hiệu quả hoạt động giữa các doanh nghiệp có quy mô khác nhau hoặc so sánh sự thay đổi cấu trúc qua thời gian của một doanh nghiệp.

Trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Giá vốn hàng bán (Cost of Goods Sold - COGS) được trừ khỏi Doanh thu thuần (Net Revenue) để tính ra Lợi nhuận gộp (Gross Profit). Lợi nhuận gộp thể hiện phần lợi nhuận mà doanh nghiệp thu được từ hoạt động bán hàng hóa, dịch vụ sau khi trừ đi chi phí trực tiếp liên quan đến sản xuất hoặc cung cấp sản phẩm, dịch vụ đó.

Một trong những hạn chế lớn nhất của phân tích tỷ số tài chính là việc so sánh giữa các doanh nghiệp có thể khó khăn do sự khác biệt về ngành nghề, quy mô, chính sách kế toán và các yếu tố kinh doanh khác. Điều này đòi hỏi người phân tích cần có sự am hiểu sâu sắc về bối cảnh doanh nghiệp.

Chỉ số thanh toán lãi vay (Interest Coverage Ratio) đo lường khả năng doanh nghiệp thanh toán chi phí lãi vay từ lợi nhuận trước lãi vay và thuế (EBIT). Chỉ số này càng cao, khả năng thanh toán lãi vay càng tốt, và rủi ro tài chính càng thấp.

Tỷ số ROE (Return on Equity) được tính bằng Lợi nhuận ròng chia cho Vốn chủ sở hữu. Nếu lợi nhuận ròng tăng và vốn chủ sở hữu không đổi, tử số tăng trong khi mẫu số không đổi, dẫn đến ROE tăng lên.

Đối với doanh nghiệp mới thành lập, dữ liệu tài chính lịch sử có thể còn hạn chế và chưa ổn định. Do đó, khi phân tích báo cáo tài chính của các doanh nghiệp này, cần đặc biệt chú trọng đến việc đánh giá mô hình kinh doanh, tiềm năng thị trường, lợi thế cạnh tranh, và khả năng tăng trưởng trong tương lai hơn là chỉ tập trung vào các chỉ số tài chính quá khứ hoặc so sánh với các doanh nghiệp đã trưởng thành. Khả năng tồn tại và phát triển bền vững trong giai đoạn đầu là yếu tố quan trọng.

Chỉ số vòng quay hàng tồn kho đo lường hiệu quả quản lý hàng tồn kho của doanh nghiệp. Nó cho biết số lần trung bình hàng tồn kho được bán hết và được thay thế bằng hàng mới trong một khoảng thời gian nhất định (thường là một năm).