Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Đầu tư quốc tế – Đề 12

Rủi ro quốc gia đề cập đến các rủi ro phát sinh từ môi trường kinh tế, chính trị và xã hội của một quốc gia, có thể ảnh hưởng đến tất cả các khoản đầu tư trong quốc gia đó. Bất ổn kinh tế vĩ mô (lạm phát cao, suy thoái kinh tế...) là một ví dụ điển hình về rủi ro quốc gia. Các lựa chọn khác liên quan đến rủi ro doanh nghiệp cụ thể, rủi ro thị trường tài chính toàn cầu hoặc rủi ro tài chính.

Lý thuyết Nội bộ hóa cho rằng MNCs tồn tại và thực hiện FDI vì thị trường trung gian (ví dụ: thị trường chuyển giao công nghệ, thị trường vốn) không hoàn hảo. Thay vì giao dịch trên thị trường, MNCs nội bộ hóa các hoạt động (ví dụ: tự sản xuất và phân phối ở nước ngoài) để giảm chi phí giao dịch và tận dụng lợi thế độc quyền.

Tỷ lệ nội địa hóa là một chính sách của chính phủ yêu cầu các công ty nước ngoài phải sử dụng một tỷ lệ tối thiểu nguyên vật liệu, linh kiện hoặc dịch vụ sản xuất trong nước trong quá trình sản xuất của họ. Mục đích là thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp trong nước và tạo liên kết kinh tế.

FDI tìm kiếm tài sản được thực hiện để tiếp cận các tài sản chiến lược ở nước ngoài, có thể là tài nguyên thiên nhiên (dầu mỏ, khoáng sản), công nghệ tiên tiến, thương hiệu mạnh, hoặc nguồn nhân lực chất lượng cao. Động cơ chính không phải là chi phí thấp hay thị trường mới mà là tiếp cận các tài sản đặc biệt.

Đầu tư danh mục tập trung vào việc tạo ra lợi nhuận tài chính thông qua việc mua bán chứng khoán, không nhằm mục đích kiểm soát hoặc tham gia vào quản lý hoạt động của công ty. Ngược lại, FDI và liên doanh đều liên quan đến việc kiểm soát hoặc hợp tác quản lý doanh nghiệp ở nước ngoài.

Kiểm soát vốn là các biện pháp của chính phủ nhằm hạn chế dòng vốn quốc tế vào hoặc ra khỏi một quốc gia. Các biện pháp này bao gồm thuế, hạn chế số lượng ngoại tệ, yêu cầu phê duyệt trước. Tăng lãi suất điều hành là một công cụ chính sách tiền tệ, không phải là biện pháp kiểm soát vốn trực tiếp, mặc dù nó có thể ảnh hưởng đến dòng vốn.

Đầu tư danh mục, bao gồm cổ phiếu và trái phiếu, dễ dàng mua bán và chuyển nhượng trên thị trường tài chính quốc tế. Tính thanh khoản cao này khiến nó trở nên 'nóng' và dễ bị rút vốn nhanh chóng khi có biến động kinh tế hoặc chính trị, gây ra sự biến động lớn trên thị trường.

Cơ chế ISDS là một điều khoản trong các hiệp định đầu tư quốc tế cho phép nhà đầu tư nước ngoài khởi kiện trực tiếp chính phủ nước sở tại ra trọng tài quốc tế nếu họ cho rằng chính phủ đó đã vi phạm các cam kết trong hiệp định và gây thiệt hại cho khoản đầu tư của họ.

FDI thường mang lại nhiều lợi ích cho quốc gia tiếp nhận như tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm, chuyển giao công nghệ và có thể cải thiện cán cân thương mại thông qua tăng xuất khẩu hoặc thay thế nhập khẩu. Tuy nhiên, FDI không làm giảm sự phụ thuộc vào vốn nước ngoài, mà ngược lại, làm tăng sự phụ thuộc đó.

Đầu tư tác động là một hình thức đầu tư kết hợp mục tiêu tài chính với mục tiêu tạo ra tác động xã hội và môi trường tích cực. Các nhà đầu tư tác động tìm kiếm các khoản đầu tư có thể tạo ra lợi nhuận tài chính đồng thời giải quyết các vấn đề xã hội và môi trường quan trọng.

Nguyên tắc đối xử quốc gia là một nguyên tắc cơ bản trong luật đầu tư quốc tế, yêu cầu các quốc gia thành viên phải đối xử với nhà đầu tư nước ngoài không kém thuận lợi hơn so với nhà đầu tư trong nước trong các điều kiện tương tự. Mục đích là tạo ra một sân chơi bình đẳng cho cả nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Chỉ số mức độ mở cửa thương mại và đầu tư được sử dụng để đo lường mức độ mà một quốc gia mở cửa nền kinh tế của mình cho thương mại quốc tế và đầu tư nước ngoài. Chỉ số này thường bao gồm các yếu tố như thuế quan, hạn ngạch thương mại, hạn chế đầu tư, và các quy định khác liên quan đến thương mại và đầu tư quốc tế.

Đầu tư Greenfield FDI, tức là đầu tư vào các dự án mới hoàn toàn, thường được thực hiện thông qua việc thành lập một công ty con hoàn toàn thuộc sở hữu ở nước ngoài. Điều này cho phép công ty mẹ kiểm soát hoàn toàn hoạt động và chiến lược của công ty con.

SEZs là các khu vực địa lý được thiết kế đặc biệt với các quy định pháp lý và kinh tế ưu đãi (ví dụ: ưu đãi thuế, thủ tục hành chính đơn giản hóa, cơ sở hạ tầng tốt) nhằm thu hút đầu tư, thúc đẩy xuất khẩu, tạo việc làm và tăng trưởng kinh tế.

Trong mô hình OLI, 'Lợi thế sở hữu' (O) là các lợi thế đặc biệt mà công ty sở hữu, cho phép họ cạnh tranh thành công ở thị trường nước ngoài. Các lợi thế này có thể bao gồm tài sản vô hình (công nghệ, thương hiệu), quy mô, kinh nghiệm quản lý quốc tế, v.v.

FDI tập trung vào việc thiết lập sự kiểm soát lâu dài đối với hoạt động kinh doanh ở nước ngoài thông qua việc sở hữu tài sản hữu hình hoặc các công ty con, khác với đầu tư gián tiếp (ví dụ: mua cổ phiếu) chỉ mang tính chất tài chính và không kiểm soát.

Hiệu ứng đám đông xảy ra khi các nhà đầu tư có xu hướng bắt chước hành vi đầu tư của nhau, thường dựa trên thông tin hạn chế hoặc tin đồn, thay vì phân tích độc lập. Thông tin bất cân xứng (không phải ai cũng có thông tin đầy đủ) và yếu tố tâm lý (sợ bỏ lỡ cơ hội hoặc sợ thua lỗ) có thể khuếch đại hiệu ứng này trong dòng vốn quốc tế, dẫn đến sự biến động lớn trên thị trường.

BITs là các hiệp định giữa hai quốc gia nhằm bảo vệ đầu tư của các nhà đầu tư từ quốc gia này sang quốc gia kia. Mục tiêu chính là tạo ra một khung pháp lý ổn định và minh bạch, bảo vệ nhà đầu tư khỏi các rủi ro phi thương mại và khuyến khích dòng vốn đầu tư.

Các biện pháp khuyến khích đầu tư nước ngoài thường nhằm tạo ra môi trường đầu tư hấp dẫn hơn. Ưu đãi thuế, cải thiện cơ sở hạ tầng, đơn giản hóa thủ tục hành chính đều là các biện pháp khuyến khích. Áp đặt hạn chế về tỷ lệ sở hữu nước ngoài là một biện pháp hạn chế, không phải khuyến khích đầu tư.

Chuyển giá là việc MNCs định giá hàng hóa, dịch vụ và tài sản vô hình trong các giao dịch giữa các công ty con ở các quốc gia khác nhau. Hành vi này có thể được sử dụng để tối ưu hóa thuế bằng cách chuyển lợi nhuận đến các khu vực pháp lý có thuế suất thấp.

Cơ quan Xúc tiến Đầu tư (Investment Promotion Agency - IPA) là tổ chức chính phủ hoặc bán chính phủ được thành lập để thu hút FDI bằng cách quảng bá cơ hội đầu tư, cung cấp thông tin và hỗ trợ cho nhà đầu tư nước ngoài, và cải thiện môi trường đầu tư.

Các công cụ phái sinh tài chính như hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn, hợp đồng hoán đổi... được sử dụng rộng rãi trong đầu tư quốc tế để quản lý và giảm thiểu rủi ro tài chính, đặc biệt là rủi ro tỷ giá hối đoái và rủi ro lãi suất. Chúng không đảm bảo tăng lợi nhuận mà tập trung vào việc phòng ngừa rủi ro.

Tiêu chuẩn FET là một tiêu chuẩn bảo vệ đầu tư phổ biến trong các hiệp định đầu tư quốc tế, yêu cầu các quốc gia chủ nhà phải đối xử với đầu tư nước ngoài một cách công bằng và thỏa đáng, tuân thủ các nguyên tắc pháp quyền, minh bạch, không phân biệt đối xử và bảo vệ kỳ vọng hợp lý của nhà đầu tư.

Lý thuyết Vòng đời sản phẩm quốc tế cho rằng sản phẩm mới thường được phát minh và giới thiệu đầu tiên ở các quốc gia phát triển, nơi có thị trường tiêu thụ lớn và khả năng đổi mới cao. Sau đó, sản xuất và tiêu thụ sản phẩm sẽ dần chuyển sang các quốc gia khác khi sản phẩm trưởng thành và tiêu chuẩn hóa.

FDI có thể mang lại nhiều lợi ích lan tỏa cho nền kinh tế nước sở tại thông qua chuyển giao công nghệ, tăng cường cạnh tranh và phát triển nguồn nhân lực. Tuy nhiên, gây ô nhiễm môi trường và cạn kiệt tài nguyên là tác động tiêu cực tiềm ẩn, không phải là kênh lan tỏa lợi ích. Thực tế, quản lý môi trường là một thách thức khi thu hút FDI.

Rủi ro chính trị liên quan đến các hành động hoặc sự kiện chính trị có thể ảnh hưởng tiêu cực đến đầu tư. Quốc hữu hóa, thay đổi luật pháp và bất ổn chính trị là các ví dụ. Biến động tỷ giá hối đoái là rủi ro tài chính, không phải rủi ro chính trị, mặc dù yếu tố chính trị có thể ảnh hưởng đến tỷ giá.

Yếu tố kéo là những đặc điểm tích cực của một quốc gia thu hút nhà đầu tư nước ngoài. Cơ sở hạ tầng phát triển (giao thông, điện, viễn thông...) là yếu tố hấp dẫn vì nó giảm chi phí kinh doanh và tăng hiệu quả hoạt động. Các yếu tố khác như chi phí lao động thấp có thể là yếu tố kéo, nhưng trong các lựa chọn này, cơ sở hạ tầng phát triển là yếu tố kéo rõ ràng nhất.

FDI theo chiều ngang, khi một công ty thiết lập hoạt động sản xuất tương tự ở nước ngoài, thường tạo ra sự cạnh tranh trực tiếp với các công ty địa phương đang hoạt động trong cùng ngành. Các loại FDI khác như FDI theo chiều dọc (tập trung vào chuỗi cung ứng) hoặc FDI tập đoàn (đa dạng hóa ngành nghề) ít tạo ra cạnh tranh trực tiếp hơn.

FDI theo chiều ngang xảy ra khi một MNC thiết lập hoạt động sản xuất tương tự ở nước ngoài như ở thị trường nội địa. Động cơ chính là mở rộng thị trường, tiếp cận trực tiếp khách hàng địa phương và phục vụ thị trường đó hiệu quả hơn, thay vì xuất khẩu.

Rủi ro chuyển đổi ngoại tệ bao gồm rủi ro giao dịch (ảnh hưởng đến các giao dịch ngắn hạn), rủi ro chuyển đổi (ảnh hưởng đến báo cáo tài chính hợp nhất) và rủi ro kinh tế (ảnh hưởng đến giá trị hoạt động kinh doanh trong dài hạn). Rủi ro chính trị không phải là một hình thức của rủi ro chuyển đổi ngoại tệ, mặc dù nó có thể ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái.