Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Nghiệp vụ ngân hàng – Đề 15

Ngân hàng điện tử (e-banking) cung cấp các dịch vụ ngân hàng trực tuyến, cho phép khách hàng thực hiện giao dịch qua internet hoặc ứng dụng di động. Lợi ích chính là sự tiện lợi, nhanh chóng, và khả năng giao dịch mọi lúc mọi nơi, không bị giới hạn bởi thời gian và địa điểm làm việc của ngân hàng.

Chiết khấu giấy tờ có giá là nghiệp vụ ngân hàng mua lại các giấy tờ có giá (ví dụ: thương phiếu, hối phiếu) trước thời hạn thanh toán, với giá thấp hơn giá trị danh nghĩa của giấy tờ đó. Đây là một hình thức cấp tín dụng ngắn hạn, giúp doanh nghiệp có vốn lưu động sớm hơn.

Rủi ro thanh khoản (liquidity risk) là rủi ro khi ngân hàng không có đủ khả năng thanh toán các nghĩa vụ nợ đến hạn, bao gồm cả nghĩa vụ trả tiền gửi cho khách hàng và các khoản nợ khác. Điều này xảy ra khi ngân hàng thiếu hụt tiền mặt hoặc các tài sản có thể chuyển đổi nhanh chóng thành tiền mặt.

Internet Banking là dịch vụ ngân hàng trực tuyến truy cập thông qua trình duyệt web trên máy tính hoặc thiết bị di động. Mobile Banking là dịch vụ ngân hàng di động truy cập thông qua ứng dụng (app) trên điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng. Sự khác biệt chính là kênh và thiết bị truy cập.

Lãi suất cơ bản (prime rate) là mức lãi suất tham chiếu mà ngân hàng áp dụng cho các khoản vay đối với khách hàng tốt nhất, có mức độ rủi ro tín dụng thấp nhất. Các mức lãi suất cho vay khác, đặc biệt là cho khách hàng có rủi ro cao hơn, sẽ được điều chỉnh tăng lên so với lãi suất cơ bản.

Số CVV (Card Verification Value) hoặc CVC (Card Verification Code) là mã số bảo mật gồm 3 hoặc 4 chữ số, thường in ở mặt sau thẻ ngân hàng. Chức năng chính của CVV/CVC là xác thực chủ thẻ khi thực hiện giao dịch trực tuyến, giúp ngăn chặn các giao dịch gian lận khi thông tin thẻ bị đánh cắp.

Ngân hàng hợp tác xã hoạt động theo mô hình hợp tác xã, với nguyên tắc sở hữu và quản trị dân chủ, các thành viên cùng sở hữu và kiểm soát ngân hàng. Mục tiêu chính của ngân hàng hợp tác xã là phục vụ lợi ích của các thành viên, chứ không phải tối đa hóa lợi nhuận cho cổ đông như ngân hàng thương mại cổ phần.

ATM (Automated Teller Machine) là máy giao dịch tự động, cho phép khách hàng thực hiện các giao dịch ngân hàng cơ bản như rút tiền, gửi tiền, chuyển khoản, truy vấn số dư, và xem thông tin tài khoản một cách tự động, 24 giờ một ngày và 7 ngày một tuần.

Nghiệp vụ bảo lãnh là việc ngân hàng cam kết với bên nhận bảo lãnh về việc thực hiện nghĩa vụ của bên được bảo lãnh. Trong trường hợp bên được bảo lãnh không thực hiện được nghĩa vụ, ngân hàng sẽ đứng ra thực hiện thay.

Chức năng trung gian thanh toán của ngân hàng thương mại giúp cho các giao dịch mua bán hàng hóa, dịch vụ diễn ra thuận lợi và hiệu quả hơn. Hệ thống thanh toán ngân hàng giúp giảm thiểu việc sử dụng tiền mặt, tiết kiệm chi phí giao dịch và thúc đẩy lưu thông vốn trong nền kinh tế.

Ngân hàng bán lẻ (retail banking) tập trung vào việc cung cấp dịch vụ tài chính cho khách hàng cá nhân và doanh nghiệp nhỏ. Ngân hàng bán buôn (wholesale banking) phục vụ khách hàng là các doanh nghiệp lớn, tổ chức tài chính, và chính phủ, với các nghiệp vụ phức tạp hơn và quy mô lớn hơn.

Bancassurance (bảo hiểm liên kết ngân hàng) là hình thức hợp tác giữa ngân hàng và công ty bảo hiểm, trong đó ngân hàng phân phối các sản phẩm bảo hiểm của công ty bảo hiểm đến khách hàng của mình. Đây là sự kết hợp giữa kênh phân phối của ngân hàng và sản phẩm bảo hiểm.

Thư tín dụng (L/C) là phương thức thanh toán quốc tế an toàn nhất cho người xuất khẩu vì ngân hàng mở L/C cam kết thanh toán cho người xuất khẩu khi xuất trình bộ chứng từ phù hợp với điều kiện L/C. Ngân hàng đứng ra đảm bảo thanh toán, giảm thiểu rủi ro không thanh toán từ người nhập khẩu.

Thẻ ghi nợ (debit card) cho phép chủ thẻ sử dụng số tiền có sẵn trong tài khoản ngân hàng để thanh toán hoặc rút tiền. Thẻ tín dụng (credit card) cho phép chủ thẻ chi tiêu trước một hạn mức nhất định và trả lại ngân hàng sau một khoảng thời gian, giống như một khoản vay ngắn hạn.

Rủi ro hoạt động (operational risk) là rủi ro do các yếu tố bên trong ngân hàng gây ra, liên quan đến quy trình, con người, hệ thống và các sự kiện bên ngoài. Gian lận nội bộ, lỗi hệ thống CNTT, và sai sót quy trình đều là rủi ro hoạt động. Thay đổi chính sách lãi suất của ngân hàng trung ương là rủi ro thị trường (market risk), không phải rủi ro hoạt động.

Rủi ro pháp lý (legal risk) là rủi ro do ngân hàng không tuân thủ các quy định pháp luật, các hợp đồng, hoặc các quy tắc nội bộ, dẫn đến các tranh chấp pháp lý, bị phạt, hoặc mất uy tín. Việc không tuân thủ luật pháp và quy định là nguyên nhân trực tiếp gây ra rủi ro pháp lý.

Chức năng 'tạo tiền' của ngân hàng thương mại xuất phát từ khả năng cho vay. Khi ngân hàng cho vay, họ tạo ra tiền gửi mới trong tài khoản của người vay, làm tăng tổng cung tiền trong nền kinh tế. Nghiệp vụ cho vay là cơ chế chính để ngân hàng thương mại tạo ra tiền.

Rủi ro lãi suất (interest rate risk) là một loại rủi ro thị trường, đề cập đến khả năng giá trị tài sản và thu nhập của ngân hàng bị ảnh hưởng bất lợi do những thay đổi của lãi suất thị trường. Ví dụ, khi lãi suất tăng, giá trị trái phiếu mà ngân hàng nắm giữ có thể giảm.

Hạn mức tín dụng (credit line) là số tiền tối đa mà ngân hàng đồng ý cho khách hàng vay, và khách hàng có thể rút vốn vay trong phạm vi hạn mức này bất cứ khi nào cần, trong một khoảng thời gian nhất định. Đây là một hình thức cấp tín dụng linh hoạt.

Sản phẩm phái sinh là các công cụ tài chính mà giá trị của chúng phụ thuộc vào giá trị của một tài sản cơ sở khác. Trong ngân hàng, sản phẩm phái sinh chủ yếu được sử dụng để quản lý rủi ro (rủi ro lãi suất, rủi ro tỷ giá, rủi ro hàng hóa) và phòng ngừa các biến động bất lợi trên thị trường.

Tỷ lệ dự trữ bắt buộc là tỷ lệ phần trăm tiền gửi mà ngân hàng thương mại phải giữ lại tại ngân hàng trung ương, không được sử dụng cho vay. Công cụ này được ngân hàng trung ương sử dụng để điều tiết lượng tiền cung ứng, qua đó kiểm soát lạm phát và ổn định giá trị tiền tệ.

KYC (Know Your Customer) là quy trình xác minh danh tính khách hàng và hiểu rõ về hoạt động kinh doanh của họ. Mục đích chính của KYC là để phòng chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, và đảm bảo ngân hàng tuân thủ các quy định pháp luật về phòng chống tội phạm tài chính.

Ngân hàng số (digital bank) hoạt động chủ yếu trên nền tảng trực tuyến, không có chi nhánh vật lý hoặc có rất ít. Ưu điểm nổi bật là chi phí hoạt động thấp hơn do tiết kiệm chi phí thuê mặt bằng, nhân viên giao dịch, ... Do đó, ngân hàng số có khả năng cung cấp dịch vụ với chi phí thấp hơn, lãi suất hấp dẫn hơn và nhiều tiện ích số hóa.

Đường cong lợi suất đảo ngược xảy ra khi lãi suất trái phiếu ngắn hạn cao hơn lãi suất trái phiếu dài hạn. Hiện tượng này thường được coi là dấu hiệu báo trước suy thoái kinh tế, vì nó phản ánh kỳ vọng của thị trường về việc lãi suất sẽ giảm trong tương lai do kinh tế suy yếu.

Basel III là một bộ tiêu chuẩn quốc tế về quy định ngân hàng, được xây dựng bởi Ủy ban Basel về Giám sát Ngân hàng. Mục tiêu chính của Basel III là tăng cường khả năng phục hồi của hệ thống ngân hàng toàn cầu bằng cách nâng cao yêu cầu về vốn, thanh khoản và quản lý rủi ro của các ngân hàng.

Rủi ro tín dụng là rủi ro do khách hàng không thực hiện được nghĩa vụ trả nợ theo hợp đồng. Nghiệp vụ tín dụng (cho vay, chiết khấu, bao thanh toán, ...) là nghiệp vụ chính tạo ra rủi ro này, khi ngân hàng cấp tín dụng cho khách hàng và đối mặt với nguy cơ không thu hồi được nợ.

Nghiệp vụ huy động vốn của ngân hàng thương mại bao gồm các hoạt động tăng nguồn vốn cho ngân hàng. Phát hành chứng chỉ tiền gửi, vay vốn từ ngân hàng trung ương và nhận tiền gửi tiết kiệm đều là hình thức huy động vốn. Cho vay chiết khấu giấy tờ có giá là nghiệp vụ sử dụng vốn, không phải huy động vốn.

Ngân hàng thương mại tập trung vào các nghiệp vụ truyền thống như nhận tiền gửi, cho vay, thanh toán. Ngân hàng đầu tư chuyên về các dịch vụ tài chính phức tạp hơn, đặc biệt là bảo lãnh phát hành chứng khoán (IPO, phát hành trái phiếu) và tư vấn sáp nhập và mua lại doanh nghiệp (M&A).

Nguyên tắc 'đa dạng hóa' trong quản lý rủi ro tín dụng là việc ngân hàng phân tán danh mục cho vay của mình ra nhiều đối tượng khách hàng, nhiều ngành nghề kinh tế và khu vực địa lý khác nhau. Mục đích là để giảm sự phụ thuộc vào một nhóm khách hàng hoặc một ngành nghề cụ thể, từ đó giảm thiểu rủi ro khi một nhóm khách hàng hoặc ngành nghề gặp khó khăn.

Nghiệp vụ thị trường mở (OMO) là việc ngân hàng trung ương mua bán trái phiếu chính phủ trên thị trường mở để điều chỉnh lượng tiền cung ứng. Khi ngân hàng trung ương bán trái phiếu, tiền từ hệ thống ngân hàng thương mại sẽ chảy về ngân hàng trung ương, làm giảm lượng tiền cung ứng trong nền kinh tế, và do đó làm tăng lãi suất.