Đề 24 – Bài tập, đề thi trắc nghiệm online Thanh toán quốc tế

Thư tín dụng (L/C) là phương thức thanh toán an toàn nhất cho nhà xuất khẩu vì ngân hàng phát hành L/C cam kết thanh toán nếu nhà xuất khẩu xuất trình bộ chứng từ phù hợp với các điều khoản và điều kiện của L/C.

Rủi ro vận chuyển, dù quan trọng trong thương mại quốc tế, không trực tiếp thuộc phạm trù rủi ro thanh toán quốc tế. Các rủi ro chính trong thanh toán quốc tế bao gồm rủi ro tín dụng (khả năng người mua không thanh toán), rủi ro hối đoái (biến động tỷ giá) và rủi ro quốc gia (rủi ro chính trị, kinh tế của quốc gia đối tác).

Trong nhờ thu chứng từ, ngân hàng đóng vai trò trung gian, xử lý chứng từ và thực hiện thanh toán theo chỉ thị của người xuất khẩu (bên nhờ thu) và người nhập khẩu (bên trả tiền).

Điều khoản CIF (Cost, Insurance and Freight) quy định người bán chịu chi phí vận chuyển và bảo hiểm đến cảng đích. Điều này thường đi kèm với các phương thức thanh toán có sử dụng chứng từ như L/C hoặc Nhờ thu, nơi chứng từ vận tải (ví dụ B/L) đóng vai trò quan trọng.

SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) là một mạng lưới viễn thông tài chính quốc tế, được sử dụng bởi các ngân hàng và tổ chức tài chính để truyền thông tin về các giao dịch tài chính, bao gồm thanh toán quốc tế, một cách an toàn và hiệu quả.

Ghi sổ (Open Account) là phương thức thanh toán rủi ro nhất cho nhà xuất khẩu vì nhà nhập khẩu nhận hàng trước và thanh toán sau. Phương thức này thường chỉ được sử dụng khi có mối quan hệ tin tưởng cao, ví dụ giữa các công ty con trong cùng tập đoàn hoặc đối tác lâu năm.

Thanh toán quốc tế phát triển mạnh mẽ do sự mở rộng nhanh chóng của thương mại quốc tế và đầu tư toàn cầu. Khi các hoạt động mua bán, đầu tư vượt ra khỏi biên giới quốc gia, nhu cầu về các phương thức thanh toán xuyên biên giới trở nên thiết yếu.

Điểm khác biệt lớn nhất là cam kết thanh toán của ngân hàng. Trong L/C, ngân hàng phát hành L/C cam kết thanh toán nếu nhà xuất khẩu tuân thủ các điều khoản. Trong Nhờ thu, ngân hàng chỉ đóng vai trò trung gian, không cam kết thanh toán, rủi ro thanh toán vẫn thuộc về nhà xuất khẩu.

Vận đơn đường biển (B/L) là chứng từ quan trọng nhất trong thanh toán quốc tế vì nó vừa là chứng từ vận tải (xác nhận đã giao hàng lên tàu), vừa là chứng từ sở hữu hàng hóa (người nắm giữ B/L có quyền sở hữu hàng hóa).

Ký hợp đồng kỳ hạn ngoại tệ (Forward contract) là biện pháp phổ biến và hiệu quả để phòng ngừa rủi ro hối đoái. Công ty có thể chốt tỷ giá USD/VND tại thời điểm ký hợp đồng, đảm bảo doanh thu VND không bị ảnh hưởng bởi biến động tỷ giá trong tương lai.

Nếu bộ chứng từ xuất trình không phù hợp (discrepancy), ngân hàng phát hành L/C có quyền từ chối thanh toán. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuẩn bị bộ chứng từ chính xác và tuân thủ nghiêm ngặt các điều khoản L/C.

Rủi ro quốc gia là rủi ro phát sinh từ các yếu tố chính trị, kinh tế, xã hội của quốc gia đối tác. Lệnh cấm vận thương mại của chính phủ nước nhập khẩu là một ví dụ điển hình của rủi ro quốc gia, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng thanh toán và thực hiện hợp đồng thương mại.

Chuyển tiền bằng điện (TT) thường có chi phí giao dịch ngân hàng thấp nhất so với các phương thức khác như L/C và Nhờ thu, do quy trình đơn giản và ít thủ tục hơn. Ghi sổ (Open Account) không phát sinh chi phí ngân hàng trực tiếp cho phương thức thanh toán, nhưng rủi ro cao hơn.

Ngân hàng phát hành L/C (Issuing Bank), theo yêu cầu của nhà nhập khẩu, là ngân hàng chịu trách nhiệm chính trong việc thanh toán cho nhà xuất khẩu khi bộ chứng từ xuất trình phù hợp với L/C.

Chuyển tiền bằng điện (TT) trả trước yêu cầu nhà nhập khẩu thanh toán trước khi nhận hàng, do đó không cho phép kiểm soát hàng hóa trước thanh toán. Các phương thức Nhờ thu và L/C đều có cơ chế cho phép nhà nhập khẩu kiểm soát chứng từ (và do đó kiểm soát hàng hóa ở một mức độ nhất định) trước khi thực hiện thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán (trong trường hợp D/A).

Thư tín dụng (L/C) là phương thức thanh toán an toàn nhất cho người xuất khẩu vì ngân hàng phát hành L/C cam kết thanh toán khi người xuất khẩu xuất trình bộ chứng từ phù hợp với các điều khoản L/C.

Rủi ro hàng tồn kho là rủi ro trong quản lý chuỗi cung ứng và kho vận, không trực tiếp liên quan đến quá trình thanh toán quốc tế. Các rủi ro còn lại (tỷ giá, tín dụng, quốc gia) đều là những rủi ro quan trọng trong thanh toán quốc tế.

Ngân hàng phát hành (Issuing Bank) là ngân hàng theo yêu cầu của người nhập khẩu, phát hành L/C và cam kết thanh toán cho người xuất khẩu khi các điều kiện của L/C được đáp ứng.

Ghi sổ cho phép người nhập khẩu nhận hàng và bán hàng trước khi thanh toán, giúp cải thiện dòng tiền và giảm chi phí vốn vay.

SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) là một mạng lưới viễn thông tài chính toàn cầu, cho phép các tổ chức tài chính trên thế giới trao đổi thông tin về các giao dịch thanh toán một cách an toàn và nhanh chóng.

Trong nhờ thu kèm chứng từ, người nhập khẩu (người trả tiền) có trách nhiệm thanh toán hoặc chấp nhận hối phiếu để nhận bộ chứng từ và sở hữu hàng hóa.

Quy mô vốn điều lệ của doanh nghiệp xuất khẩu ít ảnh hưởng trực tiếp đến việc lựa chọn phương thức thanh toán. Các yếu tố khác như mức độ tin cậy, giá trị hàng hóa, và quy định pháp luật đều là những yếu tố quan trọng.

DDP (Delivered Duty Paid) là điều khoản Incoterms mà người bán chịu trách nhiệm cao nhất, phải giao hàng đến địa điểm chỉ định của người mua và chịu mọi chi phí, thuế, và rủi ro cho đến khi hàng hóa được giao.

Sử dụng đồng tiền bản địa có thể giảm rủi ro tỷ giá, tăng minh bạch, đơn giản hóa thủ tục và có thể tăng khả năng cạnh tranh về giá, do đó tất cả các đáp án đều đúng.

Đối với thương mại điện tử xuyên biên giới, chuyển tiền điện tử và các cổng thanh toán trực tuyến (như PayPal, Stripe, v.v.) ngày càng phổ biến vì tính nhanh chóng, tiện lợi và phù hợp với các giao dịch giá trị nhỏ và vừa.

Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice) là chứng từ thương mại, không phải chứng từ vận tải. Vận đơn đường biển, vận đơn hàng không, và giấy chứng nhận bảo hiểm đều là các chứng từ vận tải hoặc liên quan đến vận tải thường được yêu cầu trong thanh toán quốc tế.

Nhu cầu giao thương và buôn bán giữa các quốc gia là nguyên nhân chính dẫn đến sự ra đời và phát triển của các phương thức thanh toán quốc tế để tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch xuyên biên giới.

Rủi ro tín dụng xảy ra khi người mua không có khả năng hoặc không muốn thanh toán tiền hàng cho người bán, ví dụ như trường hợp người mua phá sản.

Điểm khác biệt chính giữa L/C trả ngay và L/C trả chậm là thời điểm thanh toán. L/C trả ngay thanh toán ngay khi bộ chứng từ phù hợp được xuất trình, còn L/C trả chậm thanh toán sau một khoảng thời gian nhất định kể từ ngày xuất trình chứng từ hoặc ngày giao hàng.

L/C là phương thức thanh toán an toàn, đặc biệt phù hợp khi giao dịch với đối tác mới, chưa có nhiều thông tin về khả năng thanh toán, hoặc thị trường nhập khẩu có nhiều rủi ro chính trị, kinh tế.

Thư tín dụng (L/C) là phương thức thanh toán mà ngân hàng (ngân hàng phát hành) theo yêu cầu của người mua (người yêu cầu mở L/C) cam kết với người bán (người thụ hưởng) sẽ trả tiền trong một thời hạn nhất định, nếu người bán xuất trình bộ chứng từ thanh toán phù hợp với quy định trong L/C.

Điểm khác biệt chính là cam kết thanh toán của ngân hàng. L/C có sự cam kết thanh toán từ ngân hàng phát hành, trong khi Nhờ thu chứng từ ngân hàng chỉ đóng vai trò trung gian thu hộ tiền từ người mua cho người bán.

Khi thanh toán TT trước, người mua đã thanh toán trước khi giao hàng, nên rủi ro hối đoái do chậm trễ thanh toán (thường phát sinh khi thanh toán sau) là ít được quan tâm nhất so với các rủi ro khác như rủi ro người bán không giao hàng hoặc rủi ro tỷ giá chung.

Nhờ thu trả ngay (Sight Documentary Collection) đảm bảo người bán (doanh nghiệp Việt Nam) nhận được thanh toán ngay khi xuất trình bộ chứng từ, thường là sau khi hàng hóa được giao cho hãng vận tải và chứng từ vận tải được phát hành.

Nếu bộ chứng từ xuất trình không phù hợp (có sai sót) so với các điều khoản và điều kiện trong L/C, ngân hàng phát hành có quyền từ chối thanh toán hoặc chiết khấu. Tuy nhiên, ngân hàng phát hành thường thông báo sai sót cho người yêu cầu mở L/C (người mua) để xin ý kiến chấp nhận thanh toán dù có sai sót (waiver). Nếu người mua chấp nhận, ngân hàng có thể thanh toán.

Vận đơn đường biển (Bill of Lading) là chứng từ vận tải, chứng nhận việc người vận chuyển đã nhận hàng để chở và có nghĩa vụ giao hàng tại cảng đích. Hối phiếu, lệnh phiếu và séc là các chứng từ tài chính, thể hiện nghĩa vụ thanh toán.

Sở thích cá nhân của giám đốc tài chính không phải là yếu tố trực tiếp ảnh hưởng đến việc lựa chọn phương thức thanh toán quốc tế. Các yếu tố khác như mức độ tin tưởng, giá trị hợp đồng, và rủi ro quốc gia đều là các yếu tố quan trọng cần xem xét khi lựa chọn phương thức thanh toán.

Ngân hàng phát hành (Issuing Bank) là ngân hàng mở L/C theo yêu cầu của người mua và có trách nhiệm chính trong việc thanh toán cho người bán nếu bộ chứng từ xuất trình phù hợp với các điều khoản của L/C.

SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) là mạng lưới viễn thông tài chính toàn cầu, được sử dụng chủ yếu để truyền thông tin và lệnh thanh toán một cách an toàn và hiệu quả giữa các ngân hàng trên toàn thế giới, hỗ trợ các giao dịch thanh toán quốc tế.

Incoterms quy định về các điều khoản thương mại quốc tế, xác định trách nhiệm và chi phí liên quan đến vận chuyển, giao nhận hàng hóa, thủ tục hải quan và chuyển giao rủi ro giữa người mua và người bán. Tuy nhiên, Incoterms *không* quy định về phương thức thanh toán quốc tế. Phương thức thanh toán là thỏa thuận riêng giữa người mua và người bán.

Rủi ro tỷ giá hối đoái phát sinh khi có sự biến động tỷ giá hối đoái giữa đồng tiền thanh toán (ví dụ USD) và đồng tiền hạch toán của doanh nghiệp (ví dụ VND). Sự biến động này có thể làm giảm giá trị khoản tiền thu về hoặc tăng chi phí thanh toán.

Phương thức Ghi sổ (Open Account) là phương thức thanh toán mà người bán giao hàng trước và người mua thanh toán sau một khoảng thời gian nhất định, thường sau khi đã nhận và kiểm tra chất lượng hàng hóa. Đây là phương thức có lợi cho người mua nhưng rủi ro cao cho người bán.

AML (Anti-Money Laundering - Chống rửa tiền) và KYC (Know Your Customer - Biết rõ khách hàng) là các quy định và biện pháp nhằm ngăn chặn việc sử dụng hệ thống tài chính cho mục đích rửa tiền và tài trợ khủng bố. Các ngân hàng và tổ chức tài chính phải tuân thủ các quy định này trong các giao dịch thanh toán quốc tế.

Trong trường hợp có mối quan hệ tin tưởng và lâu dài giữa người mua và người bán, phương thức Ghi sổ (Open Account) có thể được sử dụng để giảm thiểu chi phí giao dịch và thủ tục phức tạp so với các phương thức khác như L/C hoặc Nhờ thu chứng từ. Phương thức này đơn giản và tiết kiệm chi phí nhất, nhưng đòi hỏi mức độ tin tưởng cao giữa các bên.

Thư tín dụng (Letter of Credit - L/C) được xem là phương thức thanh toán an toàn nhất cho nhà xuất khẩu vì có sự cam kết thanh toán từ ngân hàng phát hành. Tuy nhiên, L/C có thủ tục phức tạp, chi phí cao và kém linh hoạt hơn cho nhà nhập khẩu so với các phương thức khác.

Thư tín dụng (L/C) là phương thức thanh toán an toàn nhất cho nhà xuất khẩu vì ngân hàng mở L/C cam kết thanh toán thay cho nhà nhập khẩu nếu nhà xuất khẩu xuất trình đầy đủ chứng từ phù hợp với điều khoản L/C.

Trong nhờ thu kèm chứng từ, ngân hàng chỉ đóng vai trò trung gian, thực hiện việc thu hộ tiền và giao chứng từ theo chỉ thị của nhà xuất khẩu, không chịu trách nhiệm thanh toán hay kiểm tra hàng hóa.

DDP (Delivered Duty Paid) yêu cầu nhà xuất khẩu chịu trách nhiệm giao hàng đến tận địa điểm của người mua ở nước nhập khẩu, bao gồm cả chi phí vận chuyển, bảo hiểm và thuế nhập khẩu, do đó trách nhiệm của nhà xuất khẩu là lớn nhất.

Chốt tỷ giá hối đoái cố định (Forward Contract hoặc Currency Option) tại thời điểm ký hợp đồng giúp doanh nghiệp biết trước và cố định được tỷ giá giao dịch, loại bỏ rủi ro biến động tỷ giá trong tương lai.

Rủi ro tín dụng (Credit Risk) là rủi ro người mua (nhà nhập khẩu) không có khả năng hoặc không muốn thanh toán tiền hàng theo đúng thỏa thuận. Ví dụ nhà nhập khẩu phá sản là trường hợp điển hình của rủi ro tín dụng.