Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Giải phẫu bệnh – Đề 13

Một trong những cơ chế chính của sự kháng thuốc trong hóa trị ung thư là sự tăng cường hoạt động của các bơm efflux, chẳng hạn như P-glycoprotein, giúp bơm thuốc ra khỏi tế bào ung thư, làm giảm nồng độ thuốc bên trong tế bào và giảm hiệu quả điều trị.

Thực quản Barrett là tình trạng metaplasia ruột, trong đó biểu mô lát tầng của thực quản bị thay thế bởi biểu mô trụ có tế bào đài, tương tự như biểu mô ruột. Đây là một đáp ứng thích nghi với tình trạng trào ngược axit kéo dài.

Amyloid Aβ (beta-amyloid) là loại amyloid chính tích tụ trong não của bệnh nhân Alzheimer, tạo thành các mảng amyloid đặc trưng. Sự tích tụ amyloid Aβ được cho là đóng vai trò quan trọng trong cơ chế bệnh sinh của bệnh Alzheimer.

Histamine được giải phóng từ tế bào mast, bạch cầu basophil và tiểu cầu, là yếu tố trung gian hóa học chính gây giãn mạch trong giai đoạn sớm của viêm cấp tính, làm tăng lưu lượng máu đến khu vực tổn thương.

Trong viêm khớp dạng thấp, pannus là một mô hạt viêm bất thường, bao gồm tế bào viêm, nguyên bào sợi và mạch máu tân sinh, xâm lấn vào sụn và xương khớp, gây phá hủy và biến dạng khớp. Pannus là một đặc điểm bệnh lý quan trọng của viêm khớp dạng thấp.

EGF, TGF-β và PDGF đều là các yếu tố tăng trưởng quan trọng kích thích tăng sinh, di cư và biệt hóa của nguyên bào sợi trong quá trình lành vết thương. Chúng phối hợp hoạt động để đảm bảo quá trình sửa chữa mô diễn ra hiệu quả.

Nguyên bào sợi là tế bào chính chịu trách nhiệm tổng hợp collagen và các thành phần chất nền ngoại bào khác, dẫn đến xơ hóa trong viêm mạn tính. Sự kích hoạt và tăng sinh của nguyên bào sợi là một phần quan trọng của quá trình sửa chữa mô, nhưng quá mức có thể dẫn đến xơ hóa bệnh lý.

Phù trong viêm hình thành do sự kết hợp của tăng áp suất thủy tĩnh mạch máu (do giãn mạch), giảm áp suất keo huyết tương (do mất protein vào dịch viêm) và tăng tính thấm thành mạch (do các yếu tố trung gian hóa học). Sự tăng tính thấm thành mạch là cơ chế quan trọng nhất trong viêm cấp tính.

Đại thực bào, tế bào nội mô, bạch cầu trung tính và nhiều loại tế bào khác đều có thể sản xuất cytokine và chemokine trong quá trình viêm. Các chất này đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa và khuếch đại phản ứng viêm.

Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất cho ung thư biểu mô tế bào vảy ở phổi, cũng như nhiều loại ung thư phổi khác. Các chất gây ung thư trong khói thuốc lá gây tổn thương DNA và thúc đẩy sự phát triển của tế bào ung thư.

Tăng sản sinh lý là một đáp ứng bình thường, kiểm soát được đối với kích thích sinh lý (ví dụ: tăng sản tuyến vú trong thai kỳ). Tăng sản bệnh lý là do kích thích bệnh lý quá mức hoặc bất thường và có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư nếu không được kiểm soát.

Apoptosis, hay chết tế bào theo chương trình, là một quá trình sinh lý bình thường, đặc trưng bởi các thay đổi hình thái bao gồm co rút tế bào, cô đặc chromatin và hình thành các thể apoptotic được thực bào bởi các tế bào xung quanh mà không gây viêm.

Bệnh Alzheimer là một bệnh lý thoái hóa thần kinh đặc trưng bởi sự thoái hóa dần dần của tế bào thần kinh trong não, dẫn đến suy giảm trí nhớ và các chức năng nhận thức khác. Viêm màng não, đột quỵ não và u não không phải là bệnh lý thoái hóa thần kinh.

Phì đại, tăng sản và dị sản là các hình thức thích nghi tế bào, giúp tế bào tồn tại và chức năng trong điều kiện môi trường thay đổi. Hoại tử đông là một dạng tổn thương tế bào không hồi phục, không phải là một hình thức thích nghi.

U lành tính có đặc điểm phát triển chậm, giới hạn rõ, không xâm lấn mô xung quanh và không di căn. Xâm lấn mô xung quanh là đặc điểm của u ác tính (ung thư).

Tế bào hình sao gan (tế bào Ito) là tế bào chính chịu trách nhiệm sản xuất collagen và các thành phần chất nền ngoại bào khác trong xơ gan. Khi gan bị tổn thương mạn tính, các tế bào hình sao gan được hoạt hóa và chuyển đổi thành nguyên bào sợi, dẫn đến xơ hóa lan rộng.

Collagen loại III được tổng hợp đầu tiên tại vị trí tổn thương trong quá trình lành vết thương, tạo thành chất nền tạm thời. Sau đó, nó dần dần được thay thế bằng collagen loại I mạnh hơn, tạo cấu trúc bền vững cho mô sẹo.

Hoại tử bã đậu là một dạng hoại tử đặc trưng bởi hình ảnh đại thể như chất bã đậu trắng, thường gặp trong nhiễm trùng lao. Nó là một dạng hoại tử đông có đặc điểm riêng biệt do phản ứng miễn dịch qua trung gian tế bào đối với vi khuẩn lao.

Dị sản (metaplasia) là sự thay đổi có thể đảo ngược, trong đó một loại tế bào trưởng thành được thay thế bằng một loại tế bào trưởng thành khác. Đây thường là một đáp ứng thích nghi của tế bào đối với môi trường bất lợi, nhưng có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư trong một số trường hợp.

Tân sinh mạch là một quá trình phức tạp bao gồm tăng sản, giảm apoptosis và sự di cư của tế bào nội mô hiện có để hình thành mạch máu mới. VEGF (yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu) là yếu tố chính kích thích quá trình này.

Tổ chức hóa (resolution) là quá trình phục hồi mô về trạng thái bình thường sau tổn thương nhẹ, thường không để lại sẹo. Sửa chữa bằng sẹo xảy ra khi tổn thương mô nặng hơn hoặc khả năng tái tạo tế bào hạn chế, dẫn đến hình thành mô sẹo (mô liên kết xơ) thay thế mô ban đầu.

Leukotriene B4 (LTB4) là một chemokine mạnh, đóng vai trò chính trong việc thu hút bạch cầu trung tính đến vị trí viêm trong phản ứng viêm cấp tính. Nó được sản xuất từ axit arachidonic thông qua con đường lipoxygenase.

Lympho bào, bao gồm tế bào T và tế bào B, đóng vai trò trung tâm trong viêm mạn tính. Chúng tham gia vào phản ứng miễn dịch qua trung gian tế bào và sản xuất kháng thể, kéo dài quá trình viêm.

Ung thư biểu mô tại chỗ (carcinoma in situ) là giai đoạn sớm của ung thư biểu mô, khi tế bào ung thư chỉ giới hạn ở lớp biểu mô, chưa xâm lấn màng đáy và do đó chưa có khả năng di căn. Đây là giai đoạn có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện và điều trị kịp thời.

Phì đại (hypertrophy) là sự tăng kích thước của tế bào, dẫn đến tăng kích thước của cơ quan hoặc mô. Tăng sản (hyperplasia) là sự tăng số lượng tế bào trong một cơ quan hoặc mô. Cả hai đều là các hình thức thích nghi tế bào đối với các kích thích khác nhau.

Đột biến điểm, là sự thay đổi một nucleotide đơn lẻ trong DNA, là loại đột biến gen phổ biến nhất trong ung thư. Các đột biến điểm có thể kích hoạt gen sinh ung thư hoặc bất hoạt gen ức chế khối u, góp phần vào sự phát triển của ung thư.

Gen ức chế khối u p53 đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự ổn định của bộ gen. Khi DNA bị tổn thương, p53 sẽ kích hoạt các cơ chế sửa chữa DNA và gây ngừng chu kỳ tế bào để có thời gian sửa chữa. Nếu tổn thương quá nặng, p53 có thể kích hoạt apoptosis để loại bỏ tế bào bị tổn thương, ngăn ngừa sự phát triển của ung thư.

Ung thư biểu mô tuyến là loại ung thư phổi phổ biến nhất, đặc biệt ở những người không hút thuốc và phụ nữ. Nó thường phát sinh ở ngoại vi phổi và có liên quan đến đột biến gen EGFR và ALK.

Các dấu hiệu chính của viêm cấp tính bao gồm sưng (tumor), nóng (calor), đỏ (rubor), đau (dolor) và mất chức năng (functio laesa). Xơ hóa là đặc điểm của viêm mạn tính, không phải viêm cấp tính.

Hoại tử tế bào thường xảy ra do các tác nhân gây hại như thiếu máu cục bộ, nhiễm trùng, tổn thương vật lý và tiếp xúc với độc tố. Tập thể dục cường độ cao, mặc dù có thể gây tổn thương cơ, nhưng không phải là nguyên nhân phổ biến gây hoại tử tế bào trong các mô khác.