1. Trong dịch thuật, `compensation` (bù trừ) là chiến lược gì?
A. Bỏ qua những phần khó dịch trong văn bản gốc.
B. Bù đắp sự mất mát về nghĩa hoặc phong cách ở một chỗ bằng cách thêm vào hoặc nhấn mạnh ở chỗ khác trong văn bản dịch.
C. Dịch sát nghĩa đen mọi yếu tố trong văn bản gốc.
D. Sử dụng chú thích để giải thích những chỗ khó dịch.
2. Trong dịch thuật, `localisation` (địa phương hóa) khác biệt với `translation` (dịch thuật) như thế nào?
A. Localisation chỉ áp dụng cho dịch tài liệu kỹ thuật, còn translation áp dụng cho mọi loại văn bản.
B. Localisation bao gồm việc điều chỉnh văn bản và sản phẩm cho phù hợp với văn hóa và thị trường mục tiêu, rộng hơn chỉ dịch ngôn ngữ.
C. Localisation là dịch máy, còn translation là dịch người.
D. Localisation chỉ liên quan đến dịch thuật đa ngôn ngữ, còn translation là dịch song ngữ.
3. Khi dịch các văn bản mang tính biểu cảm cao (ví dụ, thơ ca, văn học nghệ thuật), người dịch cần đặc biệt chú trọng điều gì?
A. Dịch sát nghĩa đen để đảm bảo tính chính xác tuyệt đối.
B. Tái tạo không chỉ ý nghĩa mà còn cảm xúc, âm điệu, và phong cách của văn bản gốc.
C. Đơn giản hóa văn phong để dễ hiểu hơn cho độc giả.
D. Bỏ qua các yếu tố biểu cảm nếu khó dịch.
4. Điều gì là hạn chế chính của việc dịch máy (machine translation) hiện nay?
A. Chi phí đầu tư ban đầu quá cao.
B. Khó xử lý các yếu tố văn hóa, ẩn ý, và sắc thái tinh tế của ngôn ngữ.
C. Tốc độ dịch còn quá chậm.
D. Chỉ hỗ trợ một số ít ngôn ngữ phổ biến.
5. Phương pháp dịch `chú trọng người đọc` (reader-oriented translation) tập trung vào điều gì?
A. Dịch sát nghĩa đen của văn bản gốc.
B. Tạo ra bản dịch dễ hiểu và tự nhiên cho độc giả mục tiêu.
C. Duy trì cấu trúc câu và cú pháp của văn bản gốc.
D. Sử dụng ngôn ngữ dịch thuật trang trọng và học thuật.
6. Chiến lược dịch `thuần hóa` (domestication) trong dịch thuật văn hóa đề cập đến điều gì?
A. Giữ nguyên yếu tố văn hóa nước ngoài trong bản dịch.
B. Điều chỉnh văn bản dịch để phù hợp với văn hóa và độc giả mục tiêu, làm cho nó trở nên quen thuộc hơn.
C. Dịch văn bản gốc một cách trung thực nhất có thể, không thay đổi gì.
D. Sử dụng ngôn ngữ dịch thuật trang trọng và học thuật.
7. Trong dịch thuật, `calque` (dịch sao phỏng) là gì?
A. Dịch từ mượn trực tiếp từ ngôn ngữ khác.
B. Dịch bằng cách sao chép cấu trúc ngữ pháp và từ vựng của ngôn ngữ nguồn một cách máy móc.
C. Dịch bằng cách tạo ra từ mới trong ngôn ngữ đích dựa trên cấu trúc của từ gốc.
D. Dịch bằng cách sử dụng từ điển chuyên ngành.
8. Trong dịch thuật, `transliteration` (chuyển tự) là gì?
A. Dịch nghĩa của từ từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác.
B. Chuyển đổi chữ viết từ hệ thống chữ này sang hệ thống chữ khác (ví dụ, từ chữ Cyrillic sang chữ Latin).
C. Dịch tự do, không cần bám sát văn bản gốc.
D. Dịch máy tự động.
9. Yếu tố nào sau đây KHÔNG thuộc về `ngữ cảnh` (context) trong dịch thuật?
A. Ngữ cảnh ngôn ngữ (linguistic context).
B. Ngữ cảnh tình huống (situational context).
C. Ngữ cảnh văn hóa (cultural context).
D. Ngữ cảnh từ điển (dictionary context).
10. Yếu tố nào sau đây KHÔNG phải là một tiêu chí đánh giá chất lượng bản dịch?
A. Tính chính xác về mặt thông tin.
B. Tính trôi chảy và tự nhiên của ngôn ngữ dịch.
C. Số lượng từ trong bản dịch so với văn bản gốc.
D. Tính phù hợp về văn phong và thể loại.
11. Thuyết `đa hệ thống` (polysystem theory) trong nghiên cứu dịch thuật tập trung vào điều gì?
A. Phân tích cấu trúc ngữ pháp của ngôn ngữ.
B. Nghiên cứu vai trò của dịch thuật trong hệ thống văn hóa và văn học.
C. Phát triển các công cụ hỗ trợ dịch thuật tự động.
D. Đánh giá chất lượng bản dịch dựa trên tiêu chí khách quan.
12. Điều gì là ưu điểm chính của việc sử dụng bộ nhớ dịch (translation memory) trong dịch thuật chuyên nghiệp?
A. Tự động dịch toàn bộ văn bản mà không cần sự can thiệp của con người.
B. Tăng tính nhất quán và hiệu quả trong dịch thuật các văn bản tương tự hoặc lặp lại.
C. Thay thế hoàn toàn vai trò của người dịch.
D. Giảm chi phí dịch thuật xuống mức tối thiểu.
13. Lý thuyết `tương đương động` (dynamic equivalence) của Eugene Nida tập trung vào điều gì?
A. Sự tương đương về hình thức giữa văn bản nguồn và đích.
B. Sự tương đương về phản ứng của độc giả giữa văn bản nguồn và đích.
C. Sự tương đương về từ vựng giữa hai ngôn ngữ.
D. Sự tương đương về cấu trúc ngữ pháp giữa hai ngôn ngữ.
14. Điều gì là thách thức chính khi dịch các thành ngữ, tục ngữ và quán ngữ?
A. Sự khác biệt về ngữ pháp giữa các ngôn ngữ.
B. Việc tìm ra tương đương về nghĩa và văn hóa trong ngôn ngữ đích.
C. Độ dài của các thành ngữ, tục ngữ thường quá ngắn.
D. Sự thiếu từ điển chuyên biệt về thành ngữ, tục ngữ.
15. Khái niệm `đơn vị dịch` (unit of translation) trong lý thuyết dịch dùng để chỉ điều gì?
A. Đơn vị tiền tệ sử dụng trong dịch thuật thương mại.
B. Phần nhỏ nhất của văn bản nguồn mà người dịch xử lý như một khối ý nghĩa để dịch.
C. Số lượng từ tối thiểu cần thiết để tạo thành một câu dịch.
D. Đơn vị thời gian tính phí dịch thuật.
16. Trong dịch thuật, `false friend` (từ đồng âm dị nghĩa) là gì?
A. Từ ngữ có nghĩa giống nhau trong hai ngôn ngữ.
B. Từ ngữ có hình thức tương tự nhưng nghĩa khác nhau giữa hai ngôn ngữ, dễ gây nhầm lẫn.
C. Từ ngữ có nguồn gốc chung từ một ngôn ngữ cổ.
D. Từ ngữ mới được vay mượn từ ngôn ngữ khác.
17. Theo lý thuyết Skopos, mục đích chính của dịch thuật là gì?
A. Đảm bảo tính trung thành tuyệt đối với văn bản gốc.
B. Đáp ứng mục đích giao tiếp cụ thể trong ngữ cảnh văn hóa đích.
C. Duy trì phong cách và giọng văn của tác giả gốc.
D. Giúp người đọc tiếp cận văn bản gốc một cách dễ dàng nhất.
18. Trong dịch thuật, `ghi chú của người dịch` (translator`s note) thường được sử dụng để làm gì?
A. Sửa lỗi chính tả và ngữ pháp trong văn bản gốc.
B. Giải thích các quyết định dịch thuật, khó khăn gặp phải hoặc thông tin bổ sung cần thiết cho người đọc.
C. Tóm tắt nội dung chính của văn bản gốc.
D. Đánh giá chất lượng của văn bản gốc.
19. Nguyên tắc `bảo toàn tính nhất quán` (consistency) quan trọng như thế nào trong dịch thuật?
A. Chỉ quan trọng khi dịch các văn bản dài.
B. Đảm bảo sử dụng nhất quán thuật ngữ và phong cách dịch trong toàn bộ văn bản, tạo sự mạch lạc.
C. Không quan trọng bằng tính chính xác.
D. Chỉ cần nhất quán trong từng đoạn văn, không cần toàn bộ văn bản.
20. Lỗi dịch `diễn giải quá mức` (over-translation) xảy ra khi nào?
A. Người dịch bỏ sót thông tin quan trọng trong văn bản gốc.
B. Người dịch thêm thông tin hoặc chi tiết không có trong văn bản gốc.
C. Người dịch sử dụng từ ngữ quá trang trọng so với văn phong gốc.
D. Người dịch dịch quá sát nghĩa đen của văn bản gốc.
21. Trong lý thuyết dịch, `chú giải` (gloss) thường được sử dụng để làm gì?
A. Thay thế hoàn toàn văn bản gốc bằng bản dịch.
B. Giải thích hoặc làm rõ nghĩa của từ ngữ, cụm từ hoặc khái niệm khó hiểu trong văn bản dịch.
C. Tóm tắt nội dung chính của văn bản dịch.
D. Kiểm tra lỗi chính tả và ngữ pháp trong văn bản dịch.
22. Khái niệm `skopos` trong lý thuyết dịch có nguồn gốc từ ngôn ngữ nào?
A. Tiếng Anh.
B. Tiếng Đức.
C. Tiếng Pháp.
D. Tiếng Latinh.
23. Lỗi dịch `under-translation` (dịch thiếu sót) xảy ra khi nào?
A. Người dịch diễn giải quá chi tiết văn bản gốc.
B. Người dịch bỏ qua hoặc đơn giản hóa thông tin quan trọng trong văn bản gốc.
C. Người dịch sử dụng từ ngữ quá thông tục so với văn phong gốc.
D. Người dịch dịch quá tự do, không trung thành với văn bản gốc.
24. Khi dịch các văn bản chứa yếu tố hài hước hoặc chơi chữ, người dịch cần đặc biệt chú ý điều gì?
A. Dịch sát nghĩa đen để giữ nguyên ý nghĩa gốc.
B. Tìm cách tái tạo hiệu ứng hài hước tương tự trong ngôn ngữ đích, có thể cần thay đổi cách diễn đạt.
C. Bỏ qua các yếu tố hài hước nếu khó dịch.
D. Giải thích ý nghĩa hài hước bằng chú thích.
25. Lý thuyết dịch tập trung chủ yếu vào việc nghiên cứu điều gì?
A. Các phương pháp dịch văn bản cụ thể.
B. Bản chất của dịch thuật và các vấn đề liên quan.
C. Lịch sử phát triển của ngôn ngữ.
D. Quy trình xuất bản sách dịch.
26. Trong lý thuyết dịch, khái niệm `tương đương` (equivalence) đề cập đến điều gì?
A. Sự giống hệt về mặt từ vựng giữa ngôn ngữ nguồn và ngôn ngữ đích.
B. Mức độ tương đồng về nghĩa, chức năng và hiệu quả giao tiếp giữa văn bản nguồn và văn bản đích.
C. Số lượng từ ngữ tương ứng giữa hai văn bản.
D. Việc sử dụng từ điển và công cụ hỗ trợ dịch thuật.
27. Lý thuyết `semantic translation` (dịch ngữ nghĩa) của Peter Newmark nhấn mạnh điều gì?
A. Tạo ra bản dịch tự nhiên và dễ đọc như văn bản gốc.
B. Truyền đạt chính xác và đầy đủ ý nghĩa theo dụng ý của tác giả văn bản gốc.
C. Đáp ứng mục đích giao tiếp cụ thể trong ngữ cảnh văn hóa đích.
D. Tái tạo phản ứng của độc giả tương đương với văn bản gốc.
28. Trong dịch thuật, `adaptation` (phỏng dịch/uyển ngữ) thường được sử dụng khi nào?
A. Dịch các văn bản khoa học kỹ thuật chính xác.
B. Khi cần thay đổi đáng kể nội dung hoặc hình thức văn bản gốc để phù hợp với văn hóa đích.
C. Dịch các văn bản pháp lý cần tính trung thực tuyệt đối.
D. Khi không tìm được từ tương đương trong ngôn ngữ đích.
29. Phương pháp dịch `từ đối từ` (word-for-word translation) thường được áp dụng tốt nhất trong trường hợp nào?
A. Dịch thơ ca và văn học nghệ thuật.
B. Dịch các văn bản pháp lý và kỹ thuật có tính chính xác cao.
C. Dịch các thành ngữ, tục ngữ và ca dao.
D. Dịch các văn bản quảng cáo và marketing.
30. Trong lý thuyết dịch, `communicative translation` (dịch giao tiếp) ưu tiên điều gì?
A. Tính chính xác tuyệt đối về mặt từ vựng.
B. Tính dễ hiểu và tự nhiên cho độc giả mục tiêu, đôi khi chấp nhận thay đổi nhỏ về nghĩa đen.
C. Duy trì cấu trúc câu và cú pháp của văn bản gốc.
D. Sử dụng ngôn ngữ dịch thuật trang trọng và học thuật.
