Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Ô nhiễm môi trường – Đề 5

Chai nhựa PET là loại nhựa tổng hợp, rất khó phân hủy sinh học trong môi trường tự nhiên. Vỏ trái cây, giấy báo cũ và thức ăn thừa là rác thải hữu cơ, có thể phân hủy sinh học.

Ô nhiễm hóa học là dạng ô nhiễm do các chất hóa học gây ra, không phải là ô nhiễm vật lý. Ô nhiễm nhiệt, tiếng ồn và ánh sáng là các dạng ô nhiễm vật lý vì chúng liên quan đến các dạng năng lượng hoặc vật chất vật lý (nhiệt, sóng âm, ánh sáng) gây hại cho môi trường.

Đảo nhiệt đô thị là hiện tượng nhiệt độ ở khu vực đô thị cao hơn so với vùng nông thôn xung quanh. Ô nhiễm không khí (khí nhà kính, bụi mịn) và bề mặt bê tông hóa (hấp thụ nhiệt) là những yếu tố chính góp phần gây ra hiện tượng này. Ô nhiễm tiếng ồn, ánh sáng và đất không phải là nguyên nhân chính của đảo nhiệt đô thị.

Ô nhiễm nước ngọt thường gây suy giảm quá trình quang hợp do nước bị đục hoặc chất ô nhiễm ức chế sự phát triển của thực vật thủy sinh. Các lựa chọn khác (thiếu nước sạch, suy giảm đa dạng sinh vật, bệnh truyền nhiễm) đều là hậu quả tiêu cực của ô nhiễm nước ngọt.

Mưa axit chủ yếu là hậu quả của ô nhiễm không khí (khí SO2 và NOx). Ô nhiễm đất gây ra các vấn đề như suy giảm chất lượng nông sản, ô nhiễm nước ngầm do chất ô nhiễm thấm xuống, và làm mất đa dạng sinh học đất do các chất độc hại.

Ô nhiễm nguồn điểm là ô nhiễm có nguồn gốc rõ ràng, có thể xác định được vị trí cụ thể, như ống khói nhà máy xả thải. Các lựa chọn khác (nước mưa đô thị, thuốc trừ sâu đồng ruộng, bụi công trường) thường là ô nhiễm nguồn phân tán, khó xác định nguồn gốc cụ thể.

Vận động chính phủ ban hành luật là hành động mang tính cộng đồng hoặc chính trị hơn là biện pháp cá nhân. Các lựa chọn khác (giao thông công cộng, tình nguyện, tiết kiệm điện nước) đều là những hành động cá nhân có thể thực hiện để giảm ô nhiễm.

Nguyên tắc 3R (Giảm thiểu, Tái sử dụng, Tái chế) là giải pháp bền vững nhất để quản lý rác thải đô thị vì nó tập trung vào việc giảm lượng rác thải phát sinh, tận dụng lại rác thải làm tài nguyên, thay vì chỉ xử lý cuối nguồn bằng đốt hoặc chôn lấp. Xuất khẩu rác thải không phải là giải pháp bền vững và chỉ chuyển vấn đề ô nhiễm sang nơi khác.

Dấu chân sinh thái là một chỉ số đo lường nhu cầu của con người đối với tài nguyên thiên nhiên và khả năng hấp thụ chất thải của Trái Đất. Nó biểu thị tổng diện tích đất và nước cần thiết để duy trì lối sống của một cá nhân hoặc cộng đồng. Các lựa chọn khác chỉ là các khía cạnh cụ thể của tác động môi trường, không phải định nghĩa đầy đủ về dấu chân sinh thái.

Nước thải sinh hoạt thường chứa vi khuẩn coliform và các vi sinh vật gây bệnh từ phân và chất thải hữu cơ. Chúng có thể gây ra các bệnh tiêu chảy, tả, lỵ và các bệnh truyền nhiễm khác qua đường nước. Kim loại nặng, dioxin và bụi PM10 ít phổ biến trong nước thải sinh hoạt hơn và thường liên quan đến ô nhiễm công nghiệp hoặc không khí.

Bơi lội và chèo thuyền là các hoạt động giải trí dưới nước, không phải là nguồn gây ô nhiễm nước. Các lựa chọn còn lại (nước thải công nghiệp, nông nghiệp, rác thải sinh hoạt) đều là những nguồn ô nhiễm nước đáng kể.

Nới lỏng tiêu chuẩn khí thải cho xe cơ giới sẽ làm tăng lượng khí thải gây ô nhiễm, đi ngược lại mục tiêu bảo vệ môi trường. Thuế carbon, trợ cấp cho ngành công nghiệp xanh, và quy định xử lý nước thải đều là các chính sách hướng tới bảo vệ môi trường và giảm ô nhiễm.

Ô nhiễm ý kiến không phải là một loại hình ô nhiễm môi trường được công nhận trong khoa học môi trường. Các loại ô nhiễm chính thức được công nhận bao gồm ô nhiễm không khí, nước, đất, tiếng ồn, ánh sáng, nhiệt, phóng xạ, nhựa, v.v.

Ô nhiễm tiếng ồn chủ yếu ảnh hưởng đến thính giác, gây suy giảm thính lực. Ngoài ra, nó còn có thể gây căng thẳng, rối loạn giấc ngủ và các vấn đề tâm lý khác. Các lựa chọn khác không phải là tác hại trực tiếp của ô nhiễm tiếng ồn.

Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) là cơ quan hàng đầu của Liên hợp quốc về môi trường, đóng vai trò chính trong việc điều phối các nỗ lực quốc tế về bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. Các tổ chức khác (WHO, IMF, WB) có liên quan đến các lĩnh vực khác (y tế, tài chính, phát triển) và không đóng vai trò chính trong lĩnh vực môi trường như UNEP.

Ô nhiễm môi trường tập trung vào sự biến đổi tiêu cực do chất gây ô nhiễm, vượt quá khả năng tự nhiên hấp thụ và làm sạch của môi trường. Các lựa chọn khác mô tả các vấn đề môi trường liên quan nhưng không phải định nghĩa chính xác nhất về ô nhiễm.

Thang bậc quản lý chất thải ưu tiên theo thứ tự: Giảm thiểu (reduce) lượng rác thải phát sinh, Tái sử dụng (reuse) các vật phẩm, Tái chế (recycle) vật liệu, và cuối cùng là Xử lý (dispose) rác thải còn lại. Giảm thiểu là ưu tiên cao nhất vì nó ngăn chặn ô nhiễm từ gốc.

Biến đổi khí hậu do ô nhiễm khí nhà kính là vấn đề ô nhiễm môi trường có tính toàn cầu, gây ra những tác động tiêu cực trên phạm vi toàn thế giới và đe dọa đến sự sống trên Trái Đất. Các loại ô nhiễm khác có thể nghiêm trọng ở cấp độ địa phương hoặc khu vực nhưng không mang tính toàn cầu và đe dọa sự sống như biến đổi khí hậu.

Suy giảm tầng ozone là vấn đề môi trường liên quan đến ô nhiễm không khí (khí CFC), nhưng tác động chính của nó là tăng cường bức xạ UV đến bề mặt Trái Đất, gây hại cho da và mắt, chứ không trực tiếp liên quan đến sức khỏe hô hấp. Các lựa chọn khác (viêm phế quản, ung thư phổi, hen suyễn) đều là các bệnh hô hấp có liên quan đến ô nhiễm không khí.

Sử dụng đồ nhựa dùng một lần rộng rãi hơn sẽ làm tăng lượng rác thải nhựa, gây ô nhiễm nghiêm trọng hơn. Các biện pháp khác (tái chế, hạn chế sử dụng, vật liệu thay thế) đều hướng tới giảm thiểu ô nhiễm nhựa.

Ô nhiễm ánh sáng, đặc biệt là ánh sáng nhân tạo vào ban đêm, gây rối loạn chu kỳ sinh học tự nhiên của nhiều loài sinh vật (ví dụ: giấc ngủ, sinh sản, di cư) và ảnh hưởng đến hành vi của chúng. Nó ít tác động trực tiếp đến chất lượng đất, nước hoặc thành phần không khí.

Kinh tế tuần hoàn nhấn mạnh việc tái chế, tái sử dụng, và kéo dài vòng đời sản phẩm để giảm thiểu chất thải và sử dụng tài nguyên hiệu quả hơn, từ đó giảm ô nhiễm. Các lựa chọn khác không phù hợp với nguyên tắc kinh tế tuần hoàn.

Sản xuất và tiêu dùng bền vững tập trung vào việc giảm thiểu lượng chất thải và ô nhiễm phát sinh ngay từ quá trình sản xuất và tiêu dùng, do đó ngăn chặn ô nhiễm từ gốc. Các giải pháp khác (xử lý nước thải, lọc khí thải, trồng cây) chủ yếu là xử lý hậu quả ô nhiễm đã xảy ra.

Mưa axit hình thành khi khí SO2 và NOx (chủ yếu từ đốt nhiên liệu hóa thạch) phản ứng với hơi nước trong khí quyển tạo thành axit sulfuric và nitric, sau đó rơi xuống cùng mưa. Bụi mịn, rò rỉ dầu mỏ và phân bón hóa học không phải là nguyên nhân chính gây mưa axit.

Khuyến khích sử dụng phương tiện công cộng và xe đạp giúp giảm số lượng xe cá nhân trên đường, từ đó giảm lượng khí thải. Các biện pháp khác có tác dụng nhưng không hiệu quả bằng việc giảm nguồn gốc ô nhiễm từ giao thông.

Năng lượng mặt trời là năng lượng tái tạo, sạch và ít gây ô nhiễm môi trường nhất trong các lựa chọn. Nó không thải ra khí nhà kính hoặc chất ô nhiễm không khí trong quá trình sản xuất điện. Năng lượng than đá và khí đốt tự nhiên là nhiên liệu hóa thạch gây ô nhiễm. Năng lượng hạt nhân có thể gây ô nhiễm phóng xạ và vấn đề xử lý chất thải phóng xạ.

Khí thải nhà kính, như CO2, CH4, N2O, là nguyên nhân chính gây hiệu ứng nhà kính, giữ nhiệt trong bầu khí quyển và dẫn đến biến đổi khí hậu toàn cầu. Các loại ô nhiễm khác có tác động tiêu cực khác nhưng không trực tiếp gây hiệu ứng nhà kính.

Thủy triều đỏ là hiện tượng bùng phát tảo độc hại trên biển, thường do ô nhiễm chất dinh dưỡng (nitrat, phosphat) từ nước thải nông nghiệp và sinh hoạt đổ ra biển. Chất dinh dưỡng dư thừa kích thích tảo phát triển quá mức, gây ra hiện tượng thủy triều đỏ. Ô nhiễm nhiệt, dầu mỏ và tiếng ồn không phải là nguyên nhân chính của thủy triều đỏ.

Phú dưỡng hóa là hiện tượng dư thừa chất dinh dưỡng, đặc biệt là nitrat và phosphat, trong nước, thường do nước thải nông nghiệp và sinh hoạt. Chất dinh dưỡng dư thừa kích thích tảo và thực vật thủy sinh phát triển quá mức, gây thiếu oxy và ảnh hưởng đến hệ sinh thái dưới nước.

Lắp đặt hệ thống lọc bụi và khử khí độc là biện pháp công nghệ trực tiếp để xử lý khí thải công nghiệp, giảm thiểu các chất ô nhiễm không khí. Trồng rừng và sử dụng năng lượng tái tạo là các biện pháp gián tiếp hoặc phòng ngừa. Tái chế nước thải liên quan đến ô nhiễm nước, không phải ô nhiễm không khí.