Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Nội khoa cơ sở – Đề 5

Đường huyết mao mạch không phải là một trong bốn dấu hiệu sinh tồn cơ bản (nhiệt độ, mạch, huyết áp, nhịp thở) được đánh giá thường quy trong mọi trường hợp. Nó thường được đo khi có chỉ định cụ thể (ví dụ: bệnh nhân tiểu đường, nghi ngờ hạ đường huyết).

'Tiền sử bản thân' tập trung vào các bệnh lý, phẫu thuật, dị ứng,... đã từng xảy ra ở chính bệnh nhân. Các lựa chọn khác liên quan đến tiền sử gia đình.

Rung thanh là một phần của khám phổi, giúp đánh giá sự thông khí và tình trạng nhu mô phổi. Thay đổi rung thanh có thể gợi ý các bệnh lý như viêm phổi, tràn dịch màng phổi.

Tiếng thổi tim có thể là dấu hiệu của bệnh van tim, bệnh tim bẩm sinh,... nhưng cũng có thể là tiếng thổi chức năng (vô tội) ở một số người, đặc biệt là trẻ em, phụ nữ mang thai hoặc người có tình trạng tăng lưu lượng máu. Cần đánh giá thêm để xác định bản chất.

Năm dấu hiệu viêm điển hình (cardinal signs of inflammation) là: Sưng (Tumor), Đau (Dolor), Nóng (Calor), Đỏ (Rubor), và Mất chức năng (Functio laesa). Tăng huyết áp không phải là một dấu hiệu viêm trực tiếp.

Nội soi phế quản là một thủ thuật xâm lấn để quan sát trực tiếp đường thở và lấy mẫu bệnh phẩm, không phải là một phương pháp thăm dò chức năng hô hấp đánh giá chức năng thông khí phổi. Các phương pháp còn lại (lưu lượng đỉnh kế, hô hấp ký, khí máu động mạch) đều đánh giá chức năng hô hấp.

Công thức máu (Complete Blood Count - CBC) đánh giá các thành phần tế bào máu (hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu), hemoglobin, hematocrit,... cung cấp thông tin quan trọng về hệ tuần hoàn và quá trình tạo máu, cũng như các bệnh lý liên quan đến máu.

Phức bộ QRS trên ECG biểu thị quá trình khử cực của tâm thất, tức là sự lan truyền xung động điện và co bóp của cơ tâm thất. Sóng P đại diện cho khử cực nhĩ, sóng T đại diện cho tái cực thất.

Đa niệu (polyuria) là thuật ngữ y khoa chỉ tình trạng đi tiểu nhiều hơn bình thường về lượng nước tiểu trong ngày. Tiểu ít là thiểu niệu (oliguria), tiểu ra máu là đái máu (hematuria), đau khi đi tiểu là khó tiểu hoặc buốt tiểu (dysuria).

'Primum non nocere' là một nguyên tắc đạo đức y khoa Latin, có nghĩa là 'Trước hết, không làm hại'. Nó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tránh gây hại cho bệnh nhân trong quá trình điều trị, thậm chí khi mục tiêu là chữa bệnh.

Phản ứng thành bụng (guarding and rebound tenderness) là dấu hiệu của kích thích phúc mạc, thường gặp trong viêm phúc mạc (peritonitis). Đây là một dấu hiệu cấp cứu bụng ngoại khoa.

BMI (Body Mass Index) là chỉ số khối cơ thể, được tính dựa trên chiều cao và cân nặng, dùng để đánh giá mức độ gầy, thừa cân hoặc béo phì của một người. Nó không trực tiếp đánh giá chức năng gan, thận hay sức khỏe tim mạch, nhưng có liên quan đến nguy cơ mắc các bệnh này.

Khó thở (dyspnea) là triệu chứng chủ quan về cảm giác thiếu khí, có thể do nhiều nguyên nhân, nhưng thường gặp nhất là các bệnh lý của hệ hô hấp (hen phế quản, viêm phổi, COPD,...) và hệ tim mạch (suy tim, bệnh mạch vành,...).

Điện giải đồ (electrolyte panel) là xét nghiệm máu đo nồng độ các ion chính trong máu, bao gồm Natri (Na+), Kali (K+), và Clorua (Cl-). Các ion khác như Canxi, Magie, Phosphate cũng là điện giải nhưng thường được đo trong các xét nghiệm khác hoặc bảng điện giải mở rộng.

Nghiệm pháp Romberg là một test đánh giá chức năng thăng bằng và hệ tiền đình. Bệnh nhân đứng thẳng, hai chân khép, mắt nhắm. Nếu bệnh nhân mất thăng bằng khi nhắm mắt (Romberg dương tính), gợi ý rối loạn chức năng tiền đình hoặc mất điều hòa cảm giác sâu.

Bilirubin là sản phẩm thoái hóa của hemoglobin, được chuyển hóa và bài tiết bởi gan. Tăng bilirubin máu (hyperbilirubinemia) thường là dấu hiệu của bệnh lý gan mật, ví dụ như viêm gan, tắc mật, xơ gan, hoặc các bệnh lý huyết tán.

Vàng da (jaundice) thường trở nên rõ ràng trên lâm sàng khi nồng độ bilirubin toàn phần trong máu vượt quá khoảng 2.5 mg/dL. Mức bình thường thường dưới 1.0 mg/dL.

Các biến chứng cấp tính của đái tháo đường như nhiễm toan ceton do đái tháo đường (DKA) và hôn mê tăng thẩm thấu là những tình trạng nguy hiểm, đe dọa tính mạng cần được xử trí cấp cứu. Các biến chứng khác (võng mạc, thần kinh, thận) là biến chứng mạn tính, tiến triển chậm hơn.

CRP (C-reactive protein) là một protein pha cấp tính, tăng cao trong máu khi có tình trạng viêm nhiễm hoặc tổn thương mô trong cơ thể. Nó là một chỉ số nhạy để phát hiện và theo dõi tình trạng viêm, nhưng không đặc hiệu cho nguyên nhân gây viêm.

Hội chứng thận hư (nephrotic syndrome) là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây phù toàn thân do mất protein qua nước tiểu (proteinuria) dẫn đến giảm protein máu, giảm áp lực keo và gây thoát dịch ra ngoài mạch máu.

Thứ tự các bước xử trí ngừng tuần hoàn cơ bản theo khuyến cáo quốc tế là ABC: A - Airway (Đảm bảo đường thở thông thoáng), B - Breathing (Hỗ trợ hô hấp), C - Circulation (Hỗ trợ tuần hoàn - ép tim ngoài lồng ngực). Các bước này nhằm ưu tiên đảm bảo oxy hóa và tuần hoàn máu đến não và các cơ quan sống còn.

Aspirin trong nhồi máu cơ tim cấp được sử dụng với mục đích chống kết tập tiểu cầu, ngăn ngừa sự hình thành và phát triển của cục máu đông trong lòng mạch vành, từ đó cải thiện lưu lượng máu đến cơ tim bị thiếu máu.

Sốt do nhiễm trùng (infectious fever) là phổ biến nhất, nhưng sốt cũng có thể do các nguyên nhân không nhiễm trùng (non-infectious fever) như ung thư (sốt do u), bệnh tự miễn, viêm khớp dạng thấp, hội chứng ác tính thần kinh,... Các lựa chọn còn lại đều là nguyên nhân nhiễm trùng.

Đau khu trú hố chậu phải (right lower quadrant pain) là dấu hiệu có giá trị gợi ý cao nhất cho viêm ruột thừa cấp. Mặc dù các triệu chứng khác (đau bụng quanh rốn ban đầu, buồn nôn, nôn, sốt) cũng thường gặp, nhưng đau khu trú hố chậu phải là dấu hiệu đặc trưng hơn.

Siêu âm bụng thường là phương pháp chẩn đoán hình ảnh được sử dụng đầu tiên để đánh giá sỏi đường tiết niệu vì tính tiện lợi, không xâm lấn, chi phí thấp và có thể phát hiện nhiều loại sỏi. Nếu siêu âm không rõ hoặc nghi ngờ biến chứng, CT scan hoặc X-quang KUB có thể được sử dụng thêm.

Nhóm thuốc ức chế men chuyển angiotensin (ACE inhibitors) có cơ chế tác dụng chính là ức chế men chuyển angiotensin, từ đó ngăn chặn sự hình thành angiotensin II (chất gây co mạch và giữ muối nước), dẫn đến hạ huyết áp.

Ói ra máu (hematemesis) là triệu chứng của chảy máu đường tiêu hóa trên, thường là từ thực quản, dạ dày hoặc tá tràng. Máu ói ra có thể đỏ tươi hoặc màu bã cà phê (do máu bị biến đổi bởi acid dạ dày). Chảy máu từ ruột non hoặc đại tràng thường biểu hiện bằng đi ngoài ra máu (hematochezia) hoặc phân đen (melena).

HbA1c (hemoglobin A1c) là xét nghiệm đo lượng đường glucose gắn với hemoglobin trong hồng cầu. Vì đời sống hồng cầu khoảng 120 ngày (khoảng 3 tháng), HbA1c phản ánh mức đường huyết trung bình trong khoảng 2-3 tháng gần nhất, giúp đánh giá kiểm soát đường huyết dài hạn ở bệnh nhân đái tháo đường.

Tăng áp phổi và suy tim phải (tâm phế mạn - cor pulmonale) là một biến chứng mạn tính nghiêm trọng của COPD, do tình trạng thiếu oxy mạn tính và tăng sức cản mạch máu phổi gây ra. Tràn khí màng phổi và viêm phổi cấp là biến chứng cấp tính hoặc đợt cấp của COPD. Hen phế quản là một bệnh lý riêng biệt, mặc dù có thể có triệu chứng tương tự COPD.

Trong suy thận cấp, chức năng lọc của thận suy giảm, dẫn đến tích tụ các chất thải của quá trình chuyển hóa protein trong máu, đặc biệt là Creatinine và Urea. Do đó, nồng độ Creatinine và Urea máu thường tăng cao trong suy thận cấp, là các chỉ số quan trọng để đánh giá chức năng thận.