Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Tài chính quốc tế – Đề 8

“Vốn nóng” là dòng vốn đầu tư ngắn hạn, mang tính đầu cơ cao, thường di chuyển nhanh chóng giữa các quốc gia để tận dụng chênh lệch lãi suất hoặc tỷ giá hối đoái. Tính chất dễ dàng di chuyển và nhạy cảm với biến động thị trường khiến nó có thể gây bất ổn cho nền kinh tế nhận vốn.

Rủi ro quốc gia (country risk) bao gồm các rủi ro đặc thù liên quan đến việc đầu tư vào một quốc gia cụ thể, như rủi ro chính trị (biến động chính phủ, xung đột), rủi ro kinh tế (khủng hoảng tài chính, lạm phát) và rủi ro hoạt động (khó khăn về cơ sở hạ tầng, luật pháp). Rủi ro lãi suất là rủi ro chung tồn tại ở mọi thị trường tài chính, không đặc thù cho một quốc gia.

Rủi ro chuyển đổi (hay rủi ro kế toán) phát sinh khi các công ty đa quốc gia phải chuyển đổi báo cáo tài chính của các công ty con ở nước ngoài (thường lập bằng ngoại tệ) sang đồng tiền báo cáo của công ty mẹ. Biến động tỷ giá hối đoái có thể làm thay đổi giá trị quy đổi của tài sản và nợ phải trả của công ty con, ảnh hưởng đến báo cáo tài chính hợp nhất.

Điều kiện Marshall-Lerner quy định rằng tổng độ co giãn của nhu cầu xuất khẩu và nhập khẩu phải lớn hơn 1 để phá giá tiền tệ có thể cải thiện cán cân thương mại. Nếu điều kiện này không được đáp ứng, phá giá có thể làm cho cán cân thương mại xấu đi hoặc không cải thiện đáng kể.

Tỷ giá hối đoái danh nghĩa là tỷ giá được niêm yết và giao dịch trên thị trường ngoại hối, thể hiện giá trị trao đổi trực tiếp giữa hai đồng tiền, ví dụ như bao nhiêu đồng Việt Nam đổi được một đô la Mỹ, mà không điều chỉnh theo yếu tố lạm phát.

Rủi ro tỷ giá hối đoái xuất hiện do sự không chắc chắn về biến động tỷ giá trong tương lai, ảnh hưởng đến giá trị của các giao dịch quốc tế khi quy đổi về đồng nội tệ.

Trong một nền kinh tế mở với tỷ giá cố định và vốn di chuyển hoàn hảo, chính sách tiền tệ trở nên kém hiệu quả trong việc điều chỉnh thu nhập quốc dân. Bất kỳ nỗ lực nào để thay đổi lãi suất trong nước (ví dụ, thắt chặt tiền tệ) sẽ ngay lập tức bị vô hiệu hóa bởi dòng vốn quốc tế, do ngân hàng trung ương phải can thiệp để duy trì tỷ giá cố định, dẫn đến sự thay đổi cung tiền bù đắp cho chính sách tiền tệ ban đầu.

Trong mô hình Mundell-Fleming với tỷ giá cố định và vốn di chuyển hoàn hảo, chính sách tài khóa mở rộng (tăng chi tiêu chính phủ hoặc giảm thuế) sẽ làm dịch chuyển đường IS sang phải, gây áp lực tăng lãi suất. Để duy trì tỷ giá cố định, ngân hàng trung ương phải can thiệp mua nội tệ, làm tăng cung tiền và dịch chuyển đường LM sang phải, dẫn đến thu nhập quốc dân tăng.

Hiệu ứng J-curve chỉ ra rằng sau khi phá giá tiền tệ, cán cân thương mại có thể xấu đi trong ngắn hạn do hiệu ứng giá cả (nhập khẩu đắt hơn, xuất khẩu rẻ hơn nhưng khối lượng chưa thay đổi ngay) trước khi cải thiện trong dài hạn khi khối lượng xuất khẩu tăng và nhập khẩu giảm.

“Chạy vốn” xảy ra khi nhà đầu tư và người dân nhanh chóng rút vốn ra khỏi một quốc gia do lo ngại về rủi ro kinh tế hoặc chính trị, đặc biệt là khi có kỳ vọng về phá giá tiền tệ, lạm phát cao hoặc bất ổn chính trị. Các yếu tố khác như lãi suất cao hoặc ổn định kinh tế thường thu hút vốn chứ không gây ra chạy vốn.

Dự trữ ngoại hối của một quốc gia thường bao gồm vàng, ngoại tệ mạnh, SDRs của IMF và vị thế dự trữ tại IMF. Cổ phiếu của các công ty trong nước không được coi là một phần của dự trữ ngoại hối vì chúng không phải là tài sản thanh khoản quốc tế được chấp nhận rộng rãi.

Tỷ giá hối đoái thực được tính bằng cách điều chỉnh tỷ giá hối đoái danh nghĩa (tỷ giá được niêm yết) theo sự khác biệt về mức giá chung (lạm phát) giữa hai quốc gia. Nó cho biết sức mua tương đối của hàng hóa và dịch vụ giữa hai quốc gia, phản ánh khả năng cạnh tranh quốc tế.

Đầu tư vào dự án mới (Greenfield investment) là hình thức FDI mà nhà đầu tư nước ngoài xây dựng cơ sở sản xuất mới hoàn toàn ở nước nhận đầu tư, do đó tạo ra năng lực sản xuất mới. M&A thường chỉ thay đổi quyền sở hữu mà không nhất thiết tạo ra năng lực mới. Đầu tư vào cổ phiếu/trái phiếu và vay vốn không phải là FDI trực tiếp.

Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) là ngân hàng trung ương của Hoa Kỳ, chịu trách nhiệm chính sách tiền tệ của Mỹ và giám sát ngân hàng ở Mỹ. Mặc dù có ảnh hưởng lớn đến tài chính quốc tế, Fed là một định chế quốc gia, không phải là một định chế tài chính quốc tế đa phương như World Bank, IMF, BIS và ADB.

Thị trường Eurodollar là thị trường tiền tệ quốc tế, nơi các ngân hàng bên ngoài nước Mỹ chấp nhận tiền gửi và cho vay bằng đô la Mỹ. Ban đầu phát triển ở châu Âu (do đó có tiền tố 'Euro-'), nhưng không giới hạn ở khu vực Eurozone hoặc London.

Arbitrage là hoạt động kinh doanh lợi nhuận từ sự khác biệt về giá của cùng một tài sản (hoặc các tài sản tương đương) trên các thị trường khác nhau. Nhà kinh doanh arbitrage mua tài sản ở thị trường giá thấp và bán ở thị trường giá cao để thu lợi nhuận không rủi ro (hoặc rủi ro rất thấp).

Khi nhu cầu về đồng tiền quốc gia tăng lên, điều này có nghĩa là có nhiều người muốn mua đồng tiền đó hơn. Theo quy luật cung cầu, giá của đồng tiền (tức tỷ giá hối đoái) sẽ tăng lên.

Tỷ lệ lạm phát ở nước đầu tư ít ảnh hưởng trực tiếp đến quyết định FDI ra nước ngoài. Các yếu tố quan trọng hơn là quy mô thị trường, chi phí sản xuất, môi trường kinh doanh và chính trị ở nước nhận đầu tư.

Lý thuyết IRP cho rằng trong điều kiện vốn di chuyển tự do, chênh lệch lãi suất giữa hai quốc gia phải được bù đắp bởi sự thay đổi kỳ vọng trong tỷ giá hối đoái. Điều này đảm bảo rằng lợi nhuận kỳ vọng từ việc đầu tư vào các quốc gia khác nhau sau khi điều chỉnh rủi ro tỷ giá là như nhau.

Hợp đồng kỳ hạn ngoại tệ là một thỏa thuận mua hoặc bán một lượng ngoại tệ cụ thể vào một ngày xác định trong tương lai với tỷ giá đã được thỏa thuận trước. Đây là công cụ phổ biến để các doanh nghiệp bảo hiểm rủi ro biến động tỷ giá trong các giao dịch thương mại quốc tế.

Khu vực thương mại tự do (FTA) được thành lập nhằm mục đích thúc đẩy thương mại giữa các quốc gia thành viên bằng cách loại bỏ hoặc giảm đáng kể các hàng rào thương mại, đặc biệt là thuế quan và các biện pháp phi thuế quan, đối với hàng hóa và dịch vụ giao dịch giữa các nước thành viên.

Mục tiêu của tài chính quốc tế là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế một cách bền vững và ổn định trên toàn cầu, không phải chỉ tập trung vào lợi ích quốc gia mà bỏ qua sự ổn định chung. Việc gây bất ổn toàn cầu đi ngược lại mục tiêu này.

Trong hệ thống tỷ giá thả nổi hoàn toàn, tỷ giá hối đoái được xác định hoàn toàn bởi lực lượng thị trường, tức là sự tương tác giữa cung và cầu đối với đồng tiền trên thị trường ngoại hối, mà không có sự can thiệp trực tiếp của chính phủ hoặc ngân hàng trung ương.

Cán cân thanh toán quốc tế (BOP) là một báo cáo thống kê ghi lại tất cả các giao dịch kinh tế giữa người cư trú của một quốc gia và phần còn lại của thế giới trong một khoảng thời gian nhất định. CPI là chỉ số đo lường mức giá chung của hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng, không phải là một phần trực tiếp của BOP.

Cán cân vãng lai ghi lại các giao dịch liên quan đến dòng chảy hàng hóa, dịch vụ, thu nhập (từ đầu tư và lao động) và các khoản chuyển giao vãng lai (ví dụ, viện trợ, kiều hối) giữa một quốc gia và phần còn lại của thế giới. Nó phản ánh hoạt động thương mại và thu nhập hiện tại của một quốc gia.

Chính sách tiền tệ thắt chặt (ví dụ, tăng lãi suất) sẽ làm dịch chuyển đường LM sang trái, gây áp lực tăng lãi suất. Với tỷ giá thả nổi và vốn di chuyển hoàn hảo, dòng vốn sẽ chảy vào, làm tăng cầu về đồng nội tệ và khiến tỷ giá hối đoái tăng lên. Đồng thời, lãi suất tăng và tỷ giá tăng làm giảm đầu tư và xuất khẩu ròng, dẫn đến thu nhập quốc dân giảm.

Nợ nước ngoài bền vững là mức nợ mà một quốc gia có thể quản lý và trả được trong dài hạn mà không phải đối mặt với các vấn đề thanh toán nợ, khủng hoảng kinh tế hoặc tài chính, và không làm suy yếu khả năng tăng trưởng kinh tế trong tương lai.

IMF được thành lập để giám sát hệ thống tiền tệ quốc tế, cung cấp hỗ trợ tài chính và tư vấn chính sách cho các quốc gia thành viên để ngăn chặn và giải quyết các cuộc khủng hoảng tài chính, từ đó duy trì sự ổn định của hệ thống tiền tệ toàn cầu.

Nguyên tắc MFN, một trụ cột của WTO, yêu cầu các quốc gia thành viên không được phân biệt đối xử giữa các đối tác thương mại. Bất kỳ ưu đãi thương mại nào (ví dụ, giảm thuế quan) được dành cho một quốc gia cũng phải được tự động mở rộng cho tất cả các thành viên khác của WTO.

Tam giác bất khả thi (hay bộ ba bất khả thi) chỉ ra rằng một quốc gia chỉ có thể đồng thời đạt được tối đa hai trong ba mục tiêu: tự do lưu chuyển vốn, tỷ giá hối đoái cố định và chính sách tiền tệ độc lập. Việc theo đuổi cả ba mục tiêu cùng lúc là không khả thi.